Fréttablaðið - 02.05.2007, Blaðsíða 2

Fyrsta samræmda próf ársins verður lagt
fyrir nemendur í 10. bekk í dag. Alls geta nemendurnir
tekið sex samræmd próf en það fyrsta sem þeir þreyta
er í íslensku.
Það er Námsmatsstofnun sem hefur umsjón með
samningu, framkvæmd og úrvinnslu samræmdra
prófa. Finnbogi Gunnarsson, sérfræðingur stofnunar-
innar, segir 4.479 nemendur skráða í 10. bekk þetta
árið. Flestir þeirra eru skráðir í íslenskupróf, eða alls
4.208 nemendur. Næst á eftir kemur fjöldi skráðra í
stærðfræðiprófið en 4.110 nemendur í 10. bekk ætla
að reyna fyrir sér í því 9. maí.
Finnbogi bendir þó á að einhverjir krakkar kjósi að
taka próf ári fyrr en flestir aðrir bekkjarfélagar sínir
og því segi tölur yfir skráða nemendur í próf ekki
alveg alla söguna. „Nemendurnir eru nokkuð færri en
þeir voru í fyrra en mér sýnist þetta þó vera svipað
hlutfall nemenda og var í fyrra,“ segir Finnbogi.
Samræmdu prófin hefjast
Ökumaður vörubíls
slasaðist þegar hann valt fram af
fjögurra til fimm metra háum
stalli við Aðgöng 1 á virkjunar-
svæðinu við Kárahnjúka í
fyrrinótt.
Atvikið varð um klukkan fjögur
um nóttina og var maðurinn, sem
er á sextugsaldri, fluttur á fjórð-
ungssjúkrahúsið í Neskaupstað,
að sögn Óskars Bjartmarz, yfir-
lögregluþjóns.
Ökumaðurinn reyndist
óbrotinn en með minni háttar
skrámur og var haldið á sjúkra-
húsinu yfir nótt til eftirlits.
Vörubíllinn er talinn gjörónýtur.
Vörubíll valt
fram af stalli
George W. Bush
Bandaríkjaforseti ákvað í gær að
beita neitunar-
valdi sínu á
lagafrumvarp
demókrata-
flokksins um
fjármögnun
viðbótarað-
gerða hersins í
Írak. Bush
sagði skilyrði í
frumvarpinu
um brotthvarf
hersins frá Írak ekki til þess
fallin að bæta ástandið þar.
Þingið sendi honum frumvarpið
til undirritunar í gær, þegar liðin
voru nákvæmlega fjögur ár frá
því hann lýsti því hátíðlega yfir
að hernaði í Írak væri að mestu
lokið.
Bush hugðist rökstyðja
ákvörðun sína seint í gærkvöldi
þegar hann kæmi til Washington
frá Flórída, þar sem hann átti
fund með herforingjum.
Hafnar brott-
hvarfi hersins
„Það verða kannski
einhverjir fyrir andlegu sjokki
um næstu helgi þegar hitinn
fellur niður í tvær gráður eftir að
hafa verið í 22 gráðum eins og
verið hefur. Hins vegar held ég,
sem betur fer, að gróður og
dýralíf verði ekki fyrir sjokki við
þetta,“ segir Sigurður Þ. Ragnars-
son veðurfræðingur um veður-
horfur í maí. Hitamet voru slegin
í apríl en Sigurður segir að útlit
sé fyrir að hitinn kólni en komist
jafnframt í meira jafnnvægi á
næstunni en verið hefur.
„Vissulega er hitinn að lækka
en það er ekkert sem við þurfum
að bera kvíðboga fyrir,“ segir
Sigurður.
Kólnandi veð-
urfar í vændum
Íslendingar
vilja samfélag jafnaðar og rétt-
lætis þar sem öllum eru búin góð
kjör og lífsskilyrði. Mikilvægt er
að útrýma fátækt, ná tökum á
efnahagsástandinu og standa vörð
um velferðina í samfélaginu.
Þetta kom fram í ræðum
Ögmundar Jónassonar, formanns
BSRB, og Grétars Þorsteinssonar,
forseta ASÍ, sem þeir héldu í til-
efni af baráttudegi verkalýðsins í
gær.
Baráttufundir og kröfugöngur
fóru fram um allt land í gær í til-
efni dagsins. Í Reykjavík var
gengið frá Hlemmi og niður á Ing-
ólfstorg þar sem ræður og
skemmtiatriði fóru fram. Sam-
kvæmt upplýsingum frá lögregl-
unni tóku um tvö þúsund manns
þátt í göngunni og hefur þátttakan
ekki verið meiri í mörg ár.
„Hlutverk samtaka launafólks
er að tryggja jafnvægi og verjast
ásókn gróðaaflanna, sem hugsa
ekki lengra en fram að næsta
tíkalli sem hægt er að næla sér í,“
sagði Ögmundur í ræðu sinni á
Akureyri. „Við hugsum lengra, við
hugsum samfélagslega.“
Hann gagnrýndi þá sem í krafti
auðs síns hafa tekið sér völd og
beitt í eigin þágu fyrir að slíta í
sundur friðinn í samfélaginu. Þeir
séu óupplýstir og haldi að frelsið
sé aðeins fyrir hina fjáðu. Þeir
þekki ekki frelsið.
Um verkefni verkalýðshreyf-
ingarinnar á komandi árum sagði
Ögmundur mikilvægt að tryggja
jöfnuð og stöðugleika og gera allt
sem hægt er til að útrýma fátækt.
Standa þurfi vörð um velferðar-
þjónustuna og afnema launaleynd.
Á henni þrífist misréttið, ekki síst
kynbundið launamisrétti.
Ögmundur gerði einnig málefni
erlends aðkomufólks að umræðu-
efni, og sagði nauðsynlegt að sýna
því umburðarlyndi. Aðgát skuli
höfð í nærveru sálar og forðast
eigi allt sem klýfur samfélagið.
Á Ingólfstorgi tók Grétar til
máls og sagði mikilvægt að
standa vörð um velferðina. Sam-
félög sem hafa velferðarhugsjón
verkalýðshreyfingarinnar að
leiðarljósi séu þau samfélög sem
farnast best, þau hafi skapað
íbúum sínum mesta almenna vel-
ferð og lífsgæði.
„Norrænu velferðarsamfélögin
einkennast af góðri menntun fyrir
alla. Þau einkennast af jöfnuði og
jafnrétti og þau einkennast af
traustum réttindum launafólks,“
sagði hann.
„Þetta er sá grunnur sem þjóð-
félag þarf að byggja á til að tak-
ast á við þau úrlausnarefni sem
nútímasamfélög standa frammi
fyrir.“
Samfélag samstöðu,
jafnaðar og réttlætis
Kröfugöngur og fundir fóru fram á baráttudegi verkalýðsins um allt land í gær.
Mikilvægt að tryggja jöfnuð og stöðugleika, sagði formaður BSRB í ræðu sinni.
„Við þurfum að byggja á grunni norrænna velferðarsamfélaga,“ sagði forseti ASÍ.
Verjendur bandarísks
hermanns, sem sakaður er um að
hafa myrt annan hermann á varn-
arliðssvæðinu á Keflavíkurflug-
velli 14. ágúst 2005, saka rannsak-
endur um að hafa einblínt um of á
ákærða við rannsóknina. Þeir hafi
leitt hjá sér vísbendingar um að
einhver annar hafi getað framið
morðið.
Herréttarhöld í máli mannsins
hafa farið fram í Washington und-
anfarna daga og sagði sækjandinn
við upphaf þeirra að fullsannað
væri að Calvin Eugene Hill hefði
myrt Ashley Turner til að koma í
veg fyrir að hún bæri vitni gegn
honum fyrir að hafa stolið and-
virði um 180 þúsund króna af
reikningi Turner.
Ef sekt Hills þykir fullsönnuð er
mögulegt að dauðarefsingar verði
krafist yfir honum. Samkvæmt
frétt á vef bandaríska flughersins
var hermaður síðast tekinn af lífi
árið 1961, fyrir nauðgun og morð-
tilraun á 11 ára stúlku árið 1955.
Síðan þá hafa níu hermenn verið
dæmdir til dauða en ekki verið
teknir af lífi.
Hill, sem var þyrluflugliði hjá
varnarliðinu, er sakaður um að
hafa barið Turner í höfuðið með
handlóðum, stungið hana með
hnífi og falið lík hennar í kompu
nálægt líkamsræktaraðstöðu
hermanna. Hann neitar sakar-
giftunum, en hefur viðurkennt
að hafa stolið fé af reikningi
hennar.
Fullyrt var í fréttum
Sjónvarpsins í
gærkvöldi að
Bjarni
Ármannsson,
sem lét af
störfum sem
forstjóri Glitnis
á mánudag,
hefði fengið
starfslokasamn-
ing að andvirði
rúmlega 800
milljóna króna.
Fram kom að Bjarni hefur eins
árs uppsagnarfrest og fær greidd
laun þann tíma. Hann heldur
hlunnindum og árangurstengdum
greiðslum á þeim tíma. Samtals
er þessi hluti um 500 milljóna
króna virði. Auk þess var samið
um að bankinn keypti hlutabréf
Bjarna í Glitni á hærra gengi en
þau eru á í dag, og gæti hann því
hagnast um í kringum 300
milljónir við söluna.
Ekki náðist í Bjarna Ármanns-
son vegna málsins í gær.
Sagður fá um
800 milljónir
Eigendur bresku
tískuverslanakeðjunnar Jane
Norman munu fá um níu millj-
arða króna í arð eftir að félagið
hefur verið endurfjármagnað.
Baugur, Kaupþing og stjórnendur
Jane Norman stóðu að skuldsettri
yfirtöku á félaginu 2005. Mikill
vöxtur hefur orðið hjá keðjunni
eftir yfirtökuna og jókst rekstrar-
hagnaður fyrir afskriftir um 44
prósent á síðasta rekstrarári.
Á dögunum greiddi breska lág-
vörukeðjan Iceland út 38
milljarða króna til hluthafa, þar á
meðal Baugs og Fons. Fjárfestar,
sem að megninu til eru Íslending-
ar, fá því alls 47 milljarða króna í
arð af tveimur verkefnum í
Bretlandi.
Fá níu milljarða
króna í arð
Sigurður, var þetta kornið sem
fyllti mælinn?
Hlutverk samtaka
launafólks er að tryggja
jafnvægi og verjast ásókn gróða-
aflanna, sem hugsa ekki lengra
en fram að næsta tíkalli sem
hægt er að næla sér í.
Verjendur segja galla
vera á rannsókn