Tíminn - 29.07.1973, Blaðsíða 5

Sunnudagur 29. júll 1973.
TÍMINN
5 '
Unnt að lengja
mannsævina
Hægt er að lengja manns-
ævina um tiu til fimmtán ár að
meðaltali fyrir aldamót. Sú er
niðurstaða rannsókna, sem
visindamenn við háskólann i
Erlangen i Vestur-Þýzkalandi
gerðu, varðandi ellihrumleika.
Samkvæmt þessari rannsókn er
sannaö mál, að menn taki að
eldast tiltölulega hratt þegar
upp úr fimmtugu. Upp frá þvi
deyja aö meðaltali um 100.000
heilafrumur á dag, en heila-
frumum er svo farið að þær
endurnýjast ekki. Þá versnar
heyrn og sjón og afköst lungn-
anna minnka og nýru og hjarta
vinna hægar. Þar viö bætist, að
mótstöðuafl gegn igerðum og
bólgum tekur að minnka á milli
fertugs og fimmtugs, þótt hægt
fari I byrjun. Mögulegt er að
koma i veg fyrir þetta allt, segja
visindamennirnir i Erlangen, ef
menn I tæka tið forðast allt það
sem veldur tjóni á likamanum,
þ.e.a.s. reykingar, feitan mat og
auðugan að kolhýdrötum, og
reyna að hreyfa sig meira en
margur gerir nú orðið og forðast
það sem veldur sálrænni streitu.
Sá sem vill lifa lengi og vera ern
fram á elliár verður að bæta lif-
erni sitt á meðan timi er til,
segja þýzku visindamennirnir.
Fleiri samtöl yfir
Atlantshafið
Úðunarvökvi
á þjófa
„Auðvitað keypti ég þessa
loðfeldi.
Þú getur fengið að sjá
kvittunina, ef þú vilt”, sagöi
kaupmaðurinn. En lögreglu-
þjónninn gat sannað, að kaup-
maðurinn verzlaði með stolnar
vörur, þvi að með nýrri aðferð
er hægt að merkja skinnavörur,
vefnaðarvörur, teppi, og fleira,
þannig að ekki sést nema beitt
sé sérstökum lampa. A þennan
hátt er hægt að stimpla nafn
fyrirtækjanna á vörurnar með
ósýnilegu bleki. Ósýnilegt blek
hefur lengi verið til, en fram til
þessa hefur verið hægt að má
það út, en með hinni nýju aðferð
er það ekki lengur hægt. Upp-
finningamaður þessa bleks
rekur fyrirtæki, sem selur
ýmsar vörur, sem notaðar eru
til þess að koma i veg fyrir
þjófnaði. Þar á meðal er
úðunarvökvi, sem sprautað er á
þjófana.
Þjófsi verður þá
rauður á litinn og lyktar illa, þvi
að lyktarefni er blandað i vök-
vann.
Þessi maður hefur lika
fundið upp aðvörunarkerfi I
leigubila með talstöð. Bil-
stjórinn þarf ekki annað að gera
en að ýta á takka þog þá heyrir
bilastöðin og aðrir leigubilar, að
ekki er allt með felldu og koma
til hjálpar, þvi að tæki þetta
gefur um leið upp, hvar billinn
er staddur.

Umbætur í
Afganistan
Evrópskir — aðallega vestur-
þýzkir — visindamenn hafa
undanfarin ár unnið mikilvægt
hjálparstarf i fjallahéraðinu
Paktia i Afganistan. Þeir hafa
kennt ibúum þessa héraðs að
beita nýtizkulegum aðferðum
við jarðrækt og að nota áburð.
Þetta hefur m.a. leitt til þess að
maisuppskeran hefur fimm-
faldazt á þremur árum. Þessu
fylgir svo bættur efnahagur og
lifskjör hinna fátæku bænda. Af
þessum sökum ihuga yfirvöld i
Kabúl, höfuðstað landsins, aö
nota sömu aðferðir i öðrum
héruöum landsins, þar sem
náttúrufar er svipað og i Paktiu.
Pappírshermenn
Bandarikjamenn hafa ausið
fé i stjórnina i Phnom Penh i
Kambódiu, en það hefur komið
þeim að öllu minna gagni en til
var ætlazt. Það er opinbert
leyndarmál þar i borg, að mikill
hluti meöala, sem flutt voru inn
með bandariskri hjálp á ár-
unum 1970 og 1971, og kostuðu
næstum átta og hálfa milljón
dollara, hefur verið seldur þjóð-
frelsishernum. Þar eru ekki
bara venjulegir kaupahéðnar að
verki heldur hafa liðsforingjar
stjórnarhersins ekki látið sig
muna um að hjálpa til.
1 árslok 1971 höfðu
Bandarikjamenn flutt inn vörur
til stjórnarhersins fyrir 172
milljónir dollara. 1 þessum her
er hins vegar fimmti hver her-
maður hvergi til nema á
pappirnum, og sumt af her-
gögnum fer beina leið til þjóð-
frelsishersins. Bandarikjamenn
hafa reynt að hafa eftirlit með
þvi, að ekki séu skráðir her-
menn, sem hvergi eru til, og
látið liðsforingja i stjórnar-
hernum hafa myndavélar i þvi
skyni,svo að hægt væri aö sanna
tilvist allra hermanna með ljós-
myndum. Þetta hefur lika mis-
tekizt, þvi að Bandarikjamenn
hafa engar ljósmyndir fengið og
myndavélarnar hafa ekki sézt
heldur.
Vestur-þýzki landssiminn
hefur lagt fé i nýja simalinu,
sem lögð verður yfir botn
Atlantshafsins. Þessi lina, sem
á að kosta 400 milljónir vestur--
þýzkra marka á að tengja
Evrópu og Bandarlkin. Þegar
hún verður komin I gagníð,
verður hægt að hafa 4000 simtöl
i gangi i einu. Fyrsta linan, sem
JtaMM>BB«lögð var 1956, tók ekki við nema
36 samtölum i einu. Eins og er
mun hægt að senda 13000 samtöl
yfir Atlantshafið samtimis með
hjálp gervihnatta. Vegna auk-
inna samtala er þó nauðsynlegt
að auka afkastagetuna.
Heitar lindir,
rúletta og
veðhlaupahestar
Hin heimskunna heilsulind i
Schwarzwalddalnum var vinsæl
og fjölsótt þegar á dögum Róm-
verja. Rúlletta og veðhlaupa-
hestar komu hins vegar ekki til
sögunnar fyrr en fyrir um það
bil 150 árum. A siðustu öld hitt-
ist aðalsfólk og rikisbubbar á
veðhlaupabrautinni þarna
idalnum. Nú á dögum hafa
kóngarnir helzt úr lestinni, en
annars er flest sem fyrr. Menn
baða sig i hinum söltu og heitu
heilsulindum, til þess að lappa
upp á skrokkinn á sér, reyna svo
heppnina I spilum og biða þess
með eftirvæntingu hver sigri I
kappreiðunum. Rúllettuspilið,
sem sézt hér á myndinni, lét
spilavitið gera 1860 i tilefni þess,
að þá áttu furstar mót með sér
þar Nú er þetta rúllettuborðá
sögusafni staðarins.