Fréttablaðið - 19.10.2004, Blaðsíða 20

Er ekki stjórnarandstaðan óþörf?
Eitthvað í þá áttina spurði þátta-
stjórnandinn og rétt á eftir sagði
einn gesturinn að varaformaður
næststærsta stjórnmálaflokks
landsins hefði enga pólitíska
stöðu, enga pólitíska aðkomu,
vegna þess að hún væri ekki á
þingi. Við erum orðin svo gegn-
sósa af atvinnupólitíkusum og
valdhyggju að jafnvel sá maður
sem hefur það að atvinnu að stef-
na saman fólki til að velta fyrir
sér þjóðmálunum lætur sér detta
í hug að stjórnarandstaða eigi
ekki erindi. Og stjórnmálamenn-
irnir sjálfir halda að þingmenn
einir geti haft pólitískar skoðanir
og boðað það fagnaðerindi.
Vissulega geta þingmenn einir
greitt atkvæði um lög og lagt
fram tillögur á þingi, en þeir eru
þar ekki fyrir sig sjálfa heldur í
umboði okkar hinna og ættu að
haga sér samkvæmt því. Það
kæmi mér ekki á óvart að ein-
hvern tímann kæmi í ljós að það
er kannski helsti styrkur stjórn-
arandstöðunnar núna að einn
sterkasti leiðtogi hennar er ekki á
þingi. Ég segi þetta vegna þess að
svo virðist sem margt fólk gangi í
björg þegar það fer að vinna í
steinhúsinu við Austurvöll.
Það getur enginn með fullu viti
neitað því að ríkisstjórnin og at-
vinnustjórnmálamenn þurftu að
láta í minni pokann í sumar. Þó
stjórnarandstaðan fegin vildi
þakka sér útkomuna sem varð í
fjölmiðlamálinu getur hún það
ekki, því það var einfaldlega fólk-
ið sem gerði uppreisn og forset-
inn notaði það vald sem hann hef-
ur, að því er ég held að mjög
vandlega athuguðu máli og þegar
hann þóttist fullviss um að með
aðgerð sinni væri hann ekki að
ganga erinda stjórnarandstöð-
unnar heldur fólksins í landinu.
Reyndar má segja að forysta
stjórnarandstöðunnar hafi hagað
sér alveg eins og forysta ríkis-
stjórnarflokkanna. Við munum
öll eftir því að fjölmiðlafrum-
varpið tók breytingum í meðför-
um þingins, það var ekki af því að
þingmenn breyttu því heldur
vegna þess að Davíð og Halldór
ákváðu að breyta því. Og hvað
gerðu forystumenn stjórnarand-
stöðunnar? Þeir tóku sér sæti í
allsherjarnefndinni og þá kom í
ljós traustið sem þeir hafa á sam-
verkamönnunum og samstarfs-
fólkinu, mamma mia! Er einhver
munur á þessu og foringjaræðinu
í ríkisstjórninni, ég sé engan mun
þar á.
Sama viðhorfið endurspeglast
með viðhorfinu til nýju fjöl-
miðlanefndarinnar, þegar stjórn-
arandstaðan mótmælti vegna
þess að ekki áttu allir flokkarnir
að fá sæti í nefndinni. Allir
flokkarnir hvað, ætla menn að
flytja þingstarfið í þessa nefnd?
Ætla þingflokkarnir að skipa
sjálfa sig í nefndina? Og til hvers
er þá þingið?
Einmitt vegna þess að þing-
menn líta á sig sem sérstakan
þjóðflokk sem hefur einkaleyfi til
að fjalla um stjórnmál er gott að
einn sterkasti stjórnmálamaður
landsins sitji ekki á þingi. Þegar
þessi varafomaður er kominn á
þing eru allar líkur á því að hún
hafi meiri skilning á þeirri nauð-
syn að horfa til allra átta en ekki
bara inn í þingsalinn.
Enn eitt dæmi um sjálfhverfu
þingmanna og í þetta skipti ekki
stjórnarþingmanna heldur sitja
Samfylkingarþingmenn einir í
þeirri súpu. Sá þingflokkur lagði
fram tillögur á dögunum um end-
urskoðun stjórnarskrárinnar.
Það er hið besta mál, en hvernig
er lagt til að staðið verði að þessu
mikilsverða og áríðandi máli? Jú,
það á að skipa nefnd sem skipuð
er fulltrúum allra þingflokka.
Enn og aftur þingflokkar hér og
þingflokkar þar. Ég hefði viljað
sjá tillögur þar sem lagt er til að
sett verði stjórnlagaþing þar
sem fulltrúar þjóðarinnar væru
en ekki fulltrúar þingflokka. Það
má hugsa sér ýmsar aðferðir til
að velja á slíkt þing, tölvuúrtak
úr þjóðskrá gæti verið ein.
Stjórnarskráin er nefnilega
ekki einkamál þingmanna heldur
mál allrar þjóðarinnar. Fullt af
fólki sem hefur eindregnar skoð-
anir á því þjóðfélagi sem við
búum í og hvernig stjórnarskráin
á að líta út hefur alls engan áhuga
á því að vera í þingflokki. Af hver-
ju er ekki gerð minnsta tilraun til
að heyra raddir venjulegs fólks
um þetta mál? Við eigum betra
skilið en þessa sjálfhverfu stjórn-
málamenn. Við þurfum stjórn-
málamenn sem hlusta meira og
tala minna. Stjórnmálamaður sem
ekki situr á þingi er líklegri en
hinir til að skilja þetta, þess vegna
held ég að það sé kannski gæfa
Samfylkingarinnar að varafor-
maðurinn er ekki á þingi.
Höfundur er viðskiptafræðingur.
Í ræðu á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar á laugar-daginn deildi flokksformaðurinn Össur Skarphéðinsson ásjálfstæðismenn fyrir að notfæra sér kennaraverkfallið til
að breiða út hugmyndir um einkavæðingu skólakerfisins. Ekki
er hægt að skilja orð hans öðvuvísi en sem andstöðu við hug-
myndir um tilraunir með einkarekstur í grunnskólakerfinu.
Koma ummæli hans á óvart þegar haft er í huga að ekki er langt
síðan formaðurinn vakti athygli fyrir pólitískt hugrekki með því
að reifa hugmyndir um aukinn einkarekstur í heilbrigðiskerf-
inu. Er hér vísað til ræðu hans á landsfundi Samfylkingarinnar
í fyrra. Í ályktun þess fundar var hvatt til þess að leitað yrði
nýrra leiða og fjölbreyttari rekstrarforma í heilbrigðiskerfinu,
svo sem með þjónustusamningum og einkaframkvæmd.
Að ræðu Össurar á flokksstjórnarfundinum lokinni kom vara-
formaður flokksins og keppinautur hans um formennsku, Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, í ræðustól og kynnti hugmyndir starfs-
hópa framtíðarnefndar flokksins sem hún stýrir. Athyglisvert er
að að heyra að skólamálahópur Samfylkingarinnar virðist full-
komlega fordómalaus gagnvart hugmyndum um einkarekstur
grunnskóla og gengur jafnvel lengra í vangaveltum á því sviði en
menn hafa treyst sér til í öðrum stjórnmálaflokkum. Á milli hug-
mynda skólasérfræðinga Samfylkingarinnar og Össurar Skarp-
héðinssonar virðist mikil gjá sem vafalaust á eftir að gefa pólitísk-
um andstæðingum tilefni til að tala um neyðarlegt ósamræmi.
Óljóst er hver afstaða varaformannsins, Ingibjargar Sólrúnar,
er í þessu máli. Hún hefur jafnan verið talin lengra til vinstri í
Samfylkingunni en formaðurinn. Sem borgarstjóri í Reykjavík
greiddi hún ekki götu hugmynda um einkarekstur skóla. Sem þing-
maður Kvennalistans fyrr á árum var hún eindreginn andstæðing-
ur slíkra hugmynda. Fróðlegt væri að vita hvort viðhorf hennar í
þessu efni hafa breyst.
Ástæða er til að óska Samfylkingarfólki til hamingju með að
þora að setja fram djarfar tillögur. Ekki er ósennilegt að í ein-
hverjum öðrum stjórnmálaflokki hefðu menn fyrst viljað vita
hvort leiðtogarnir gæfu grænt ljós á óhefðbundnar hugmyndir en
hér virðast menn ekki hafa verið haldnir slíkri bælingu. Það er
góðs viti.
Kennaraverkfallið setur rekstur skólakerfisins í brennidepil
ekkert síður en launakjör kennara. Auðvitað eiga kennarar að búa
við góð starfskjör og vinnuaðstöðu en ólíklegt er að róttækar
breytingar geti orðið til batnaðar á þeim sviðum fyrr en skólayfir-
völd og stjórnmálaleiðtogar sýna sama hugrekki við að hugsa um
og finna nýjar leiðir og skólamálasérfræðingarnir í framtíðar-
nefnd Samfylkingarinnar. ■
19. október 2004 ÞRIÐJUDAGUR
SJÓNARMIÐ
GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Einkarekstur í skólakerfinu á sér fylgismenn
innan ólíkra stjórnmálaflokka.
Hugrekki til að
fara nýjar leiðir
FRÁ DEGI TIL DAGS
Ástæða er til að óska Samfylkingarfólki til ham-
ingju með að þora að setja fram djarfar tillögur.
Ekki er ósennilegt að í einhverjum öðrum stjórnmála-
flokki hefðu menn fyrst viljað vita hvort leiðtogarnir gæfu
grænt ljós á óhefðbundnar hugmyndir en hér virðast
menn ekki hafa verið haldnir slíkri bælingu.
,,
ÚTGÁFUFÉLAG: Frétt ehf. RITSTJÓRI: Gunnar Smári Egilsson FRÉTTARITSTJÓRAR: Sigurjón M. Egilsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FULLTRÚI
RITSTJÓRA: Guðmundur Magnússon RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir AUGLÝSINGASTJÓRI: Þórmundur Bergsson RITSTJÓRN, AUGLÝSINGAR OG DREIFING:
Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐALSÍMI: 550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is
SETNING OG UMBROT: Frétt ehf. PRENTVINNSLA: Ísafoldarprentsmiðja ehf. Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt
að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
Um sjálfhverfa þingmenn
Afleikir Ingibjargar?
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir kom nokk-
uð á óvart í Silfri Egils á sunnudag þeg-
ar hún sletti því á Siv Friðleifsdóttur að
sér þætti Framsóknarflokkurinn vera
ömurlegur flokkur.
Þessi sami Framsókn-
arflokkur hefur aldeil-
is reynst borgarstjór-
anum fyrrverandi betri
en enginn og hefur átt
hlut í að lyfta Ingibjörgu
á þann stall sem gerði
hana að stjórnmála-
manni sem menn
tóku eftir. Ingi-
björgu hefur
væntanlega ekki
þótt Framsóknar-
flokkurinn eins ömurlegur meðan hún
þurfti hans við.
Ávísun á stjórnarandstöðu
Orð Ingibjargar Sólrúnar um Framsókn
hafa ekki fallið í góðan jarðveg meðal
margra hörundssárra framsóknar-
manna. Þeir geta verið lengi að gleyma
og því er spurt hvort dómur borgar-
stjórans fyrrverandi geti orðið til þess
að Samfylkingin eigi erfiðara uppdrátt-
ar þegar kemur að því að mynda ríkis-
stjórn, einkum og sér í lagi verði Ingi-
björg Sólrún þá orðin formaður flokks-
ins. Svo hefur hún svo sem ekki aukið
vinsældir sínar meðal sjálfstæðis-
manna. Hvort það er styrkur eða veik-
leiki er svo allt annað mál.
Öflugir leiðtogar
Í sama þætti lýsti Ingibjörg Sólrún því
yfir að bæði hún og Össur Skarphéðins-
son, formaður Samfylkingairnnar, væru
öflugir leiðtogar. Það er
ekki oft sem fólk talar
þannig um sjálft sig,
enda er það svo að
enginn er dómari í eig-
in sök. Hitt er ann-
að að það stefn-
ir í slag milli
þeirra Össurar
og Ingibjarg-
ar. Hvert það
leiðir flokk-
inn er eðli-
lega ekki vitað.
sme@frettabladid.is
Í DAG
KOSTIR ÞESS AÐ VERA
EKKI Á ÞINGI
VALGERÐUR
BJARNADÓTTIR
Það kæmi mér ekki
á óvart að einhvern
tímann kæmi í ljós að það
er kannski helsti styrkur
stjórnarandstöðunnar núna
að einn sterkasti leiðtogi
hennar er ekki á þingi. Ég
segi þetta vegna þess að
svo virðist sem margt fólk
gangi í björg þegar það fer
að vinna í steinhúsinu við
Austurvöll.
,,
Skoðanir og umræður