Fréttablaðið - 12.07.2008, Blaðsíða 46

22 12. júlí 2008 LAUGARDAGUR
Þ
jóðsagan segir að
Gunnlaugur Guð-
brandsson Briem
(1773-1834), mynd-
höggvari og ættfað-
ir Briem-ættarinnar,
hafi eitt sinn tekið þátt í keppni
um fallegustu höggmyndaverk-
in. Úrslit urðu þau að Bertel
Thorvaldssen, skólabróðir hans
úr Listaháskólanum í Kaup-
mannahöfn, hreppti fyrsta sætið
en Gunnlaugur annað. Við það
gat hann ekki unað og ákvað því
að hætta í höggmyndlistinni
þrátt fyrir að hafa stúderað hana
í sex ár í Danmörku. Lagði hann
hamri og meitli og hóf lögfræði-
nám. Nú tvö hundruð árum síðar
er engu líkara en ættfaðirinn
hafi ekki aðeins tekið ákvörðun
fyrir sína hönd heldur gjörvallr-
ar ættarinnar því niðjar hans í
sex ættliði eru lögfræðingar
með einni undantekningu þó.
Þórhildur Briem Líndal, sem
fæddist 1896, hafði ekki tök á
því að læra lögfræði en hún gift-
ist þó lögfræðingi og átti með
honum tvo lögfræðinga.
Gunnlaugur var langalanga-
langafi Þórhildar Líndal, lög-
fræðings en hún er svo gift
Eiríki Tómassyni lagaprófessor.
Hann hefur einnig fengið sinn
skammt af lögfræði í ættinni því
faðir hans, Tómas Árnason, er
lögfræðingur.
Saman eiga þau synina Pál,
Tómas og Jóhannes sem allir eru
lögfræðingar.
Lögfræði og Liverpool
Blaðamaður tók hús á þeim hjón-
um þegar synirnir þrír voru þar
í kaffi og byrjaði á að spyrja að
því hvort eitthvað annað væri
rætt á heimilinu en lögfræði.
„Já, heldur betur,“ segir Eiríkur.
„Ég held að það sé jafnvel meira
rætt um fótbolta en lögfræði. Og
það er ekki laust við það að form-
legheit lögfræðinganna hér fari
fyrir lítið þegar horft er á Liver-
pool-leikina.“
Drengirnir ókyrrast af spenn-
ingi þegar Liverpool er nefnt en
Þórhildi er ekki jafn skemmt.
„Ég tek nú ekki mikinn þátt í
þessu,“ segir hún. „En þó lét ég
mig hafa það og fór með þeim á
Anfield og það var verulega
skemmtilegt enda er það mikil
upplifun að vera við
slíka viðburði. En að
vera að horfa á þetta í
sjónvarpinu; ég get nú
fundið mér margt
skemmtilegra að gera
en það.“
Blaðamaður hefur
orð á því að vel hafi
tekist til hjá Eiríki;
bæði eru drengirnir
lögfræðingar eins og
hann og síðan „púllar-
ar“ í þokkabót. „Ég hef
ekkert þrýst á þá,
hvorki með fótboltann
né lögfræðina,“ segir
Eiríkur. Þórhildur
bætir því við að
kannski hafi þeim
drengjum þótt umræð-
urnar á heimilinu það
líflegar að þeir hafi
hugsað sem svo að
þetta hlyti að vera líf-
legt fag en engin skýr-
ing finnst á hollust-
unni við þá
rauðklæddu. „Hins
vegar er lögfræðin
þannig að maður verð-
ur að geta þagað yfir
þeim upplýsingum
sem maður býr yfir,“ segir Páll.
„Lögfræðingar læra það fljótt að
skilja þarna á milli og svo vilja
nú flestir ræða um eitthvað
annað en vinnu sína þegar komið
er heim.“
En sú var tíðin að drengirnir
sátu tíma hjá karli föður sínum,
hvernig gekk þessi aðskilnaður
þá? „Það var ekkert mál,“ segir
Tómas, „og það þurfti enginn að
óttast að við nytum einhverrar
sérmeðferðar nema þá kannski á
þá lund að hann lagði
harðar að okkur en
öðrum,“ segir hann og
lítur á karlinn bros-
andi. „Ég sleppti
reyndar nokkrum
kúrsum þar sem pabbi
var að kenna þá og
valdi aðra í staðinn,“
segir Tómas. Páll játar
það sama á sig en próf-
essorinn hefur fullan
skilning á því.
Engin pressa
Jóhannes er yngstur
og nýkominn í hóp lög-
fræðinga en hann
brautskráðist í sumar-
byrjun og tekur til
starfa á lögmannsstof-
unni Mörkinni í haust.
Var ekki freistandi
fyrir hann að brjóta
hefðina, láta þá tvo
eldri um lögfræðina
og skella sér bara í
mannfræði eða eitt-
hvað allt annað? „Það
er nú þannig að þótt
ég sé yngstur hef ég
orð á mér að vera hvað
fastheldnastur á hefð-
irnar svo ég var kannski ekki sá
líklegasti til þess. En ég fann
aldrei fyrir neinni pressu hvað
þetta varðar. Reyndar er ég sá
eini af okkur bræðrum sem er
ekki búinn að festa mitt ráð, það
er frekar að ég finni fyrir pressu
þar,“ segir hann og vekur mikla
kátínu. „Svona, svona það eru
komin fimm barnabörn svo það
er nú aldeilis búið að létta á
pressunni,“ segir Eiríkur kank-
vís.
En þótt fjölskyldan sé sam-
rýmd og samtaka leggur Þór-
hildur á það áherslu að enginn
dregur dul á sínar meiningar né
sannfæringu. „Við erum svo sem
ekkert alltaf sammála og það ótt-
ast enginn að láta það í ljós þegar
svo ber undir,“ segir hún.
Hæstiréttur á heimilinu
En oft mótar starfið manninn,
hefur fjölskyldan nokkuð farið
varhluta af því? „Konan mín
kvartar nú stundum yfir því að
það þurfi alltaf að færa málefna-
leg rök fyrir öllum sköpuðum
hlutum,“ segir Páll. „Hún hefur
nú haft orð á því við mig að stund-
um sakni hún þess að geta sagt
„af því bara“ og þá sé málið látið
niður falla.“
„Jú, auðvitað hefur starfsum-
hverfið áhrif,“ segir Eiríkur. „Það
fer til dæmis ekki fram hjá nein-
um að það er hæstiréttur á þessu
heimili og hann á alltaf síðasta
orðið,“ við svo kveðið lítur hann
stríðnislega á konu sína og skellir
uppúr. „En það góða við kerfið á
þessu heimili er að oft er hægt að
skjóta málum beint til hæstarétt-
ar og fá þar skjóta afgreiðslu,“
segir Tómas og uppsker mikil
hlátrasköll.
Hefðu stutt þá í hverju sem er
Þau Eiríkur og Þórhildur segjast
ekki hafa pressað á börn sín en
hvað hefðu þau sagt ef einhver
drengjanna hefði sagst vilja fara
í iðnnám eða þá listir eins og ætt-
faðirinn Gunnlaugur Briem
gerði í upphafi. „Við hefðum
staðið við hlið þeirra í hverju
svo sem þeir hefðu valið og sagt
þeim að þeim væru allir vegir
færir,“ segir Þórhildur. Og Eirík-
ur bætir við: „en hefðu þeir vilj-
að hætta skólagöngu eftir fram-
haldsskóla þá hefðum við
náttúrulega viljað fá að heyra
rök fyrir því. Þá hefði manni nú
fundist sem þeir væru að van-
nýta sína hæfileika.“
Að sinna starfinu af auðmýkt
En hvað er eftirminnilegast frá
þeirra lögfræðiferli? „Það er nú
ekkert réttlæti í því að spyrja
okkur öll að þessu,“ segir Eirík-
ur og lítur á þann yngsta sem
enn hefur ekki látið til sín taka á
lögfræðisviðinu. „En mér er
minnisstætt eitt mál sem ég rak
fyrir mann, Jón Kristinsson að
nafni, en hann hafði komist í
kast við lögin vegna umferðar-
lagabrots. Ég man það að mér
þótti þetta mál afar lítilfjörlegt,
jafnvel svo að ég hálf skammað-
ist mín fyrir að vera að taka það
að mér. Það fór þó svo að við
skutum málinu til mannréttinda-
dómstólsins í Strassburg sem
síðan varð til þess að stjórnkerf-
inu hér var breytt.“ Þannig var
mál með vexti að sýslumaður
einn hafði bæði komið að máli
Jóns sem valdhafi framkvæmda-
valds og dómsvalds líkt og marg-
ir kollegar hans á þeim tíma. Það
stangast hins vegar á við lýð-
ræðisregluna um þrískiptingu
valds svo Íslendingar urðu að
gjöra svo vel að hlýða dómurun-
um í Strassburg og endurskipu-
leggja valdssvið sýslumanns svo
slík lýðræðisleg óhæfa endur-
tæki sig ekki.
En Tómas hefur dregið lærdóm
af þessari reynslu föður síns.
„Þetta minnir mann á það að
umgangast starfið af auðmýkt,“
segir hann. „Þó málið virðist ekki
vera merkilegt í augum lögfræð-
ingsins þá er það alltaf mikilvægt
í augum skjólstæðingsins og í
þessu tilfelli reyndist þetta litla
mál einnig mikilvægt fyrir alla
þjóðina.“
Litið yfir farinn veg
Þórhildur var fyrsti umboðsmaður
barna hér á landi og eiginmaðurinn
er á því að hún hafi breytt viðhorf-
um landans til þess málaflokks.
Þeir Páll og Tómas vinna nú báðir í
bankageiranum en vissulega eiga
þeir innistæðu í reynslubankanum
þótt hún sé mun minni en foreldr-
anna. Tómas vann fyrir umboðs-
mann Alþingis og segir hann að þar
hafi hann kynnst mörgum kynleg-
um kvistum en þegar sagnaandinn
er að koma upp í honum tekur lög-
fræðingurinn allt í einu yfirhönd-
ina og hann minnist þess að lög-
fræðingur verður að gæta orða
sinna um menn og málefni.
Páll lenti síðan í því að reka mál
í Svíþjóð og mætti vel undirbúinn
til leiks með fulla tösku af pappír-
um á ensku. „En svo var mér gert
ljóst þegar hefjast átti handa að
það talaði enginn ensku og ég
hafði ekki talað sænsku frá því ég
var eins árs svo það var við ramm-
an reip að draga. Hins vegar kom
svo túlkur til sögunnar og leysti
vandann.“
Jóhannes hlýðir spenntur á og
svo er það bara spurningin hvað
lagt verður inn á reynslubanka
hans frá og með næsta hausti
þegar hann tekur til starfa.
Það er hæstiréttur á heimilinu
Hjónin Þórhildur Líndal og Eiríkur Tómasson eiga þrjá syni sem allir eru lögfræðingar rétt eins og foreldrarnir. Þeir halda því
í heiðri 200 ára ættarhefð sem rekja má til Gunnlaugs Briem. Jón Sigurður Eyjólfsson blaðamaður tók hús á og þáði kaffi hjá fjöl-
skyldunni sem hefur sitthvað fleira en lög að mæla.
LÖGFRÆÐIFJÖLSKYLDAN Hér eru lögfræðingarnir þrír fyrir aftan foreldra sína, lögfræðingana Þórhildi Líndal og Eirík Tómasson. Þeir eru, talið frá vinstri, Jóhannes, Tómas og
Páll. Þótt undarlegt megi virðast er rætt um ýmislegt annað en lög og reglur á þessu heimili. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
það góða
við kerfið á
þessu heim-
ili er að oft
er hægt að
skjóta mál-
um beint til
hæstaréttar
og fá þar
skjóta af-
greiðslu