Fréttablaðið - 23.04.2004, Blaðsíða 22

Nái tillögur dómsmálaráð-herra um breytingar á lög-
um um útlendinga fram að
ganga gerir það innflytjendum
erfitt fyrir á margan hátt. Svo
erfitt að þær brjóta greinilega
gegn grundvallarhugmyndum
um sjálfsögð réttindi fólks.
Helstu gallar við tillögurnar eru
þrjár: Íslendingur getur ekki
komið heim með útlendan maka
(sem verður þá innflytjandi)
fyrr en sá síðarnefndi er orðinn
24 ára gamall. Burókratar hafa
heimild til þess að krefjast
DNA-sýnis úr innflytjendum
eða að gera húsleit heima hjá
þeim, án dómsúrskurðar. Loks
verður það refsivert fyrir inn-
flytjanda ef eitthvert ólag er á
pappírunum hans. Hér verður
ekki fjallað nánar um þessi at-
riði, en ljóst er að þau eru ansi
gróf.
Raunar eru tillögurnar þess
eðlis að eingöngu stórkostleg
vandamál í samfélaginu varð-
andi innflytjendur gætu réttlætt
þær. En raunin er allt önnur á
Íslandi. Ekki nóg með að ís-
lenskt samfélag hagnast mikið á
innflytjendum heldur þekkjast
hér engin þeirra hefðbundnu
innflytjendavandamála sem sjá
má sums staðar í kringum okk-
ur. Innflytjendavandamál eru
tvenns konar: Efnahagsleg og
félagsleg. Hér á Íslandi á hvor-
ugt við.
Atvinnuvandamál?
Efnahagsleg vandamál stafa
af því að fjöldi innflytjenda flyt-
ur til komulandsins og vinnur
ekki, en lifir „á sósíalnum“. Ekki
er þekkt nákvæmlega atvinnu-
23. apríl 2004 FÖSTUDAGUR
Í Fréttablaðinu 19. apríl var við-tal við starfsmann Vinnueftir-
litsins, eins var viðtal við for-
stjóra þeirrar stofnunar fyrir
nokkrum dögum í öðrum fjöl-
miðli. Í þessum viðtölum má skilja
á orðum hinna opinberu eftirlits-
manna að einungis fjórir erlendir
starfsmenn á virkjanasvæðinu við
Kárahnjúka hafi ekki tilskilin
réttindi til þess að sinna þeim
verkefnum sem þeir eru að vinna.
Eins gefa hinir opinberu óháðu
eftirlitsmenn það í skyn að í um-
mælum „sumra“ manna um þenn-
an vinnustað hafi þeir farið offari
í fullyrðingum um fjölda erlendra
réttindalausra manna. Ég biðst
forláts, en samkvæmt þeim upp-
lýsingum sem ég hef hefur starfs-
mannavelta verið gífurleg á virkj-
anasvæðinu við Kárahnjúka og
hefur mér verið tjáð að um það
hafi farið a.m.k. um tvö þúsund
starfsmenn.
Beðið um tölur
Í kjölfar þessa þá fer ég vitan-
lega fram á að Vinnueftirlitið og
þá í samvinnu við systurstofnun
sína Vinnumálastofnun birti eftir-
farandi tölur.
1) Hversu margir erlendir
starfsmenn hafa verið á Kára-
hnjúkasvæðinu frá því fram-
kvæmdir hófust?
2) Hversu margir þeirra hófu
strax við komu til Kárahnjúka
störf á vinnuvélum eða ökutækj-
um þar sem krafist er meiraprófs
og eða annarra starfsréttinda án
afskipta Vinnueftirlitsins?
3) Vinnueftirlitið hefur örugg-
lega sinnt löglegum skyldum sín-
um og hefur glögga skrá yfir
hversu margir þeirra höfðu til-
skilin réttindi við komuna hingað,
hve margir viljum við fá að vita?
4) Hversu margir erlendir
starfsmenn af Kárahnjúkasvæð-
inu hafa tekið próf á vegum
Vinnueftirlitsins, hér er spurt um
sundurgreiningu á vinnuvélapróf-
um og meiraprófum?
5) Hversu margir hinna er-
lendu starfsmanna sem hafa kom-
ið á Kárahnjúkasvæðið hafa sinnt
störfum þar sem krafist er starfs-
réttinda iðnaðarmanna?
6) Hversu margir hinna er-
lendu starfsmanna sem hafa verið
skráðir inn í landið vegna Kára-
hnjúkaframkvæmdanna hafa
komið hingað sem iðnaðarmenn?
7) Hversu margir hinna er-
lendu iðnaðarmanna höfðu til-
skilda starfsmenntun?
8) Hversu margir hinna erlendu
starfsmanna sem hafa komið hing-
að hafa komið frá svæðum utan
Evrópska efnahagssvæðisins?
9) Hversu margir hinna er-
lendu starfsmanna hafa farið í
gegnum heilbrigðisskoðun?
„Milljón dollara“ spurning
Ég lofa upp á æru og trú ef það
kemur í ljós þegar Vinnueftirlitið
birtir þessar upplýsingar, sem það
á lögum samkvæmt að hafa til-
tækar, að ég hafi farið offari með
fjöldatölur þá muni ég vitanlega
auðmjúklega biðjast margfaldrar
afsökunar. En þangað til að við
fáum svörin leyfi ég mér að halda
því fram að orðtækið „fleiri
hundruð“ sé síst ofmælt. Ef
Vinnueftirlitið getur aftur á móti
ekki fundið orðum sínum stað þá
munu íslenskir launamenn vitan-
lega vænta afsökunarbeiðni frá
Vinnueftirlitinu.
Í lokin ein auka „milljón doll-
ara“ spurning til hinna opinberu
eftirlitsmanna:
„Ef fjórir íslendingar væru
staðnir að því að vinna á vinnuvél-
um, eða aka bílum án tilskilinna
réttinda, hversu margir þeirra
yrðu sektaðir og látnir hætta
þeirri iðju samstundis?“
Ég legg mína peninga á svarið
„fjórir“ og fullyrði einnig að þetta
yrði stórfrétt á forsíðu með stór-
letraðri fyrirsögn „Fjórir starfs-
menn íslenska fyrirtækisins Þjóð-
remba staðnir að því að vinna á
vinnuvélum án tilskilinna rétt-
inda. Fjölda starfsmanna á svæð-
inu stefnt í lífsháska. Óafsakanleg
lítilsvirðing forsvarsmanna Þjóð-
rembu á mannslífum.“
Bíð spenntur eftir svari. ■
Opið bréf til Vinnueftirlitsins
Um daginnog veginn
DR. JÓHANN M.
HAUKSSON
■
skrifar um málefni
innflytjenda.
Réttindi innflytjenda skert að ófyrirsynju
FRAMKVÆMDIR VIÐ KÁRAHNJÚKA
Formaður Rafiðnaðarsambandsins efast um réttindi erlendra verkamanna við virkjunina.
Umræðan
GUÐMUNDUR GUNNARSSON
■ skrifar um Vinnueftirlitið.
22