Fréttablaðið - 08.05.2006, Blaðsíða 16
8. maí 2006 MÁNUDAGUR16
fréttir og fróðleikur
Tollskýrslugerð
Hagnýtt og ítarlegt námskeið í gerð tollskýrslna, um meðferð
allra innflutningsskjala og allar helstu reglur er varða innflutning.
Á námskeiðinu er notað nýtt og sérútbúið kennsluefni,
kennslubók og ítarefni. Einnig er kennt að nota forrit í
tollskýrslugerð í Navision frá Maritech.
Að námskeiði loknu eiga þátttakendur að geta;
Þekkt fylgiskjöl með
vörusendingum og hvaða
tilgangi þau þjóna
Gert tollskýrslur og reiknað
út aðflutningsgjöld
Notað tollskrána til að
tollflokka vörur
Haft grunnskilning á
fríverslunarsamningum og
gildi þeirra
Þekkt helstu reglur
varðandi innflutning,
innflutningstakamarkanir
og undanþágur
Lengd: 21 kennslustund. Kennt er þriðjudaga og fimmtudaga
og er hægt að velja um morgunnámskeið kl. 8:30 - 12:00 eða
kvöldnámskeið kl. 18:00 - 21:30. Hefst 16. maí og lýkur 30. maí.
Verð: kr. 28.000,- (Allt kennslu- og ítarefni innifalið)
S T A R F S N Á M
Faxafen 10 • 108 Reykjavík • Sími: 544 2210 • www.tsk.is • skoli@tsk.is
Pyntingar eru alltaf reglulega í fréttum og nú er
ljósinu varpað á meintar pyntingar Bandaríkja-
manna á föngum sínum. Þessar pyntingar eru
taldar eiga sér stað í Afganistan, fangabúðum
á Kúbu og í Írak. Þau samtök sem vekja athygli
heimsbyggðarinnar á þessu eru alþjóðlegu
mannréttindasamtökin Amnesty International.
Hver er sagan á bak við Amnesty Inter-
national?
Í byrjun sjöunda áratugs síðustu aldar voru
tveir portúgalskir stúdentar dæmdir í sjö ára
fangelsi fyrir að lyfta glösum til heiðurs frelsinu.
Þessi saga vakti svo mikinn hrylling hjá breska
lögfræðingnum Peter Benenson, að hann
skrifaði til blaðsins The Observer og hvatti til
alþjóðlegrar herferðar til stuðnings þeim sem
hann kallaði „gleymdu fangana“. Þann 28. maí
1961 hóf blaðið þátttöku í herferðinni „Appeal
for Amnesty“ (ákall um sakaruppgjöf), þar sem
fólk um heim allan var hvatt til að mótmæla
því að menn og konur væru fangelsuð fyrir
stjórnmála- eða trúarskoðanir. þannig varð til
hugtakið „samviskufangi“.
Innan mánaðar höfðu meira en þúsund
lesendur sent bréf til stuðnings við
herferðina, boð um hjálp og frekari upp-
lýsingar um fleiri samviskufanga. Innan
sex mánaða hafði þessi herferð þróast
og orðið að varanlegri alþjóðahreyfingu.
Innan árs höfðu þessi nýju samtök sent
sendinefndir til fjögurra landa til
að tala máli fanga og málin, sem
samtökin fengust við, orðin 210.
Þá þegar höfðu félagar stofnað
landsdeildir í sjö löndum. Árið
1977 var Amnesty Internation-
al veitt friðarverðlaun Nóbels
fyrir starf sitt að mannrétt-
indum. Ári síðar fengu samtökin Mannréttinda-
verðlaun Sameinuðu þjóðanna.
Hverjar eru grundvallarreglur samtak-
anna?
Grundvallarreglur samtakanna fjalla
um hlutleysi og sjálfstæði og hefur
mótað starf Amnesty Internation-
al frá upphafi. Lögð hefur verið
áhersla á mannréttindavernd
einstaklinga um heim allan. Með
auknum umsvifum Amnesty
International var aukið við
starfssvið samtakanna og
auk mannréttindabrota
á samviskuföngum fóru
samtökin að fást við
pyntingar, „mannshvörf“
og dauðarefsingar.
Heimild: Amnesty.is
FBL-GREINING: AMNESTY INTERNATIONAL
Alþjóðleg mannréttindasamtök
Minjavernd og Þyrping hafa
kynnt hugmyndir um að flytja
húsasafnið í Árbæ út í Viðey.
Hvert er hlutverk Árbæj-
arsafns? Árbæjarsafn er úti-
safn, þar eru varðveitt gömul
hús, sem hafa mikið gildi
sem vitnisburður um bygg-
ingarlist, sögu og menningu
borgarinnar. Með sýningum
í safnhúsum og ýmiss konar
fræðslustarfi er fólki gefin sýn inn í líf
íbúa Reykjavíkur á fyrri tímum.
Er Árbæjarsafni betur fyrirkomið í
Viðey? Það verður ekkert Árbæjarsafn
í Viðey. Árbæjarsafn hlýtur
alltaf að vera þar sem Árbær-
inn er, hann er upphafið að
Árbæjarsafni og hann verður
ekki fluttur. Safn sem er ann-
ars staðar er eitthvað annað.
Það kæmi vel til greina að
koma á fót húsasafni í Viðey
en það ætti þá að gera það á
forsendum þeirrar sögu sem
gerst hefur í Viðey. Það væri
hægt að stofna safn með
sömu markmið úti í Viðey, að varð-
veita og miðla fróðleik um sögu
borgarinnar, en Árbæjarsafn er hér
í Árbæ. Mér þætti mikill missir að
Árbæjarsafni eins og það er núna.
SPURT & SVARAÐ
ÁRBÆJARSAFN
GUÐNÝ GERÐUR
GUNNARSDÓTTIR
borgarminjavörður
Svona erum við
> Fjöldi hrossa á Íslandi
Missir að Árbæjarsafni
Heimild: Hagstofa Íslands
2004
52
.1
32
72
.2
22
78
.5
17
1994
1984
fjö
ld
i
Þrálátar ásakanir um pynt-
ingar, leynileg fangelsi og
leynilegt flug með fanga á
vegum bandarísku leyni-
þjónustunnar eru þessa
dagana mjög til umræðu
bæði austan hafs og vestan.
Í lok síðustu viku sátu fulltrúar
Bandaríkjastjórnar fyrir svörum í
höfuðstöðum Sameinuðu þjóðanna
í Genf. Þeir þurftu að gera grein
fyrir því hvernig bandarísk stjórn-
völd hefðu staðið sig í að fram-
fylgja ákvæðum alþjóðasamnings
gegn pyntingum eða annarri
grimmilegri og ómannúðlegri eða
vanvirðandi meðferð eða refsingu.
Sá samningur gekk í gildi árið
1987.
Á fundinum staðfesti Charles
Stimson, aðstoðarvarnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, að alls
hefðu 120 fangar látist í bandarísk-
um fangelsum í Írak og Afganist-
an, en enginn hefði látið lífið
ífangabúðum Bandaríkjahers við
Guantanamoflóa á Kúbu. Hann tók
einnig fram að flestir fangarnir
hefðu ýmist látist af eðlilegum
orsökum, vegna sára sem hlutust í
bardaga eða vegna árása sem þeir
urðu fyrir í fangelsinu frá hendi
annarra fanga.
Bandarískir embættismenn
höfðu áður viðurkennt að 29 þess-
ara 120 fanga, sem létu lífið í Írak
og Afganistan, hefðu látist af völd-
um slæmrar meðferðar sem þeir
urðu fyrir í fangelsunum. Stimson
fullyrti hins vegar að þessi 29 til-
vik hefðu öll verið ítarlega rann-
sökuð og þegar hefði verið „gripið
til viðeigandi ráðstafana“.
Skaðar samskiptin við Evrópu
John B. Bellinger, lögmaður í
bandaríska utanríkisráðuneytinu,
fór fyrir bandarísku fulltrúanefnd-
inni á þessum fundi. Hann sagðist
ekki geta svarað öllum spurning-
um varðandi þessi mál, en fullyrti
að Bandaríkjastjórn væri umhug-
að um að fara að alþjóðasamning-
um um meðferð fanga.
„Ég vil biðja ykkur um að trúa
ekki öllum ásökunum sem þið hafið
heyrt. Ásakanir um athafnir banda-
rískra hermanna eða njósnara hafa
vaxið svo úr öllu valdi að fáránlegt
er,“ sagði hann.
Á fimmtudaginn hafði Bellinger
sagt að allar þessar ásakanir væru
farnar að skaða samvinnu milli
Bandaríkjanna og Evrópu í njósna-
málum.
„Þessi læti út af fangaflutning-
um, og sérstaklega lætin út af flug-
inu einu, þegar gefið er í skyn að
flugið eitt sé einhvern veginn ekki
við hæfi, er nú þegar farið að grafa
undan samstarfi um upplýsinga-
þjónustu,“ sagði Bellinger við
blaðamenn í Brussel, áður en hann
hélt til höfuðstöðva Sameinuðu
þjóðanna í Genf.
„Næst gæti svo farið að Banda-
ríkin verði treg til að flytja fólk til
Evrópu eða skiptast á upplýsing-
um,“ sagði hann.
Lagasetning í Bandaríkjunum
Bellinger neitaði því þó ekki að
flugvélar í leynilegum erinda-
gjörðum á vegum CIA hefðu komið
við í Evrópulöndum. Hann hélt því
ekki heldur fram að aldrei hefðu
verið fangar um borð í vélunum, en
fullyrti þó að fangar hefðu ekki
alltaf verið um borð. Hann sagði
vel mögulegt að í flugvélunum
hefðu verið njósnarar og sérfræð-
ingar í baráttunni gegn hryðju-
verkum eða jafnvel sönnunar-
gögn.
Annar fundur verður haldinn í
Genf í dag þar sem bandarísku
fulltrúarnir svara nánar munnleg-
um spurningum frá fulltrúum Sam-
einuðu þjóðanna.
Í dag heldur síðan af stað til
Bandaríkjanna hópur evrópskra
þingmanna sem ætlar að hitta að
máli ýmsa ráðamenn, embættis-
menn og blaðamenn til þess að
varpa ljósi á hvað hæft er í þessum
ásökunum.
Í Bandaríkjunum hafa þessi mál
einnig verið mjög til umræðu í
vetur, allt frá því að dagblaðið
Washington Post skýrði frá því að
leyniþjónustan CIA hefði flutt
fanga milli landa og notað til þess
flugvelli í Evrópulöndum.
Á síðasta ári setti Bandaríkja-
þing lög sem banna grimmilega,
ómannúðlega eða niðurlægjandi
meðferð á föngum. Það var John
McCain öldungadeildarþingmaður
sem átti frumkvæðið að þessu laga-
ákvæði, en hann er fyrrverandi
stríðsfangi frá Víetnam þar sem
hann mátti sjálfur sæta pyntingum
á sínum tíma. Lögin voru nánast
einróma samþykkt í deildinni.
Jafnframt þessu hugðist þingið
samræma þær aðferðir sem banda-
rískir hermenn beita við yfir-
heyrslur, en sú vinna hefur dregist
mjög á langinn. Það sem þing-
nefndin vill, er að Bandaríkjastjórn
gefi út lögfræðilegt álit sitt á því
„hvort tilteknar yfirheyrsluaðferð-
ir teljist grimmilegar, ómannúð-
legar eða niðurlægjandi“.
Deilur um handbók
Jafnframt var hugmyndin sú að
gera bandarískum embættismönn-
um skylt að fara í einu og öllu eftir
handbók bandaríska hersins, þar
sem gefnar eru ítarlegar leiðbein-
ingar um yfirheyrsluaðferðir.
Unnið var að því að uppfæra hand-
bókina, en þeirri vinnu er ekki
lokið.
Rætt var um að birta ekki opin-
MÓTMÆLI Í GRIKKLANDI Víða um Evrópu hefur verið efnt til mótmæla gegn pyntingum,
sem Bandaríkjamenn eru sakaðir um að hafa stundað í stríði sínu gegn hryðjuverkum.
Þessi mynd er tekin á mótmælafundi á vegum Amnesty International í Aþenu í síðustu
viku. FRÉTTABLAÐIÐ/AFP
Pyntingar og leyniflug