Fréttablaðið - 07.08.2004, Blaðsíða 14

Síðasta sunnudag stóð Dorrit Moussaieff í fyrstasinn við hlið eiginmanns síns, Ólafs RagnarsGrímssonar, á svölum alþingishússins og veif-
aði til mannfjöldans á Austurvelli í tilefni innsetn-
ingar Ólafs Ragnars í embætti forseta Íslands.
Skartaði hún glæsilegum skautbúningi sem hún þótti
bera með miklum tignarbrag.
Tíguleiki þykir einkenna Dorrit og leynir sér ekki
að hún hlaut uppeldi í anda hefðarfólks enda voru
perlur og gimsteinar leikföng hennar sem barn. Föð-
urfjölskylda Dorritar á langa og ríka sögu sem
á sér rætur í Rússlandi og síðar í Bukara
í Palestínu, fyrir tíma Ísraels. Forfeð-
ur hennar hafa verslað með skart-
gripi og gimsteina í aldaraðir
og er Moussaieff-nafnið eitt
hið þekktasta innan skartgripa-
heimsins. Frægasti skart-
gripasmiður veraldar, Carl
Fabergé, var meðal þeirra sem
hannaði skartgripi fyrir fyrirtæki
Moussaieff-fjölskyldunnar en hann
er þekktastur fyrir Fabergé-egg-
in sem hann hannaði fyrir rúss-
nesku keisarafjölskylduna
sem nær hvert mannsbarn
þekkir vegna sögunnar um
Anastasiu prinsessu.
Dorrit fæddist í Jer-
úsalem 1950 þar sem
hún ólst upp til tólf ára
aldurs ásamt yngri
systur sinni Tamöru.
Flutti þá fjölskyldan
til London þar sem
yngsta systirin,
Sharon, fæddist.
Þess má geta að
Sharon var viðstödd
innsetningarathöfn
forseta ásamt eigin-
manni sínum og
börnum.
Þrátt fyrir að
gnægð hafi ein-
kennt uppeldi
Dorritar þykir
hún með ein-
dæmum alúð-
leg og innileg.
Hún vinnur
hug og hjarta
hvers sem hún
hittir með ein-
lægri fram-
komu sinni og
vinalegu fasi. Hún lætur
formlegar siðareglur sem vind um eyru
þjóta og gerir flest með háttvísi og tilgerðarleysi.
Þekkt er sagan af því þegar Svíadrottning kom í
opinbera heimsókn til landsins og langaði í sund.
Bauðst þá Dorrit til að lána henni gamlan sundbol af
sér þrátt fyrir að hún hafi fengið að heyra að það
hafi alls ekki þótt viðeigandi. Drottningin sjálf þáði
þó sundbolinn og segir sagan að hún hafi notið sund-
ferðarinnar til hins ýtrasta.
Dorrit var ekki búin að dveljast lengi á Íslandi
þegar henni hafði tekist að vinna almenning algjör-
lega á sitt band. Hvar sem hún kemur keppist fólk
við að fá að sjá hana og dáist fólk af framkomu henn-
ar og fasi enda gefur hún sig iðulega á tal við fólk og
sýnir þeim áhuga og virðingu.
Í einni af fyrstu opinberu heimsókn sinni með
Ólafi Ragnari hér á landi var mikil eftirvænting
meðal fólks yfir því hvernig Dorrit kæmi fyrir.
Segja viðstaddir frá því hvernig hrifning fólks á
henni kviknaði við eitt lítið atvik. Atvik sem án efa
var algjörlega óúthugsað og gerðist örugglega full-
komlega ósjálfrátt. Fyrir framan forsetahjónin stóð
hópur barna sem sýndi sína bestu hegðun í návist
tignargestanna. Forsetahjónin hlýddu á það sem
fram fór en þegar börnin luku því sem þeim var ætl-
að tíndust þau í burtu eitt af öðru. Áður en allur hóp-
urinn var farinn tekur Dorrit nokkur skref áfram,
horfir í augun á litlum dreng, beygir sig niður fyrir
framan hann og reimar lausar skóreimar
hans. Gerði hún þetta af svo mikilli
velvild og gæsku að þeir sem urðu
vitni að þessu hafa verið tryggir að-
dáendur forsetafrúarinnar alla tíð
síðan.
Það er þó ekki aðeins al-
menningur sem hrífst af Dor-
rit. Nánir vinir hennar eru
meðal þekktustu manna og
kvenna heims og koma úr
öllum sviðum þjóðfélagsins.
Ivana Trump, Shakira Cain,
Sean Connery, Hilary Clint-
on og Jórdaníukonungur
eru meðal hennar nánu
vina. Í nýlegri könnun
sem tímaritið Harpers &
Queen gerði lenti Dorrit
í þriðja sæti á lista yfir
„best tengda fólk Bret-
lands“. Í blaðinu er
henni gefið starfs-
heitið „socialite“,
sem útleggja má
sem „ein af fína
fólkinu“. Listinn
telur 25 og ber Dor-
rit höfuð og herðar
yfir ýmis fyrirmenni,
svo sem lávarða og
lafðir, milljónamæringa
og stjórnmálamenn.
Góð sambönd
Dorritar hafa
eflaust hjálpað
henni í athafna-
lífinu en hún
hefur meðal
annars hagnast
verulega á
kaupum og söl-
um fasteigna.
Þekktasta fjár-
festing Dorrit-
ar og sú sem
skilaði hennum
einna mestum
hagnaði er þegar hún,
ásamt hópi fjárfesta, keypti hæstu byggingu Evr-
ópu, Canary Wharf turninn svokallaða, snemma á ní-
unda áratugnum. Slæm staða á fasteignamarkaði
hafði komið eigendum í erfiða stöðu og fékkst því
skrifstofubyggingin fyrir lítið. Uppsveifla níunda
áratugarins, auk annarra þátta, jók hins vegar eftir-
spurn eftir skrifstofuhúsnæði og seldu fjárfestarnir
bygginguna 1999. Hagnaður Dorritar var sagður um
45 milljónir sterlingspunda, eða tæpir sex milljarð-
ar, samkvæmt upplýsingum frá blaðamanni á The
Times í London.
Þeir sem þekkja til í röðum fyrirmenna á Íslandi
segja um Dorrit að framkoma hennar sé um margt
ólíkt framkomu íslenskra kvenna á sama aldri og í
svipaðri stöðu. Hvert sem tilefnið er, sé það innsetn-
ing forseta eða opinberar veislur, þykir Dorrit ætíð
afslöppuð og eðlileg enda njóti hún augljóslega
hverrar stundar. ■
7. ágúst 2004 LAUGARDAGUR14
Orkuveita Reykjavíkur starfrækir
gestamóttöku í Skíðaskálanum í
Hveradölum í tengslum við
Hellisheiðarvirkjun.
Á laugardögum í ágúst verður boðið
upp á leiðsögn um virkjunarsvæðið. Framkvæmdum eru
gerð skil í máli og myndum í Skíðaskálanum.
Opnunartími:
10:00 til 17:00 mánudaga -
föstudaga.
10:00 til 18:00 laugardaga.
Nánari upplýsingar í síma 617-
6784.
Hellisheiðarvirkjun
www.or.is
DAGUR B.
EGGERTSSON
Þvert á frelsishjalið
er Sjálfstæðisflokkur-
inn bæði höfundur og hryggjar-
stykki ofurtollastefnunnar.
,,
SKOÐUN DAGSINS
TOLLAR OG FRÍVERSLUN
Um allan heim hafa fjölmargir
fagnað niðurstöðum síðustu við-
ræðulotu Alþjóða viðskiptastofnun-
arinnar um landbúnaðarmál. Það er
ekki að undra. Þær virðast geta
markað upphafið að endi niður-
greiðslna með útflutningi landbún-
aðarvara og varðað leiðina að lækk-
un tolla á matvæli. Hér á landi hef-
ur þó staðið á fagnaðarlátum. Ýmsir
þingmenn ríkisstjórnarinnar virð-
ast leggja ríkasta áherslu á að vænt-
anlega fáist margvíslegar undan-
þágur. Það væri ekkert nýtt.
Hér á landi hafa fríverslunar-
sjónarmið alltaf verið í minnihluta á
Alþingi. Helsta vonin um breyting-
ar í því efni virðast yfirlýsingar for-
manns Framsóknarflokksins um
aukið viðskiptafrelsi með landbún-
aðarvörur. Þær gaf hann í aðdrag-
anda síðustu kosninga, einn stjórn-
málaforingja. Samfylkingin þagði
en hlutur Sjálfstæðisflokksins var
þó sérkennilegastur. Þótt sjálfstæð-
ismenn haldi því helst að ungum
kjósendum að vera málsvarar frels-
is og fríverslunar er Sjálfstæðis-
flokkurinn þó bæði höfundur og
hryggjarstykki ofurtollastefnunnar.
Eftir síðustu fríverslunarsamninga
1994 gekk hann svo hart fram við að
tryggja að Íslendingar greiddu
hæsta grænmetis- og ostaverð í
heimi að stjórnarsamstarfið við
Alþýðuflokkinn var lagt að veði.
Þetta varð hið skrautlegasta mál.
Jóni Baldvini, þáverandi formanni
Alþýðuflokksins, kom í opna
skjöldu að Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra legðist á sveif með land-
búnaðarafturhaldinu í Sjálfstæðis-
flokknum. Svo nærri lá stjórnarslit-
um að Jón Baldvin bjóst við þing-
rofi og haustkosningum. Til að hafa
nýtt stjórnarmynstur upp í erminni
hitti Jón Baldvin Steingrím
Hermannsson þáverandi formann
Framsóknarflokksins á laun. Var
fundurinn svo leynilegur að hann
fór fram á heimili þriðja manns við
fáfarna götu í Vesturbænum, að
húseiganda og fjölskyldu hans fjar-
verandi!
Ósigur Jóns Baldvins í ofurtolla-
málinu var afdrifaríkur, að minnsta
kosti fyrir íslenska neytendur. Og
nú gæti sagan endurtekið sig. Sem
fyrr virðist eina vonin til að tollar
lækki að frjálslynd öfl nái saman.
Til þess þarf Samfylkingin þó að
rjúfa þögnina. Að öðrum kosti þarf
ekki að velkjast í vafa um að
Halldór Ásgrímsson verður undir
þegar saman koma einangrunaröfl-
in í Framsóknarflokknum og oftur-
tollakempur Sjálfstæðisflokksins.
Því miður. Ef það sem þarf til að
mynda fríverslunarbandalag í
íslenskum stjórnmálum er fundar-
staður í heimahúsi lýsi ég mig
reiðubúinn að renna á könnuna
hvenær sem er. Og svo er eflaust
um fleiri. Það er löngu tímabært að
fleiri en hátekjufólk hafi efni á að
gerast grænmetisætur á Íslandi. ■
„Það er óumdeilt að Færeyingum
hefur ekki tekist að byggja upp
stofna sína,“ sagði Guðlaugur Þór
Þórðarson alþingismaður Sjálf-
stæðisflokksins í fréttagrein sem
birtist í Fréttablaðinu þann 28.
júlí sl. Tilefnið var frétt um að
Færeyingar íhuga að draga eilítið
úr sókn í þorskstofna sína á næsta
ári. Þessi fullyrðing er röng. Óum-
deilt er að Færeyingar hafa náð
góðum árangri í fiskveiðistjórn og
uppbyggingu botnfiskstofna.
Of langt mál er að gera ná-
kvæma grein fyrir árangri sem
Færeyingar hafa náð með sóknar-
stýringakerfi sínu við fiskveiðar.
Skýrslur um stöðu stofna við
Færeyjar eru á vef Alþjóða haf-
rannsóknaráðsins (ices.dk).
Einnig er fræðandi efni á heima-
síðu Jóns Kristjánssonar fiski-
fræðings (fiski.com). Síðustu
fjögur ár hefur Jón gefið Færey-
ingum ráð um fiskveiðistjórnun
með stórmerkum árangri.
Í um áratug hefur þorskveiði
verið mjög góð við Færeyjar.
Nánast öll árin yfir árlegri meðal-
veiði síðustu 40 ára. Þorskstofn-
inn er sterkur. Nú hefur aðeins
dregið úr vexti hans. Lélegur ár-
gangur hefur verið að koma inn í
veiðina. Næsti árgangur þar á
eftir virðist hins vegar yfir með-
allagi.
Ýsustofninn er geysi sterkur.
Aflabrögð í fyrra ein þau mestu í
sögunni. Ýsan við Færeyjar hefur
stöðugt verið að styrkjast frá því
eyjaskeggjar losuðu sig við kvóta-
kerfið fyrir tæpum áratug. Er nú í
sögulegu hámarki.
Sama er að segja um ufsann.
Aflabrögð í sögulegu hámarki.
Stofninn sömuleiðis.
Undanfarin ár hafa fræðingar
lagt fram svartar skýrslur um
stöðu bolfiskstofna við Færeyjar.
Eyjaskeggjar hafa ekki tekið
mark á þeim. Nokkrum misserum
síðar eru allir fiskistofnar mjög
sterkir. Afli mjög góður. Þetta, og
fleiri svipuð dæmi meðal annars
hér við Ísland og í Barentshafi,
sýnir berlega að öll sú hugmynda-
fræði sem fiskveiðiráðgjöf
Alþjóða hafrannsóknaráðsins bygg-
ir á þarfnast endurskoðunar. Þessi
hugmyndafræði er sú sama og
Hafrannsóknastofnun hér á landi
hefur byggt ráð sín á og stjórn-
völd illu heilli tekið bókstaflega.
Sjávarútvegsnefnd Alþingis er
mjög mikilvæg. Seta í þessari fag-
nefnd gerir miklar kröfur um að
þingmenn í henni hafi víðtæka
þekkingu á málaflokknum. Aug-
ljóst er af hinni röngu yfirlýsingu
Guðlaugs Þórs sem ég vitnaði til
hér í upphafi, að þar fer þingmað-
ur sem skortir grunnþekkingu á
stöðu fiskistofna í Norður Atlants-
hafi. Umhugsunarefni er að Sjálf-
stæðisflokkurinn skuli treysta
jafn fáfróðum þingmanni til setu í
sjávarútvegsnefnd Alþingis.
Höfundur, sem er fiskifræðing-
ur að mennt, situr í sjávarútvegs-
nefnd alþingis fyrir Frjálslynda
flokkinn.
Óumdeilanleg fá-
fræði þingmanns
MAGNÚS ÞÓR HAFSTEINSSON
ALÞINGISMAÐUR
UMRÆÐAN
SJÁVARÚTVEGSMÁL
Undanfarin ár hafa
fræðingar lagt fram
svartar skýrslur um stöðu
bolfiskstofna við Færeyjar.
Eyjaskeggjar hafa ekki tekið
mark á þeim. Nokkrum
misserum síðar eru allir
fiskistofnar mjög sterkir. Afli
mjög góður.
,,
Einangrunaröfl og ofurtollakempur
MAÐUR VIKUNNAR
Vekur aðdáun allra
DORRIT MOUSSAIEFF
FORSETAFRú