Fréttablaðið - 02.05.2007, Blaðsíða 1

Sögurnar ... tölurnar ... fólkið ...
Endurheimt stöðugleika |
Spennufall í efnahagslífinu mun
reyna á heimili og fyrirtæki sem
mörg hver eru viðkvæm sökum
skulda. Þetta kemur fram í um-
fjöllun Seðlabankans um fjár-
málastöðugleika.
Undir spám | Hagnaður Straums-
Burðaráss nam 69,16 milljónum
evra á fyrsta fjórðungi ársins.
Það jafngildir um sex milljörðum
króna og er langt undir vænting-
um greiningardeilda bankanna.
Sló Íslandsmet | Exista sló Ís-
landsmet í ársfjórðungsgróða
þegar félagið hagnaðist um 57,2
milljarða króna á fyrsta fjórðungi
ársins 2007. Afkoman var umfram
spár greiningardeilda.
Yfir væntingum | FL Group skil-
aði 15,1 milljarðs króna hagnaði á
fyrsta ársfjórðungi. Greiningar-
deildir höfðu reiknað með að af-
koma félagsins yrði í kringum tólf
milljarða króna.
Til Þýskalands | FL Group hefur
eignast þriggja prósenta hlut í
öðrum stærsta banka Þýskalands,
Commerzbank. Hluturinn er met-
inn á rúma 63 milljarða króna.
Selja IGI | Exista hefur selt hlut
sinn í breska tryggingafélag-
inu IGI Group Ltd, 54,4 prósent
hlutafjár, til alþjóðlega trygginga-
félagsins AmTrust Insurance.
Útrás Landsbankans
Ætlar sér góða
hluti í Winnipeg
12
Brautryðjandinn
Bjarni Ármannsson
Hverfur á
braut
6
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
F R É T T I R V I K U N N A R
8-9
Greinar í viðskiptablöðum og efni greiningardeilda
bankanna njóta mests trausts og trúverðugleika.
Traust á aðra fjölmiðla minnkar nokkuð á milli
ára. Þetta kemur fram í alþjóðlegri könnun al-
mannatengslafyrirtækisins Edelman á trausti og
trúverðugleika sem gerð var í 18 löndum.
Ísland er undanskilið könnun Edelmans en
Capacent hefur nú í fyrsta sinn gert sambærilega
könnun hér á landi og eru niðurstöðurnar samhljóða
könnun Edelmans að því leyti að viðskiptablöð og
efni greiningardeilda nýtur mesta traustsins. Meira
traust er borið til útvarpsfrétta hér en í öðrum lönd-
um en að meðaltali hefur traust til útvarpsfrétta
minnkað í öðrum löndum. Svipaða sögu er að segja
af trúverðugleika sjónvarpsfrétta.
Á meðal þess helsta sem fram kemur í skýrsl-
unni er að trúverðugleiki á fyrirtæki hefur aukist
mikið undanfarin ár og hefur aldrei verið meira.
Helstu ástæðurnar fyrir því er aukið aðhald með
rekstri fyrirtækja í kjölfar hneykslismála í upphafi
aldarinnar, meðal annars gjaldþrots bandaríska
orkurisans Enrons og WorldCom.
Edelman hefur gert kannanir á trausti og trú
verðugleika síðastliðin átta ár. Í könnuninni er
viðhorf skilgreinds hóps, svokallaðra áhrifavald,
mælt. Áhrifavaldarnir eru háskólamenntað fólk á
aldrinum 35 til 64 ára sem fylgist með fjölmiðlum
og hefur heildartekjur yfir 400.000 krónum á mán
uði. Í úrtaki Edelmans í ár voru 3.100 manns sem
teljast til áhrifavalda í átján löndum. Úrtakið í
könnun Capacent hér var sambærilegt.
Traustið mest á viðskiptalífið
Greiningardeildir og viðskiptablöð skora hátt í nýrri könnun á trausti.
Fjármálaþjónustan
Drífur efnahagslífið
Forsvarsmenn FL Group tóku
samkvæmt heimildum Markað-
arins heldur fálega í þá niður-
stöðu Fjármálaeftirlitsins að tak-
marka atkvæðisrétt stærstu eig-
enda í Glitni.
Fyrir hluthafafundi í Glitni á
mánudag tilkynnti FME um að
sameiginlegur atkvæðisréttur FL
Group, sem ræður um 32 pró-
senta hlut í Glitni, og Elliðaham-
Takmörkunum
fálega tekið
Eggert Þór Aðalsteinsson
skrifar
Eigendur tískuverslanakeðjunnar Jane Norman
munu fá um níu milljarða króna í arð eftir að félag-
ið hefur verið endurfjármagnað fyrir um sautján
milljarða króna (132 milljónir punda). Kaupþing
sölutryggir fjármögnunina en bankinn er annar
stærsti hluthafinn á eftir Baugi Group. Í fyrra var
Jane Norman endurfjármagnað í fyrra skipti þegar
yfirtökuskuldum var skipt út fyrir ódýrara lánsfé.
Þetta er í annað skipti á skömmum tíma sem ís-
lenskir fjárfestar greiða sér út arð vegna endur-
fjármögnunar fyrirtækja í Bretlandi. Eigendur
Iceland-verslanakeðjunnar, sem eru meðal ann-
ars Baugur, Fons og Milestone, fengu ríflega 38
milljarða króna arð á dögunum, sem er hæsta arð-
greiðsla Íslandssögunnar. Baugur og meðfjárfestar
þeirra í Iceland og Jane Norman munu því fá 47
milljarða arðgreiðslur í vasann.
Gunnar Sigurðsson, framkvæmdastjóri fjárfest-
inga Baugs í Bretlandi, segir að gríðarlegur vöxtur
hafi einkennt Jane Norman eftir að Baugur og
Kaupþing keyptu áttatíu prósenta hlutafjár í fé-
laginu af Graphite Capital í júlí 2005. Stjórnend-
ur eignuðust um fimmtung en heildarkaupverð-
ið nam um 117 milljónum punda, um þrettán millj-
örðum króna, á þeim tíma. Fjöldi verslana hefur
farið úr 90 í 150 á sama tíma og innri vöxtur hefur
verið yfir tíu prósent á ári. Jane Norman er leið-
andi tískumerki fyrir konur á aldrinum 15-25 ára
og hefur tekist að halda vel í viðskiptavini sína.
Gunnar ber lof á öflugt stjórnendateymi undir
forystu forstjórans Saj Shah. „Við höfum líka
markað alþjóðlega stefnu. Þegar við komum að
þessari fjárfestingu voru engin áform um að fara
með merkið út fyrir landsteinana.“ Nú eru verslan-
ir undir merkjum Jane Norman reknar í Kringlunni
í Reykjavík, í Stokkhólmi og í Illum í Kaupmanna-
höfn og liggja mikil tækifæri í erlendum vexti
keðjunnar að sögn Gunnars.
Samkvæmt óendurskoðuðu uppgjöri fyrir síð-
asta rekstrarár, sem lauk í mars, var velta Jane
Norman sautján milljarðar króna og jókst um 35,7
prósent á milli ára. Rekstrarhagnaður fyrir af-
skriftir (EBITDA) var um 3,8 milljarðar króna og
hefur ríflega tvöfaldast frá árinu 2005 og um 44
prósent frá 2006.
Gunnar segir að vel hafi verið tekist til í þessum
tveimur verkefnum og gaman að sjá afraksturinn.
„Við höldum að bæði Iceland og Jane Norman hafi
mikla vaxtarmöguleika og erum spenntir fyrir
því að vinna áfram með þeim og ná enn betri ár-
angri.“
Eigendur Jane Norman
fá níu milljarða í arð
Arðgreiðslur til hluthafa Jane Norman og Iceland nema
um 47 milljörðum króna eftir endurfjármögnun félaganna.
Rekstrarhagnaður Jane Norman tvöfaldast frá yfirtökunni.
Smáa lý
Guðrún Jóhannsdóttir matgæðingur hefur skrifað
tvær handhægar matreiðslubækur, Hollt og ódýrt og
Hollt og fljótlegt sem Salka gefur út.„Í mínum huga er hollur matur fyrst og fremst fólginn í
fjölbreytni,“ segir Guðrún sem er óhrædd við að prófa nýj-
ungar í matargerð og lítur á það sem ævintýri að fara í sér-
staka leiðangra að leita að kryddi.Lesendur Fréttablaðsins þekkja Guðrúnu að góðu. Hún
hefur verið með matarpistla og uppskriftir í blaðinu í rúm
þrjú ár undir yfirskriftinni Til hnífs og skeiðar. Lengi vel
miðuðust hráefniskaup við þúsundkallinn og hafa áreiðan-
lega margir blessað Guðrúnu í huganum fyrir lækkaðan
matarreikning. Nú eru þessar uppskriftir komnar út á bók
sem heitir Hollt og ódýrt.„Sumar uppskriftirnar hafði ég notað sjálf í mörg ár en
aðrar voru þróaðar næstum jafnóðum með tilraunastarf-
semi því ég hef alla tíð verið forvitin og óhrædd við að prófa
mig áfram. Mér þykir gaman að sækja í matreiðsluhefðir
annarra landa og gera mínar útfærslur á réttunum og finnst
líka frábært hversu framboð af góðu og fjölbreyttu hráefni
hefur aukist hér á landi. Í þeim meðbyr sem ég haft í sam-
bandi við pistlana finn ég að margir eru opnir fyrir því að
prófa uppskriftir og spennandi krydd úr fjarlægum álfum.
Mér finnst hugmyndin um að ferðast með bragðlaukunum
heillandi.“
Spurð hvernig gangi að halda kostnaði niðri en vera samt
með framandi hráefni svarar hún: „Margt af því sem til-
heyrir ítalskri og austurlenskri matargerð er frekar ódýrt
en í bókinni Hollt og fljótlegt einskorða ég mig ekki bara
við ódýru uppskriftirnar. Guðrún tekur sjálf myndirnar í bækurnar. „Þegar ég
byrjaði á pistlunum þá vildi ég ekki binda mig við að fá ljós-
myndara á ákveðnum tíma heldur elda réttinn þegar það
hentaði mér og innblásturinn kom. Ég hafði föndrað við
ljósmyndun og ákvað að taka myndirnar sjálf. Svo hefur
það þróast yfir í mikla ástríðu og áhuga á matarljósmynd-
un. Það má því segja að hér sé algert tilraunaeldhús.“
Guðrún gefur lesendum Fréttablaðsins uppskrift að
ítölskum tvíbökum á bls. 6.
www.xf.is
HÆKKUM SKATTLEYSISMÖRK
Í 150 ÞÚSUND HJÁ ÞEIM
TEKJULÆGSTU
Malbikaði garðinn
þegar börnin fluttu út
Djúpt snortin af lífs-
gleði Indverja
verk að vinnaMIÐVIKUDAGUR 2. MAÍ 2007
Íslenska orkufyrirtækið Enex mun
taka þátt í að breyta kolaknúinni hitaveitu frá
tímum Sovétríkjanna í jarðvarmahitaveitu í
Kosice, annarri stærstu borg Slóvakíu, ef samn-
ingar nást um kaup Enex á ráðandi hlut í hita-
veitunni.
Lárus Elíasson, framkvæmdastjóri Enex,
segir fyrirtækið vera eitt eftir af nokkrum
fyrirtækjum sem sóttust eftir því að kaupa ráð-
andi hlut í hitaveitunni í lokuðu útboði, en nú sé
eftir að semja um kaupverðið. Vonir standi til
þess að það takist með sumrinu.„Ég held að
menn séu að verða þokkalega dús, en það er ekk-
ert í hendi fyrr en það er í hendi,“ segir Lárus.
Hitaveitan nær til 170-180 þúsund íbúa í
borginni Kosice, sem er um 300 þúsund manna
borg í Austur-Slóvakíu. Fyrir á Enex hluta í
þremur þróunarverkefnum í smærri bæjum í
Slóvakíu. Lárus segir að fyrirtækið muni líta á
þau verkefni og nýju hitaveituna sem eina
heild, takist samningar.
Umfang hitaveituverkefnisins í Kosice er um
60 milljónir evra, og Lárus segir að Enex reikni
með að kaupa fyrir 11-14 milljónir evra, 960-
1.200 milljónir króna.
Meðal eigenda Enex eru Geysir Green
Energy, Landsvirkjun, Orkuveita Reykjavíkur
og Jarðboranir. Lárus segir að ekki sé búið að
fjármagna kaupin, en mikill áhugi sé á jarð-
varmaverkefnum og því engin vandamál fyrir-
sjáanleg við að fjármagna þau.
„Þetta er mjög stórt verkefni, og verður, að
Reykjavík frátalinni, örugglega stærsta jarð-
varmahitaveita Evrópu,“ segir Lárus. Hann
segir að aðstæður í Slóvakíu séu að mörgu leyti
ákjósanlegar. Vatnið sé 80-150 gráðu heitt, en
það sem muni mestu um sé það að þar hafi lengi
verið kynt með heitu vatni þótt það hafi reynd-
ar verið hitað með kolum. Því séu innviðirnir til
staðar til að breyta yfir í umhverfisvænni
starfshætti.
Kaupa hitaveitu í Slóvakíu
Enex á í viðræðum um kaup á ráðandi hlut í hitaveitu frá Sovéttímanum í Slóvakíu. Önnur stærsta jarð-
varmahitaveita Evrópu ef samningar takast. Jarðvarmi tekur við af vatni hituðu með kolabrennslu.
Uppi varð fótur
og fit í kröfugöngu verkalýðsins í
Reykjavík í gær þegar hópur ungs
fólks með Tópasauglýsingar á
mótælaspjöldum fylgdi göngunni
og hrópaði auglýsingaslagorð.
Óánægja var meðal gesta með
þetta uppátæki og fór svo að hópn-
um var meinaður aðgangur að Ing-
ólfstorgi þar sem göngunni lauk.
„Mér finnst það sár móðgun við
verkafólk þegar verið er að hæð-
ast að kröfugöngunni og um leið
gera hana að auglýsingu í þágu
einhverrar vöru,“ segir Viðar Þor-
steinsson, sem var í göngunni.
Hann segir að ungmennin hafi
verið beðin um að hætta, en þau
hafi verið á öðru máli og haft uppi
mikinn hávaða. „Þetta var á leið
með að setja ljótan blett á göng-
una þannig að við gripum til þess
ráðs að meina þeim aðgang að
Ingólfstorgi.“
Gunnar Sigurgeirsson, mark-
aðsstjóri hjá Nóa-Síríus, segir
rétt að hópurinn hafi verið á
þeirra vegum. Gjörningurinn hafi
verið hluti af nýrri auglýsinga-
herferð Tópas sem auglýsinga-
stofan Fíton sér um. Ætlunin hafi
þó ekki verið að gera lítið úr
kröfugöngunni.
„Þetta átti að vera vörukynning
og góðlátlegt grín. Við gerðum
okkur grein fyrir að þetta gæti
farið fyrir brjóstið á einhverjum,
en ég held að það hafi verið smá-
vægilegt,“ segir hann.
Auglýstu í miðri kröfugöngu
Mun fleiri unglings-
stúlkur telja að konur eigi að sjá
um þvott nú heldur en árið 1992.
Þetta kemur fram í nýrri
rannsókn Andreu Hjálmsdóttur
við Háskólann á Akureyri. Hún
segir greinilegt bakslag hafa
orðið í jafnréttisbaráttunni.
„Samanburðurinn á því sem
var og því sem nú gerist er
sjokkerandi,“ segir hún.
Andrea segir að lengi hafi verið
látið sem kynjabarátta sé orðin
ónauðsynleg. Niðurstöður
könnunarinnar bendi þó til þess
að það sé misskilningur. Eldra
fólk er mun jákvæðara gagnvart
jafnrétti kynjanna en það yngra.
Konur eiga að
þvo og þrífa
Norðurskautsísinn
hefur bráðnað þrisvar sinnum
hraðar en vísindamenn hafa
flestir gert ráð fyrir, að því er
vísindamenn við loftslagsrann-
sóknarmiðstöð Kaliforníuháskóla
halda fram.
Á tímabilinu 1953 til 2006 hefur
ísinn á Norðurskautinu minnkað
um 7,8 prósent á hverjum áratug
að meðaltali.
Á loftslagsráðstefnu Samein-
uðu þjóðanna, sem þessa vikuna
vinnur að lokagerð þriðja hluta
loftslagsskýrslu sinnar í Taílandi,
hefur verið gengið út frá því að
Norðurskautsísinn hafi minnkað
um 2,5 prósent á áratug á þessu
sama tímabili.
Bráðnar hraðar
en flestir telja
Snorraverkefnið
breytti lífinu