Fréttablaðið - 22.12.2007, Qupperneq 94
62 22. desember 2007 LAUGARDAGUR
SLÆÐULAUSAR KONUR Í ÍRÖNSKU SJÓNVARPI
Í apríl hófst í írönsku sjónvarpi
útsending á þáttaröð þar sem konur
sáust slæðulausar í fyrsta sinn frá
upphafi írönsku byltingarinnar. Þrátt
fyrir að stjórnvöld banni konum að
sýna sig opinberlega án höfuðslæðu
og síðkufls var gerð undantekning í
þetta sinn.
Þættirnir gerast í Frakklandi á
tímum Helfararinnar, útrýmingar-
herferðar þýskra nasista á hendur
gyðingum. Þótt Mahmoud Ahmadin-
ejad Íransforseti hafi tekið undir
með efasemdarmönnum, sem telja að
Helförin hafi aldrei átt sér stað,
fengu leikkonurnar í þáttunum að
klæða sig að hætti franskra kvenna á
stríðsárunum.
Aðalpersónan í þáttunum er Habib,
stjórnarerindreki í íranska sendiráð-
inu í París sem útvegar gyðingum
írönsk vegabréf svo þeir geti komist
undan nasistum. Þættirnir eru að
hluta til byggðir á sannri sögu og
hafa notið mikilla vinsælda meðal
sjónvarpsáhorfenda í Íran. Hugsan-
lega vilja írönsk stjórnvöld með
þessu breyta þeirri ímynd að þau séu
gegnsýrð andúð á gyðingum.
KONUR KEYRA
LEIGUBÍLA Í SENEGAL
Hinn 18. september síðastliðinn gerðist það í fyrsta sinn að konur
óku leigubifreiðum á götum borga í Senegal. Til að byrja með voru
þær tíu talsins, en stefnt er að því að tvö þúsund konur aki leigubif-
reiðum í landinu í lok næsta árs. Allt er þetta partur af átaksverk-
efni stjórnvalda í Senegal, sem vilja með þessu bæði efla stöðu
kvenna og koma af stað endurnýjun í hópi leigubifreiðastjóra í
landinu, sem margir hverjir eru farnir að komast á efri ár.
Verkefnið gengur undir heitinu Leigubílasystur.
Yfirleitt eru konur í Senegal háðar eiginmönnum sínum, feðrum
eða bræðrum um lifsafkomu, en nú á að verða breyting þar á.
Leigubílstjórarnir nýju hafa fengið rauðar og gular bifreiðar til
umráða og einkennisbúninga í sömu litum. Einnig fengu þær þjálfun
í sjálfsvarnaríþróttum til vonar og vara, ef þær skldu lenda í
erfiðum aðstæðum í nýja starfinu.
Hátíðleg athöfn var haldinn þegar
verkefnið fór af stað og þar hélt Viviane
Wade, eiginkona forseta landsins, ræðu og
hvatti konurnar til að sýna gott fordæmi:
„Sýnið af ykkur rósemi, virðuleika en
ákveðni gagnvart viðskiptavinum, hverjir svo
sem þeir eru.“
IAN PAISLEY OG MARTIN MCGUINNESS Gerry Adams, formaður Sinn Féin og
flokksfélagi Martins McGuinness, og Ian Paisley, leiðtogi Lýðræðisflokks Ulsters,
sættust á árinu á að deila völdum í Norður-Írlandi.
NÝIR TÍMAR Á NORÐUR-ÍRLANDI
Samtökin Ulster Defence Association, stærstu hernaðarsamtök
mótmælenda á Norður-Írlandi, lýstu því yfir í nóvember að þau
myndu leggja niður vopnaða baráttu. Talsmenn samtakanna sögðu
forystu þeirra líta svo á að stríðinu væri lokið. Andstæðingar þeirra,
Írski lýðveldisherinn, IRA, lagði niður vopn árið 2005.
Yfirlýsing þessi kemur í kjölfar þess að fyrr á árinu var fyrsta
samsteypustjórnin á Norður-Írlandi mynduð er þeir Gerry Adams,
formaður Sinn Féin, og Ian Paisley, leiðtogi Lýðræðisflokks Ulsters,
sættust á að deila völdum í landinu.
DISNEY KEMUR TIL BOLLYWOOD
Bandaríska kvikmyndafyrirtækið Walt Disney hefur numið land í Bollywood,
heimi indversku bíómyndanna sem dregur til sín mörgum sinnum fleiri
áhorfendur á hverju ári en framleiðslan frá Hollywood. Í júní síðastliðnum
skýrðu fulltrúar frá Walt Disney og kvikmyndafyrirtækinu Yash Raj, sem er
eitt hið stærsta sinnar tegundar á Indlandi, frá því að þau ætli að vinna saman
að framleiðslu teiknimynda sem sérstaklega verða gerðar handa áhorfendum í
Suður-Asíu og Mið-Austurlöndum, helstu markaðssvæðum Bollywood-fram-
leiðslunnar.
Þetta er reyndar önnur tilraun Disney til að framleiða myndir sem eiga að höfða til
áhorfenda utan hins bandarísk-vestræna neysluheims. Fyrst var þetta reynt á tímum
seinni heimsstyrjaldarinnar þegar Disneyfyrirtækið bjó til kvikmynd sem heitir
Saludos Amigos. Sú mynd var gerð að beiðni bandarískra stjórnvalda, sem vildu bæta
ímynd sína í löndum rómönsku Ameríku.
Disneymyndin í Bollywood á að heita Roadside Romeo og fjallar um auðugan hund
sem skilinn er eftir einn síns liðs á götum Mumbai. Myndin verður frumsýnd á næsta
ári á þremur tungumálum: máli hindúa, máli tamíla og telegu-máli, sem er einkum
talað af dravídum í indverska héraðinu Andhra Pradesh.
Frægir Bollywood-leikarar ljá persónum myndarinnar raddir sínar og myndin
verður uppfull af glamúr, dansi og söng að hætti Bollywood-mynda. Disney-menn
vonast til þess að geta í framhaldinu farið að búa til leiknar Bollywood-myndir.
EKKERT MEIRA LIMBÓ
Hin hefðbundna trú á Limbó ungbarna – staður þar sem
óskýrð börn dvelja um alla eilífð – gæti verið byggð á
„of takmarkaðri sýn á frelsun.“ sagði Alþjóðlega
guðfræðinefndin, ráðgjafaráð Vatikans-
ins, í fyrsta sinn í skýrslu sem
var gefin út hinn 20. apríl.
Kenningin um hvort börn
„eigi hvorki skilið himneska
sælu, né að þurfa að þjást“
var aldri hluti af opinberri
kenningu kirkjunnar, en
hefur verið kennd innan
kirkjunnar frá miðöldum.
Í niðurstöðu nefndar-
innar kemur fram að
það „séu guðfræði-
legar ástæður til að
vona að hægt sé að
bjarga ungabörn-
um sem deyja án
skírnar og þau fái
eilífa hamingju.“
Benedikt páfi samþykkti
skýrsluna.
AUKIN RÉTTINDI ÍRSKRA KARLA
Hinn 11. september dæmdi hæstirétt-
ur Írlands ókvæntum föður í fyrsta
sinn forsjá barna sinna. Samkvæmt
dómnum hafði móðirin brotið gróflega
á rétti föðurins með því að fara með
syni þeirra úr landi án samráðs við
hann.
Samkvæmt stjórnarskrá Írlands frá
1937 byggjast forsjárréttindi á
móðerni og hjónabandi og hafa írskir
dómstólar ávallt hafnað kröfum feðra
sem ekki hafa verið kvæntir barns-
mæðrum sínum, um forsjá barna
þeirra. Auk þess hefur mæðrum
yfirleitt verið úrskurðuð forsjá barna
við skilnað en aðeins eru tíu ár frá því
Írum var heimilað að skilja.
Í framhaldi af dómnum hafa komið
fram kröfur um breytingar á stjórnar-
skrá landsins.
FEÐGIN Írskur ókvæntur faðir
fékk í fyrsta sinn forsjá yfir börn-
um sínum, en forsjárréttindi þar
hafa verið byggð á móðerni og
hjónabandi.
HÚN RÆÐUR
Í lok október varð Cristina Fernandez
de Kirchner fyrst argentínskra
kvenna til að ná kjöri sem forseti
landsins. Hún hlaut 45 af hundraði
atkvæða í kosningunum og var sigur
hennar næsta auðveldur. Eiginmaður
hennar, Nestor Kirchner, hefur setið á
forsetastóli undanfarin fjögur ár við
góðan orðstír og vinsældir meðal
þjóðarinnar. Þær byggjast fyrst og
fremst á þeim árangri sem stefna
hans hefur skilað til að sigla argent-
ínsku þjóðarskútunni upp úr þeim
öldudal sem hún hrapði niður í við
efnahagshrunið 1991.
Cristina Fernandez og Nestor
Kirchner kynntust þegar þau voru
samtíða í laganámi og auk þess
liðsmenn ungliðahreyfingar Peronista. CRISTINA FERNANDEZ DE KIRCHNER Fyrsti argentínski kvenforsetinn var kjör-
inn í lok október.
KÍNVERSKUR KOMM-
ÚNISMI BEYGIR AF LEIÐ
(AÐEINS MEIRA)
Fyrstu kínversku lögin sem verja sérstaklega
séreignarrétt voru samþykkt hinn 16. mars.
Lögin ganga gegn einni grundvallarreglu
kommúnimsans, að engar séu séreignirnar.
Stuðningsmenn laganna – margir hverjir
vellauðugir – sáu þetta sem skref í örugarri
leið til þess að kaup og selja land, heimili og
fyrirtæki. Á sama tíma urðu til reglugerðir
um slík viðskipti, sem áður höfðu átt sér stað í
lagalegu tómi.
Lögin vöktu spurningar um það hversu
öruggar kommúnískar rætur Kína standa í
dag, sérstaklega þar sem einkageirinn er nú
um tveir þriðju af þjóðarframleiðslu landsins.
Þúsundir nafna voru á undirskriftarlistum
gegn lögunum, þar sem því var haldið fram að með lögunum verði munurinn á milli ríkra og fátækara
enn meiri. Jafnframt var því haldið fram að með lögunum hafi verið að lögleiða eignarhald sem byggðist
á spillingu.
FRAMHALD AF SÍÐUSTU OPNU