Tíminn - 21.09.1975, Blaðsíða 11

Sunnudagur 21. september 1975.
TÍMINN
11
Við verðum öll fyrir
andlegri spennu af og til.
Hvort úr þvi verða
varanlegar sálarflækjur
eða okkur tekst að lifa
áfram i jafnvægi, er
komið undir þvi, hvort
okkur tekst að slaka á og
veita spennunni útrás.
Nokkrar góðar æfingar,
sem bæta úr streitu og
ergelsi, geta hjálpað
okkur til að hjálpa
okkur sjálfum.
ViB verBum næstum öll fyrir
sálrænni spennu viB og viB. Hún
er afleiBingin af öllum þeim
skiptum, þegar „vkB tökum
okkur saman f andlitinu”, eins og
þaö er kallaö, þurfum aö vinna
mikiB, veröum fyrir ergelsi 1
hversdagslifinu, getum ekki
fullnægt metnaöi okkar, um-
heimurinn krefst meira af okkur
en viö getum látiö af hendi
o.s.frv.
Uppeldi og siBareglur hindra
okkur i aö „hleypa gufunni” út i
bókstaflegum skilningi og veita
árásarhneigöinni útrás. Þess i
staö birgist hún inni f lfkamanum
sem sálarflækjur og kemur fram i
sársauka, likamlegum einkenn-
um, magakrampa, magapinu,
höfuöverk, bakverk, hjarta-
sjúkdómum og öðrum krank-
leika. Stundum eru einkennin
ekki sársaukafull, heldur lýsa sér
i taugaveiklun og slæmum venj-
um.
Likamleg þreyta eykur á sh'ka
vöðvaspennu. Hægt er að létta á
huga fullum af innibirgöum
vandamálum meö þvi að hlaupa
um i æfingabúningi, leika tennis,
fara i knattspyrnu, dansa jass-
ballett, flytja húsgögn, synda
kilómetra eða eitthvað þess
háttar. A eftir getur maður ekki
annaö en aö slaka fullkomlega á.
Við getum einnig mætt
streitunni með hraustum likama,
góðri blóörás og sterkum
vöövum.
Fylgið þessu uppbyggjandi
likamsæfingakerfi okkar. Geriö
þaö aö daglegum vana. Hverja
æfingu á að endurtaka sex sinn-
um, helzt með tdnlist sem gleður
hugann.
Vöövaslökunarkerfi okkar
kemur þannig að notum, en þaö
hefur róandi áhrif á likama og
sál, þegar streita hversdagslifs-
ins herjar á.
Tíu helztu
einkenni streitu
Ef þér finnst þú vera aö
„sturlast” þekkir þú eflaust eitt-
hvað af þessum einkennum.
1. Þú gnistir tönnum á nóttunni,
þegar hugurinn veltir fyrir sér
þeim málum, sem hann kemst
ekki yfir að deginum.
2. Hálsinn er þurr og þú kemur
ekki upp orði við ókunnuga eða i
fjölmenni, af einskærri tauga-
veiklun.
3. Hjartaö berst ákaft, ef lyfta
sem þú ert i stöövast augnablik,
eöa e.t.v. rétt áöur en flugvél hef-
ur sig til flugs.
4. Þú færö hræöilegan höfuöverk,
þegar barniö grætur án afláts,
eöa plötuspilari nábúans er aö
æra þig.
5. Þvagblaðran er spennt, og þú
þarft sifellt að kasta af þér vatni
fyrir mikilvægan fund eða stórt
samkvæmi.
5. Þig verkjar i axlir og háls-
vööva, þegar þú hefur þurft að
vélrita mikiö á skrifstofunni eða
haft mikið að gera.
7. Hendumar eru þvalar af svita
oghnén skjálfa, þegar þú lendir i
óvæntri aöstöðu eða átt aö gera
eitthvað vandasamt.
8. Oeirð i fótunum, kláði i kálfun-
um og húðinni eru merki þess að
þú sért ekki eins róleg(ur) og þú
litur út fyrir að vera.
9. Þér er óglatt, þegar þú biður
hjá tannlækninum, eða heimilis-
lækninum. Biðin er verst, en það
bætir ekki úr skák þótt þú vitir
þaö.
10. Þú grætur vegna smámuna,
sem enguskipta. Þannig brjótast
áhrif ótal minni háttar vanda-
mála og ergelsis út, en það verður
bara til að gera allt enn verra.
Góður svefn
eftír nudd
Nudder léttir þreyttúm likama
og sál. Þú getur vel nuddaö þig
sjálf(ur) og gjarna áður en þú
ferö að sofa.
Smurðu hendurnar með svolitlu
rakakremi, svo þær renni
auöveldlega á húðinni. Þurrkaðu
kremið af á eftir. Hreyfingarnar
eiga að vera mjúkar, en ekki fast-
ar. Hættiöhelztað hugsa á meðan
þið nuddið.
4. Hefuröu óþægindi aftan i
hdlsinum? Láttu höfuBiö falla
fram og neBri kjálkann hanga
slakan niBur aB brjóstinu. Lyftu
höfBinu og lóttu þaB falla slakt
aftur.enn meB slakan neBri hand-
legg og opinn munn. Haföu
axlimar niöri og láttu hand-
leggina hanga meö hliBunum.
Leikfimi i
vinnutimanum.
Slökunaræfingar viB skrif-
borBiö gera erfiBan dag léttbær-
ari. GönguferB í hádegishléinu
slakar einnig á vöövum og hressir
heilann.
3. Verkjar þig Iliöi I höndum|
Þrýstu þá lófunuii saman, hafBw
olnbogana i axla-hæö og snilöp
höndunum inn éViö, þannig/ö
fingurgómarnir via^aB Hk^ran-
um. LosaBu svo aBeiTR ^Umamir
mætist. Þrýstu og slakaöu á vixl
nokkrum sinnum, og endurtaktu
sJBan.
2.Ertustif(ur) í öxlunum? Hring-
æfingar meö axlirnar á vixl slaka
oghvila. Lyftu öxlinni fram, upp,
aftur og niöur.
1. Ertu þreytt(ur) I augunum:
NuddaBu lófunum hverjum á móti
öörum. Þegar þeir eru orönir
heitir, legguröu þá eins og skálar
yfir augun. Hitinn frá höndunum
styrkir augun. Þetta er gömul,
velþekkt jógaæfing.
örlitiö frá likamanum og snUBu
lófunum upp. HugsaBu um þá
staöi likamans, sem em aumir,
og geröu þá þyngri en aöra
llkamshluta.
2. Fullkominni slökun næröu meö
þvi aB leggjast á bakiB á gólfiö og
hafa fæturna uppi á stól eöa pUBa,
þannig aö fæturnar séu hærra en
höfuBiö. GerBu likamann þungan
og láttu engar hugsanir komast
aö. Haföu handleggina
1. Soföulel. Svefnínn hvilir best,
þegar IJgiB er I réttum stelling-
um. LíkBu fyrst á vinstri hliö
meB >jnstri handlegg meöfram
likam/num. BeygBu hægri hand-
leggMn, svo höndin sé móts viö
ajuprn. Vinstri fótleggur er UtiB
beygöur en sá hægri þaö
mikiö aö hné sé I hæö viö magann.
^-Skiptu um hliö þegar þér sýnist
3. HliBarvöBvamir I bakinu
verBa llka aumir. Reyndu þessa
æfingu, til skiptis meö hvorri hliö,
tvisvar-þrisvar sinnum. LiggBu á
bakinu meB fætur saman og arma
teygBa upp fyrir höfuö. Teygöu
hægri fót áfram meö gólfinu og
um leiB vinstri handlegg upp eftir
gólfinu. Vertu kyrr andartak og
skiptu svo um hliö.
4. LiggBu á maganum. Styddu
obbogunum á gólfiö og spenntu
greipar fyrir aftan hnakka. Lyftu
brjóstinu frá gólfinu og beygöu
höfuöiö svolitiö fram meö hjálp
handanna, þangaB til hakan nem-
ur viö brjóst. Vertu kyrr þannig I
eina eöa tvær minUtur og dragöu
andann djúpt og rólega. Vööva-
krampi I hálsi og baki hverfur viö
þessa æfingu.
Likamleg og
andleg slökun 1
Róandi æfingar sem draga Ur
hp^flflígymennu og mýkja stifa
ööva. ABalatriBiB i
kdjúpur og regluleg-i
;\r og vöBvaslökunJ
*>g auma^
æfingunum
Auktu mótstöðu-
afl likamans
Æfingamar hér á eftir byggja
upp veika, þreytta vööva. örva
blóörásina og auka mót-
stööuafl llkamans.
2. Fætur I sömu stööu. Lyftu örm-
um I axlahæö og sveiflaöu teygö-
um örmum til skiptis til hægri og
vinstri. Fætur eiga aö vlsa beint
fram, llkaminn á aöeins aö
hreyfast fyrir ofan mitti.
4. Ganga á staönum meö háum
hnélyftum. BeygBu ekki höfuBiB.
5. Sparkaöu út I loftiB. Llkaminn
á aö vera þráöbeinn og fótleggur-
inn alveg teygöur, þegar honum
er sveiflaö I átt aö teygöum hand-
leggjunum.
6. Rúllaöu likamanum hægt
saman. Sattu meö fætur lítiö eitt
sundur. Dragöu magann inn.
BeygBu llkamann áfram frá mitti.
og láttu hann rúlla hægt niöur
þangaB til armar og höfuö hanga
slök. Vertu kyrr andartak og
rúllaöu svo upp aftur. ByrjaBu á
höfBinu.
3. Hliöbeygjur. AnnarTandllggur
beygBur laust yfir höfuBiöl hinn
hangir laus meö fætinum. Ýlk*áifa
hliöar og niöur, en llkaminn á
ekki aB hallast fram eöa aftur,
heldur til hliöar.
7. ÞaB er auöveldara aö lifa,
maöur gengur og stendur rétt.
HórfBu Deint I augun á íóDci.
HallaBu þér ekki aftur, svo aö
maginn standi Ut, og láttu
axlimar vera slakar. Ef þú getur
ekki gengiö á háum hælum án
þess aövera bogin(n) I hnjánum,
skaltu fá þér skó meö lægri
hælum.
1. Stattu meö fætur HtiB eitt I.
sundur. SveiflaBu handleggjunum '■
upp og láttu þá mætast I kross yfir
höfBinu.
1. a. Láttu handleggina falla.
þunga niöur aftur meö hendur I;
kross fyrir aftan bak.