Atuagagdliutit - 24.12.1969, Blaðsíða 11

iliveKarfitorKame ilaKUtarissuit
----------------------- agdlagtoK: Niels L. Underbjerg —----
angutit Kulit Danmarkimut angerdlartineKarput avdlatdlo
USA-mut, nangmingneK akiligkamingnik — soraersitauv-
dlutik — isumaKatiglssumik uniorKutitsissutut — pisima-
ssup kingomatigut, Angmagssalingme umiarssuårKap nåla-
gåta Niels L. Underbjergip måne agdlautigissåta. tåssa kultu-
rimut tungassutigut aportorneK, Tunume Kånat akornåne si-
lasiorfiup Dye IV-ip inuiaKatigitdlo piniartussut kulusung-
miut avatimingnit sunerneKarsimångitsut akornåne, Tunu-
me aportornerme pissutsit nalunaeKutarivdluagåt
ukiut Kulit matuma sujornatigut
nåpericårpugut, nåpitara inusug-
tuararssuvdlune tåssångåinaK tå-
kungmat, ujarKame seKernup ki-
ssagtisimassåne Kasuersårdlunga
igsiatitdlunga. najugarput Kutsi-
artumlpoK imamut kangerdlung-
mutdlo issikivigtuvdlune, tamå-
nilo erKigsisimanartume iput nu-
naxarfingup ilivitoKai. inuiaKati-
glnguit toKussortait tamaungnåu-
neKartarsimåput uvdlugssarissait
ikigtut Kångiukångata. aggersu-
mik tusagaKarsimananga såvnut
periatårpoK, Kungujulavdlune a-
Kigssertaminik pissarerKåmigka-
minik erssugaKardlune. OKautsiv-
ta ilait ikigtuinait påsivavut, tai-
måitordle påsivara nukagpiarKap
åtå måne ujarKanik seKernup a-
nainik nauvfigisimassunik ilive-
Kartut ilagigåt. ilerfup néparKU-
tå uvingassoK eKungassunik ag-
dlan.gnilik ujamane Kalerigsane
nåparneKarsimavoK, Kalipautåle
KarsorsimavoK anorimit silamit-
dlo nungutdlarsarneKarsimavdlu-
ne. toKussumut tåssunga nukag-
piaraK atsiuneKarsimavoK, ater-
dlo kingornutagaulersimavoK
någssåungitsup ilamernatut iler-
fup iluane tårtuinarme niarKup
saornanit Karsornermit.
kingorna KaKutigut nåpitarpu-
gut, pingårtumik angajorKåvisa
angerdlarsimavfiåne, igdloruju-
nguaK ivssunik ujarKanigdlo sa-
nåK ivigkanik nauvfigineKarsima-
ssok nunamut ilagssutdluinartOK.
isersimavfigiuminarpordle, sivi-
sumigdlo Kasunartumik Kimug-
sersimavdlune inaråine påsinar-
tarpoK isumangnaitdluinartume
najugaKardlune.
inoKutigit oKalugtausiat erssiu-
terpagssuarnik akulik iluaru-
sungnartuvdluinarpoK atissat ka-
mitdlo Kutdliup Kulåne panertor-
sarneKartitdlugit. sinilernigssaK
sujornutdlugo malugissat kingug-
dlersarissarpåt ånap tarKigssumi-
nik pausimassumik KutdlerssuaK
orssutortoK ingnikitdligångago.
tauva sut tamarmik torKigsisima-
nartumik tarrajugtumilersarput,
nipaitdlerugtorfingmilo sinigtut
itisumik perKigsumigdlo anerte-
rerpaluat kisime tusarssaussar-
POK.
igkame ivssussume Kausersu-
me Jisusip åssinga Kalipautilik
erssiarKalårpoK uvdlup Kauler-
nigssåta tungånut pigårtussug-
ssaK. ugtutaussartut maligdlugit
pitsuvdlutigdlo itsarpalugkalua-
Kalutik inoKutigit inunermingne
amigauteKångitdlat, inunerat tu-
ngaveKarmat ilerKutorKanit inu-
nermigdlo påsingnigtausitonca-
mit.
kisiåne uvdlut avdlat nagdliu-
put, anorssånguatut Kavångajå-
nguatut sukagtikiartuårtutut pi-
natik, kisiåne tåssångåinaK ano-
rerssuartut ilivdlutik, sorpagssu-
arnik avdlångortitsissut.
nunaKarfinguamutaoK nagdliu-
put 1900-kut atugagssartait taor-
serdlugitdlo ukiut ujaråinarnik
såkoKaratdlarnermit sujuarsima-
nerungåtsiåinartut. imap si-
kugdlip kigdlingussåvatigut umi-
arssup pujua ersserpoK tikuarsi-
mavdlugo KåKaK tungujuardlune
KernertOK, stationeKarfigssatut
aulajangerneKarsimassoK.
KanoK pissoKarnigsså tusagau-
patdlagsimavoK, tamånalo piv-
dlugo nunaKarfingmiut atautsi-
mtsimåput pisimassugssat piv-
dlugit inuit isumait tusarumav-
dlugit.
uningåinåsanerpat nunarKasiu-
tugssatdlo akuerinardlugit imalu-
nit najugagssamut avdlamut
nungnigssaK iluarinerunerpåt? a-
perKut sarKumiuneKartOK pivdlu-
go KinigagssaKarsorinéngilaK i-
malunit sumut nungnigssaK iner-
sussutigineKångilaK. uningåinar-
nigssaK imalunit avdlamut nung-
nigssaK pitsaunerunersoK suju-
nigssame aitsåt påsinarsissug-
ssauvoK, aperKutdlo ima nalu-
nartOKartigaoK, sordlo aperKuti-
gineKartoK Kåumåme sordleK
nauvdluarsinaunerunersoK snit-
bønner imalunit kartoflit.
inuit uningåinarput, sivitsu-
ngitsordlo tikerdlåt kangerdlup
iluliartaisa akornåne nipiliortor-
ssuångorput umiarssuarujugssuit
kisaisa nåkartineKartut månger-
tornere imap Kanut siaruåutit-
dlugit. erKumitsorpagssuit kivi-
neKarångamik praminut usingi-
autinut ikineKartaraut takornar-
tat tyggegumminik tamuassut a-
morutinik bom-inigdlo nåkutig-
dlissuliutdlugit. nukigssuit suli-
silerneKarput, maskinarssuitdlo
inungnit påsisimassaKardluartu-
nit ingerdlatineKartut niorarne-
Karput pivfigssardlo sivikitsuinaK
atordlugo kiavdlunit singnagtori-
sinåungisånik nåmagsissaKardlu-
tik.
nuname tamatumane takornar-
tauvdluinangajagtutut erKortu-
mik autdlarnerput, sivitsungitsor-
dio sigssame niussarfiliorérput
pissugssanut autdlarniutigssatut.
tamåko piarérmata bulldozerit
agssåussussuitdlo sulineK nangig-
påt inoKångitsukutdlo avKusini-
ordlutik naussugdlit igpitdlo av-
Kusårtordlugit anguniagkamut i-
ngerdlaorput. ujaragssuit akor-
nutigilerdlugit unigtordlutik ute-
riartortutdlo Kaertiterissartut tor-
Korteriardlutik Kaertitsitdlåraut
ujarKat ivssutdlo pavungarssuaK
erfagiutdlugit. pivfigssaK sivikit-
dluinartOK atordlugo igdlorssua-
rujugssuit suliarait, maskinarssu-
itdle kigutaussamingnik åniardlu-
tigdlo nungutdlartoraluardlutik
sule ingerdlarKigtitdlugit ting-
missartunut mitarfiliutigalugit.
nalivta OKalugtuagssartåta ta-
matuma autdlarnernerane uv-
dlormit sujugdlerpåmitdle sa-
naortortut takornartat åma Dan-
markime Kalåtdlit-nunånilo o-
Kartugssautitat akornåne isuma-
KatigingneKarérsimavoK, statio-
nip nunaKarfinguvdlo inugtai
ingmingnut atåssuteKåsångitsut.
KutdlersaKarfingmit ilungersu-
tigineKarpoK isumaKatigissutip
maleruarneKarnigsså, agdlåtdlu-
me nåkutigdlissoKardlune politi-
tut OKartugssautitaussumik ki-
ngornalo ateruseKartineKalersu-
mik — atoKatigingnigssamut pit-
sailiuissoK. namagsiniagagssåle a-
jornardluinangajagpoK, tåssame
ukiugaluarpat aussaugaluarpat-
dlunit perusussuseK taimåituar-
tarpoK.
silamivfigssarKivigkångat ima-
lunit taggarigdluinarångat isu-
magssarsiordluarneK iluagtitsi-
vigtarpoK takuneKarane mardlo-
rujorniarneKarångat.
taimaisiorniartut iluaKutsiutar-
pait nunap pissusianut ilisimassa-
Karnitik åma stationip iluaKuser-
sutai aulajangersimassut agssa-
kåssartutdlo. avKUsininguit paor-
naKutitigut tungmartagaunermit
sangujorårtut avKutigalugit ima-
lunit aputikut tumit nutåt atuar-
dlugit ima pissoKarsinaussarpoK,
nåkutigdlissutitaK kivfartuminik
namagsingningniarssarinine piv-
dlugo unatartinartardlune.
sanileringnerup inuit malung-
nauteKartilerérpai. niviarsiat ati-
ssarigsårnerulersimåput angutit-
dlo pujortarnerulersimavdlutik i-
laitdlo avdlatut OKalugtalerérsi-
mavdlutik. igdluarKat stationip
tungånut avKutip takisup sinåne
nåpartiterneKarsimassut, silar-
dluleriatårtitdlugo orKuivfigssa-
tut sujunertaKartut, erKumitsunik
atsersorneKalerérsimåput. arKit
ånåussiniarnigssamut tungåssu-
teKångitdlat atatineKarajugtar-
dlutigdlo misigissamut sumutdlu-
nit inerterKutaussumut.
taimåikaluartordle nunaKarfi-
ngup inuisa sanileitarnertik ilua-
KutigåtaoK. tugånik saunernigdlo
åma uvkusigssanik sanaortorne-
KardlualerpoK. sujornatigut ilisi-
maneKångitsunik akeKartineKar-
tartunik. suname pivdlugo Kajar-
tordlune KiatsertoKåsava suiia-
lugdlune åssilisitdlunilunit avdla-
tutdlunit kivfartulugdlune uv-
dlormut aningaussarsiagssat pig-
ssarsiarisinaugåine.
maleruagagssat påtsivérutitsi-
nalerput stationime inugtaussut
isumaKalermata najunermikut
nunaKarfiup inue atugarigsårne-
rulersitdlugit inuiaitdlo akornåne
påseKatigingnerulernigssamut i-
kiutdlutik.
ersserKigsumik tikuarneKarpoK
iluanårutigissat ilaKutaringnut a-
tautsinut tunganerussartut, ilåni-
lo iluanårutait polititut OKartug-
ssautitat Kaningnerssåne atåtag-
ssarsiornerme agdlagtaivingnut
agdlangneKartarpoK. aitsåt sivit-
sortoK pissortat tungånit påsine-
KalerpoK pissusipalåt unigtiniar-
tariaKalersut, tamatuma kingu-
neringmagit mérKat pårinerdliug-
kat, uviussut kamagsimassut åi-
paritdlo averKajåssut.
ilungersuaneKalermat ulåpune-
KalerpoK tingmissartunut ilaunig-
ssamut agdlagartat inårsardlugit
ilaussugssait kangimut kimutdlo
ingerdlassugssat. tamatumalo ki-
ngorna amerdlasut Kalåtdlit-nu-
nåninigssaraluartik misigilerpåt
sivikitdlineKartoK. avdloriarneK
pissariaKartoK tåuna sujorKut-
dlugo pissusipalålersorneK su-
kagterugtortoK ikingutitOKara nå-
pipara avdlarpagssuartutdle sta-
tionip ugsagsårutainik misigissa-
KarsimassoK.
spejderit sapåtisiordlutik inger-
dlaornigssamut piarérsimåput, i-
pernatdlo nisut sérKutdlo Kule-
Kångitsut nivivait. spejderit pi-
ssortåta nuna tukarpå — sordlo
heste nisumigut marniliutoKarsi-
magångame iliortartoK — uvfalo
ipernat aune perrornerminit Ka-
lagtutut itoK milugkåt. uvdlåp a-
norssånguanit erfalassuarKat er-
falaorput. nutsane ilingassune a-
ssardlåne natsat uninganeK sapi-
ngajagput. isordliuvoK erfalassu-
lissartOK, niviarsiaK 17-inik uki-
ulik pinersoK, KaKortunik årKa-
serdlune erfalassup timitånik ti-
gumissoK issai tarrajugtut uv-
dlup pisimassugssainut Kilanår-
pasigdlutik. erfalassorujugssuaK
erfalarussårpoK kultiussanik ag-
dlangnine ilåtigut sarKumersitsi-
artardlugit. „piarérsimagit" kulti-
ussarujugssuarnik agdlagsimavoK,
erKarsarKajånarpordlo erfalassu-
lissartoK pivdlugo oKausertat su-
galuartutdlunit ilånguneKarsi-
naugaluartut.
nunaKarfiup OKalugtuagssartå-
ne uvdloK pingårtuvoK kikut ta-
marmik stationimut KaerKU-
ssaungmata kavfisoriartorKuvdlu-
git, sikutoriartorKuvdlugit soda-
vanditoriartorKuvdlugitdlo amalo
filmertiniardlugit. uvdlorsiornig-
ssaK nunaKarfiup Kujaniarfigsså-
tut pilerssårutigineKarpoK, tåssa-
me spejdereKarnermut autdlar-
nerdlåmut atortut tamarmik er-
falassumit uniforminut stationi-
mit tunissutigineKarsimangmata.
nåpertuivdluarnerungilaK isuma-
Karåine tukorneK tamåna nang-
minigssarsiorneKångitsuvigsi-
nåungilaK. najortigingnigssamik
inerterKut nuånarineKångivigpoK
pingårtumik stationimiunit, nu-
naKarfingmiutdle ilåinåinit tai-
mågdlåt kussanaigineKardlune.
uiarteriniarnerpagssuit tamarmik
påsinaKatigingitsut avKutigalugit
igdluatungerit akornåne pissutsit
pissusigssamisortungoriartuårti-
niarneKarput, sordlo nålagkersui-
nermik suliakartunut tungåssute-
Kartut taima OKartartut.
ingerdlaoKatigit spejderit suju-
lerssortigalugit autdlaramik Kug-
dlugiarujugssuaK takisoK Kali-
pautilik åssigåt, Korsungmik su-
jornatungilik sangussårdlune ma-
juartoK. ungasigdlugit takuneK a-
jornarput ujarårKanik skoming-
nut ikissorsimavdlutik tusiagtut.
sivikitdlisårutigalugo orpigpag-
ssuit narssatdlo karrigdlit pivdlu-
git erinarssutit imait påsineKångi-
ngajagtut atorneKarput, taimåi-
tordle tusarnerput. avKut Kiter-
pårdlugulo unerarput, inuitdlo
pingårtumik utorKaunerussut issl-
kivik Kasuersernerdlo nuånåruti-
gait. spejderit sujulerssortånut
aulagsarigsumut uninganeK piv-
figssamik asiutitsinertut ipoK. u-
ninganerdlo iluagtitdlugo OKalu-
giartarnine takivatdlårnere piv-
dlugit ernumagineKartartut OKa-
lugiautigai. tåssame sussuseKar-
neranut tamåna pissugssauvfiu-
vok, nangminerdle taimatut isu-
maKarfigingilå takoncusårneK
nuånarissarigamiuk. pissutsit it-
sarnisarpalukujugtut atordlugit
inuniarsinångordlune pikorigsar-
nigssamik OKauserissai KanoK si-
latusårtiginersut tusarnårtut på-
siuminåitikujugpait. amerdlasut
isumaKarput måna OKinerulersi-
mångitsoK KorortuaraK aulisaut-
dlo taorserneKarsimangmata tov-
Kup Kanainik ervngutsinigdlo a-
tuagåncamik KanoK iliornigssa-
mik ilitsersumik ilalerdlugit. ag-
dlunaussanik KilerssuineK ing-
nangniarnerdlo åma iliniarneKå-
såput ingneruvdle Kulåne neri-
ssagssamik utagssamik pigssarsi-
nigssaK pingårnerutineKarsorina-
rane.
akuneK atauseK ingerdlarérdlu-
tik kisame igdlorssuarujugssuit
sikorssuarnut ingerdlaortunut su-
morssuaK issikivigdlit sujorånut
piput. radareKarfigssup issiussa-
rujugssuata KaKortup silåinåkor-
tunut sangmisineKartup atåne
ingmikut påsisimassaKardluartut
ilorpasigsume igsiåput uvdlut u-
nuatdlo tamaisa silåinarssuaK er-
KamingnitoK sigssuigaralugo. sta-
tionip inugtaisa issait nunamut
sangmineruput, niviarsiat sérKue
KuleKångitsut autdlarniutigeriar-
dlugit misigssuerujordlutik ku-
mukartardlutik. igdluatungerdle-
rit issikutilerångamik, igdluatu-
ngerissaK kajungernartumik issi-
galune imalunit igtuatdlagdlune
alardlune, angutit ajugaunere a-
jorssarnerilo erssersitaussarput.
mumingasorinartumik, kisiåne
pissutigssamisorunartumik inuia-
Katiglnguit arnartaKångitsut OKa-
luserineruvdlugitdlo soKutigine-
(Kilp. 36-irne nangisaoK)
— Jeg syntes, juletræet skulle stå et sted, hvor de unge
ser det!
isumaKarpunga orpiliaK inigssmeKartariaKartoK inusugtut
takusmaussånut!
11