Fréttablaðið - 25.06.2006, Blaðsíða 6

6 25. júní 2006 SUNNUDAGUR
VINNUMARKAÐUR Samkomulagið um
endurskoðun kjarasamninga, sem
aðilar vinnumarkaðarins skrifuðu
undir á fimmtudagskvöld eftir yfir-
lýsingu ríkisstjórnarinnar um
aðgerðir í efnahagsmálum, stendur
og fellur með samstöðu um að
spyrna gegn verðhækkunum og
launaskriði næstu misserin þannig
að verðbólga lækki niður í 2,5 pró-
sent á næsta ári. Þetta segir Vil-
hjálmur Egilsson framkvæmda-
stjóri Samtaka atvinnulífsins.
Kristján Gunnarsson formaður
Starfsgreinasambandsins segir
veikleika samkomulagsins vera
gríðarlegan verðbólguþrýsting.
„Menn höfða til þess að ná sam-
stöðu um að ná niður verðbólgunni
og búa til raunverulegan stöðug-
leika. Það eru ákveðin öfugmæli í
því að hækka laun því að launa-
hækkun þýðir náttúrulega verð-
bólguþrýsting. Við höfum heyrt
þann söng og vitum að það mun ger-
ast en þessi sátt núna felst í því að
hækka laun og svo verði friður á
launamarkaði,“ segir Kristján
Gunnarsson, formaður Starfs-
greinasambandsins.
„Það minnkar þessa spennu og
óvissu kringum það að allir samn-
ingar verði lausir að vori,“ segir
hann og telur veikleikann í aðgerð-
inni kannski þann að verðbólgu-
þrýstingur verði gríðarlegur fram
eftir sumri og hausti. „Við erum nú
með átta prósenta verðbólgu og við
þessa aðgerð mun verðbólga aukast
fyrst um sinn en ganga svo niður.“
Örlað hefur á þeirri tilhneig-
ingu að líkja samkomulaginu við
þjóðarsátt frá 1990 en Kristján
segir að það séu öfugmæli.
Aðstæður séu allt aðrar en upp úr
1990 þegar þjóðarsáttin var gerð
til að hamla gegn óðaverðbólgu og
víxlhækkun verðlags og launa.
„Þetta er ekki eins mikil aðgerð
og þá. Þjóðarsáttin gekk út á það
að allir héldu í sér en nú getum við
sagt að því sé öfugt farið. Það er
verulega spýtt í launataxtana og
menn hækka laun hjá almennu
launafólki. Ef aðgerðin flæðir yfir
allan vinnumarkaðinn þá er
aðgerðin misheppnuð. Það er veik-
leikinn.“
Endurskoðun kjarasamninga
áður en samningar eru lausir er
ekki einstök aðgerð. Vilhjálmur
Egilsson, framkvæmdastjóri SA,
rifjar upp að það hafi gerst í tví-
gang 1985. Í júní hafi verkalýðsfé-
lögunum verið boðin fimm pró-
sent gegn því að lengja
samningstímann. Um haustið hafi
fjármálaráðherra síðan hækkað
laun ríkisstarfsmanna um þrjú
prósent og þá hafi Vinnuveitenda-
sambandið fylgt eftir.
hs@frettabladid.is
Veikleiki ef launa-
skrið fer af stað
Samkomulagið á vinnumarkaði stendur og fellur með samstöðu um að berjast
gegn verðhækkunum og launaskriði næstu misserin. Ef launahækkun flæðir yfir
allan vinnumarkaðinn er aðgerðin misheppnuð og þá æðir verðbólgan af stað.
STÖÐUGLEIKI MIKILVÆGUR Fiskvinnslufólk er fljótt að finna fyrir verðbólgunni. Mikilvægt er
að samstaða náist gegn verðhækkunum og launaskriði.
ÁLIÐNAÐUR Samkvæmt skýrslu
breska ráðgjafafyrirtækisins
Cru Group er meðalverð á orku
til áliðnaðar tæplega 1300 krónur
á megawattstund hér á landi. Ein-
ungis Rússland er með lægra
meðalverð en það er eina landið
þar sem orkuverðið er undir þús-
und krónum á megawattstund.
Meðalverð á orku til áliðnað-
ar í Evrópu er næstum tvöfalt
hærra en hér á landi.
Orkuverð til einstakra
álframleiðenda í Kanada er sam-
kvæmt skýrslunni lægst, eða í
kringum 750 krónur á mega-
wattstund, en það er nokkru frá
meðaltalsverðinu sem er tæp-
lega 1500 krónur á megawatt-
stund.
Í skýrslunni segir einnig að
mikill munur á orkuverði milli
heimshluta orsakist meðal ann-
ars af því að margir samningar
um orkusölu sem gerðir voru
fyrir meira en tveimur áratug-
um séu á föstu verði, en flestir
þeirra samninga sem gerðir eru
nú séu tengdir heimsmarkaðs-
verði á áli.
Þorsteinn Hilmarsson, upp-
lýsingafulltrúi Landsvirkjunar,
vildi ekki tjá sig um hvert sölu-
verðið á orku væri frá Lands-
virkjun til álframleiðanda hér á
landi. - mh
Verð á orku til álframleiðslufyrirtækja er einna lægst á Íslandi samkvæmt skýrslu:
Megawattstund sögð á 1300 krónur
VINNA VIÐ ÁLIÐNAÐ Orkuverð til álfram-
leiðenda hér á landi hefur ekki verið
gefið upp. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
ORKUVERÐ Á MEGAWATTSTUND
Rússland 981,5 krónur
Ísland 1.283,0 krónur
Kanada 1.449,0 krónur
Ástralía 1.812,0 krónur
Bandaríkin 2.783,0 krónur
Heimshlutar
Evrópa 2.340,5 krónur
Asía 2.340,5 krónur
Austur-Evrópa 2.718,0 krónur
Mið- og Suður-Ameríka 2.189,5 krónur
Mið-Austurlönd 1.434,5 krónur
MANNRÉTTINDI Íslandsdeild Amne-
sty International tók sig til í gær
og batt vopn Leifs Eiríkssonar á
styttu hans við Skólavörðuholtið.
Voru vopnin bundin til að vekja
athygli á herferð samtakanna
„Komum böndum á vopnin“ og
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
um vopnaviðskipti sem hefst
mánudaginn 26. júní. Bundnar eru
vonir við að þar verði samþykktur
alþjóðlegur viðskiptasáttmáli sem
tryggir að vopn séu ekki seld til
landa þar sem mannréttindabrot
eru í hámarki og hætta á vopnuð-
um átökum.
„Gjörningurinn gekk alveg
ótrúlega vel, þetta var mjög sjón-
rænt og flott. Við náðum að vekja
athygli á ráðstefnunni og einnig á
herferðinni „Control arms,“ sem
er eins konar undirskriftasöfnun á
netinu gegn vopnasölu þar sem
fólk skrifar undir með mynd af
sér,“ sagði Íris Ellenberger, verk-
efnastjóri hjá Amnesty á Íslandi.
Frá því að herferðin „Komum
böndum á vopnin“ hófst í október
2003 hafa ríkisstjórnir 45 landa
lýst yfir stuðningi við gerð vopna-
viðskiptasáttmála sem hefur þann
tilgang að styrkja eftirlit með
vopnaviðskiptum og koma í veg
fyrir ólöglega vopnasölu. - sþs
Íslandsdeild Amnesty International batt vopn Leifs Eiríkssonar:
Vekja athygli á ráðstefnu SÞ
VOPNIN BUNDIN Amnesty International vonast til að sátt náist um vopnasölu á ráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna sem hefst á mánudaginn.
KJÖRKASSINN
Finnst þér hlutfall kvenna í opin-
berum embættum of lágt?

SPURNING DAGSINS Í DAG
Notar þú stefnumótasíður á
vefnum?
Segðu þína skoðun á Vísi.is
Já 50%
Nei 50%
MINNISMERKI Forseti Íslands, herra
Ólafur Ragnar Grímsson, og Trev-
or Larsen, borgarstjóri í Hull,
afhjúpuðu á föstudag minnis-
merki í Hull í Bretlandi um breska
sjómenn sem farist hafa á Íslands-
miðum.
Minnismerkið gerði Steinunn
Þórarinsdóttir myndhöggvari og
sýnir það manneskju sem stendur
á háum stuðlabergsdranga og
horfir í átt til Íslands. Annað
minnismerki eftir Steinunni verð-
ur afhjúpað í vikunni í Vík í Mýr-
dal. Fjöldi var saman kominn á
athöfninni og voru meðal annars
sjóliðar af varðskipinu Óðni við-
staddir sem og Alan Johnson
menntamálaráðherra Bretlands.
Varðskipið er við bretland í til-
efni af því að þrjátíu ár eru liðin
frá því að síðasta þorskastríði
Íslendinga og Breta lauk. - öhö
Forseti Íslands:
Afhjúpar
minnismerki
Ekið í veg fyrir hjól Keyrt var í veg
fyrir tvö bifhjól skammt frá Hótel Loft-
leiðum um fjögur leytið í gær með þeim
afleiðingum að ökumenn hjólanna
slösuðust lítillega. Ökumaður bifreiðar-
innar, sem keyrði fyrir hjólin, slasaðist
ekkert en hjólin skemmdust nokkuð og
eru óökufær.
LÖGREGLUFRÉTT
Sjávarhiti hækkar Sjávarhitinn í
Barentshafi er að jafnaði einni gráðu
hærri nú en fyrir þrjátíu árum. Talið er
að þetta geti orðið til þess að þorsk-,
ýsu- og síldarárgangar stækki og auk
þess liggur fyrir að kolmunni og makríll
úr Norðursjónum sækir í auknum mæli
norður í Barentshaf.
SJÁVARÚTVEGUR
Nýr aðstoðarmaður Sigfús Ingi
Sigfússon, þrítugur sagnfræðingur, hefur
verið ráðinn aðstoðarmaður Valgerðar
Sverrisdóttur í utanríkisráðuneytinu.
Sigfús starfaði áður í iðnaðar- og við-
skiptaráðuneytinu. Hann tekur til starfa
á næstu dögum.
STJÓRNMÁL