Fréttablaðið - 06.01.2008, Blaðsíða 43

ATVINNA
SUNNUDAGUR 6. janúar 2008 27
Íslenska hagkerfið hefur
vaxið gríðarlega á síð-
ustu árum en erfitt er að
viðhalda slíku án þess
að verðbólga láti á sér
kræla og erlent vinnuafl
komi til. Lítið atvinnu-
leysi, mikil eftirspurn
eftir vinnuafli og almenn
þensla á vinnumarkaði
hafa skilað sér í launa-
hækkunum. Fólk sem
kemur hingað að vinna
hefur hægt á launaskriði,
en þó gert mikið gagn.
„Það sem við höfum venju-
lega séð í uppsveiflu er mjög
miklar hækkanir hjá ákveðn-
um hópi iðnaðarmanna en
þær hafa allar verið miklu
hófsamari en áður,“ segir
Þórólfur Matthíasson, próf-
essor við viðskipta- og hag-
fræðideild Háskóla Íslands,
þegar hann er inntur eftir
því hvort flæði erlends
vinnuafls hingað til lands
hafi haldið niðri launum.
En telur Þórólfur það gott?
„Já, ég held að það sé nú á
margan hátt ágætt að það
sé jafnvægi í þróun launa
að því tilskildu að jafnræð-
is sé gætt, þannig að fyrir-
tæki standi jafnfætis sama
hvort þau nota innlenda eða
erlenda starfsmenn.“
Þórólfi finnst trúlegt að
einhverjir hefðu haft hærri
laun á einhverjum tíma-
punktum hefðu útlendingar
ekki komið hingað að taka
að sér laus störf, en slíkt
sé erfitt að meta. „Aftur
á móti hefur maður líka
heyrt sögur af því að ís-
lensku starfsmennirnir séu
allir orðnir verkstjórar eða
hafi færst upp hjá fyrir-
tækinu sem þeir vinna hjá.
Þeir hafa kannski fengið
þægilegri og ábyrgðarmeiri
störf og hærri laun,“ segir
Þórólfur og bætir við að erf-
itt sé að gera svona reikn-
inga upp.
Einnig mætti spyrja
hvernig íslenskt atvinnulíf
liti út ef ekki hefði komið til
þetta mikla erlenda vinnuafl
frá Austur-Evrópu og Asíu?
„Það eru náttúrlega tak-
mörk fyrir því hvað gefinn
hópur starfsmanna getur
framleitt. Framleiðslan
hefði orðið minni og verð-
breytingarnar hefðu orðið
meiri en þær þó hafa orðið.
Ég held að fáir myndu mót-
mæla því,“ segir Þórólfur.
Fyrirtækjum finnst best
að geta gengið að ótakmörk-
uðu magni af starfsmönn-
um á ríkjandi kjörum. Það
hefur ekki gengið eftir að
öllu leyti á Íslandi því nokk-
ur launapressa hefur verið á
kerfinu eins og sést í þróun
launavísitölu Hagstofunnar,
sem sýnir breytingar á laun-
um á almennum og opinber-
um vinnumarkaði á milli
mánaða. Í nóvember 2007
var árshækkunin síðustu 12
mánuðina 8,3 prósent.
Fréttamaður veltir fyrir
sér hvað muni gerast ef og
þegar atvinnuleysi eykst á
ný, hvort íslensk stjórnvöld
muni þá reyna að losa sig
við útlendingana og hvernig
þá? „Það skiptir máli hvort
hinir erlendu starfsmenn
koma frá löndum Evrópska
efnahagssvæðisins eða ann-
ars staðar frá. Þeir sem eru
frá EES þurfa ekki atvinnu-
leyfi svo það er ekki hægt
að afturkalla eða þjarma
að þeim með neinum hætti.
Svo eru það þeir sem eru
utan EES, þeim hefur verið
gert erfitt fyrir að fá at-
vinnuleyfi eftir því sem mér
skilst, til dæmis fólki frá
Filipps eyjum og Taílandi,“
segir Þórólfur.
Hins vegar má gera ráð
fyrir að flísist úr erlendu
vinnuafli þegar stórum
framkvæmdum á vegum er-
lendra fyrirtækja lýkur.
Áður var EES klúbb-
ur ríkra landa, en það er
breytt og straumur fólks
með annan uppruna en nor-
rænan eða keltneskan hing-
að til lands er staðreynd.
„Norðurlöndin hin hafa
meiri reynslu af aðstreymi
erlends verkafólks. Reynsla
þeirra er að upp koma ýmis
félagsleg vandamál sem
kostnaðarsamt getur verið
að glíma við. Það er til
dæmis mun dýrara að hafa
nemendur af erlendu bergi
brotna í skóla en innlenda
nemendur vegna þess að
það þarf að aðlaga kennslu-
efni og kenna þeim þeirra
móðurmál ef vel á að vera,“
segir Þórólfur.
niels@frettabladid.is
Hófsamari
launahækkanir
Þórólfur Matthíasson kennir þjóðhagfræði og vinnumarkaðsfræði.
KÓPAVOGSBÆR
TÍBRÁR tónleikar
í Salnum
starfsárið 2008-2009
• Auglýst er eftir umsóknum um þátttöku
í TÍBRÁ, tónleikaröð Kópavogs í Salnum,
fyrir starfsárið 2008-2009.
Umsóknum um tónleikahald þurfa að
fylgja upplýsingar um kjörtíma flytjenda,
ferilskrár og efnisskrár, ásamt myndum,
símanúmerum og netföngum. Umsóknir
sendist til Tómstunda- og menningarsviðs,
Fannborg 2, 200 Kópavogur eða með
tölvupósti til Sigurbjargar H. Hauksdóttur
sigurbjorg@kopavogur.is.
Valið er úr umsóknum og öllum svarað að
vali loknu.
Umsóknir skulu berast fyrir 10. janúar 2008.
Tómstunda- og
menningarsvið Kópavogs
Fyrirtæki/gildistími
starfsleyfi s í árum: 12 Almenn skilyrði Sértæk skilyrði Heimilisfang
Stjörnugrís hf. X X Vallá, Kjalarnesi
Stjörnugrís hf. X X Saltvík, Kjalarnesi
Auglýsing um starfsleyfi stillögur
Með vísan til 9. gr. reglugerðar nr. 785/1999 um starfsleyfi
fyrir atvinnurekstur sem getur haft í för með sér mengun eða
mengandi starfssemi, munu starfsleyfi stillögur neðangreinds
fyrirtækis liggja frammi hjá upplýsingaþjónustunni í Ráðhúsi
Reykjavíkur dagana 6. janúar til 6. febrúar 2008.
Rétt til að gera athugasemdir hafa eftirtaldir aðilar:
1. Sá sem sótt hefur um starfsleyfi svo og forsvarsmenn og starfsmenn
tengdrar eða nálægrar starfsemi.
2. Íbúar þess svæðis sem ætla má að geti orðið fyrir óþægindum
vegna mengunar.
3. Opinberir aðilar, félög og aðrir þeir sem málið varðar.
Athugasemdir, skulu vera skrifl egar og sendast Umhverfi ssviði Reykjavíkur,
Borgartúni 10-12, 105 Reykjavík, fyrir 6. febrúar 2008
Umhverfi ssvið Reykjavíkurborgar
Upphaf vorannar 2008
Dagskóli
Mánudaginn 7. janúar verða
stundatöflur afhentar frá
kl. 09:00-13:00 í mötuneyti nemenda.
Viðtalstími útskriftarefna verður frá
kl. 13:00-16:00 sama dag.
Töfluviðtöl verða þriðjudag og
miðvikudag frá kl. 08:00-16:00.
Kennsla í dagskóla hefst síðan
fimmtudaginn 10. janúar samkvæmt
stundatöflum.
Kvöldskóli
Föstudaginn 11. janúar
kl. 15:00-19:00 verður staðbundin
innritun í Kvöldskóla FB.
Netinnritun er í gangi og eru
nemendur hvattir til að nýta sér hana.
Kennsla í kvöldskólanum hefst
mánudaginn 14. janúar.