Fréttablaðið - 28.02.2008, Blaðsíða 18

18 28. febrúar 2008 FIMMTUDAGUR
SAMFÉLAGSVERÐLAUN FRÉTTABLAÐSINS
Þegar Hjálpræðisherinn hóf fyrst
störf á Íslandi þann 12. maí 1895 var
landið eitt fátækasta ríki Evrópu.
Þörfin fyrir að hjálpa bágstöddum
var brýn og lögðu hermenn kær-
leikans, eins og starfsmenn þessar-
ar kristilegu hreyfingar eru oft
kallaðir, á sig ómælda vinnu með
það að leiðarljósi að boða kennisetn-
ingar Biblíunnar og um leið hlúa að
þeim sem minna mega sín í samfé-
laginu. Yfirforingi Hjálpræðishers-
ins á Íslandi er Anna Marie Rein-
holdtsen. Þó Ísland sé nú orðið eitt
ríkasta land Evrópu segir hún þörf-
ina fyrir störf Hjálpræðishersins
enn brýna. „Ég veit það af langri
reynslu og störfum í ríkum löndum
að það er alltaf einhver sem fellur
milli stafns og bryggju í samfélag-
inu. Ég veit að það er ekki síður erf-
itt að vera einn þeirra sem minna
mega sín í ríku landi þannig að þörf-
in hér er fyrir hendi,“ segir Anne
Marie. Þá segir hún að ávallt verði
þörf fyrir að boða gildi Biblíunnar;
kærleika og virðingu. „Það eru gildi
sem alltaf eiga erindi við fólk á
öllum tímum og hvar sem er í heim-
inum,“ segir Anne.
Hundrað ára starf í þágu bágstaddra
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti
Íslands, veitti Samfélagsverðlaun
Fréttablaðsins í fyrradag, en þau
komu að þessu sinni í hlut Hjálp-
ræðishersins sem í rúmlega hundr-
að ár hefur unnið hér á landi í þágu
þeirra sem minnst mega sín. Anne
Marie segir verðlaun sem þessi
hafa mikla þýðingu fyrir liðsmenn
Hjálpræðishersins. „Bæði fáum við
myndarlega upphæð sem kemur
sér vel fyrir okkar störf en það er
ekki síður mikilvægt að fá jákvæða
umfjöllun og viðurkenningu á því
að eftir störfum okkar sé tekið. Við
erum mjög snortin yfir því að vita
að það eru einstaklingar í samfélag-
inu sem hugsa hlýlega til okkar og
vilja leggja störfum okkar lið,“
segir Anne á lýtalausri Íslensku.
Hún kom fyrst hingað til lands frá
heimalandi sínu Noregi árið 1977 og
hefur síðan þá starfað í þágu hers-
ins hér í báðum löndum. Árið 2003
tók Anne Marie svo við starfi yfir-
foringja Hjálpræðishersins á
Íslandi og hefur hún síðan unnið
ötullega að því að efla starf hans
hér landi. Nú starfa hér þrír söfnuð-
ir á hans vegum, í Reykjavík,
Reykjanesbæ og Akureyri, en
starfsmenn umdæmisins alls, það
er Noregs, Íslands og Færeyja, eru
rúmlega 1.300 talsins og meðlimir
um 20.000.
Hvíld frá götunni
Í stærstu húsakynnum hersins, sem
jafnan eru kölluð Herkastalinn og
standa við Kirkjustræti 2 í miðborg
Reykjavíkur, er rekið gistiheimili.
„Rekstur þess gefur okkur tæki-
færi til að hjálpa fólki sem þarf á
húsaskjóli að halda um tíma en aðal-
lega er það stofnun sem er hugsuð
til að skaffa starfseminni peninga.
Það er okkur því afar mikilvægt að
það gangi sem best,“ segir Anne.
Á gistiheimilinu gefst fátæku og
heimilislausu fólki einnig kostur á
að koma og þiggja kaffi, brauð og
stundum súpu flesta daga vikunnar
auk þess sem þar getur það spjallað
saman og hvílst. Á Eyjaslóð 2 við
Granda opnaði Hjálpræðisherinn
svo svokallað dagsetur seint á síð-
asta ári. Þar getur utangarðsfólk
komið sex daga vikunnar nærst,
hvílst, þvegið fötin sín og sjálft sig
föndrað, litið inn á bókasafn og jafn-
vel farið í fótsnyrtingu, en það segir
Anne gera fólki mjög gott. „Það
segir oft að því líði eins og nýrri
manneskju eftir hana,“ segir hún og
hlær.
Anne segir starfsemina á Eyja-
slóð hafa verið afar kærkomna við-
bót við starf hersins á höfuðborgar-
svæðinu. „Fyrst og fremst er þetta
staður þar sem fólk getur komið og
hvílt sig í ró og næði frá verunni á
götunni. Þar er ekki sami reyting-
urinn og væri ef staðurinn væri
alveg miðsvæðis og er því fólkið
sem þangað kemur fyrst og fremst
komið til að hvíla sig,“ segir hún. Til
að reyna að standa straum af þeim
kostnaði sem dagsetrið útheimtir
hefur Hjálpræðisherinn einnig
komið á fót nytjamarkaði í sama
húsi. „Og svo reynum við eins og
við getum að vera umhverfisvæn
og fáum því fólk til að hjálpa okkur
við flokkun ef það er tilbúið til.
Mörgum þykir gott að launa fyrir
sig með því starfi en fólk kemur
auðvitað þangað í misjöfnu ástandi
og ekki treysta sér því allir til
þessa,“ segir hún.
Mesta stríðshetjan
Anne er sérlega stolt af því starfi
sem unnið er á Akureyri en þar er
tónlistar, barna- og unglingastarf
afar öflugt. „Fyrir norðan er líka
mesta stríðshetjan okkar hún Ingi-
björg Jónsdóttir,“ segir Anne og
útskýrir að enginn hafi starfað jafn
lengi fyrir Hjálpræðisherinn og
Ingibjörg sem enn vinnur af krafti
þótt hún sé orðin 87 ára gömul.
Hjálpræðisherinn er mjög rót-
gróinn á Akureyri. Ein nýjasta við-
bót hersins er starfið í Reykjanes-
bæ en frá því í haust hafa þar ung
hjón unnið að uppbyggingu starfs
undir merkjum Hjálpræðishersins.
„Það er ung fjölskylda sem að því
stendur. Starfið þar er rétt að hefj-
ast og ekki búið að móta það alveg
en vonir okkar standa til þess að
það verði mjög fjölskylduvænt
þegar fram líða stundir,“ segir
Anne. Hún segir eina starf hersins
sem unnið sé í samvinnu við ríkið
vera rekstur vistheimilisins Bjargs
á Seltjarnarnesi, sem veitir geðfötl-
uðu fólki heimili og hefur gert frá
árinu 1968. Þar búa tólf manns og er
heimilið rekið á föstum fjárfram-
lögum frá Heilbrigðisráðuneytinu.
Fagnaðarerindið verður ekki boðað
fólki með tóman maga
Hugsjón Anne er eins og flestra
annarra sem fyrir Hjálpræðisher-
inn starfa að tryggja lífsgæði fyrir
alla og boða fagnaðarerindi Biblí-
unnar, en eins og William Booth,
upphafsmaður Hjálpræðishersins,
sagði: „Það þýðir ekki að boða fólki
með tóman maga fagnaðarerindið.“
Frá því hann hóf að starfa að trú- og
mannúðarmálum um miðja 19. öld
hafa líknarstarf og trúboð verið
órjúfanlegir grundvallarþættir
starfsemi hersins.
Kristin samtök hafa þó undanfar-
ið ekki þótt hátt skrifuð í samfélag-
inu og er metfjöldi þeirra sem skáðu
sig úr Þjóðkirkjunni á síðasta ári ef
til vill gott dæmi um það. Anne
Marie viðurkennir að hún hafi fund-
ið fyrir þeirri umræðu og sé því
afar þakklát því að Hjálpræðisher-
inn, sem grundvallist svo sannar-
lega á kristnu starfi, hafi ekki verið
látinn gjalda þess þegar Samfélags-
verðlaun Fréttablaðsins voru veitt.
Erfiðast að sjá hvernig fólk getur
farið með líf sitt
Á jólunum ber venjulega mest á
starfi Anne og annarra liðsmanna
hersins en um árabil hafa Anne
Marie og fjölskylda hennar kosið að
deila jólunum með starfsfólki og
gestum á gistiheimili Hjálpræðis-
hersins, þó þau dvelji þar langdvöl-
um vegna starfa sinna. Það að kjósa
að verja jólunum í vinnunni og með
skjólstæðingum sýnir ef til vill vel
hve starfið innan Hjálpræðishers-
ins er ólíkt öðrum störfum og hve
raunverulega ástríðu þarf til að
sinna því svo vel sé. En verður
aldrei erfitt að umgangast sífellt
fólk í misjöfnu ástandi sem jafnan
er illa til reika? spyr blaðamaður
Anne. „Það hefur ekki oft komið
fyrir að mér þyki erfitt að taka á
móti fólki sem er undir áhrifum en
vissulega getur maður ekki liðið
hvaða framkomu sem er.
Það er samt fyrst og fermst vin-
átta og kærleikur sem ríkir innan
Hjálpræðishersins. Það er gott að
geta orðið að liði en erfiðast að sjá
hvernig fólk getur farið með líf sitt
og hvers konar tök áfengi og fíkni-
efni geta haft á lífi fólks.“
Málstofa um lífeyrismál
Launafólk og lífeyriskjör Ögmundur Jónasson, formaður BSRB
Fundarstjóri Kristín Á. Guðmundsdóttir, formaður Sjúkraliðafélags Íslands
Í hverju liggur styrkur íslenska lífeyrissjóðakerfisins í
alþjóðlegum samanburði?
Hrafn Magnússon, framkvæmdastjóri Landssambands lífeyrissjóða
Aldraðir og hlutverk almannatrygginga í velferðarþjóðfélaginu
Sigríður Lillý Baldursdóttir, forstjóri Tryggingastofnunar ríkisins
Hlutur lífeyrissjóðanna í útrásinni og uppbyggingu atvinnulífs
Sigurður Einarsson, stjórnarformaður Kaupþings banka
Silfur Egils: Aldraðir Íslendingar og peningar
Katrín Jakobsdóttir, alþingismaður
BSRB - húsinu Grettisgötu 89 föstudaginn 29. febrúar kl 13 - 15.30
Móttaka í boði SLFÍ að málstofu lokinni
Alltaf einhver hjálparþurfi -
líka í ríkum löndum
Í rúm hundrað ár hefur Hjálpræðisherinn unnið að bættum hag bágstaddra á Íslandi. Fyrir þetta mikla starf hlaut þessi sérstaki her
Samfélagsverðlaun Fréttablaðsins í fyrradag. Ísland var eitt fátækasta land Evrópu þegar Hjálpræðisherinn var stofnaður. Rúmri öld
síðar er herinn enn að og þótt Ísland sé nú í hópi ríkustu þjóða heims segir Anne Marie Reinhodtsen, yfirforingi hersins á Íslandi, að
enn séu þeir margir sem þurfi á hjálp að halda. Karen D. Kjartansdóttir ræddi við Anne Marie um starfsemina hér á landi.
SAMFÉLAGSVERÐLAUN FRÉTTABLAÐS-
INS 2008 Anne Marie Reinholdtsen,
yfirforingi Hjálpræðishersins, veitti
verðlaununum viðtöku úr hendi Ólafs
Ragnars Grímssonar forseta. Með henni
á myndinni eru Aslaug Langgaard,
Harold J. Reinholdtsen og Elsabet Daní-
elsdóttir. Verðlaunin voru veitt fyrir störf
í þágu bágstaddra í rúmlega eina öld.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
HERMENN FYRIR UTAN HERKASTALANN Anne Marie Reinholdtsen og Aslaug Langgard fyrir utan Herkastalann. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Hjálpræðisherinn varð til sunnu-
daginn 2. júlí 1865 í aumasta
fátækrahverfi London. Upphafs-
maður hersins var William Booth
sem bæði vildi vinna að velferð
fólks og útbreiðslu fagnaðarerind-
isins. Herinn er nú starfandi í 111
löndum. Grundvallast starfið ávallt
á kærleika og virðingu.
UPPHAF HJÁLP-
RÆÐISHERSINS
- Hjálpræðisherinn er alþjóðleg
evangelisk hreyfing, hluti af hinni
almennu kirkju.
- Boðskapurinn grundvallast á
Biblíunni.
- Þjónustan er knúin af kærleika
til Guðs.
- Verkefnið er að boða fagnað-
arerindið um Jesú Krist og í nafni
hans mæta mannlegri neyð án
þess að mismuna fólki.
ALÞJÓÐLEG YFIRLÝSING
HJÁLPRÆÐISHERSINS