Tíminn - 29.07.1973, Blaðsíða 14

14
TÍMINN
í daglegu lifi okkar er salt álika
algengt og eldspýtur og jafn ómiss-
andi. Salt hefur fylgt mannkyninu
frá örófi alda og saltþörfin hefur
orðið til að breyta mannkyns-
sögunni. Nú á timum er salt ekki
bara notað i grautinn, heldur er það
undirstaða margs konar efnaiðnað-
ar.
IIVAÐ cr salt? Vcr/.lunarvara
sem við litum á eins og sjálfsagð-
an lilut. Sagt cr að við tökum
venjulega bara cftir þvi ef þaö
vantar og gefur það til kynna,
hvcrsu algengur hlutur það er.
Salt er venjulegt aöeins fyrir
hinn almenna neytanda, en vis-
indamönnum 'er það margháttað
og flókið. Þeir t ila um margar
tegundir með ólika eiginleika,
sem þörf er fyrir í nútima iönaði.
Það getur svo sem verið fróðlegt
ab vita þetta allt, en þó segir það
okkur ekki mikiö um hvaða þýð-
ingu salt hefur fyrir okkur i dag-
lega lifinu. Eða þá hvað forfeður
okkar þurftu að liða til að hafa
salt i gra’utinn sinn.
Einu sinni var salt löglegur
gjaldmiðill og sums staðar var
það lika talin sjaldgæf og dýrmæt
vara. Ef við fylgum saltinu aftur i
fortiðina, sjáum við að fólk hefur
notað það um langa tið. Forfeður
okkar notuðu það m.a. til að súta
skinn, áður en þeir gerðu sér
klæði úr þeim. Snemma lærðu
þeir að nota salt i matinn.
Ef til vill var það saltið, sem
varð til þess að fólk flutti heims-
hiutanna á milli og breytti þannig
mannkynssögunni. Rómverjar
voru fyrstir til að uppgötva að
salt var til ýmissa hluta nytsam-
legt i iðnaði. Kinverjar reyndu
lika árangurslaust að nota salt til
ýmissa nýrra hluta.
En það voru Evrópubúar, sem
gerðu saltómissandi i daglega lif-
inu, bæði við landbúnað og i iðn-
aði þeim, sem smám saman óx
fiskur um hrygg. Allt frá timum
Rómverja hefur salt verið unnið
NÝrfJUt20.500einttik
26.000
eintök á mánudögum beint á mesta
markaðssvæði landsins- auk Jþess magns,
sem við dreifum í aðra landsnluta.
. OgVÍ SIR er offsetprentaður, allar síður prentast
jafn vel, enginn myndamótakostnaður
og Qögurra lita prentun.
Eignist markaðinn TTTÖT^Ö
auglýsið i VÍSI XOXXv
Sunnudagúr 29. júll 1973.
Úr hverjum polli fást um SO kiló á tveimur sólarhringum
Nokkurra vikna framleiðsla
úr sjó og einnig voru saltlindir i
nágrenni Lutecia, þar sem Paris
stendur i dag. Við munum úr
sögubókum, að saltskatturinn
gegndi stóru hlutverki, i þann
mund að franska byltingin hófst.
Fátækt verkafólk i Frakklandi
varð sifellt óánægðara með
skattabyröarnar, ekki aðeins
vegna þess að þvi fannst þeir
ranglátir, heldur fór mikill hluti
þeirra til greiðslu á óhóflegum
iburbi og hirðbeizlum.
Nú á timum er saltið eitt af
undirstöðuefnum iðnaðarins,
vegna þess að það myndar grund-
völl kemisks iðnaðar og er einnig
notað i öðrum skyldum iðnaðar-
greinum.
Hverjum skyldi svo sem detta i
hug að salt sé notað við fram-
leiðslu á plasti, litarefnum og
áburði? Vegna þess að salt er svo
mikilvægt i iðnaði, eru saltlindir
og námur út um allt til að anna
eftirspurninni. Auk hinnar gömlu
aðferðar að láta sjóinn gufa upp
og hirða siðan saltið, sem þá
verður eftir, er grafið eftir salti i
námum. Gamla aöferðin er enn
notuð i Frakklandi og á Spáni, en
þó að Miðjarðarhafið sé salt
þeim, sem þar eru að synda og
leika sér, inniheldur það ekki
nema 3,8% af þessu dýrmæta
efni. Salt dýrmætt? Já og ef til vill
hefur okkur grunað það allan tim-
ann....

Þannig er saltið unnið. Hver pollur er um 25 fermetrar og sjónum er
hleypt inn um litla skurði. Garðarnir eru úr leir.