Fréttablaðið - 20.01.2006, Blaðsíða 40

20. janúar 2006 FÖSTUDAGUR28
Eldri borgara er ekki hægt að tala
um sem einsleitan hóp í okkar
samfélagi. Fjárhagsleg og félags-
leg staða þeirra og líkamlegt og
andlegt atgervi og þar af leið-
andi þarfir eru ólíkar. Okkur ber
skylda til að sjá til þess að hugsað
sé vel um eldri borgara í okkar
samfélagi. Það á vonandi fyrir
flestum okkar að liggja að komast
í þann hóp.
Stefna heilbrigðisyfirvalda er
að aðstoða fólk við að vera eins
lengi heima hjá sér og unnt er og
veita fólki aðstoð til þess. Kann-
anir og rannsóknir, bæði íslensk-
ar og alþjóðlegar sýna að fólk
kýs að vera heima sem lengst.
Heimilisaðstoð er undir hatti
félagsþjónustunnar þ.e. sveitar-
félaga meðan að heimahjúkrun er
á ábyrgðarsviði heilsugæslunnar
sem er undir ríki. Stór þáttur í
starfi sveitarfélaga er að sam-
ræma þessa þjónustu ríkis og
bæja, sem ég tel vera mjög mik-
ilvægan þátt í starfi sveitarfé-
laga. Einnig má í þessu sambandi
samræma aðgerðir með kirkju og
Rauða krossi svo einhverjir aðilar
séu nefndir.
Hafa ber í huga að heimilisað-
stoð felur í sér meira en þrif. Það
getur falið í sér smálegt viðhald
á húsnæði, keyrslur á milli staða,
aðstoð við garðvinnu, sendiferðir,
öryggishnappa, aðstoð við þátt-
töku í fjölbýli (aðgerðir húsfélags)
og snjómokstur. Það er hætta á
því að margir eldri borgarar hafi
hreinlega ekki komist út úr húsi í
þeirri tíð sem verið hefur.
Skortur á starfsfólki
Í þessari umræðu er óhjákvæmi-
legt að ræða um þann vanda sem
felst í skorti á starfsfólki í umönn-
un. Launin eru lág og framboð
annarra minna krefjandi starfa
fyrir sömu eða jafnvel hærri laun
er töluvert. Heilbrigðisráðuneytið
hefur um tíma staðið fyrir námi
fyrir þá sem starfa í heimilis-
hjálp. Námið jafngildir tveimur
árum á framhaldsskólastigi og
þeir sem útskrifast fá starfsheit-
ið félagsliðar. Sveitarfélögin ættu
að leggja áherslu á að ráða til sín
aðila með þessa menntun því kann-
anir sýna að starfsmannavelta er
minni meðal þeirra sem hafa lagt
á sig nám sem þetta auk þess sem
gæði þeirrar þjónustu sem veitt er
verður betri.
Við megum ekki gleyma að
hópur aldraðra er ekki í stakk
búinn til að vera heima né í þjón-
ustuíbúðum og þarf umönnun allan
sólarhringinn. Í flestum tilfellum
er um að ræða einstaklinga með
heilabilun. Þessir einstaklingar
þurfa vistun á hjúkrunarheimil-
um. Tölur sýna að um 75% þeirra
sem dvelja á hjúkrunarheimilum
eru með heilabilun af einhverju
tagi. Nú í janúar voru 57 Kópa-
vogsbúar á biðlista eftir slíku
plássi og þar af 32 í mjög brýnni
þörf. Hafa skal í huga að sam-
kvæmt könnun heilbrigðisráðu-
neytisins gætu tæplega helmingar
þessara aðila verið heima fengju
þeir þá aðstoð sem þeir þyrftu.
Kannanir sýna að félagsleg ein-
angrun þeirra einstaklinga með
óskerta andlega heilsu og dvelja
á hjúkrunarheimili er meiri inni á
hjúkrunarheimilum þar sem þeir
eru innan um einstaklinga með
skerta andlega heilsu. Þessu fólki
liði betur heima hjá sér.
Það er gríðarlega mikilvægt
að sveitarfélög setji í forgang
samræmingu aðgerða um heima-
hjúkrun og heimilisaðstoð og
stuðli að því að fólk geti verið
lengur heima.
Í tengslum við eldri borgara
Ég tel mikilvægt að styrk og virk
þátttaka í sveitarfélögum í stefnu-
mótun á þessu sviði sé grund-
vallaratriði til að þessi mál séu í
góðum farvegi innan sveitarfé-
laga. Ég vil vinna að endurbótum
á þessum málum í Kópavogi og
koma bænum í fremstu röð á sviði
lífsgæða fyrir eldri borgara.
Þegar að við eldumst þurfum
við óneitanlega meira á öðrum
að halda við ýmiss konar þjón-
ustu og öflun upplýsinga. Ég tel
mikilvægt að miðlun upplýsinga
við eldri borgara sé í góðum far-
vegi og þjónusta aðgengileg. Við
verðum að muna að með aldrinum
tapast snerpa og hæfileikinn til
að læra. Við getum ekki treyst á
að allir eldri borgarar geti notað
Netið til að nálgast upplýsingar
eða lesið bæklinga með smáu letri.
Tryggja verður virka og góða upp-
lýsingamiðlun til okkar virtustu
borgara.
Hugleiðingar
Oft hefur verið rætt um að reyna
að tengja yngri kynslóðina við hina
eldri. Í undirbúningi er verkefni í
Menntaskólanum í Kópavogi þar
sem nemendur fá einingar fyrir
að aðstoða eldri borgara með ýmis
viðvik. Svona verkefni eru góðra
gjalda verð og vona ég að vel takist
til. Í þessu sambandi langar mig
til að minnast stuttlega á lífsleikni-
nám í skólum. Ég tel mikilvægt að
við eflum þann þátt í uppfræðslu
barna okkar að kunna að gefa af
tíma sínum til annarra. Í dag er
allur aukatími okkar fullorðinna
og barna okkar fullnýttur í eigin
þágu. Við, fullorðna fólkið sinnum
okkar vinnu og áhugamálum og
fyllum upp í eyður með því að gera
eitthvað „fyrir okkur sjálf“, börnin
okkar eru í skóla og tómstundum
og þess á milli eru þau í Playstat-
ion, Gameboy eða í tölvunni. Við
kunnum sum ekki lengur að gefa
af tíma okkar til annarra.
Ég tel mikilvægt að við snúum
aðeins til baka og reynum að
breyta þessari áherslu og fara að
hugsa um tímann sem við getum
gefið öðrum, ömmu og afa og
okkar nánustu sem eru á lokakafla
á lífsins leið. Sá tími er mikilvæg-
ari en okkur grunar og mun skilja
meira eftir sig en nokkuð annað
þegar horft er til baka.
Ragnheiður K. Guðmunds-
dóttir býður sig fram í 4.-5. sæti
í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í
Kópavogi.
Málefni eldri borgara
Á þessu kjörtímabili hef ég setið
sem varabæjarfulltrúi í Kópavogi
fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Vegna
starfa minna hef ég kynnst vel
stjórn bæjarins og hef m.a. verið
formaður umhverfisráðs. Nú sæk-
ist ég eftir því að fá 3. sæti á fram-
boðslista flokksins og ef kjósend-
ur veita mér umboð sitt mun ég
að krafti vinna að öllum þeim mál-
efnum sem ég tel að séu til góðs
fyrir bæinn okkar og íbúa hans.
Í mínum huga er lykillinn að
árangri Kópavogs ábyrg, traust
og öflug fjármálastjórn og ég
mun leggja mig fram um að svo
verði áfram. Ég mun bjóða áfram
krafta mína í umhverfismálum og
tel að tekist hafi á kjörtímabilinu
að áorka miklu í þessum mála-
flokki sem er svo mikilvægur
fyrir sveitarfélag í uppbyggingu.
Ég hef m.a. beitt mér fyrir því að
hjólreiða- og göngustígakerfi bæj-
arins sé til fyrirmyndar. Settir
hafa m.a. verið upp vatnspóstar
við stígana og mun þeim fjölga á
næstunni.
Ég tel að í skipulags- og bygg-
ingarmálum verðum við að leggja
okkur fram um að hafa samstarf
íbúa og bæjaryfirvalda. Sveitar-
félagið þarf að upplýsa vel íbúa
og aðra hagsmunaaðila um fyrir-
hugaðar skipulagsbreytingar svo
svigrúm verði til að leysa ágrein-
ingsatriði sem upp kunna að koma.
Skólamál eru sífellt í brennidepli
enda eru þau mikilvæg í þroska
hvers einstaklings. Góður skóli
er stolt hvers bæjarfélags. Ég tel
mikilvægt að líta á skólagönguna
sem heild allt frá leikskóla til
loka framhaldsskóla. Fjölbreytni í
skólastarfi tel ég vera best tryggt
með því að ákvörðunarvald og
ábyrgð skólastjórnenda verði sem
mest.
Kópavogur hefur á þessu kjör-
tímabili náð enn frekara forskoti
á önnur sveitarfélög í uppbygg-
ingu íþróttamannvirkja. Ég sé
fyrir mér enn frekari uppbygg-
ingu í þessum málum og mun m.a.
beita mér fyrir lagningu gervi-
grass á Vallargerðisvöll og nýjan
golfskála GKG í tengslum við
golfklúbbinn. Ég mun einnig beita
mér fyrir því að siglingafélagið
Ýmir í Fossvogi fái nýja félagsað-
stöðu í tengslum við nýtt bryggju-
hverfi og ég vil einnig standa vörð
um athafnasvæði hestamanna í
Glaðheimum.
Ég tel að eitt af því sem skil-
ur á milli góðra sveitarfélaga
og annarra er hvernig það býr
að öldruðum. Heimahjúkrun og
heimilishjálp þurfa að vera hjá
bæjarfélaginu til þess að koma í
veg fyrir að aldraðir einangrist
og verði afskiptir. Það sem mér
finnst þó mestu máli skipta er að
aldraðir geti búið sem lengst á
heimilum sínum og notið alls þess
sem venjulegt líf hefur að bjóða.
Þetta tel ég að verði best gert með
að styðja þá með heimaþjónustu
og byggja sérbýli á einni hæð.
Með þessu getum við aukið á fjöl-
breytni í húsnæðismálum þeirra
og bætt þar með frelsi þeirra til
athafna á ævikvöldinu.
Það er bjart yfir Kópavogi og nú
líður senn að prófkjöri Sjálfstæð-
isflokksins fyrir sveitarstjórnar-
kosningarnar. Það er mikilvægt
að mynda öfluga forystusveit sem
getur unnið að málefnum bæjar-
ins. Ég sækist eftir stuðningi í 3.
sæti listans og ef mér tekst að ná
því sæti þá mun ég beita mér af
öllu afli í þágu íbúa Kópavogs og
tryggja að það verði að fjórum
árum liðnum enn bjartara yfir
bænum.
Höfundur er bæjarfulltrúi og
gefur kost á sér í 3. sæti í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í Kópavogi.
Stefnufesta er lykillinn
UMRÆÐAN
MÁLEFNI KÓPA-
VOGSBÆJAR
MARGRÉT BJÖRNSDÓTTIR
Skólamál eru sífellt í brenni-
depli enda eru þau mikilvæg
í þroska hvers einstaklings.
Góður skóli er stolt hvers bæjar-
félags.
UMRÆÐAN
ELDRI BORGARAR
RAGNHEIÐUR KRISTÍN
GUÐMUNDSDÓTTIR
Við megum ekki gleyma að
hópur aldraðra er ekki í stakk
búinn til að vera heima né
í þjónustuíbúðum og þarf
umönnun allan sólarhringinn.
Í flestum tilfellum er um að
ræða einstaklinga með heila-
bilun. Þessir einstaklingar
þurfa vistun á hjúkrunar-
heimilum.
Sjálfstæðismenn í Garðabæ héldu
prófkjör um daginn. Í framboði
voru sjö konur og fimm karlar. Ekki
var gerð athugasemd við fram-
kvæmdina svo vitað sé og prófkjör-
ið því talið vera lögmætt. Niður-
staðan varð sú að karlar voru valdir
í fjögur efstu sætin, en efsta konan
í það fimmta. Og þá fóru menn á
límingunum.
Lærðir sem leikir tóku að súpa
hveljur. Garðabær var orðinn „Karl-
abær“. Prófkjörsleiðin sjálf fékk sitt
og var álitin „þunnt lýðræði“. Leiðin
talin „yfirborðsleg“ og nái „ekki að
endurspegla fjölbreytileikann,“ eins
og haft var eftir Þorgerði, dósent í
kynjafræðum. Kári Jónasson, rit-
stjóri, sagði í Fréttablaðinu að próf-
kjör sværu ekki lýðræðisleg, því
„það eru einkum þeir sem hafa yfir
að ráða vel smurðum kosningavélum
sem fara með sigur af hólmi“. Jæja,
þá vitum við það. Sem sagt, enn er
vitlaust gefið. Aðferðin meingölluð.
Þess vegna óviðunandi útkoma. Eða
hvað? Liggur „glæpurinn“ í „þunnu
lýðræði“ og skertum fjölbreyti-
leika prófkjörsins? Kemur virki-
lega ekkert annað til greina? Hvað
með eftirfarandi – til dæmis: Kusu
kannski of margir karlar karla í
efstu sætin? Kusu kannski of marg-
ar konur karla í efstu sætin? Kusu
kannski of fáar konur yfirleitt?
Voru kannski of margir af hæfustu
frambjóðendunum karlkyns?
Ég held að rætur „glæpsins“ séu
að finna í spurningunum hér að
ofan. Ekki í aðferðafræðinni, próf-
kjörsleiðinni. Hafi ég þar rétt fyrir
mér, þá voru það fyrst og fremst
sjálfstæðiskonur í Garðabæ sem
stofnuðu „Karlabæ“ og það er því
þeirra að una því fyrirbæri – eða
breyta.
Prófkjör
GUNNAR INGI GUNNARSSON LÆKNIR
SKRIFAR UM PRÓFKJÖR Í GARÐABÆ