Atuagagdliutit - 14.09.1978, Page 31

atuartartut agdlagait. læserne skriver
nangmmerssomerulemerme
imigagssap ajomartorsiortit-
sinera mingnerulersmeKardle
imana inuit ilarpagssue oKaru-
måsagaluarput: uvagut imigag-
ssamit ajornartorsiortitåungila-
gut, taimåitumik tamåkuninga o-
Kalugfigisavdluta pissariaKångi-
kaluarpoK.
kisiéniliuna inuit ardlaKarunar-
tugut imigagssamik atornerdlui-
pejcatigigfik
pilersisiuk
Andreas Pculsenip peKatigigfing-
mik agdlausitorKamik atåinartit-
siniartumik pilersitsinigssamik
sujunersutå piviussungortiniar-
siuk. nutåmik a'uineK sapersugut
åmalo iliniarKingnigssamut peri-
arfigssaerutugut iluatigeKårput.
agdlagaK imatut påsiniaKinasiuk
peKatigigfik pilersineKarpat nutå-
lerissunut såkuginiariput —• åma
sujunersuissoK taima isumaaaru-
nångeKaoK. nutåK sapivigpara,
agdlagsinåungilara, atuarniarne-
ralo ilungersunarteKalugo. kisiåne
kinguårpagssuaKarpunga tåussu-
minga atuingnigtunik
atarKingnigdlunga Kanganitsa-
mik igdlersuissut Kutsavigåka. u-
kiartorssuångulerpoK, atuagag-
ssaileKineK ernumåssutigåra —
atuagkat sarKumertartut nutå-
liåinarssuput. sujunersut pilersi-
niarsiuk.
A. P., AugpilagtoK.
nivtigut imigagssap ajortortånik
påsingnigsimassut.
åmale inuit ilaKartarput imi-
gagssaa ajungitsumik atortaralu-
ardlugo uvdlormut pingitstisav-
dlugo sapiliussavigsimassunik —
agdlåme imertuarnerat issigalugo
Kasunarslnartardlune.
ukiune kingugdlerne tusartuar-
parput imernerssuarput pissu-
tauvdlune akiligagssaraluavut a-
kilingitsugkavut — igdlunut a-
tugkavtinut, angatdlatinut åssigi-
ssåinutdlo — Kagfagkalugtuinar-
tut.
imaKame inuit ilait OKarumåså-
put: kiame-tauvame tamåko na-
lungmagit.
kisiéniliuna ajornartorsiutit ta-
måko årningniagagssat pivdlugit
nålagkersuinerme suliaKartorta-
vut årKingneKarnigssåinut periar-
figssitariaKaraluartut. sordlo su-
jornåk K’aKortume borgmesterip
Henrik Lundip Atuagagdliutitigut
sujunersutåtut ilusilingmik? — a-
merdlasunik akiligagssagdlit aki-
lérértinagit imigagssanik pisisi-
naunerat unigtikatdlartardlugo.
kisiånile puigOKinatigo timimi-
kut ajoKutigdlit utorKaitdlo inu-
sungnenningne sulivdluarsimaga-
luardlutik utorKalinermingne su-
livdluarsinaujungnaersimassut ta-
matuminga agtcrneKarnigssait pi-
navérsårtariaKaravtigo.
igdlua’tungåtigutdle inuit ilait
sulisinauvdlutik pernigsorssuit
kommunimit ikiutinik inussutig-
OKauseKautimemit
kalåtdlisut agdlagtausitåp atua-
gagssiane iliniutinilo atugauler-
nerata kingorna pingårnerussu-
mik AG-me agdlauserissat nå-
magtugagssaussarput, ilåtigutdlu-
me Kalåtdlit-nunåta radiuatigut
OKauseKarfigineKartardlutik.
taimane agdlagtausitåK aker-
dlilerdlugo agdlagaKartalerama
ilåne radiukut tusarnårdlunga
agdlagtausitoKalerissussugut ili-
simaitsorssuarnik taineKarnerput
nuånårutigisimångeKåra, sulitiga-
lungame radiukut tusarnårdlugo
telefone sanivningmat taimatut
OKauseKartoK telefonikut atåssu-
teKarfigisimavara navérdlugulu-
me. ukicrmånale 1978-ime erKai-
manerdlungikuvko Sermitsiame
agdlagtausitåmik igdlersuivdluar-
erKainiutinguaK
Ulrik Bolåtalo pérunerse sing-
nagtuinartutdlusoK uvavne ipoK.
NungmérKålernivne ilaKutarit
tåuko ilisarilersimavåka, miki-
ngitsumik Ulrik suleKatigilerav-
ko. uvdlut ingerdlåput sunauvfalo
åma måna péruterérumårtuse, i-
nuime tamavta toKO avKutigi-
ssugssauvarput.
tåmajuitsuvtale angnerssåt a-
terse sule tusåjuåsavarput, tåssa
atsiuneKarnivsigut. måna ilivse
pivdluarneK pigilerparse. nunar-
ssuarme måne inugafdlaravse ni-
pipalårssuit perugdluliornerpag-
ssuitdlc Kimagpase, ernigsivdluse
Kasuersålerpuse.
Ulrik Bolåtalo erKaimajuartå-
savåka kinase saimassut iserå-
ngamalo nuånåjatdlagtarnise.
ilaKutaussuse misigingneKati-
gåvse.
ikingutå.
tut ilå::a iUsimatutut OKautigåti-
gut. ila perruatdlangnåssusia.
taimåingilardle. atuartitaunivti-
ne ukiune 100-t sivneKalersune
agdlagtausitoKaK Samuel Klein-
schmidtip agdlagtausiliå ilisima-
tusautitut atornago sungiusima-
varput igdloKarfingne nunaitarfi-
nguanilo mingnerpåne agdlåt. a-
tuagagssianik kukunersiuissarniv-
ne ukiune 46-ngulersune tupigi-
ssarsimavåka nunaKarfingmiut
agdlagarissartagait atuarångav-
kit kukunisangnerussaKingmata
igdloKarfingmiunit avdlanitdlo.
agdlagtausitoKaK sordlo oKautige-
rérsimassara ukiune 100-ne atu-
gausimassoK kalåtdlit inuiaKati-
giussugut Kåumarsainerme KanoK
pingåruteKarsimatigissumik ator-
simavarput. tåssa CKautsit isu-
mait eiKordluardlugit agdlangneK
kalåtdlisut agdlauserineKartarsi-
mangmat.
måna agdlagtausitåme OKautsit
agdlangnerdliugkat amerdlaKaut,
taimailivdlutigdlo OKautsit isu-
mait agdlagtausitorKamik sungiu-
ssisimassunut atuarniardlugit ilu-
ngersunardlutik KuianartortaKar-
tardlutigdlo. åssersutigalugo sor-
dlo: aaju agdlagtausitorKamik
sungiussisimassumut atuartaria-
KartoK ujumiki ama ussuk puissit
anginerssåt ugssuk-mik uvagut
agdlag‘aravtigo.
suliaK tigusimassarput tigussar-
parput erKortumigdlo isumaling-
mik agdlagkumassardlugo. asule
nipe najorKutarinardlugo agdlag-
taraluaråine isumait påsissagssau-
jungnaertarput, taimåitumik ag-
dlagtausitoKaK OKautsimik isuma-
siuivdluarnermut iluaKutauvor-
tacK. tåukuinaugatdlardlit.
agdlagtausitorKamik igdlersui-
uartoK.
Stephen Petersen.
dlit — imalunit imigagssamik i-
mernigssamut akigssamingnik tu-
nineKartartut — imigagssamik
pisisinautitåunginigssait sujuner-
sutigerusungnåsagaluarpcK. ima-
Ka taima pineKautigssineKarunik
suliumagdlisagaluarput?
nalungikaluarpara kalåleKativ-
ta ilaisa nangminerssorneruler-
nigssaK ernumateKångivgdlutik
utarKigåt kisiéniliuna tamåna
Kilanåralugo pingårtitdlugulo u-
tarKissarput inungne iternga ti-
kitdlugo isumaliorsinaussune sor-
dluna ilåtigut ernumanartoKalå-
ngitsungitsoK.
nålagkersuinermne suliaKartug-
ssat Kinigagssavut umiatsiamilu-
sok aKugtussugssåuput, uvagutdlo
— Kinersissartut — anguartau-
ssututdlusoK misigisimassugssau-
vugut. taimåitumik sule sujumut
ilisimarérsinåungilarput nunavti-
ne nålagkersuinerme suliaKar-
dlutik aKutsissugssat uvagutdlo
Kinersissartut ipugtussugssat ilu-
ngersordluta
sugut.
ipoKatigigsinauner-
nuggersimaneruvme uiarnigsså
angoriartinago Kasussordluta uni-
narnigssarput pinavérsårtariaKa-
raluarparput. nalungilarpume
Danmarkip nunavtinik ineriartor-
titsinermine tapissutigissartagai
aningaussarpagssuit atoraluardlu-
tigit ikioKatigigdluta ilungersor-
dlutalo pingikuvta kinguligssav-
ta sujunigssåt ernumanartoKångi-
vigsumik issigisinåunginavtigo!
Vilhelm Jessen.
Atuagagdliutit kigsautigåt atu-
artartut aKdla^arissait amcrdla-
sut sapåtit akunerc* tam aisa
sarKumiutaruinavdlugit. tai-
måitumik Kinutigårput naitsu-
kutdlangnik agdlagtarKuvdlu-
git. ilångutagssiat OKautsit 200
sivnersimagpatigit amerdla-
nertigut årnigssuissoKarfiup
nailisartariaKartarpai. atsiorsi-
mångitsut ilangunen ajorpavut,
kisiånile ingmikut pissutigssa-
narsimagpat atermut taorsiut-
dlugo ingmikut ilisarnauslnar-
sinaussarput. ilångutagssiat
nagsiuguk unga: Atuagagdliu-
tit, postbox 39, 3900 Godthåb.
kingusinårtumik
pivdluarKussut
sorssungnerssup kingugdliup —
1939—1945 — nalåne Nungme
højskolitorKame seminåriamilo i-
liniartusimassugut taimane pisi-
massut takordlorångavtigit Kular-
nångilaK åssiglngitsut pivdlugit
KujåssutigssaKartartugut. —
taimanile uvdlumernit avdlao-
KacK! taimane seminåriap suju-
ligtaissua — ingmut rektorimik
taissartoK — ilanilo uvavtinut ili-
niartunut suniuteKarsimaKaoK.
taimane Nuk sule nugterfigine-
KalersimångilaK. inuit ingmingnut
ilisarisimåput. erKaimassama nu-
ånersut ilagåt eKaersårfingme
filmertoKåsatitdlugo bilitisiniu-
tarnerssuaK. niuvertoKarfiup så-
navianit bilitit tuniniarångavti-
gik piumåtartorssussaramik, susa
ilånguisa akigssénguartik meter-
stokimut Kajangnaeriardlugo i-
såusimaniardlugo atimingnit ki-
vitaugaluarunik!
ukiut Nungme iliniartuvfit må-
na Kangarssuångoraluarput, er-
Kaimassatdle sule umajuarput:
Avanerssuarme, Tunume Kitånilo
angerdlarsimavfeKalersimassu-
ne.
tauva taimåitut tamaisa umå-
me ititdlugit Nungmut iliniartu-
simassorpagssuarnutdlo inuvdlu-
arKåssutigalugo pivdluarKussuti-
galugulo Jonathan Petersenip —
iliniartitsissorssuavta — Nuk piv-
dlugo taigdliordlugulo eriniåta
autdlarKautå iléngupara:
takoråneKaoK imaK
Nup ikerssuanik taissaK;
siiagigpat
Katsungagpat
issigårput nunamit,
Kimerdlugarårputdlo KåKånguanit.
KivdleKaoK
pineKaoK!
pineKautit ikerssuaK,
KivdleKaoK,
pineKaoK
Nup ikerssua.
Nuk, nunatorKavta „igdlorpag-
ssuaKarfia" atajuardlitoK nålag-
kersuissoKarnikut, Kåumarsagau-
nikut ugperissaKarnikut erKumit-
suliornikutdlo Kitiuvdlune!
Nungme ukissarsimassut ilåt
Thorvald Simonsen.
landsrådimut:
kigdlilmeK isumaKå-
ngitsoK årKigtariaKarpoK
sujorna 1977-ime tusarparput i-
migagssaK landsrådit atautsiml-
kamik kigdlilivfigigåt. tusagaK ila
pisanganåssusia, igdlume ningiuv-
dlune angnermik mérKanik pe-
rorsagaKardlune tugpatdlernéssu-
sia.
sunauvfale pakatsiumårdluta.
imåiporme imigagssaK kigdli-
lerneKångitsoK, nalunaerKutaK
kisiat kigdlilivfigåt. nalunaerKu-
taK uvdlup-KerKa imerniartarfit
angmarpata erninaK iserunik a-
kigssaKarunik KanorssuaK imiså-
put. måne nalunaerKiitap pinga-
sut migssåne ilait anissarput i-
månarssuaK putumalerérdlutik,
tåssalo nalungilåt nalunaerKutaK
sisamat pisiniarfingme båjat ang-
måsassut — imigagssaK kigdle-
Kångingmat, akigssagdlit nåmag-
torssuarnik pisisinaungmata.
nuåniginaKaoK issigalugit pisi-
niarfiup erKåne igsåginardlutik
imertut. uvfa ilaisa mérånguatik
ilagalugit. Kavsinik taimåitut ta-
kugångavkit misigissutsikut så-
ngitdlissarpunga!
pisiniarfit arfernup-Kereanut
matugpata tauva arfinermut i-
merniartarfit angmåsåput — unu-
arssuarmutdlo akigssalik imlsaoK.
imåisånginerame nalunaerKu-
taK kigdlilivfiginago kisiåne inuit
pisiagssait kigdlilivfigalugit. anå-
nat nuliaussutdlo uvavtutdle mi-
sigissaKartut sivnerdlugit atar-
Kingnigdlunga Kinuvigåvse månå-
kut suliagssarse pitsaunerussumik
aulajangivfigerKuvdlugo.
inuvdluaritse
Marianne Brummerstedt,
Sisimiut.
nerssussup kukukuvdlo
saunikue kalåliminemigdlo
tunitsivigssaileKineK
AG nr. 20-me Sem Dorphip agdla-
gå KuleKutaKartoK „pissutsit tai-
måituåinarsinåungitdlat" soKuti-
geKalugo atuarsimavara, avang-
nåmiussumut tunissivigssaileKiu-
artumut ilalernaKingmat.
avangnåmiussugut åmip tuni-
ssagssiatuavta saniatigut avdla-
mik tunitsivigssaKångilagut, må-
ssa åma maunga issigtcrssuarmut
kukukup nerssussuvdlc saunikue
ångutaraluartut. ila årKigssussi-
neK usornarlOK!
ilåne neKinik aulisagkanigdlo
sivniligssuarnik peKartarpugut.
måssa sinerissame kalåleKatingu-
avut kalåliminernik pingitsugag-
ssåungitsunik ajorssauteKartut.
tamåko Kångerniardlugit årKig-
ssussineKartariaKarpoK. nunar-
ssuavta isorartunera oKartugssau-
ssut taimailiunginermingnut pi-
ssutiginerpåt?
ila pissutsit taimåituåinarsinåu-
ngitdlat. Avangnåne inusugtor-
pagssuaKarpoK sulivfigssaKångit-
sunik. nangmineK mérKat avdlat-
dlo mérait såriarfigssaKångitsut
takussartitdlugit erKarsauterssor-
nartaKaoK. ila taimåituåinarsinåu-
ngitdlat. Sem Dorph, ungasigsor-
ssuarmlkaluardlutit måne ajor-
narlorsiutivut issigissutut ipatit.
måne nåpautitoKarssuarput tu-
nissivigssaileidneK — sulivfigssai-
leKineK — KaKUgo Kångisaner-
parput? inuk iligtut itoK amigau-
tigårput — kalåleKatiminik suli-
ssussiumassoK.
inuvdluarit
Abel Petersen,
AugpilagtoK, Upv.
32