Tíminn - 13.02.1977, Qupperneq 16

16
l1 'l'lí'll
Sunnudagur 13. febrúar 1977
Fríða Björnsdóttir skrifar fró Kanada
t Kanada eru i gildi mannrétt-
indalög, sem voru samþykkt
fyrir rúmum 6 árum eða árið
1970. Viöbót var samin við þessi
lög og gekk hún I gildi í júni s.l.
Fjallar þessi viöböt um þaö,
hvernig megi auglýsa húsnæði
scm er til leigu eöa sölu. t þess-
um lögum er kveðið skýrt á um
það, að á engan hátt má mis-
muna fólki i þessum auglýsing-
um. Þaö má ekki , auglýsa eftir
fólki af ákveðnum kynfiokki, né
heldur meina fólki vegna t.d.
litarháttar að taka húsnæði á
leigu eöa kaupa það. Tekjur
fólks mega heldur ekki hafa á-
hrif á ákvarðanir þess sem ætla
aö leigja húsnæðið. Fjölskyldu-
stærð, eöa það hvortt.d. er um
einstætt foreldri aö ræða má
heidur ekki hafa áhrif þegar I-
búð er leigö. Allir eiga að hafa
sama rétt, hvitir og svartir,
giftirog ógiftir, einstætt foreidri
eða hjón meö uppkomin börn.
Dæmdar bætur af þvi
að hún fékk ekki
ibúðina
Fólki gengur misvel að fylgja
lögunum hér eins og annars
staðar og þvi var það fyrir
nokkru að ibúðareigandi var
dæmdur til þess aö borga ein-
stæðri móður 400 dollara i
miskabætur vegna þess að
hann hafði neitaö henni um hús-
næði, sem hún óskaöi eftir að
taka á leigu, en leigt þaö þess i
staö hjónum með tvo syni milli
fermingar og tvitugs.Fyrir rétti
hélt ibúðareigandinn þvi fram,
að hann hefði taliö hjónin færari
um að sjá um húsnæðið og halda
þvi sæmilega við heldur en ein-
stæöa móður. Þaö kom einnig
fram, að hann hafði ekki rætt
slikt við þessa einstæðu móöur,
heldur einfaldlega neitað aö
leigja henni, enda þótt hún heföi
komið til hans og sótt um hús-
næðiö á undan hjónunum.
Kynþáttamisrétti er hér lík-
lega ekki mikiö, en þrátt fyrir
þaö hafa menn töluverðar Imu-
gust á Indiánum. Þeir eru taldir
latir, óreglusamir og illvigir og
miklir ofstopamenn. Ég heyrði i
þvi sambandi fólk ræða þaö,
sem þurfti að leigja smáhús, að
rétt væri að auglýsa ekki húsiö,
heldur hringja i fólk, sem aug-
lvsti eftir búsnæði. A þann hátt
væri auöveldara að velja leigj
endurna, og ekki hætta á að
endirinn yrði sá, aö leigjandinn
yrði Indiáni. Ef húsiö væri aug-
lýst til leigu og Indiáni birtist á
tröppunum, væri ekki um annað
aö ræöa en leigja honum, ef hon-
um litist á húsið, þvi annaö væri
lögbrot.
Sundlaug, gufubað-
stofa og bilageymsla
En snúum okkur aö fjölbýlis-
húsunum. Það þykja mikil
hlunnindiaö búa Ihúsi, þar sem
bæði er sundlaug og gufu-
baö, svo ekki sé talað um innan-
hússbilageymslur. Sundlaugin
og „saunabaðið” teljast liklega
til ónauðsynlegra þæginda, en
ég held að ég vildi gefa mikiö
fyrir innanhússbilgeymslu aö
minnsta kosti á morgnana og á
kvöldin, þegar frostiö er komið 1
35 stig. Reyndareru viöast blla-
stæöi við blokkir, og á þeim er
hægt að setja bilana i samband
viö hitara, sem halda vélinni
heitri, svipað og sjá má við
nokkrar blokkir i Arbæjar-
hverfinu. Samt sem áður er
mikill munur aö þurfa ekki að
fara út undir bert loft til þess að
komast i bilinn sinn, heldur að-
eins skjótast niður i kjallara,
þar sem kannski nær tvöhundr-
uð bllar á tveimur hæðum biða
eigenda sinna, tiltölulega nota-
legir miöað við allt og allt. Fyr-
ir þessi þægindi borgar maður
15 dollara á mánuði eða ekki
nema um 3000 krónur islenzkar,
sem er sannarlega ekki mikið.
Sundiaugin og gufubaðiö má
hver leigjandi nota að vild á
vissum tima á degi hverjum,
og þá endurgjaldslaust. Vöröur
er við sundlaugina svo óhætt á
að vera aö leyfa börnum aö fara
þangaö, þvi fylgzt er með þeim
Hér sjást tvær álmur af
þremur, og i þessari biokk
eru um 180 ibúðir.
Engum
má
neita
svo fremi eð eigendur samþykki
nýju leigjendurna. Sé ekki hægt
að leigja verður sá sem tók i-
búðina á leigu að bera ábyrgð á
greiðslu leigunnar eins lengi og
samningurinn er i gildi.
Húsvörður er i fjölbýlishús-
inu, og fylgist hann með þvi að
öllum reglum sé fylgt út i yztu
æsar. Hann tekur einnig við
húsaleigunni, og sé hún ekki
greidd fyrsta hvers mánaöar, á
fólk á hættu að vera rekið út.
Sama gildir um það, að brjóti
leigjendur húsreglur, hafi hátt
eða geri eitthvað annaö, sem
Gangarnireru langir og likj-
ast mest fangelsisgöngum.
(Timamyndir fb)
búöum eru svo loftkælingar-
tæki, sem koma sér vist mjög
vel á sumrin, þótt ekki hafi ég
þurft að notfæra mér þau, þann
tima sem ég hef verið hér. Kuld-
inn úti hefur séð til þess. 1 búð-
unum fylgja einnig ágætis elda-
vélar og stórir isskápar, svo
ekkerter að vanbúnaði aö búa i
þessum ibúðum og lifa góðu lifi.
Annars er það siður hér, að
hver eigi sfna eldavél, og selji
fólk hús eða kaupi, þá fylgja
eldavélarnar ekki með nema
sérstaklega sé um það samið.
Húsverðir og leigu-
samningar
Þegar ibúð er tekin á leigu i
fjölbýlishúsi þarf oftast nær að
skrifa undir leigusamning, að
minnsta kosti i öllu betra hús-
næði. Samningurinn gildir yfir-
leitt til eins árs. Borga þarf á-
kveöna upphæö, til dæmis 100
dollara viö undirskrift, og er
þaö nokkurs konar tryggingar-
fé, sem siðan fæst endurgreitt,
ef leigjándinn hefur ekkert
skemmt, á meðan hann hefur
búið I Ibúðinni. Ef fólk þarf að
flytja áður en leigusamningur-
inn er útrunninn hefur það leyfi
til þess aö leigja ibúöina aftur,
Þaö liggur við að á hverjum
degi berist fréttir af hús-
brunum hér i Winnipeg. Hér
má sjá eina af ibúða-
biokkunum, sem nýlega hef-
ur brunnið. Mest eru þetta
eldgamlar og niðurnýddar
blokkir, sem eigendurnir
hafa ekki hugsað um að
halda við i áratugi. Þær
fuðra upp eins og spilaborgir
á örskotsstund. t þessari
blokk brunnu 8 manns inni.
Er þetta fjórða blokkin sem
brennur á tæpum mánuði.
ekki má, þá mega þeir eiga von
á brottrekstri við annað brot,
eða aðra kvörtun.
Nóg húsnæði, en blokk-
irnar ekki eins traustar
og á íslandi
Ekki eru blokkirnar stein-
steyptar, heldur i flestum tilfell-
um hlaðnar úr steinum, eða
jafnvel krossviðarklæddar utan
á grind, og siðan klæddar utan
og innan með gifsplötum eða
múrsteinsplötum. Af þessum
sökum eru þær engan veginn
eins traustlegar og við eigum að
venjast, og mjög hljóðbært er i
þeim. Enmitt þess vegna vekur
það enn meiri undrun manns, að
varla skuli heyrast i ibúum
þeirra 180 Ibúða sem t.d. eru i
blokkinni sem ég bý i. Það gæta
singreinilega allirá þvi.að láta
ekkert i sér heyra og ónáða ekki
nágrannana. Þó kemur fyrir, að
sé þungt stigið til jaröar fyrir
ofan mann eöa til hliðar, þá titra
veggirnir og ljósin hreyfast.
Það er dálitiö óþægileg tilfinn-
ing og liklega þýddi ekki að búa
i svona húsum, þar sem jarð-
skjálftahætta er einhver.
Það er ekki sérstökum erfið-
leikum háö að fá húsnæði i
Winnipeg. Viöa risa þar hvert
fjölbýlishúsiö við annarshliö, og
spjöld eru við útidyr, sem gefa
til kynna, aö Ibúöir séu til leigu.
Ibúöirnar eru þó áreiðanlega
ekki allar jafneftirsóknarverð-
ar, né heldur er umhverfiö alls
staðar jafnskemmtilegt, rétt
eins og gerist og gengur annars
staðar i heiminum.
Flestir hafa einhvem tlma
ævinnar búið i fjölbýlishúsi, og
það hafði ég einnig gert hér fyrr
á árum á tslandi. Það er þó tölu-
vert öðruvisi að búa i fjögurra
hæða fjölbýlishúsi með þremur
inngöngum og frá 24 til 40 Ibúö-
ir eða að búa i f jölbýlishúsi með
einum inngangi og 180 ibúðum.
um
húsnæði vegna
litarháttar,
lri#nc o^q
T|oiSKyidu-
aðstæðna
og þess gætt að þau fari sér ekki
að voöa eöa ærslist um of sér og
öðrum til leiðinda.
Hér bila ekki vélarnar
i þvottahúsinu
Sameiginleg þvottahús eru
mikið vandamál i islenzkum
fjölbýlishúsum, og vlöa er svo
komið að gefizt hefur verið upp
á að reka þau. Viðhaldskostnað-
urinn fer upp úr öllu valdi og
varla liður svo dagur, aö ekki
séu þvottavélar eöa þurrkarar
bilaðir. Ofterlika mikið striö að
komast i þessar vélar, þar sem
margir eru um þær. Ekkert slikt
á sér staö hér að minnsta kosti
ekki I húsinu sem ég hef búiö i
undanfarna mánuði.
A hverri hæð er eitt ofurlitið
þvottahús. I þvi eru þrjár
þvottavélar og þrir þurrkarar.
Það kostar 25 cent aö þvo og 10
cent að þurrka, og hvort um sig
tekur um 45 minútur. (25 cent
eru um 45 krónur). Ekki þarf að
velja sér þvottadag eða þvotta-
tima. Það má þvo frá þvl klukk-
an 8 á morgnana og fram til 10 á
kvöldin. Nægir það greinilega I-
búunum i þeim 30 ibúðum, sem
á hæðinni eru, þvi oftast eru að-
eins ein eöa tvær vélar i gangi,
ef þá yfirleitt nokkur hreyfing
er i þvottahúsinu. Ég hef heldur
ekki ennkomiði þvottahúsið og
• séð þar bilaöa vél, en þessar
vélar hljóta þó að bila eins og
aðrar vélar. Segja má þeim til
hróss eða fremur þeim, sem
völdu þær, aö þær eru ósköp ein-
faldar. Aöeins eru á þeim tvær
stillingar, heitt og volgt, og ekk-
ert annað. Það er þvi kannski
ekki svo auövelt að eyöileggja
þær.
Hvað eru svefnher-
bergin mörg?
Hér miðast allt við þaö,
hversu mörg svefnherbergi eru
ihverriibúð. Þaö er aldrei talað
um tveggja eöa þriggja her-
bergja ibúöir eins og gert er á
Islandi, heldur um eins tveggja
eða þriggja svefnherbergja i-
búðir, og svo eru auövitað stofa,
eldhús og bað að auki. íbúð
með einu svefnherbergi og
stofu, eldhúsi með góöum mat-
krók baði og ágætum skápum á
gangi, sem er 70 fermetr-
ar að stærö, er leigð hér á um
200 dollara, eða um 35 þúsund
krónur. Verö Ibúöa af þessari
stærð fer þó nokkuð eftir þvi,
hvort á þeim eru svalir, og hvort
i leigunni er innifalin greiösla
fyrir sjónvarpskapal, sem gerir
leigjendum kleift að horfa á
fleiri stöðvar, heldur en hafi
þeir aðeins inniloftnet á sjón-
vörpum sinum. 1 leigunni eru
innifalin greiðsla fyrir raf-
magn og hita. Viö þetta bætist
svo leiga á bilastæði eða
geymslu.
tslendingar eru stoltir yfir
þvi hversu hlýtt og notalegt er I
húsum þeirra, en ekki þarf aö
kvarta undan kuldanum hér.
Upphitunin er sannarlega nægi-
leg, og engum takmörkunum
háö. Maður skrúfar bara frá og
fyrir eftir þvi, sem andinn og
likamshitinn innblæs manni. I i-