Morgunblaðið - 09.04.2005, Page 4

4 LAUGARDAGUR 9. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
GUÐNI Ágústsson landbúnaðarráð-
herra sagði engan vafa leika á því að
staða kúabænda væri sterk í dag. Í
viðræðum við Alþjóðaviðskiptastofn-
unina (WTO) um landbúnað hefðu ís-
lenskir fulltrúar staðið vörð um sér-
kenni íslensks landbúnaðar og unnið
væri hörðum höndum að því að láta
sjónarmið íslenskra bænda koma
fram. Guðni sagði að nú rofaði til í
samningaviðræðum við WTO og að
menn væru tilbúnir að taka tillit til
þessarar sérstöðu. Þetta kom fram á
aðalfundi Landssambands kúabænda
í gær.
Við umræður kváðust margir
bændur hafa áhyggjur af áhrifum
WTO-samningsins á íslenskan land-
búnað. En allt bendir til þess að inn-
flutningstollar lækki verulega auk
þess sem ríkisstuðningur lækki einn-
ig töluvert, eða um helming. Þeir
ítrekuðu mikilvægi þess að verja sér-
stöðu íslensks landbúnaðar og að ekki
yrði tekið við reglum og/eða upplýs-
ingum frá WTO án þess að koma með
tillögur á móti.
Íslenski bóndinn vinsæll
Guðni minnti bændur á að endalok-
um íslensks landbúnaðar hefði verið
spáð þegar GATT-samningurinn var
undirritaður á sínum tíma. „Þá var
boðaður heimsendir í íslenskum land-
búnaði. [...] Hvernig tókst að útfæra
þann samning? Hvernig tókst ykkur í
framhaldinu að vinna úr ykkar mál-
um? Íslenski bóndinn er vinsælasti
maðurinn á Íslandi í dag. Viður-
kenndur af íslenskri þjóð og framleið-
ir bestu vöruna,“ sagði Guðni. Hann
bætti því við að hann ásamt, utan-
ríkis- og forsætisráðherra hefðu ein-
hent sér í að standa vel að þessum
málum og að sérstöðu íslensks land-
búnaðar væri haldið á lofti. Guðni
sagðist hafa kviðið nýútkominni
skýrslu Hagfræðistofnunar Háskóla
Íslands um stöðu landbúnaðarins. Sá
kvíði hefði þó reynst ástæðulaus.
Skýrslan sýndi fram á að kúabændur
væru á réttri leið. Til marks um það
benti hann á að fjölmiðlar hefðu lítið
reynt að ná í hann vegna skýrslunnar.
Sérkenni íslensks
landbúnaðar varin
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Aðalfundur Landssambands kúabænda stóð á Selfossi í gær og á aðalfundarstörfum að ljúka í dag.
ÞÓRÓLFUR Sveinsson, formaður
Landssambands kúabænda (LK),
minnti á mikilvægi réttarstöðu
skuldara við Lánasjóð landbúnaðar-
ins við hugsanlegar breytingar á
sjóðnum á aðalfundi LK í gær, en
hugmyndir eru uppi að sjóðurinn
verði lagður niður um áramót. „Eru
það talsverð tíðindi fyrir kúabændur
sem skulda líklega 8 – 9 milljarða hjá
sjóðnum. Ekki hefur verið flutt
frumvarp um niðurlagningu sjóðsins
og á þessu stigi er ekki ljóst hver
verður eigandi þeirra lánssamninga/
skuldabréfa sem Lánasjóðurinn á nú
ef eignir sjóðsins verða seldar,“
sagði Þórólfur í setningarræðu sinni
í gær. Hann sagði þó að eftir því sem
hann vissi best væru hugmyndir
uppi um að ríkið leysti til sín allar
skuldir lánasjóðsins.
Bæði kúa- og sauðfjárbændur
lýstu áhyggjum vegna þess að
sjóðurinn skuli lagður niður.
Þórólfur segir þróunina væntan-
lega verða þá að hver bóndi verði
með sína fjármálaþjónustu alla hjá
einum viðskiptabanka og líklegt að
sama gildi um þær skuldir sem
bændur séu nú með í Lánasjóðnum.
„Því er það umhugsunarefni hvort
ekki eigi í því söluferli sem nú er lík-
lega framundan að gefa bændum
kost á aðilaskiptum að skuldabréfum
við sjóðinn, t.d. þannig að eftir sölu
eigna Lánasjóðsins hafi skuldarar
sjóðins rétt til þess í tiltekinn tíma
að fá skuldabréfin færð til annarrar
fjármálastofnunar og spara sér
þannig kostnað við nýja lántöku við
að greiða upp lánin,“ og sagði Þór-
ólfur þetta eiga eftir að skýrast.
Ríkið leysi til sín skuldir
Lánasjóðs landbúnaðarins
GUÐNI Ágústsson, landbúnaðar-
ráðherra, sagði þegar hann ávarpaði
aðalfund Landssambands kúabænda
í gær, að ekki ríkti bann við fram-
leiðslu á ostum utan framleiðslukerf-
isins. Hann sagðist þó ekki telja að
það væri sjáanlega hagkvæmt að
standa utan stuðningskerfisins en
forsvarsmenn Mjólku ehf. teldu sig
geta það og sagðist Guðni óska þeim
velfarnaðar.
Guðni sagði að fjölmiðlar hefðu
nefnt að ekki væri hægt að framleiða
mjólkurvörur án þess að verða að
taka við stuðningi ríkisins en svo
væri ekki. Enginn yrði neyddur til
að taka við greiðslum frá hinu
opinbera og menn gætu sagt sig frá
því.
Þórólfur Sveinsson, formaður
Landssambands kúabænda, sagði í
setningarræðu sinni í gær, að hann
teldi fremur ólíklegt, að um væri að
ræða stórt og afdrifaríkt mál fyrir
íslenska mjólkurframleiðslu. Ef það
yrði niðurstaðan að Mjólku væri
heimilt að framleiða, vinna og selja
eigin framleiðslu gæti greiðslumark
kúabænda lækkað sem því nemur. Í
ljósi vitneskju um framleiðslukostn-
að mjólkur væri þó vandséð að
rekstrargrundvöllur yrði fyrir fram-
leiðslu mjólkur í stórum stíl með
þessum hætti. Ef fyrirtækið tæki við
mjólk frá öðrum bændum þá giltu að
sjálfsögðu nákvæmlega sömu reglur
um þá mjólk og þá vinnslu og hjá
öðrum mjólkursamlögum. Engin
réttaróvissa væri um mjólkurfram-
leiðslu hjá greiðslumarkshöfum,
hvort sem sú mjólk væri innan
greiðslumarks eða umfram það.
Á aðalfundi Landssambands kúa-
bænda í gær sátu um 100 manns, þar
af 33 þingfulltrúar. Mun fundurinn
halda áfram í dag. Sú nýbreytni var
við höfð að aðalfundurinn var sendur
út beint á netinu, á vefsíðunni
www.naut.is. Ætlunin með því er að
bjóða umbjóðendum LK upp á enn
nánari tengsl.
Ekki bannað að framleiða
osta utan framleiðslukerfis
NOKKRAR evrópskar borgin hafa
fylgst með árangri Íslendinga á
sviði forvarna gegn fíkniefnum og
vilja byggja forvarnarstefnu sína á
Íslenskum rannsóknum. „Með hjálp
erlendra sérfræðinga erum við nú
að treysta grunninn undir verkefnið
og útfæra aðferðafræðina og fá sam-
eiginlega sýn á framkvæmdina,“
segir Dagur B. Eggertsson sem sit-
ur í stjórn ECAD, Evrópskra borga
gegn eiturlyfjum.
Að loknum undirbúningsfundi
Youth in Europe sem nú stendur í
Ráðhúsinu stendur til að leggja
fram tillögur fyrir fund borgar-
stjóra borganna í Osló í lok næsta
mánaðar. Á undirbúningsfundinum
eru fulltrúar frá Osló, Helsinki,
Stokkhólmi, Cork á Írlandi Düssel-
dorf og St. Pétursborg.
„Miðað við þau viðbrögð sem við
höfum fengið, þá er ýmislegt sem
bendir til þess að þátttakendur
verði margir. Þannig gætum við
fengið mjög áhugaverða saman-
burðarrannsókn á því hvort þeir
þættir sem hafa gegnt lykilhlutverki
við að ná árangri hér á landi nýtist
annarsstaðar. Við sjáum í þessu
mikil tækifæri til að læra af öðrum
vegna þess að þótt árangur hafi
náðst meðal unglinga í grunnskóla,
þá höfum við t.d. mjög miklar
áhyggjur af framhaldsskólaaldrin-
um þar sem við sjáum að brottfall er
mun meira en í öðrum löndum,“ seg-
ir Dagur.
Morgunblaðið/Árni Torfason
Dagur B. Eggertsson ásamt verndara Youth in Europe-verkefnisins, Ólafi
Ragnari Grímssyni, forseta Íslands, og Kristínu Árnadóttur.
„Sjáum í þessu
mikil tækifæri“
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir,
fyrrverandi borgarstjóri, er sér-
stakur gestur á undirbúningsfundi
Youth in Europe í Ráðhúsinu ásamt
Ólafi Ragnari Grímssyni, forseta Ís-
lands, verndara verkefnisins, og
Dögg Pálsdóttur, fyrrverandi for-
manni Eiturlyfjalauss Íslands 1997–
2002.
Ingibjörg ræddi þá áleitnu spurn-
ingu hvað þyrfti til að árangur
næðist í fíkniefnaforvörnum og
sagði að skýr markmið væru eitt
það mikilvægasta í þessu sambandi.
„Þessi markmið þurfa að vera
öllum ljós, ekki bara stjórnsýslunni,
heldur þurfa þau að verða sameign
samfélagsins,“ sagði hún í samtali
við Morgunblaðið. „Það þarf póli-
tíska forystu í verkefnum af þessu
tagi og þeir sem gegna forystuhlut-
verkinu þurfa að sinna því af heil-
um hug.“ Ingibjörg Sólrún var
borgarstjóri þegar Eiturlyfjalausu
Íslandi var hleypt af stokkunum og
Þorsteinn Pálsson dómsmálaráð-
herra. „Við Þorsteinn Pálsson náð-
um saman um verkefnið og létum
það ekki á okkur fá þótt gert væri
grín að því og ýmsir fullyrtu að Ís-
land yrði aldrei eiturlyfjalaust.
Auðvitað vissum við að við næðum
kannski ekki markmiðunum í fimm
ára verkefni en við töldum að ekki
mætti gefa afslátt af því vegna þess
að það hefði dregið úr trúverðug-
leikanum og þar með kraftinum.“
Ingibjörg Sólrún lagði líka
áherslu á eftirlitsþátt með verkefni
af þessu tagi og að fylgst væri með
því hvort verið væri að ná árangri.
„Síðan skiptir auðvitað verulegu
máli að þeir sem bera hitann og
þungann af svona verkefni séu
mjög heilshugar í því. Það var gæfa
þessa verkefnis að Dögg Pálsdóttir,
fyrir hönd Reykjavíkurborgar, og
Snjólaug heitin Stefánsdóttir, fyrir
hönd ríkisins, skyldu hafa unnið að
því heilshugar.“
Gáfu engan afslátt af
Eiturlyfjalausu Íslandi