Fréttablaðið - 29.03.2007, Síða 54

Fréttablaðið - 29.03.2007, Síða 54
Það líður að páskum, yndislegur tími sem einkennist af vori í lofti, skólafríi, sam- veru með fjöl- skyldu og ekki má gleyma páskaeggjunum. Hjá Hjálparstarfi kirkjunnar leiðum við um þessa páska hug- ann að börnum á Indlandi sem eru í endalausu skólafríi. Þessi börn eru dalítar sem tilheyra hinum stéttlausu, þeim lægst settu í indversku samfélagi. Það búa um 300 milljónir dal- íta á Indlandi og einungis 37 prósent þeirra eru læs, í sumum samfélögum þeirra er læsi ekki meira en 10 prósent. Á hverri klukkustund er reiknað að ráðist sé á tvo dalíta, þremur konum nauðgað, tveir dalítar drepn- ir og tvö dalíta-hús brennd til ösku. Einungis 1 prósent af þeim glæpum sem framdir eru gegn dalítum rata inn í réttarkerfið. Þau dalíta-börn sem nú fá ekki að ganga í skóla eiga eftir að vaxa upp og verða hluti af þess- um tölum ef þau ekki fá aðstoð. Það er staðreynd að sterkasta vörn gegn misrétti er menntun og að skólaganga er besta trygg- ingin gegn því að börn lendi í þrælavinnu og þeirri misnotkun sem henni fylgir. Fátækt er ein helsta ástæð- an fyrir því að börn ganga ekki í skóla og fátækt foreldra er ástæðan fyrir þrældómi barna. Fátækt er sorglegur vítahring- ur. Eitthvað kemur upp og fjöl- skylda þarf að taka lán, lán á jafnvel 100 prósenta vöxtum sem erfitt, ef ekki ómögulegt er að greiða upp. Ósvífnir lánveit- endur taka þá börnin og láta þau vinna sem tryggingu fyrir end- urgreiðslu lánsins. Lánveitanda er í sjálfsvald sett hvað hann greiðir í laun. Hann gætir þess vanalega að hafa launin nógu lág til þess að aldrei verði hægt að borga upp skuldina. Það er sorglegt en satt að meðalskuld- in er oftast ekki hærri en 5.000 krónur. Á árunum 1996-2005 leystu samstarfsaðilar Hjálparstarfs- ins, Social Action Movement- mannréttindasamtökin, 1.332 börn úr skuldaánauð og kom þeim í skóla. Öll vinna við að hafa upp á þrælabörnum og foreldr- um þeirra, upplýsa þá og börnin um réttindi þeirra og hvetja þau til baráttu, fá foreldra í sjálfs- hjálparhópa, fá börnin í kvöld- skólana sem samtökin reka og kennslan þar, er hluti af verk- efninu. Og þetta er eina leiðin sem skilar varanlegum árangri. Menntun opnar börnunum leið út úr örbirgð, gefur þeim tækifæri til þess að fá vinnu við annað en það sem tilheyrt hefur stöðu þeirra í samfélaginu um aldir og telst annaðhvort hættu- legt, sóðalegt eða erfitt og eng- inn annar vill vinna. Skólaganga forðar börnum frá því að vinna myrkranna á milli sem veldur fötlun, rænir þau æsku sinni og viðheldur örbirgð. Á undanförnum dögum hafa gíróseðlar verið að berast inn á öll heimili í landinu. Upphæð- in á gíróseðlinum dugar til þess að halda barni á Indlandi í skóla og heimavist í einn mánuð. Þú getur líka stutt starfið með að gefa gjöf sem gefur. Gjafabréf Hjálparstarfsins er með bestu gjöfum sem hægt er að gefa. Að fá í gjöf að frelsa barn úr ánauð er til dæmis upplögð gjöf fyrir fermingarbarnið. Þú greiðir hjá okkur og færð fallegt kort til að gefa sem útskýrir hvað felst í gjöfinni. Við biðjum þig um þinn stuðning við að efla lærdóm frekar en þrældóm. Höfundur er verkefnastjóri hjá Hjálparstarfi kirkjunnar. Endalaust skólafrí Það eru um sjö ár síðan ég byrj-aði að vinna hjá Svæðisskrif- stofu málefna fatlaðra í Reykja- vík (SSR). Ég fór í þetta staf fyrir hreina tilviljun, vantaði vinnu með framhaldsskóla og vissi raunveru- lega ekkert hvað ég var að fara út í. Ég þekkti ekkert til fatlaðra og hafði nánast aldrei séð fatlað- an einstakling. En það leið ekki langur tími þangað til ég féll alveg kylliflöt og hef ekki yfirgefið SSR síðan. Að vinna með fötluðum átti einstaklega vel við mig og átti þetta eftir að hafa mikil áhrif á líf mitt og framtíð. Ég vann hlutavinnu hjá SSR með framhaldsskóla og það hjálp- aði mér svo að velja framhalds- nám. Eftir stúdentinn lá leið mín strax í Kennaraháskóla Íslands þar sem ég lærði þroskaþjálfun. Starfssvið þroskaþjálfans er vítt og breitt, hægt að vinna á ólíkum stöðum, með ólíkar fatlanir og alla aldurshópa. Áhugasvið mitt breytt- ist innan skólans og breytti ég því um starfsstöð innan SSR, sem var lítið mál því þar er úr nógu að velja. Ég fór frá skammtímavistun fyrir börn og unglinga inn á sambýli fyrir fullorðið fólk. Að vinna á heimilum annarra er mjög skemmtileg og um leið krefj- andi vinna. Enginn dagur er eins og á hverjum degi lærir maður eitt- hvað nýtt. Það má kalla þetta hálf- gerðan línu- dans því þú ert að aðstoða en þarft samt að passa þig að að- stoða ekki of mikið. Mark- miðið er alltaf að einstakling- arnir séu sem sjálfstæðastir og að þeir lifi sem eðlileg- ustu lífi og taki virkan þátt í sam- félaginu. Mér finnst yndislegt að taka þátt í þessu og lít á það sem viss forréttindi. Ástríða mín í starfi nær svo langt að oft dugar ekki að skilja vinnuna eftir í vinnunni held- ur nýt ég þess að ræða um mál- efni fatlaðra í mínu daglega lífi. Með því vonast ég auðvitað eftir að ná að fræða þá sem lítið vita um þennan málaflokk og jafnframt að fræða almenning um hóp sem var kannski frekar falinn hér á árum áður. Maður nær langt með því að útskýra hlutina fyrir fólki sem ekki þekkir til, því yfirleitt er það fá- fræði sem leiðir til fordóma. Þegar ég kláraði mitt þroska- þjálfanám langaði mig að láta draum minn rætast um að skoða heiminn en jafnframt tengja það mínu aðaláhugamáli, að vinna með fötluðum. Leið mín lá til Indlands þar sem ég starfaði með fötluðum börnum í sex mánuði. Þetta var erf- itt og krefjandi starf þar sem Ind- land er svo langt á eftir hinum vest- ræna heimi hvað varðar hugmynda- fræði og aðstæður fatlaðra. Mér fannst ég ná góðum árangri þar og fann hvað vera mín og vinna þar þroskaði mig bæði sem einstakling og fagmanneskju. Þar gat ég notað reynslu mína frá SSR aftur og aftur og miðlað til indverskra kennara og foreldra. Ég kom enn sterkari þroskaþjálfi til baka og auðvitað var það fyrsta sem ég gerði þegar ég kom til Íslands að sækja um vinnu hjá SSR. SSR vinnur að málaflokki sem oft reynist erfiður á grundvelli þess að hin félagslegu málefni fá oft minni peninga, og þar af leiðir að ekki er hægt að gera allt það sem virkilega væri hægt að gera með endalaus- um peningum. SSR hefur að mínu mati tekist að vinna vel úr því sem stofnunin hefur til umráða og er ég stolt af því að vinna fyrir SSR. Möguleikar til frekari fræðslu eru til fyrirmyndar og tel ég það hafa þroskað mig að fara á þau námskeið og ráðstefnur sem mér hafa boð- ist. Ég hvet alla til að sækja öll þau námskeið sem bæði vekja áhuga og koma til með að bæta starf okkar innan eininga SSR. Dagana 29. og 30. mars næstkom- andi er ráðstefna á vegum félags- málaráðuneytisins, Mótum framtíð, stefnur og straumar í félagslegri þjónustu. Þetta verður spennandi og fróðleg ráðstefna sem ég hlakka til að mæta á, enda vil ég hafa góða yfirsýn yfir þennan málaflokk sem þroskaþjálfi hjá SSR. Höfundur er þroskaþjálfi. Alltaf eitthvað nýtt Skólaganga forðar börnum frá því að vinna myrkranna á milli sem veldur fötlun, rænir þau æsku sinni og viðheldur örbirgð. Undanfarið hefur mikið verið ritað og rætt um fjárhags- legan ábata Hafnarfjarðarbæj- ar og Hafnfirðinga af stækkun ál- versins í Straumsvík Mín skoðun er sú að það þurfi að skoða þetta mál í miklu stærra samhengi, því það er nú einu sinni þannig að við Hafnfirðingar erum líka Íslend- ingar. Áframhaldandi álversvæð- ing og meðfylgjandi virkjunar- framkvæmdir munu hafa áhrif á íslenskt efnahagslíf sem og fram- tíðar ásýnd íslensks atvinnulífs. Hafnfirðingar verða því að svara nokkrum grundvallarspurning- um ekki bara sem Hafnfirðingar heldur sem Íslendingar. Er skynsamlegt að ríkið (íslenskir skattgreiðendur) niðurgreiði raf- orku til erlendra álvera? Það er alveg ljóst að Landsvirkj- un er rekin með óviðunandi arð- semi og einnig að raforkuverð til álfyrirtækja á Íslandi er lágt sam- anborið við það raforkuverð sem er í boði annars staðar. Hvernig má það annars vera að það borgi sig fyrir fyrirtæki eins Alcan að vinna ál á Íslandi frek- ar en í öðrum löndum sem bjóða líka vatnsorku, en bjóða margfalt lægri launakostnað og eru mun nær uppruna hráefnisins (súráls- ins). Varla getur það verið vegna þess að það sé ódýrara að byggja vatnsvirkjanir hér en í t.d. Suður- Ameríku. Þannig hlýtur það að vera að afslátturinn af raforku- verði sem fæst á Íslandi dekkar meira en sem nemur margföldum launamun og flutningskostnaði. Ég tel það afar óskynsam- legt að fórna náttúru Íslands til þess að afhenda erlendum álver- um rentuna af fallvötnum okkar undir kostnaðarverði. Er skynsamlegt að sætta sig við ruðningsáhrif af óarðbærum virkjanafram- kvæmdum og uppbyggingu álvera? Það er ekki nóg með að álver á Íslandi njóti niðurgreiðslu frá íslensk- um skattgreið- endum heldur valda virkjana- framkvæmdir og uppbygging álvera einnig ómældu tjóni hjá öllum öðrum íslenskum útflutnings- og sam- keppnisgreinum í formi ruðnings- áhrifa. Þær risaframkvæmdir sem hafa verið í gangi hér undanfarin ár og stefnt er að að haldi áfram, hafa skapað efnahagsumhverfi sem gerir útflutnings- og sam- keppnisgreinum afar erfitt fyrir. Ég er hér að tala um verðbólgu sem hefur mælst nálægt 10 pró- sentum, gríðarhátt vaxtastig, og ofursterka krónu. Þetta er um- hverfi sem útflutningsfyrirtæki geta ekki unað við til lengdar og því er mikil hætta á að okkar helstu þekkingar- og vaxtafyrir- tæki eins og Marel, Össur, CCP, Actavis flýi land, en þetta eru fyr- irtæki sem öll geta auðveldlega flutt starfsemi sína til annarra landa. Og ég spyr nú bara, hvað sitjum við uppi með þá? Jú, við verðum líklega stærsta álbræðslu- land í heimi, með atvinnulaust há- menntað fólk. Hvers konar fram- tíðarsýn er það? Ég tel það afar óskynsamlegt að hætta á að missa okkar helstu vaxtarfyrirtæki úr landi, sem gæti hæglega orðið raunin ef við ákveðum að halda áfram að fjárfesta hundruð millj- arða króna í óarðbærar virkjan- ir og selja raforku á útsölu til er- lendra álrisa. Er skynsamlegt fyrir heimilin í landinu að borga hærri vexti og verðbætur fyrir stærri og fleiri álver? Það eru ekki bara fyrirtækin í landinu sem blæða þegar þenslan fer úr böndunum, heldur heimil- in líka. Háir vextir og mikil verð- bólga er mjög dýr íslenskum heim- ilum. Tökum dæmi um fjölskyldu með íbúðalán upp á 15 milljónir. Ef þenslan heldur áfram og verð- bólga verður áfram 8 prósent mun þetta sama lán standa í 19,6 millj- ónum eftir fimm ár og greiðslu- byrðin mun einnig hækka veru- lega. Deilt hefur verið um hversu miklar tekjurnar af stækkun ál- vers verða fyrir hvern og einn Hafnfirðing, en það er sama á hvaða tölu er litið í því samhengi, þá eru þær lágar samanborið við þessar tölur. Er skynsamlegt að byggja fram- tíðaratvinnustefnu Íslands á sömu lausnum í atvinnumálum og fyrir 40 árum? Koma Ísal til Hafnarfjarðar fyrir 40 árum var mikill hvalreki bæði fyrir Hafnfirðinga sem og ís- lenskt efnahagslíf. Á þeim tíma var atvinnuleysi mikið og ís- lenskt atvinnulíf mjög einhæft. Ísal (Alcan) hefur reynst mörgum Hafnfirðingunum góður vinnu- veitandi í gegnum í tíðina og verð- ur vonandi svo áfram. Málið er hins vegar að íslenskt efnahagslíf hefur gjörbreyst á undanförnum áratug, meðulin sem dugðu vel fyrir fjörtíu árum, geta beinlínis verið hættuleg íslensku atvinnu- lífi í dag. Ég ætla að leyfa mér að vísa í orð Ágústs Guðmundssonar, for- stjóra Bakkavarar, þegar hann sagði á viðskiptaþingi í fyrra „að það væri mýta að íslenskt hag- kerfi þurfi á álverum að halda til þess að vaxa. Þeir sem trúa því eru í raun að lýsa yfir vantrausti á íslenskt atvinnulíf og getu þess til að skapa þjóðinni ný verðmæti“. Ég trúi á hugvit og framsækni íslenskt atvinnulífs og segi NEI við stækkun álvers Höfundur er hagfræðingur. Hafnfirðingar eru líka Íslendingar Gallabuxur fyrir allar, str 34-56, háar og lágar, síðar og stuttar, hvítar og bláar Gallabuxnadagar 20% afsláttur af öllum gallabuxum frá fi mmtudegi til sunnudags

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.