Fréttablaðið - 29.03.2007, Síða 39
Það er engin tilviljun að guli liturinn er litur pásk-
anna. Gult er tákngervingur skilaboðanna og vitn-
isburðarins. Líka gullsins, virðingarinnar og holl-
ustunnar við hinn milda húsbónda. Gult er glað-
vær litur sem við tengjum við sól, hlýju og vorið.
Gult er skærasti litur litrófsins og hefur mestan
ljóma allra lita. Sálræn áhrif gula litarins á okkur
eru lífgandi, örvandi og hvetjandi jafnframt því
sem hann er jafn slakandi og afslappaður eins
og sóleyjabreiðurnar í þessum fáu sagnfræði-
legu túnum sem enn eru eftir á Íslandi og staðið
hafa af sér endalausa endur-ræktunar-rútínu-nú-
tímabænda. Sjónræn áhrif gula litarins eru skær,
létt, opin, geislandi, lýsandi, lífleg, framsækin,
hrein og sprengjandi. Og þegar hér er talað um
gult er átt við sóleyja-gult, ekki hinn dapra gul-
brúna lit sem örlaganornir úthlutuðu strætisvögn-
um höfuðborgarsvæðisins. Gult hefur sérstök
tengsl við ljónsmerkið – þess vegna getur það því
skipt um ham og merkingu þegar mæðir á í þeirri
tengingu og breyst í andhverfu sína og þá orðið
tákngervingur svika, öfundar, afbrýði og veik-
inda. Slíkt hefur þó líklega sjaldan gerst á síðari
tímum.
Að sjálfsögðu eru gul blóm eiginlega sjálfskipuð
í sess páskablómanna. Og þar er svo sannarlega
gott úrval. Í blómvendina notum við gula túlipana
og gular páskaliljur. En það er sjaldan gott að setja
þessar tegundir saman í vasa eða vönd vegna þess
að páskaliljan gefur frá sér slímkenndan vessa
sem fer út í vatnið og hefur fremur slæm áhrif á
túlipanana. Hvort tveggja fer betur í vasa eitt og
sér en það má gjarna stinga einni eða tveim gulum
„páskagreinum“ af birki eða forsýtíu með. Afskor-
in laukblóm þurfa ekki blómanæringu í vasavatn-
ið en þau standa betur ef skipt er um vatn dag-
lega. Notið kalt kranavatn og skerið ögn neðan af
stilkunum með hvössum hníf annan hvern dag.
Svo fást auðvitað afskornar gular rósir. Ef ekki
er búið að undirbúa þær fyrir langt vasalíf með
því að skáskera stilkana og bregða þeim andar-
tak ofan í sjóðheitt vatn, þá er það gert um leið og
þær eru settar í vasann. Þetta á eiginlega bara við
„búntrósir“ sem seldar eru á bensínstöðvum og
í matvöruverslunum. Í blómabúðunum er ávallt
búið að gera þetta þegar rósirnar eru afhentar.
Notið volgt vatn í vasana fyrir rósirnar og blandið
blómanæringunni, sem fylgir þeim, í vatnið.
Gulir pottakrýsar og gular vorbegóníur eru vin-
sæl og falleg pottablóm sem eiga sinn stað vísan
hjá mörgum um páskaleytið. Blómin standa lengi
og lýsa upp hvar sem er. Haldið jöfnum raka á
moldinni. Ef begónían fær daufa áburðargjöf
vikulega endist hún langt fram á sumar. Krýs-
inn þarf aftur á móti engan áburð og er búinn að
gera sitt á svo sem sex til sjö vikum. Það er flott-
ast að kaupa tvær til þrjár plöntur af hvorri teg-
und og láta þær standa saman á stóru fati eða í
víðri skál. Þá fylla þær betur og njóta sín til hlít-
ar. Krýsann er líka hægt að fá í grunnum skálum,
þá myndar hann lágan og breiðan blómabrúsk. Og
önnur planta er nú orðin jafn sjálfsögð og páska-
eggin á flestum heimilum, en það er „míni-páska-
liljan“ sem venjulega er bara seld undir nafninu
– og alltaf í fleirtölu – „tetur“. Teturnar eru harð-
gerð páskaliljutegund sunnan úr Pýreneafjöllum
og getur alveg staðið utandyra hér eftir að þessi
tími er kominn og ekki gerir gadd-grimmdarfrost.
Það þarf bara að velja þeim áberandi og skjólgóð-
an stað, þá springa þær hægt og bítandi út og lúta
klukkum sínum í margar vikur, oft mánuð eða tvo.
Innanhúss eru teturnar falleg skreyting í nokkra
daga en fölna fljótt í stofuhitanum. Það er hægt að
grafa laukana niður í moldarbeð úti í garðinum og
vonast eftir að þær skjóti þar upp kollinum síðar
og mörg ár framvegis. Oftast gerist það.
Skýjabakkinn eftir Ingu Elínu
Kristinsdóttur myndlistarmann
er skúlptúr og nytjahlutur úr
keramik og gleri. Hann er til
sýnis í Epal.
„Mér þykir mjög gaman að búa til
verk sem hægt er að nota í tengsl-
um við mat,“ segir Inga Elín. Hún
hefur opnað sýningu á diski í Epal
sem hentar vel sem kökudiskur
eða ostabakki og sómir sér líka vel
sem listaverk inni í stofu. Diskur-
inn hefur hlotið nafnið Skýjabakki.
Í Skýjabakkanum hefur Inga
Elín blandað saman keramik og
gleri og síðan málað eins konar
blúndudúk á glerið. Fóturinn er
að jafnaði 14-15 cm hár og bakk-
inn um 45 cm í þvermál. Þar sem
um handgerða listmuni er að ræða
eru bakkarnir svolítið frábrugnir
hver öðrum.
Skoða má verk eftir Ingu Elínu á
heimasíðunni ingaelin.com.
Blúndublikur á lofti
Engin mánaðargjöld - þú átt kerfið!