Fréttablaðið - 02.05.2007, Blaðsíða 18

Þrátt fyrir að Norðausturkjördæmi sé víð-
feðmt og byggð á milli svæða um margt ólík
þá eru efstu menn allra flokka í kjördæm-
inu sammála um að samgöngur séu það
framtíðarverkefni sem stjórnvöld þurfa
að einhenda sér í. Samhengi er á milli sam-
göngubóta og atvinnumála en helsta bitbein
flokkanna er hvernig eða hvort á að byggja
upp stóriðju.
Landfræðilega er kjördæmið þannig úr
garði gert að eðlilegt hlýtur að teljast að
samgöngur séu fólki ofarlega í huga. Jarð-
göng ekki síst. Þar eru efstu menn á listum
allra flokka sammála um þörfina en áherslu-
mun má greina varðandi framkvæmd og
fjármögnun.
Kosningabarátta flokkanna í kjördæm-
inu litast mjög af mikilli uppbyggingu á
Miðausturlandi á síðustu árum. Þannig er
talað um tvískiptingu á milli Eyjafjarðar-
svæðisins og Akureyrar annars vegar og
Miðausturlands hins vegar. Vaðlaheiðar-
göng eru því fyrsti kostur allra flokka í
uppbyggingu samgöngubóta í kjördæm-
inu. Þannig er mikilvægt að stytta leið-
ina milli Akureyrar og eystri hluta Norð-
urlands á sama hátt og Fáskrúðsfjarðar-
göng tengdu suðurfirði Austurlands við
atvinnusvæðið í Fjarðabyggð og á Hér-
aði. Ný göng á milli Neskaupstaðar og
Eskifjarðar virðast í öðru sæti en allir eru
sammála um að nauðsynlegt sé að skoða
frekari jarðgöng á milli Neskaupstaðar,
Seyðisfjarðar og Héraðs.
En er hægt að ganga lengra en samgöngu-
áætlun segir til um? Valgerður Sverrisdótt-
ir, Framsóknarflokki, segir spennandi kost
að bjóða alla þessa jarðgangakosti á Aust-
urlandi út sameiginlega. „Við framsókn-
armenn viljum sérstaka jarðgangaáætl-
un sem hefur ekki áhrif á samgönguáætl-
un sem slíka. Samkvæmt því verði unnið að
jarðgangagerð á tveimur til þremur stöð-
um í einu þangað til þessu verkefni er lokið
á landsvísu.“ Kristján Þór Júlíusson, Sjálf-
stæðisflokki, segir það ráðast af því hvaða
efnahagspólitík sé rekin í landinu. „Ef við
ætlum að stöðva frekari vöxt atvinnulífs-
ins um einhvern tíma eða hægja á eins
og hugmyndir hafa komið fram um, þá er
klárt mál að þjóðin gerir ekki átak í sam-
göngumálum.“ Steingrímur J. Sigfússon,
Vinstri grænum, segir að næstu ár eigi að
verða fjárfestingarár í innviðum samfé-
lagsins, samgöngum og ekki síður fjarskipt-
um. „Það þarf líka að gera miklu betur í al-
mennri vegagerð og gleyma ekki vegakerf-
inu í sveitunum sem hefur mætt afgangi.
Nú þarf þetta að fá forgang og stóriðju-
framkvæmdir og slíkir þensluvaldar verða
einfaldlega að víkja.“
Kristján Möller, Samfylkingu, vill aukið
fjármagn til samgöngubóta strax og segir
framkvæmdir í kjördæminu ekki þola
frekari bið. „Ég minni á að fjármagn til
samgöngubóta hefur verið skorið niður
í kjördæminu á síðasta kjörtímabili. Það
er alvarlegt mál að samgöngumál séu að-
almálið árið 2007.“ Sigurjón Þórðarson,
Frjálslyndum, vill að hugað sé að umferð-
aröryggi og er tilbúinn að ganga langt í að
bæta samgöngur. Hörður Ingólfsson, Ís-
landshreyfingunni, segir forgangsröðun
í samgöngumálum úrelta og vill stórátak
um allt land.
Þegar horft er til atvinnumála í Norðaust-
urkjördæmi er álver á Bakka við Húsavík
stærsta einstaka framkvæmdin sem fyrir-
huguð er. Vinstri-græn og Íslandshreyfingin
eru einu flokkarnir sem hafna þeirri fram-
kvæmd. Steingrímur J. Sigfússon segir það
skammsýni að stóriðja leysi allan vanda og
vill að annað hafi forgang. Hann vill beita
sér fyrir því að atvinnulífið þróist í átt til
aukinnar fjölbreytni og nýti umhverfis-
væna tækni. Sérstaka áherslu ber að leggja
á stuðning við fjölbreytta nýsköpun, vöxt og
viðgang lítilla og meðalstórra fyrirtækja.
Valgerður Sverrisdóttir er mjög sátt við stór-
iðju á Bakka og segir afar mikilvægt að það
komi ekki bakslag í þau áform. Kristján Þór
Júlíusson segir sjálfsagt að náttúruauðlind-
ir kjördæmisins séu nýttar og minnir á ál-
þynnuverksmiðju á Akureyri. Hvort tveggja
krefjist töluverðrar orku og frestunarhug-
myndir eða stöðvunarárátta þýði að fjölda-
mörg störf muni tapast ef ekki verði hægt
að hefjast handa. Kristján Möller vill byggja
álver á Bakka og minnir á að sú framkvæmd
byrji ekki fyrr en eftir fjögur til fimm ár og
það falli að stefnu flokksins. Nauðsynlegt sé
að nýta þetta tækifæri til að hleypa af stað
hagvexti á svæðinu.
Frjálslyndir eru fylgjandi framkvæmd-
um á Bakka en hafa sérstöðu sökum þess
hversu flokkurinn tekur afdráttarlausa af-
stöðu í sjávarútvegsmálum. Sigurjón Þórð-
arson segir að ef ekki verði gerðar breyt-
ingar á fiskveiðistjórnun þá sé nánast
sjálfhætt á mörgum stöðum á landsbyggð-
inni. Hann segir breytingarnar lykilinn að
allri annarri uppbyggingu í kjördæminu.
Þessu hafna forsvarsmenn stjórnarflokk-
anna og segja greinina verða að hafa styrk-
an rekstrargrundvöll sem sé kvótakerf-
ið. Íslandshreyfingin vill gefa undanþágur
til þeirra sem veiða á litlum bátum en Val-
gerður Sverrisdóttir segir þetta ekki hægt
sökum þess að slíkar undanþágur séu jafn-
an misnotaðar. Kristján Möller vill skoða
hvernig komið sé til móts við lítil byggðar-
lög sem ekki hafa rekstrargrundvöll innan
fiskveiðistjórnunarkerfisins. Það sé út-
færsluatriði en byggja verði á því kerfi sem
fyrir er.
Mennta- og velferðarmál eru öllum flokk-
um hugleikin þótt samgöngu- og atvinnu-
mál séu óneitanlega í forgrunni. Heil-
brigðisstofnanir í kjördæminu má nýta
betur með áherslu á umönnun og hjúkr-
un aldraðra. Menntamál og rannsókn-
ir eru nefndar sérstaklega. Niðurstaðan
er þó sú að uppbygging innan kjördæm-
isins byggist á samgöngubótum í víðum
skilningi og aðallega er deilt um nýtingu
náttúruauðlinda. Um þetta verður kosið í
Norðausturkjördæmi.
Samgöngumál eru forgangsmál
Frambjóðendur allra flokka í Norðausturkjördæmi sjá bættar samgöngur sem algjört forgangsmál. Hugsa ber samgöngu- og
atvinnumál heildstætt til að leysa bráðan vanda jaðarbyggða. Uppbygging stóriðju er helsta bitbeinið. Svavar Hávarðsson innti
efstu menn flokkanna sem bjóða fram fyrir alþingiskosningarnar eftir því hvaða verkefni séu helst aðkallandi í kjördæminu.