Tíminn - 01.04.1973, Blaðsíða 40

Sunnudagur 1. april. 1973
I I I I
MERKIÐ SEM GLEÐUR
HHtumst i kaupfélaghtu
Gistió á góöum kjörum
=0,7! (Qjl
nl
gGOÐI
$ KJÖTIDNADARSTÖD SAMBANDSINS
„ÞAÐ FYLGIR ÞVI ALLT ANNAÐ LÍFS-
VIÐHORF AÐ EIGA EINLÆGAN VIN"
Þorgeir Jónsson og Jónfriður ólafsdóttir á trúlofunardaginn og afmæiisdag Þorgeirs 24. marz.
(tlmamynd Gunnar)
Rætt við Jónfríði Óiafsdóttur
og Þorgeir Jónsson, sem
opinberuðu trúlofun sína fyrir viku
,,VIÐ höfum aldrei hugsað okkur
að giftast. En við höfum orðið vör
við mikið umtai vegna göngu-
ferða okkar. Það er þvi tii að
forðast þetta umtal að við
ákváðum aðsetja upp trúiofunar-
hringa. Það eru kannski einmitt
þeir.sem öfunda okkuraf aðhafa
bundizt vináttuböndum, sem
mest fjargviðrast. En ég held, að
fleiri ættu að fylgja okkar for-
dæmi og bindast vináttuböndum.
Það er eitthvað það aisælasta i
lifinu að eiga einiægan og tryggan
. r
vm .
Þannig fórust Þorgeiri Jóns-
syni vistmanni á Hrafnistu orð er
við ræddum við hann og unnustu
hans Jónfríði ólafsdótturá 75ára
afmælisdag hans á laugardag.
Jófriður hefur tvö árin fram yfir
hann og þau höfðu tekið þá
ákvörðun að trúlofast þennan dag
kominn hátt á áttræðisaldur.
Þetta er þó ekkert einsdæmi. Við
vitum til þess að vistfólk á
Hrafnistu hefur gengið i
hjónaband. En það hyggjast þau
Þorgeir og Jónfríður ekki gera,
þvi að þau eru bæði sjúklingar og
þurfa hjúkrun, mat og aðra um-
önnun.sem erfittyrði fyrir þau að
vera aðnjótandi hæfu þau sambúð
og flyttu i ibúð utan heimilisins.
Það leyndi sér ekki. að mikil
hlýja og ástúð er milli þeirra Þor-
geirs og Jónfriðar. Og ég get ekki
neitað þvi, að það snerti mig
djúpt að heyra um ástæðurnar
fyrir þvi, að þau létu verða úr
þessum annars gleðilega atburði
á afmæli Þorgeirs. Hafa ekki
aldraðir oft á tiðum við næga
erfiðleika að striða: einmana-
leika, einangrun, sjúkdóma,
verkefnaskort; þótt samborgar-
arnir geri þeim ekki lifið leitt með
fáránlegum fordómum? Og i
þessu tilfelli er það ekki yngra
fólkið, börn og barnabörn, sem
hneykslast á þvi að „pabbi
gamli” eða „mamma á elli-
heimilinu” séu komin i tilhugalif
i annað sinn. Þvi eins og Þorgeir
segir, sem aðallega hefur orðið
fyrir þeim Jónfriði, þó hún skjóti ►
inn i setningu og setningu til sam-
þykkis. „Börnin okkar eru af-
skaplega ánægð með þetta”.
Þau, vinirnir tveir, höfðu bæði
misst maka sina. Jónfriður er
fædd og uppalin á Melum á
Skarðsströnd, og þar bjuggu þau
Jón Rögnvaldsson maður hennar,
sem látinn er fyrir sjö árum, sina
fyrstu búskapartið. Jón var siðar
stýrimaður og verkstjóri hjá
Eimskip. Jónfriður á þrjú börn á
lífi. Tvö þeirra eru búsett i
Ameriku, en ein dóttir og sonar-
sonur hér heima.
Framhald á bls.36
AAikil óform um styrj
rækt í Eyjafjarðará
„Hún er kjörin til
HVAÐ er á scyði i Eyjafirði?
Annað veifið hefur skotið þar upp
mönnum, sem tala einkennilega
tungu, liklega heizt siavneska, og
tveir og þrir saman hafa þeir lagt
leið sina inn að Eyjarfjarðará,
þar sem þeir hafa vazlað fram og
aftur með ails konar tilfæringar,
teiknað og mæit og haft burt með
sér glös, full af vatni, og hylki
með leir og sandi. Rússneskir
njósnarar að snasa i kringum
flugvöllinn undir yfirskini vis-
indalegra rannsókna, hafa sumir
sagt, er enn lifa i kalda striðinu
skelfdir á svip. Undirbúningur
einhverra framkvæmda, segja
aðrir. Enn hefur það aukið spenn-
una, að i kjöllar þessara manna
þess, áin sú arna
hafa komið Islenzkir rikisbubbar
og farið aö bera viurnar i jarðir,
sem land eiga að ánni. Hvað er
eiginlega á seyði i Eyjafirði?
Nú fyrir helgina kom til
Reykjavikur einn þessara
manna, sem orðið hefur svona
tíðförplt norður i Eyjafjörð,
prófessor A. Sturiloff, einn fræg-
asti vatnaliffræðingur i Austur-
Evrópu, með höfuðbækistöð i
Bjelógorod, ásamt tveim vis-
indamönnum öðrum. Við vorum
svo heppnir að ná tali af prófess-
ornum i gærmorgun, og þær frétt-
ir, sem hann hafði að segja, koma
liklega ýmsum á óvart, þvi að
hverjum skyldi koma i hug svona
upp úr þurru, að nú skuli vera á
segir A. Sturiloff
döfinni stórfelldar fyrirætlanir
um styrjurækt og styrjuvinnslu-
stöðvar á Norðurlandi?
— Þetta kann vissulega að
koma mönnum spánskt fyrir
sjónir, sagði prófessor A.
Sturiloff þar sem styrjan forðast
yfirleitt kaldan sjó á vaxtarskeiði
sinu i hafinu. En i Sovétrikjunum
er sérstök styrjutegund, sterletta,
sem við erum ekki i vafa um, að
getur timgazt i islenzkum ám.
Þetta verður ekki nokkur vandi.
— En nú er laxinn I islenzkum
ám afarverðmætur fiskur, ogþað
virðist engin þurrð á mönnum,
sem vilja ólmir fá að veiða hér lax,
hversu djúpt sem seilzt er i
pyngju þeirra, segjum við. Eru
menn ekki smeykir um, að
sambúð laxins og styrjunnar
verði stirð, prófessor Sturiloff?
— Styrja og lax hafa svipaða
lifnaðarhætti, svaraöi prófessor
— þessir fiskar leita i hafið sér til
vaxtar og koma svo aftur á
uppeldisstöðvarnar i ám og fljót-
um til hrygningar á kynþroska-
aldri — og alltaf i sama vatns-
fallið. Hjá ykkur eru ár, þar sem
treglega hefur gengið að koma
upp laxastofni, þrátt fyrir ræki-
legar tilraunir, og það er einmitt
slik á, sem við helgum styrjunni.
Það er ekkert leyndarmál, að við
höfum á prjónunum stórkostlegar
fyrirætlanir með Eyjafjarðará.
Áin er kjörin til þess arna. Þar
verður miðstöð styrjuræktarinn-
ar á tslandi með umfangsmiklum
vinnslustöðum. Við kunnum tökin
á þessu öllu saman og vitum bezt,
hversu geysilega verðmætar
styrjuafurðirnar eru. Kaviar,
u-
sko, ósvikinn styrjukaviar, það
er vara, sem selzt, þó að hún sé
verðlögð hátt.
Þarna fyrir norðan verður sem
sagt að drifa upp niðursuðuverk-
smiðju og reykhús til þess að
reykja sjálfan fiskinn og þar að
auki vinnslustöðvar þar sem lim
er unnið úr roðinu og húsblas úr
sundmaganum. Þetta verður ger-
nýting alls, sem styrjan gefur.
Við erum fúsir til þess að leggja
fram fémuni og visindamenn til
þess að koma þessu öllu á
laggirnar, bæði að rækta sjálfan
styrjustofninn og leggja á ráðin
um verksmiðjurnar og vinnsluað-
ferðirnar.
Ctreikningar verkfræðinga
okkar sýna, að stofnkostnaðurinn
verður um sjötiu milljónir, en
árstekjur um hundrað milljónir,
þegar allt er komið i gagn. Er það
ekki keppikeflið i auðvalds-
heiminum að fyrirtæki skili arði?
bættihann við með glettni i svipn-
um.
— Við veljum ekki
Eyjafjarðará af neinu handahófi,
hélt prófessor A. Sturiloff áfram.
Við vitum alveg, hvaða skilyrði
má bjóða sterlettunni. Ég tel
Eyjafjarðará ákaflega vel fallna
til þessarar styrjuræktar. Það er
eitt, að styrjan hrygnir, þar sem
ár kvislast og mynda lón með sjó-
blönduðu vatni og botn er sléttur.
Þið getið imyndað ykkur, hvað
ósar Eyjafjarðarár eru afburða-
gott hrygningarsvæði. Auk þess
hef ég tekið tillit til þess, að
Eyjafjörður er við vesturmörk
þess svæðis á landinu, sem laust
er við ál, en álar eru mestu skað-
valdar á hrygingarstöðvum
styrjunnar. Það er hreint og beint
óskaplegt, hvernig álarnir gófla i
sig styrjuhrognin, sagði prófess-
orinn með áherzlu.
Prófessor A. Sturiloff sagði enn
Framhald á bls,36
Þjálfun laxaseiða
í Kollafjarðar-
stöðinni í vor
ÞAÐ var mikil framför, þegar
farið var að sleppa gönguseiðum
Iárnar i stað kviðpokaseiða. Nú á
enn að stiga nytt spor I framfara-
átt.
— Viö ætlum að fara að þjálfa
laxaseiðin i straumi og iðukasti i
Kollafjarðarstöðinni, áður en við
sleppum þeim I árnar, sagði Þór
Guðjónsson veiðimálastjóri við
blaðið I gær. Það þarf að leiða
börnin fyrstu sporin, og þaö eru
sjálfsagt mikil viðbrigöi
fyrir seiðin, ef þeim er sleppt
beint úr lygnunni i kerjunuml
straumvatn. Sviar hafa reynt
svona þjálfun, og þeir telja, að
seiðin skili þá be.tur en ella. Nú
reynum við þetta i vor.
„Þetta er ekki nokkur vandi”,
segir prófessor A. Sturiloff.