Fréttablaðið - 18.10.2006, Page 60

H A U S
MARKAÐURINN
fátæka fólkinu og komast að því
hvað það er samt það virkilega
þarfnast. Þess vegna setja þeir
upp útibú í þorpunum þeirra og
hvetja það til þátttöku í stað þess
að bíða eftir því að fátæka fólkið
komi til þeirra.“ Á ferðum sínum
talaði Pálína bæði við konur sem
voru búnar að vera í stuttan og
langan tíma hjá bankanum. „Það
var mikill munur á stöðu þeirra í
lífinu. Þær sem eru búnar að vera
lengi í viðskiptum hjá bankanum
eru jafnvel búnar að kaupa sér
land, eiga stærra hús, margar kýr
og hafa það mjög gott miðað við
hvernig þær höfðu það áður.“
LÁNÞEGAR HAFA BEIN ÁHRIF Á
BANKANN
Grameen-bankinn veitir lán án
trygginga en í staðinn eru lánþeg-
ar látnir mynda hópa og meðlimir
hópsins þannig gerðir háðir hver
öðrum. Ef einhver innan hópsins
borgar ekki lánið sitt til baka
innan tilskilins tíma geta hinir í
hópnum ekki fengið annað lán.
Þetta hefur reynst vel og er afar
lítið um vanskil innan bankans.
Annað mikilvægt atriði er að lán-
þegarnir sjálfir eru stærstu hlut-
hafar bankans og sitja í stjórn
hans. Þannig hafa þeir bein áhrif.
Í stað þess að svo sé greiddur út
arður til hluthafanna fer hagnað-
ur bankans í samfélagsuppbygg-
ingu, til dæmis í að bæta mennt-
un eða byggja spítala, sem aftur
nýtist viðskiptavinum bankans á
beinan hátt. Í staðinn fyrir að fá
ölmusu þurfa þær því að vinna
sig sjálfar út úr fátæktinni.
20 PRÓSENT NJÓTA GÓÐS AF
BANKANUM
Lán Grameen-bankans eru aldrei
veitt til neyslu heldur fyrst og
fremst til að setja á stofn ein-
hvers konar fyrirtæki. Fyrsta
lán gæti verið um 30 dollarar
til að kaupa eina kú. Konurnar
geta þannig mjólkað kúna og selt
mjólkina á markaðnum og innan
árs hafa þær unnið sér inn nægi-
lega mikið til að geta borgað lánið
til baka. Þá hafa þær rétt á öðru
og hærra láni og geta þá fjárfest
enn frekar og þannig smátt og
smátt aukið við sig. Pálína segir
mikið vatn hafa runnið til sjávar
síðan bankinn var stofnaður fyrir
um tuttugu árum. Þegar bankinn
byrjaði hafi verið erfitt að fá fólk
til að taka lán, ekki síst þegar um
konur var að ræða. Í dag njóta
um tuttugu prósent þjóðarinnar
góðs af lánum Grameen-bankans
á einn eða annan hátt.
KOMIN HEIM TIL ÍSLANDS Í
ATVINNULEIT
Við störf sín hjá bankanumm
umgekkst Pálína Yunus sjálf-
an og ber honum vel söguna.
„Hann er mikill hugsjónamaður
og mjög jákvæður. Það er ótrú-
legt að sjá hversu mikil hvetj-
andi áhrif hann hefur á fólk í
kringum sig.“ Pálína er nú komin
heim til Íslands aftur eftir eril-
sama undanfarna mánuði. Hún
er nú komin á fullt í atvinnuleit
og hefur helst hug á að vinna
í þróunarmálum eða í þróun
viðskiptatækifæra erlendis hjá
alþjóðlegu fyrirtæki.
19MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2006
F Y R S T O G Í Ð A S T
PÁLÍNA MATTHÍASDÓTTIR VIÐSKIPTAFRÆÐINGUR Var við rannsóknarvinnu við
Grameen-banka í sumar. Bankinn hlaut nýverið friðarverðlaun Nóbels ásamt stofnanda
bankans, Mohammad Yunus.
LÁNÞEGAR OG
HLUTHAFAR
GRAMEEN-BANKA
Konurnar í þorpinu
koma reglulega
saman til að borga af
lánunum sínum og
leggja inn sparnað.
„Hann er mikill hugsjóna-
maður og mjög jákvæður.
Það er ótrúlegt að sjá hversu
mikil hvetjandi áhrif hann
hefur á fólk í kringum sig.“
C M Y CM MY CY CMY K
�����������������������
��������������������������������
������������������������
�����������������������
�������������
��������������������
����� ����������������
��������������������
����������������
�������������������������
������������������������������������������������������
������������ ���������������������������� �� ������
���������������� �� ��������������������������� �
�������� ����������������������������������������
����������������������������������������������������
����������������������������������������������
����������������������������
�����������������������������������
�����������������������������������������
����������������������������������������
��������������������������������������������
���������������������������������������
�������������������������������������������
��������������������������������������
���������������� �����������������������
����������������������������� ���������������������������������������
�����������������������������
�����������������������������������������
������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
���������� �������� �������������������������������� �������������������������������
�������������������� ������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������ �������������������������������������������������
�
�
�
��
�
��
�
�
�
�
�
��
�
��
�
�
�
�
�
�
�
��
��
�
�
�
�
�