Tíminn - 16.05.1976, Síða 6

4
6
TÍMINN
Sunnudagur 16. mai 1976.
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið
í gamla daga 122
„Nú svifur hinn ljúfasti
sumarblær um sædjúpið Harð-
angurs viða. —
Sjá heim á bárunum bláu —
fer brúöfylgd á skipi smáu.”
Þetta ljóð var oft sungið undir
fögru lagi Kjerúlfs á unglings-
árum minum. Og hér sjáið þið á
norsku póstkortí brúðarför i
Harðangri. A kortið hefur verið
skrifað til námsmanns i Kaup-
mannahöfn 1914, en ekki veit ég
hve gömul myndin er.
Brúðurin er sannarlega
skrautbúin, litir rauðir, hvitir
og gylltir. Flest annað fólk
dökkklætt, en konur þó með
hvita eða rauða höfuðklúta.
Karlar vel „hattaðir”. Timbur-
húsin sterkleg.
A hitt norska brúöarfarar-
kortíð hefur verið ritað 1918, og
dregið dár að „gömlum sveita-
búningum” að ófyrirsynju.
Krýnd brúðurin sést fyrir
miðju, en fiðlarinn með bogann
á lofti ögn til hægri. Sjá hinn
snjóhvíta höfuðbúnað kvenn-
anna, og sterklegt bjálkahúsið
að baki. Þarna hefur verið stór-
veizla að gömlum sið, en þær
munu nú sjaldgæfar.
Islendingur hefur sagt mér
frá mikilli brúðkaupsveizlu, er
hann sat i norskri sveit sumarið
1949. Stóð sú veizla i 3 daga og
voru gestir á þriðja hundrað.
Faðir brúðarinnar hafði brugg-
að sterkt öl i 15 tunnur og veitti
óspart, bæði inni i stórstofu og
úti á túni. Nágrannar o.fl. gestir
úr sveitinni lögðu á borð með
sér, þ.e. komu með kjöt, brauð
og fleiri vistir til sameiginlegra
nota. Fór veizlan prýðilega
fram og var létt yfir fólkinu.
Þarna var brúðarganga að forn-
um sið. Gekk fiðlarinn, ásamt
presti, á undan og lék á fiðlu
sina af snilld og áhrifamætti.
Þjóðsögur herma, að fiðluslátt-
urinn hafi stundum seiðmagnað
svo sjálfan fiðlarann, að hann
gat ekki hætt, en lék á fiðluna
heila nótt unz hann varð ör-
magna. Rósamálning rauð og
blá prýddi þarna löggina milli
lofts og veggja i stórstofunni.
Litum til sjávar. Ungur man
ég seglskúturnar og bátana
sigla út og inn Eyjafjörð. Flest
voru þau hákarla- og fiskiskip
eins og Njáll frá Siglufirði, sem
hér er birt mynd af, en einstaka
risastór fimmmöstruð
flutningaskonnorta. Skip undir
seglum er sannarlega fögur
sjón. „Þar sem skjót skipa-
mergð skundar vængjuðum
húnum,” kveður Jónas
Hallgrimsson.
Hér má sjá undir seglum 90
f.eta langt danskt eikarskip,
byggt 1925. Þetta var siðasta
danska skonnortan, sem flutti
saltfisk yfir Atlantshafið frá
Nýfundnalandi til Spánar (en
salt hina leiðina). Fór siðustu
för fyrir 45 árum, ársferð.
Seinna sökk skútan i árekstri á
Eyrarsundi, en var náð upp
eftir nokkra mánuði. Nú hefur
verið gert við skipið og mun það
ætlað til skemmtisiglinga með
farþega.
Loks er birt mynd af dönsku
„skólaskipi”, —■ seglskipi með
hjálparvél. Þar um borð var
14-18 ára unglingum kennd sjó-
mennska. Þarna eru þeir við
æfingar uppi á ránum mörgu og
miklu, liklega tilvonandi dátar.
„Höfðinglegur við hæfi hallast
Finnur að ránni”, segir i
gamalli visu, en þarna hjá sjó-
hernum virðist ekki vera „til
setu boðið”.
„Activ” — Gamalt danskt fiskflutningaskip.
Brúðarför i Harðangri.
Skólaskipið Danmark.
Frá norskri brúökáupsveizlu.
'
Hákarlaskipið Njáll frá Siglufirði.