Fréttablaðið - 28.09.2004, Blaðsíða 26

Fasteignasalar segja að það heyri
nú orðið til algjörra undantekninga
ef kaupendur stórra eigna taki lán
hjá Íbúðalánasjóði. Bankarnir sjá
nú alfarið um fjármögnun slíkra
eigna. Fasteignaviðskipti hafa
glæðst mjög að undanförnu og
verðið hækkar þótt það hafi ekki
komið fram í vísitölu húsnæðis-
verðs.
Ný íbúðalán bankanna, á 4,2
prósenta vöxtum, virðast því vera
byrjuð að hafa veruleg áhrif á fast-
eignamarkaðinn. Þetta sést einnig
á tölfræðinni. Þinglýstum kaup-
samningum hefur fjölgað mjög á
síðustu vikum en á sama tíma dreg-
ur úr lánaveitingum Íbúðalána-
sjóðs á höfuðborgarsvæðinu. Þessi
þróun er öfug við það sem áður
hefur verið þar sem sveiflur í upp-
hæð lána Íbúðalánasjóðs hafa verið
í takt við sveiflur á fasteignamark-
aði. Það er því óhætt að draga þá
ályktun að hlutur Íbúðalánasjóðs
fari minnkandi á íbúðamarkaði.
Stóru kaupin til bankanna
„Ákveðinn hópur tekur bara lán í
bönkum. Það er mjög einfalt. Þeir
sem þurfa meira lán en sem nemur
hámarki Íbúðalánasjóðs, 9,2 millj-
ónir, leita eftir viðskiptum annars
staðar. Sá hópur fer næstum allur
annað og flestir í bankana,“ segir
Björn Þorri Viktorsson, formaður
Félags fasteignasala.
„Það er undantekning ef maður
sér fólk sem er að kaupa eignir á
yfir fimmtán til átján milljónir
snúa sér til Íbúðalánasjóðs. Þetta
eru bara smáíbúðir og minni eign-
ir,“ segir hann.
„Íbúðalánasjóð vantar sárlega
heimild til að fara í hærra veðhlut-
fall. Hann situr alveg eftir þegar
það kemur að stærri eignum,“ bæt-
ir hann við. Fastlega er gert ráð
fyrir að breytingar á lagaumhverfi
Íbúðalánasjóðs verði meðal fyrstu
mála sem afgreidd verða á haust-
þingi. Veðhlutfall verður hækkað í
níutíu prósent.
Kippur á markaðinum
Hákon Róbert Jónsson, sölumaður
fasteigna hjá Kjöreign, greinir
mikinn kipp á fasteignamarkaði á
síðustu vikum. „Verðið er farið
upp. Það er meira spurt um hverja
eign. Þær stoppa skemur við. Fólk
er í fæstum tilfellum að taka yfir
Íbúðalánasjóðslánin og fólk er að
lækka vaxtaprósentuna hjá sér,“
segir Hákon.
Hann segir að fyrst þegar lán
bankanna voru kynnt hafi komið
hik á markaðinn en nú sé mikil
hreyfing komin á markaðinn. „Fólk
er að skipta úr leiguhúsnæði og er
að kaupa,“ segir hann. „Það er
miklu meiri hreyfing á stærri eign-
um þótt þær minni fari líka hratt
út. Þetta er breyting frá því á sama
tíma og í fyrra,“ bætir hann við.
Hákon Róbert segir að svo virð-
ist vera sem fólk eigi mjög auðvelt
með að fá íbúðalán hjá bönkunum
en lækkaðir vextir á lífeyrissjóðs-
lánum hafi einnig hjálpað til við að
koma hreyfingu á markaðinn.
Hann segir að það sé einnig
áberandi að spurn eftir húsnæði sé
ekki eins bundin við ákveðin svæði
og verið hafi. Alls staðar á höfuð-
borgarsvæðinu gangi vel að selja
fasteignir.
Fólk grípur tækifærið
„Fólk er í rauninni að ná sér í
ávöxtun á meðan íbúðaverð er að
hækka svona hratt. Þetta er
mesta ávöxtun sem fólk kemst í
núna. Það er bæði að spara sér í
greiðslubyrði og að auka verð-
gildi eigna sinna með því að vera
með hagstæðari lán þannig að
þetta spilar allt saman,“ segir Há-
kon.
Hann segir að fólk horfist í
augu við það núna að eiga kost á
lágum vöxtum en að það kunni að
breytast eftir því sem stýrivextir
hækki. Það sé því opið ákveðið
tækifæri fyrir fólk nú sem hugs-
anlega lokist fyrr en síðar. „Það
sem gæti hugsanlega gerst er að
vextir hækki og þá getur fólk
ekki lengur setið að þessum vöxt-
um. Fólk sér glugga sem gæti lok-
ast á næstu mánuðum eða misser-
um,“ segir Hákon.
Vísitalan segir ekki allt
Björn Þorri segir að þótt vísitala
húsnæðisverðs hafi lækkað milli
september og október segi það
ekki alla söguna. Verð á húsnæði
fer hækkandi þrátt fyrir þetta.
Ástæða misræmisins er sú að í út-
reikningi vísitölunnar hefur það
talist verðgildi fasteignavið-
skipta til hækkunar ef yfirtekin
voru lán á hærri vöxtum en sem
nemur ávöxtunarkröfu á mark-
aði. Þetta yfirverð var reiknað
þótt fjármunirnir sem um ræddi
skiptu ekki um hendur.
„Hægt og bítandi sýnist okkur
verðið vera áfram á uppleið. Þó
er vísitalan niður á við um mán-
aðamót en skýringin á því er sú
að yfirtaka áhvílandi lána með
hærri vöxtum en nú tíðkast á
markaðinum heyrir nú til al-
gjörra undantekninga,“ segir
Björn Þorri.
Þetta þýðir að þegar kaupsamn-
ingar fara til meðferðar hjá stjórn-
völdum er ekkert yfirverð reiknað
og því hækkar vísitalan ekki í takt
við raunverulega verðþróun í fast-
eignamarkaði. Breytt samsetning
á fjármögnun íbúðakaupa veldur
því ákveðnu ójafnvægi við út-
reikning vísitölunnar. ■
Hagnaður minnkar hjá United
Björgólfur Guðmundsson sótti sér líkingamál í
heim fótboltans þegar hann tjáði sig á aðalfundi
Verslunarráðs um leikreglur í viðskiptalífinu. Fót-
boltinn er líka viðskipti og stór félög eins og
Manchester United eru skráð á markað. Þeir
rauðu birtu ársuppgjör sitt í gær. Hagnaður félags-
ins var 3,5 milljarðar króna fyrir skatta. Það er 30
prósentum minna en í fyrra. Félagið hefur verið
gagnrýnt fyrir ógagnsæjan rekstur. Til að mæta
þeirri gagnrýni eru nú birtar upplýsingar um kaup
á leikmönnum og greiðslur til umboðsmanna þeir-
ra. Greiðslur umboðsmanna leikmanna eru ekk-
ert slor. Til dæmis fékka Paul
Stretford, umboðsmaður Way-
ne Rooney, 127 milljónir króna
í tengslum við kaup á þeim síð-
arnefnda.
Minnir á einkarekstur
Verslunarráð Íslands er ekki þekkt
fyrir að láta tækifæri til þess að
benda á kosti einkavæðingar framhjá sér fara. Á
heimasíðu félagsins er nú að finna frétt þar sem
minnt er á að einkareknu skólarnir verði ekki fyrir
barðinu á verkfallinu og farið er yfir helstu kosti
einkarekstrar í grunnskólum.
Branson út í geim
Breska athafnaskáldið Richard Branson kynnti í
gær þau áform sín að
bjóða upp á farþega-
flug á sporbaug jarð-
ar innan nokkurra
ára. Virgin flugfélagið, sem
Branson stofnaði, á í við-
ræðum við félag í eigu
Paul Allen, þriðja ríkasta
manns Bandaríkjanna, um
samstarf. Geimferðirnar verða
farnar undir merkjum Virgin
Galatic og er stefnt að því að
fara með þrjú þúsund manns í
geimferð á næstu fimm árum.
MESTA HÆKKUN
ICEX-15 3.683
KAUPHÖLL ÍSLANDS [ HLUTABRÉF ]
Fjöldi viðskipta: 313
Velta: 1.831 milljónir
+0,86%
MESTA LÆKKUN
MARKAÐSFRÉTTIR...
Kauphöll Íslands opnaði þrjá-
tíu mínútum á eftir áætlun í gær.
Í tilkynningu frá Kauphöllinni seg-
ir að vegna bilunar í sæstreng
Símans hafi fyrirtæki á markaðin-
um ekki verið tilbúin til að hefja
viðskipti klukkan tíu og því hafi
markaðurinn ekki opnað fyrr en
hálf ellefu.
Danól og Ölgerðin hafa samið
við Eimskip um alla flutninga á
vörum sínum til og frá landinu.
Að auki mun Eimskip annast
birgðahald fyrir Ölgerðina í Vöru-
hóteli félagsins við Sundahöfn.
Við lok viðskipta í gær var Ís-
landsbanki metinn á 108 millj-
arða en Landsbankinn á 107
milljarða og 730 milljónir. Munur-
inn er 0,25 prósent af verðmæti
Íslandsbanka.
18 28. september 2004 ÞRIÐJUDAGUR
vidskipti@frettabladid.is
Peningaskápurinn…
Actavis 49,80 +0,61% ... Bakkavör
27,60 -0,36% ... Burðarás 15,30 +2,00% ... Atorka 4,80 +0,84% ... HB
Grandi 7,70 - ... Íslandsbanki 10,80 +0,93% ... KB banki 488,50 +0,41%
... Landsbankinn 13,30 +2,31% ... Marel 52,50 +1,94% ... Medcare 6,50 -
... Og fjarskipti 3,80 +4,11% ... Opin kerfi 25,90 - ... Samherji 13,40
+0,75% ... Straumur 8,85 - ... Össur 93,00 +2,76%
Bankarnir sækja
á Íbúðalánasjóð
Og fjarskipti 4,11%
Össur 2,76%
Landsbankinn 2,31%
Síminn -13,27%
SÍF -2,08%
AFL -1,56%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU:
nánar á visir.is
Olía hækkaði á mörkuðum í gær og
sló fyrri met. Verð olíu við opnun
markaðar í New York var 49,55
dollarar fatið sem er nýtt met.
Olíuverðshækkunina má eink-
um rekja til óróa í Nígeríu og
áhrifa af fellibylnum Ivani sem olli
skaða á borpöllum í Mexíkóflóa.
Fyrir hafa sérfræðingar áhyggjur
af því að OPEC-ríkin geti ekki
brugðist hratt við ójafnvægi fram-
boðs og eftirspurnar með því að
auka hratt framleiðslu sína.
Hlutabréf lækkuðu á mörkuð-
um og má rekja þá lækkun til olíu-
verðsins. Margir hagfræðingar
eru þeirrar skoðunar að hækkandi
orkuverð sé farið að skaða hag-
vaxtarmöguleika í Bandaríkunum.
Þegar eru farnar að birtast spár
um 3,5 prósenta vöxt landsfram-
leiðslu Bandaríkjanna sem er einu
prósentustigi minna en gert hefur
verið ráð fyrir. ■
Útlán Íbúðalánasjóðs
Heildarviðskipti
með fasteignir
100
MINNI HLUTUR ÍBÚÐALÁNASJÓÐS
Hlutfallsleg þróun útlána Íbúðalánasjóðs
á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri, og
heildarmagns viðskipta með fasteignir
26. mars til 24. september.
Mikil hreyfing er á fast-
eignamarkaði í kjölfar
nýrra íbúðalána bankanna.
Hlutur Íbúðalánasjóðs
minnkar hratt. Verðið
hækkar þótt vísitölur bendi
annað. Auðvelt virðist að fá
fjármögnun hjá bönkum
og lífeyrissjóðum.
Heimild: Fasteignamat ríkisins
NÝBYGGINGAR Í GRAFARHOLTI Töluverður kippur virðist vera í sölu fasteigna um
þessar mundir og að því er Hákon Róbert Jónsson, sölumaður fasteigna, segir þá er eftir-
spurnin mikil í öllum hverfum borgarinnar.
ÞÓRLINDUR KJARTANSSON
BLAÐAMAÐUR
FRÉTTASKÝRING
FASTEIGNAMARKAÐURINN
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
Nýtt met í olíuverði
ÓRÓI Á OLÍUSVÆÐI Átök á olíuframleiðslusvæðum í Nígeríu eru meðal þess sem lyftu
olíuverði í nýjar hæðir á mörkuðum í gær.