Atuagagdliutit - 17.01.1963, Blaðsíða 22

uvdlorissat avdlamiut angatdlatåinik
nunarssuarmut tåkutoKartarunartoK
rusit ilisimatuisa OKautigat nunarssuarput kiserdluinarme ino-
KarnaviångitsoK avdlanile ama inoKasassoK erKarsarsinåussusi-
lingnik avativtinilo angalanermik ilikarsimassunik
takordluivdlutik OKalugtualiortartut
uvdlorissanut avdlanut angalaniler-
ssårajoKaut, ilaisalo nuånerKingnåmik
uvdlorissat tikerågkamik „inue“ u-
nivkårissarpait. OKartarput silarssuar-
ne avdlane nåpigssaussut inuit uvav-
titut itut taimatutdlo åma umassoru-
jutarssuit amikunut erKainartut ima-
lunit pingortitat inungmut éssingtissut
ardlalingnik taligdlit, ardlalingnik ni-
aKugdlit il. il. amerdlanerit OKalug-
tuat taimåitukujuit tusartarunarpait
atuarsimavdlugitdlunit; taimåitordle
mingnerpåmigdlunit ilisimaneKångi-
laK silarssuarne avdlane pingortitanik
taimåitunik nåpitagssaKarnersoK.
uvdluvtinile OKalugtualiortartut ta-
kordluivatdlårtariaeruput. ilisimator-
pagssuitdlume ama taimåiniarung-
naerput pissutigalugo ilisimatusarne-
rup sujuariartuinartup tamåko piviu-
ssusinaunere ulériartuinalermagit. tu-
pingnartorpagssuit takordlugåinarnit
sule tupingnarnerussut agssatdlag-
kiartuåginaleKaut. atago takoriartigo.
pugutaK tingmissunerdlune?
ukiut mardlugsuit Kångiuput ilisi-
matut ardlagdlit Sibiriap orpigpag-
ssuinukarmata Stiniga Tunguskap er-
Kånut — tåssa kugssup Jenisejip a-
valeKutaisa ilåta Kanigtuanut. tamå-
ne silåinaup ujaragssuata 1908-me nå-
kartup aserKue misigssorniardlugit u-
jarpait, sumigdle navssåKångitdlui-
nardlutik. ujaragssup téussuma tung-
nermine nuname iterssarssuaK piler-
sisimåsagaluarpå, taimåitumigdle ta-
kussaKångilaK. imaKa silåinaup uja-
ragssua masarssugssuarmut kivisima-
vok. tåssa ujardlemeK kinguneKångit-
sorsimavoK.
silåinaup ujaråta nåkarneranik i-
ssigingnårsimassut amerdlaKaut, ilait-
dlo uvdlumikut sule umåput. oxalua-
sårnerat maligdlugo suna aumårtor-
ssuax Kilangmit nåkariartortoK taku-
neKarsimavoK, OKautigåtdlo tugkame
ima såkortutigissumik KaersimassoK
orpigssuit tugfianit km-inik tupinde-
lingnik ungasissusigdlit agdlåt upi-
k&titersimavdlutik. nuiardlugssuaK
niaKussarssuångordlune Kaerfingmit
KangdtarsimavoK, sivitsoriångitsordlo
tamavssuma eruåne najugagdlit nåpå-
lavdlutik toKoralersimavdlutik. uv-
dlumikut ndpaut tduna radioaktivite-
tit, tåssa kingornerit ulorianartut, su-
ninerånik taineKartarpoK.
■Kulaméngitsumik atomimik Kaer-
toKarsimavoK. silåinaup ujaragssua
atomimik nagsataKarsimåsaoK, tai-
manikutdle atome sussordlunit ilisi-
maneKångilaK. tamåna KanoK navsui-
arneKarsinaunerpoK, imåisinauvordli-
gOK silåinaup umiarssuå imalunit pu-
gutaK tingmissoK silarssuarmit avdla-
mit pissoK 1908-me ajutordlune Sibi-
riamut nåkartoK.
taimatut isumaKarneK ugpernarsau-
tigssaKartineKångikaluartOK uvdlumi-
kut ilisimatut ikingeKissut ilaleriar-
tuinarpåt. imaKagOK planetit erKå-
miuvta uvdlorissatdlunit ungasigsor-
ssuarmiut ardlånit aggersuvoK. tai-
måitordle Steniga Tunguskap narssar-
ssuisa issertugaK ivna nalunartoK ma-
tusimajuarpåt.
tåssunga atatitdlugo rusit ilisi-
matue OKarput pingortitarssuarme
tamarssuarme nunarssuarput ki-
serdluinarme inoKarnaviångitsoK,
silarssuarnile avdlane åma inoKå-
sassoK erKarsarsinåussusilingnik a-
vativtinilo angalanermik ilikarsi-
massunik. itsaK takornartat uvdlo-
rissanit avdlanit pissut maunga
nunarssuavtinut tikerårtarsimaso-
rait sordlo ingmikortortane tugdli-
ngutune erKartorneKartut ugper-
narsautigssat ilåitut isumaKarfigi-
gamikik:
uvdloriarmiut
nunarssuarmukartut
Libériap puilassuitsuaniput ujar-
Kat igalåminingassut, kisiåne ujaråu-
ngitsut augtitagssanigdlo avdlanik a-
koKångitsut. Kalipautait åssigingitdlat,
ilait Kemertuput ilait Korsuit — er-
Kornerussumigdlunit oKardlune Kali-
pautait Korsungmit Kernertumut av-
dlångoriartuårput. radioaktiveKarne-
re najorKutaralugit påsineKarput nu-
narssuaK peKatiginardlugo pingorsi-
mångitsut. planetime inerigkame pi-
ngorsimåput ukiut milliunigdlit matu-
ma sujornagut (nunarssuarme).
KanoK ilivdlutik pingorsimanere
iluamik navsuiarneKarsinausimå-
ngitdlat. rusit isumaKarput kissag-
terujugssuarnikut så'kortumigdlo
KingorfigineKarnikut pilersimassut.
rusertavut tåuko pivdlugit tusaru-
minartumik univkåliorsimåput:
„inuit uvdlorissane avdlamiut a-
ngatdlåmik nunarssuarmut angalå-
put.... nunarssuaK Kanigdligamiko
Kåumataussatut tåussuminga kåviler-
put. nunarssup Kåva misilingniardlu-
go Kåumataussanik autdlartitsiput
kingornalo mangmingneK nunitdlutik. .
tauva igalåminiussat dvkua sunere
agssortussutigissariaKångilavut. tåu-
kukua nunilernerme kissagterujug-
ssuarnikut såkortumigdlo Kingorfigi-
neKarnikut imalunit Kåumataussanit
tåukunånga kingoma nåkartunit pi-
ngortusimassut".
ingnertut Kilangmit ax-Kartunik
imap umaitsup sineriånipoK Kåru-
sugssuaK ungasingitsilkut aitsåt nav-
ssårineKartoK. taruamane iluaniput
kumuagtat amernik agdlangnilingnik
imagdlit. tamarmik ukiunik tusinde-
lingnik pissoKaussusenarput. avdlanik
OKalugtuariniagaKdngitdlat kisiåne
gutinik ingnertut Kilangmit arnartu-
nik, sapitsorssuarnik, ajuganångitsu-
nik gutitdlo ernerinik pavungnartu-
nik. tamåko tamaisa atautsimut ka-
tipilugdlugit Kimerdloråine imailingi-
nerdlune nunat imap Akugdlerssup
kujatåta kangiamiut avativtinit tike-
rårneKartarsimassut?
uvdlorialiartautinut
nunitarfiunerdlune?
uvdlumikut påsineKarsinåungitsut
ilagåt Båbalime majuartarfiussatut
KagtuniliaK Antilibanonip >KéKainitoK.
aninganerujugssuartut iluseKarpoK,
atserneKardlune „Baalbekip sagdliar-
nartå“nik. ujaragssuit sålimassut ma-
nigsut atautsimut katiterdlugit sanau-
vok. ujaragssuaK sananeKautaisa ilåt
m. s. „Thora Dan"
REDERIET J. LAURITZEN
KØBENHAVN
25 meterinik takissuseKarpoK kg-nig-
dlo milliuninik mardlungnik OKimåi-
ssuseKardlune. suliaK taima angitigi-
ssok nukerujugssuit iluaKutigalugit
aitsåt inernøKarsinauvoK. uvdlumikut
agssartutit nutåliaunerpåt atordlugit
ivssumatut itumik sananiaråine uki-
orpagssuit atortariaKarput. aninganer-
taussarssuaK ivna ukiune tusindilig-
pagssuarne napasimavoK.
„tåuna“, ilisimatut rusit navsuidi-
put, „Kularnångitsumik nunitarfiuv-
dlunilo autdlartarfiusimavoK. ilima-
nåinauvoK icanga avativtigut angala-
ssut nunarssuaK autdlartarfigtut a-
tordlugo planetinut avdlanut angala-
ssarnigssamingnut autdlarcarfit nuni-
tarfiutigissut sanassarsimåsagait. „ani-
nganeu“ AntilibanonimitoK taimåitut
ilagisavåt Kanga avativtigut angala-
ssut sanårisimassåt".
tåssauko tamarmik Kanga pisima-
ssut, itsaK perérsimassut. atausiåkåt
mauna sangmitdlatsiarpavut, amer-
dlaKautdle åma tåukunatut iussartut.
aperKuterpagssuit tamå-kukujungnut
tungassut månamut sule iluamik aki-
neKarsinåungikatdlarput; imaKale ili-
simatortavut tamåko nalunartugdlit
pivdlugit navsuiauteKai’Kigsinauju-
mårput.
ilisimatututdlo påsiniagait iluating-
nauteKauaut. nunarssuarpume takor-
nartanit ungasigsorssuarmiunit tike-
rårneKartarsimassoK ugpernarsautig-
ssarsineuaraluarpat peKatiginardlugo
nalunaerutigineKarsinaulisagaluarpoK
uvdlorissanisaoK avdlane inonartoK
uvavtitut erKarsarsinåussusilingnik.
Erling Villadsen
Nuk.
cigaretit kingunerat
uvdlormut cigaritit pakke nu-
ngutaråine ukiut arfineic mardluk
inunikitdlisautauvoroK.
pujortarnermik påsissat kingugdlit
nåpertordlugit imåisimagunarpoK pu-
jortartut avdlaningarnit utorKaliårne-
russardlutik. ilisimatoK dr. Hardin
Jones Californiame misigssuivfingme
sulissoK taima OKarsimavoK tikuarsi-
mavdlugulo pujortartut inusukånersut
toKussuteKartartut pujortångitsut u-
torKaunerujugssuit toKussutigissagai-
sa åssinginik.
Jones isumaKarpoK uvdlormut pak-
kinik cigarititortartOK pujortångitsu-
nit ukiunik arfineK mardlungnik inu-
nikinerussugssaussoK.
åma OKautigå KanoK inunikitsigi-
nigssamut aperKutaussoK KanoK pu-
jortartigineK. pissusigssamisungitsu-
mik utorKaliartorneK unigtarnerarpå
tupa asoruneKarångat. taivåtaoK inuit
ukiut ardlaKångitsut pujortarsimav-
dlutik taimaitisimassut kræfteKaler-
Kajåssarnerat ugpernarsine«arsimå-
ngitsoK tupatornerdle taimaitineKarå-
ngat umatikut nåpauteKalernigssa-
mut navianartorsiorneK migdlissartoK.
OKautigå utorKaliartupilornerup ki-
ngunerissai unigtineKartartut eKaer-
sårnikut, sanigornikut perKingnartu-
migdlo inuseKarnikut.
nutåmik portugaK
pugssiaK atauseK titorfingmut
titorfik
najoritaruk
^ pOgssiamltut imermut Ka-
lagtumut titorfingmut a-
kuliukugkit aitsflt tåssa najorKagag-
ssaK. Vitamon akuliuneKarsInauvoK
supamut, miserKamut igssortitamut-
dlo. sfirdlo åssersdtlgalugo pulvit
aulisagkanut neidnutdlo sujatag-
ssanut raspertagssålnut akuliune-
Karsinåuput — imalQnit suaussat
Kakortut pølsltdlQnit Kajugssånut —
mamaKUtauvdluatdiaraut.
inumarig-
sinartut!