Fréttablaðið - 20.01.2003, Blaðsíða 14

14 20. janúar 2003 MÁNUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Það er ekki hægt að segja aðsíðustu vikur hafi verið tíð-
indalitlar í íslenskum stjórnmál-
um. Í síðustu viku
lauk einkavæð-
ingu ríkisbank-
anna með sölu
Búnaðarbankans.
Í vikunni þar á
undan samþykktu
stjórnir Lands-
virkjunar og
Alcoa að hefja framkvæmdir við
byggingu álvers í Reyðarfirði og
virkjun við Kárahnjúka. Í síðustu
viku gekk borgarstjórn Reykja-
víkur frá ábyrgð borgarsjóðs á
lántöku Landsvirkjunar vegna
þessara framkvæmda undir mik-
illi mótmælaöldu. Þarna voru á
ferðinni tvö stór mál sem mikið
hefur verið deilt um. Það vekur
því nokkra furðu hversu litlar
breytingar má merkja á fylgi
stjórnmálaflokkanna á meðan á
þessu gengur.
Reyndar er það svo að allir
flokkar nema Vinstri hreyfingin
– grænt framboð ættu að fagna
þessum áföngum. Samfylkingin
hefur ýmislegt fundið að verk-
lagi ríkisstjórnarinnar í banka-
sölu og virkjunaráformum en
hefur eftir sem áður lýst sig
fylgjandi báðum málum. Vinstri
grænir eru hins vegar andsnúnir
báðum málunum. Þeir telja það
léleg viðskipti að selja banka sem
færa ríkissjóði góðan arð og eru
alfarið á móti virkjun við Kára-
hnjúka og álveri við Reyðarfjörð.
Áhrif þessara tveggja mála ættu
því fyrst og fremst að sjást á
fylgi vinstri grænna.
Fyrir hálfum mánuði mældist
flokkurinn með 11,1 prósent
fylgi. Eftir ákvörðun Landsvirkj-
unar og Alcoa féll fylgið niður í
6,9 prósent. Í kjölfar bankasöl-
unnar og afgreiðslu borgar-
stjórnar á ábyrgðinni til Lands-
virkjunar lyftist fylgi vinstri
grænna sáralítið; fór í 7,5 pró-
sent. Þetta hlýtur að vera flokks-
mönnum Vinstrihreyfingarinnar
vonbrigði.
Líklega er það svo að andstaða
við afgreidd mál skilar ekki
miklu fylgi. Andstaða við mál
sem eru á dagskrá getur hins
vegar aflað vel. Þeir flokkar sem
voru andsnúnir þátttöku Íslend-
inga í Evrópska efnahagssvæð-
inu fengu ágætan hljómgrunn á
sínum tíma en hætt er við að sá
flokkur sem hefði það á stefnu-
skrá sinni að segja upp samn-
ingnum fengi lítið fylgi. Þetta er
kannski vandi Vinstri grænna. Þá
vantar fleiri mál til að vera á
móti. Það stefnir í að gömlu
ágreiningsmálin verði flest af-
greidd fyrir kosningar. ■
Líklega er það
svo að and-
staða við af-
greidd mál
skilar ekki
miklu fylgi.
Vantar fleiri mál til að vera á móti
skrifar um litlar breytingar á fylgi stjórn-
málaflokkanna í umróti síðustu vikna.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
NEW YORK, AP Bandaríkin skera sig
mjög úr öðrum auðugum iðnríkj-
um hvað varðar afstöðu til trú-
mála. Nærri 60 prósent Banda-
ríkjamanna segja að trúin skipti
sig „mjög miklu máli“ í daglegu
lífi.
Einungis þriðjungur Breta seg-
ir að trúin skipti sig mjög miklu
máli í daglegu lífi. Frakkar eru
hins vegar minnst trúaðir þeirra
þjóða sem spurðar voru. Einungis
einn af hverjum tíu Frökkum seg-
ir að trúin sé sér afar mikilvæg.
Þetta kemur fram í skoðana-
könnun sem bandaríska stofnunin
Pew Research Center gerði í 46
ríkjum heims.
Pólverjar eru samkvæmt sömu
skoðanakönnun trúaðastir Austur-
Evrópuþjóða, en þó segja einungis
36 prósent þeirra að trúin skipti
sig afar miklu máli. Tékkar eru
hins vegar jafn trúlitlir og
Frakkar.
Hvergi í heimi skiptir trúin
fólk jafn miklu máli og í Afríku-
ríkinu Senegal, ef marka má nið-
urstöður könnunarinnar. Þar
segja 97 prósent fólks að hún sé
sér afar mikilvæg í daglegu lífi.
Almennt virðist trúin gegna
stærra hlutverki í lífi múslima en
annarra. Suður-Ameríkubúar eru
sömuleiðis meðal þeirra jarðar-
búa sem trúaðastir verða að
teljast. ■
Könnun á mikilvægi trúarinnar í daglegu lífi fólks:
Frakkar og
Tékkar trú-
minnstir allra
Norður-Ameríka
Bandaríkin 59%
Kanada 30%
Vestur-Evrópa
Bretland 33%
Ítalía 7%
Þýskaland 21%
Frakkland 11%
Austur-Evrópa
Pólland 36%
Úkraína 35%
Rússland 29%
Búlgaría 13%
Tékkland 11%
Suður-Ameríka
Gvatemala 80%
Brasilía 77%
Hondúras 72%
Perú 69%
Bólivía 66%
Venesúela 61%
Mexíkó 57%
Argentína 39%
Asía
Indónesía 95%
Indland 92%
Pakistan 91%
Filippseyjar 88%
Bangladess 88%
Tyrkland 65%
Úsbekistan 35%
S-Kórea 25%
Víetnam 24%
Japan 12%
Afríka
Senegal 97%
Nígería 92%
Fílabeinsst. 91%
Malí 90%
S-Afríka 87%
Kenía 85%
Úganda 85%
Gana 84%
Tansanía 83%
Angóla 80%
GILDI TRÚARINNAR
Trúin hefur meira gildi í Bandaríkjun-
um en annars staðar í hinum vest-
ræna heimi. Minnstu máli skiptir hún í
Frakklandi og Tékklandi.
Hlutfall þeirra sem telja trúna skipta
sig afar miklu máli í lífinu:
NUNNA HLÝTUR BLESSUN
Munkur í rússsnesku rétttrúnaðarkirkjunni blessar nunnu við ána Jórdan á
Vesturbakkanum. Samfylkingin er í vanda. Flokk-urinn, sem mótar sér stefnu í
málum eftir skoðanakönnunum og
niðurstöðu póstkosninga meðal
flokksmanna, veit nú varla í
hvorn fótinn hann á að stíga.
Fréttablaðið birti í síðustu viku
niðurstöður skoðanakönnunar á
vegum blaðsins um ýmis mál sem
líklega verða í brennidepli í kosn-
ingunum í vor.
Það er ljóst að skoðanir fylgis-
manna Samfylkingarinnar, eins
og þær birtast í skoðanakönnun-
inni, setja forystumenn flokksins
í vanda við stefnumótun fyrir al-
þingiskosningarnar, því skilaboð-
in eru afar óljós, svo ekki sé
dýpra í árina tekið. Verður athygl-
isvert að fylgjast með málflutn-
ingi talsmanna Samfylkingarinn-
ar í kosningabaráttunni framund-
an með hliðsjón af mótsagna-
kenndum skoðunum fylgismanna
flokksins.
Samkvæmt niðurstöðum könn-
unar blaðsins eru um 2/3 lands-
manna fylgjandi Kárahnjúka-
virkjun. Þegar fylgismenn Sam-
fylkingarinnar eru skoðaðir sést
að 55% þeirra eru fylgjandi fram-
kvæmdum, en 45% eru á móti
Kárahnúkavirkjun. Hvernig ætla
Samfylkingarmenn að túlka þessa
niðurstöðu og haga málflutningi
sínum í kosningabaráttunni
framundan?
Ég ætla reyndar að taka mér
það bessaleyfi að svara þessari
spurningu sjálf, enda höfum við
þegar fengið smjörþefinn af því.
Þeir ætla að vera með Kárahnúka-
virkjun, en samt einnig svolítið á
móti. Fremstur í flokki þeirrar
stefnu er fráfarandi borgarstjóri
og forsætisráðherrakandidat
Samfylkingarinnar, sem ákvað að
segja já „með semingi og engri
sannfæringu“ í atkvæðagreiðslu
um ábyrgð Reykjavíkurborgar
vegna virkjunarinnar, en aðrir
borgarfulltrúar Samfylkingarinn-
ar voru á móti. Á sama hátt munu
sumir þingmenn Samfylkingar-
innar vera með málinu þegar það
kemur til umræðu á Alþingi, en
aðrir á móti.
Í þessu máli, sem mörgum öðr-
um, stendur Samfylkingin ekki
fyrir neinni heildarstefnu, hver
höndin er upp á móti annarri,
enda hvernig má annað vera hjá
flokki sem hefur stefnu eftir því
sem vindar blása og skoðanakann-
anir segja til um á hverjum tíma.
Formaður Samfylkingarinnar
hefur lýst því yfir að flokkurinn
styðji framkvæmdir við Kára-
hnjúka. Í ljósi þess að Samfylk-
ingin sækir ekki síst fylgi sitt til
kvenna í þéttbýlinu, hlýtur það að
valda honum hugarangri að sam-
kvæmt skoðanakönnun Frétta-
blaðsins er helmingur kvenna í
þéttbýli mótfallinn virkjanafram-
kvæmdum við Kárahnjúka. Nokk-
ur hluti þeirra virðist fylgja Sam-
fylkingunni því milli 80-84% fylg-
ismanna Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks eru fylgjandi
virkjun við Kárahnjúka. Hvernig
ætlar Samfylkingin að snúa sér í
þessu? Munu konur í þéttbýli sem
eru á móti Kárahnjúkum styðja
Samfylkinguna í kosningunum
framundan eða flytja sig yfir til
VG eða skipta málefnin og stefn-
an kannski ekki máli?
Ef VG ætla að sækja á Sam-
fylkinguna í kosningunum 10. maí
munu þeir augljóslega leggja
áherslu að ná til þeirra 45% fylgj-
enda Samfylkingarinnar sem eru
andvígir Kárahnjúkavirkjun. Þótt
flestum sé ljóst að allar megin-
ákvarðanir varðandi virkjunina
hafi þegar verið teknar, þá er
jafnljóst að afstaða flokka og
manna til málsins mun hafa áhrif
á niðurstöður kosninganna í vor.
Annar þáttur skoðanakönnunar
Fréttablaðsins snerist um afstöðu
landsmanna til aðildar að Evrópu-
sambandinu. Formaður Samfylk-
ingarinnar hefur lagt áherslu á að
fylgisaukningu Samfylkingarinn-
ar á síðustu mánuðum megi meðal
annars þakka afdráttarlausri já-
kvæðri afstöðu flokksins til aðild-
ar Íslands að Evrópusambandinu.
En hvað segir skoðanakönnun
Fréttablaðsins um afstöðu fólks
til ESB?
Einungis fjórðungur lands-
manna vill sækja um aðild að
ESB. Af fylgismönnum Samfylk-
ingarinnar vilja 45% sækja um
aðild, 32% eru á móti og 23% eru
óákveðin. Ef Samfylkingin er enn
þeirrar skoðunar að þetta verði
stærsta mál komandi kosninga og
sóknarfæri þeirra, ætti hún að at-
huga málið betur. Meiri líkur eru
á að þeir fæli frá sér kjósendur en
hitt með afstöðu sinni. Já, það er
ekki ofsögum sagt að framundan
eru spennandi tímar í stjórnmál-
um á Íslandi. ■
KÁRAHNJÚKAR
Klofin afstaðan til
virkjunar Kárahnjúka
og Evrópubandalags-
ins er líkleg til að
valda Samfylkingunni
vanda í komandi
kosningabaráttu að
mati Ástu Möller.
alþingismaður
telur Samfylkinguna
vera í vanda.
ÁSTA
MÖLLER
Um daginn
og veginn
Með semingi og
án sannfæringar
Skólanefnd-
ir í próf ?
Unnur Sólrún Bragadóttir, kennari í
Hvammshúsi í Kópavogi, skrifar:
Ef litið er á samfélagið í heilder meirihluti þjóðfélags-
þegnanna við vinnu þar sem ekki
er krafist langrar skólagöngu,
frekar verkvits en bóklegrar
þekkingar. Grunnskólanám er
fyrst og fremst bóklegt og sam-
ræmd próf eru eingöngu í bók-
legum greinum. Hvorki hafa all-
ir jafn mikinn áhuga né sömu
hæfileika til að stunda slíkt nám
og eru nemendur með mismun-
andi hugmyndir um framtíðina.
Þó áttu allir að ljúka grunnskóla
með því að þreyta samræmd
próf. Þeir sem alla tíð höfðu átt í
basli með bóklegar greinar féllu
og hurfu úr grunnskólanum með
lágt sjálfsmat.
Samfélagið þarf á ófaglærðu
fólki að halda.Vissulega eru
störf þess oft illa launuð og lítils
virt, en þörfin á fólki til að vinna
þau er sú sama. Mörg þeirra eru
skemmtileg og fjölbreytt. Sjálfs-
traust og starfsgleði eru jafn
mikilvægir þættir í lífi okkar
allra. Þeir sem ekki eru mikið
fyrir bókina eiga að geta verið
stoltir og ánægðir ekki síður en
aðrir.
Ef til vill ættu allar nýskipað-
ar skólanefndir að gangast undir
samræmd próf? Þá hefðu menn
nýfengna reynslu af fyrirbær-
inu. Árangur yrði án efa mis-
jafn, en þeir sem best gengi
væru ekki endilega þeir hæf-
ustu. Stundum ætlumst við til
einhvers af börnum okkar sem
við mundum ekki sjálf vilja
ganga í gegnum.
Menntun er hugtak sem teygir
sig út yfir skólagöngu. Hámennt-
að fólk er innan allra starfsstétta.
Mikilvægast er að við byggjum
upp ánægða og jákvæða einstak-
linga. Lífsgleði og sjálfstraust eru
ómetanlegir þættir í lífi hvers og
eins, hvaða hæfileikum sem við
erum búin. ■