Fréttablaðið - 29.07.2008, Blaðsíða 22

29. JÚLÍ 2008 ÞRIÐJUDAGUR2 ● fréttablaðið ● vinnuvélar
Landbúnaðarverktakinn Máni
Jóhannesson aðstoðar fjölda
bænda í Eyjafirði. Hann hefur
yfir miklum tækjabúnaði að
ráða og býður upp á nýstár-
lega aðferð sem kemur í stað
rúllubagga.
„Það hefur aukist mjög mikið
að bændur fái utanaðkomandi
aðila til að heyja fyrir sig,“ segir
Máni Jóhannesson landbúnaðar-
verktaki. „Aukningin skýrist að-
allega af því að býlin eru orðin
stærri og krakkarnir flytja yfir-
leitt snemma að heiman svo gamla
settið er orðið eitt eftir.“ Bænd-
ur fá Mána yfirleitt til að sjá al-
farið um heyskapinn fyrir sig og
segir hann það mun hagkvæmara.
„Ég tek klukkutímaverk bóndans
á korteri. Maður sér bara að það
borgar sig.“
Máni hefur einnig betri búnað
heldur en flestir bændur. „Ég er
talinn meira en lítið bilaður og
ekki einu sinni Kleppshæfur því
ég á bara 300 hestafla traktora.
Fyrsti traktorinn sem ég keypti
mér var 200 hestöfl. Það skildi
enginn hvað ég hafði með svona
stóra vél að gera.
Ég keyri líka stundum skít fyrir
menn og þá er ég að brölta um með
18.000 lítra, 27 tonna haug sugu.
Það töldu menn náttúrulega al-
gjöra bilun og héldu að vélin myndi
aldrei tolla ofanjarðar nema á mal-
bikuðum vegi. Ég er ekki að gefa
neitt eftir þótt þeir séu með litlu
átta og tíu tonna vélarnar á túnun-
um og eru sjálfir að sökkva þeim.
Stærra er best, það er mitt mottó.
Ég hef hugsað þannig alveg frá því
ég var smápatti.“
Máni fer víða um Eyjafjörð og
nýtast vélar hans vel. „Ég er að
reyna að benda mönnum á að það
sé hagkvæmara að ég liggi með 60
til 70 milljónir í tækjum heldur en
að hver og einn bóndi sé með 20 til
30 milljónir. Það er bara svo erfitt
því íslenski bóndinn er tækjasjúk-
lingur,“ segir Máni hlæjandi.
Máni er þó ekki aðeins með stór
tæki heldur lumar hann einnig á
nýstárlegum búnaði sem kemur í
staðinn fyrir rúllubaggaaðferðina.
„Ég er með múgsaxara sem saxar
heyið og síðan er það sett í úti-
stæður. Plast er sett á jörðina, hey-
inu ekið ofan á það og því þjappað
af traktorum. Svo er plast sett
yfir og öllu rúllað saman. Meðan
súrefnið er að fara úr grasinu og
klára að deyja eins og maður segir,
þá nýtir það allt súrefnið sem er í
plastinu og það vakúmpakkar sér
eins og menn eru í raun að berjast
við að gera með því að vefja marg-
földu bandi utan um baggana. Ég
vil meina að þessi útistæðuaðferð
sé hagstæðari fyrir bóndann held-
ur en rúllubaggarnir. Bóndi sem
ég vann fyrir tók saman tíma-
fjöldann og sagði að hann sæi ekki
annað en þetta munaði talsverðu
fyrir sig.“
Þessi óvenjulega aðferð er
enn sem komið fátíð hér á landi.
„Rúllubaggamenning tröllreið öllu
upp úr 1980. Menn héldu að þarna
væri endanlega lausnin komin.
Það er þó eitt bóndabýli fyrir
sunnan sem hefur notað útistæðu-
verkunina alveg frá 1970,“ segir
Máni sem kannaði aðferðir manna
í Þýskalandi og Danmörku í fyrra.
Hann segir að útistæðuverkun-
in sé mjög vinsæl þar í landi og
ennfremur algengt að bændur
kaupi sér vinnu verkamanna. „Ég
hitti til dæmis einn danskan mann
sem heyjaði fyrir um þrjátíu bæi.
Hann keyrði skít af þeim öllum og
sá meira og minna um kornakrana
líka. Hann átti að mig minnir níu
stóra traktora. Þetta var eins og
að detta í dótakassa fyrir stór-
an strák að koma þangað í heim-
sókn.” -mþþ
Íslenskir bændur eru tækjasjúkir
Máni Jóhannesson á tækjabúnað upp á 60 til 80 milljónir króna. FRÉTTABLAÐIÐ/VÖLUNDUR
Útskriftarverkefni Daða Að-
alsteinssonar við Háskólann
í Reykjavík snýst um GPS-
vélstýringar. Niðurstaðan var
vélunum óneitanlega í hag.
Ein helsta tækninýjung á sviði
vinnuvéla á síðustu árum eru GPS-
vélstýringar, en þægindi slíks
búnaðar eru ótvíræðir. Hann gerir
gröfumanni kleift að vinna sjálf-
stætt eftir plani án þess að mæl-
ingamaður þurfi að taka svæðið út
sérstaklega. En burtséð frá þæg-
indunum vaknar spurning hvort
tæknin skili góðu verki.
Daði Aðalsteinsson bygginga-
tæknifræðingur ákvað að kanna
það í lokaverkefni sínu frá Há-
skólanum í Reykjavík. „Við fórum
út í verklegar framkvæmdir með
og án búnaðarins og mátum svo
niðurstöðurnar,“ segir Daði. „Við
grófum tvo 160 metra langa lagna-
skurði, við reyndar frekar erfiðar
aðstæður að vetri til, en það gekk
allt glimrandi vel að lokum.“
Niðurstöður Daða voru í ein-
földu máli þær að sú grafa sem
studdist við GPS vélstýringu hafði
yfirburði yfir hin, bæði hvað tíma
og efni varðar.
„Skurðurinn sem grafinn var
með gröfunni með GPS-vélstýr-
ingunni var líka einfaldlega
betri,“ segir Daði. „Við reiknuðum
það efni sem þyrfti að fara undir
lagnir í skurðina og þar kom GPS-
skurðurinn mun betur út.“
Daði segir að þótt vélstýring-
ar séu dýrar margborgi þær sig
þegar á lengri tíma sé litið. „Í
þenslunni hafa menn verið dug-
legir að kaupa sér þennan búnað
og ég held að flestir stærstu verk-
takanna eigi hann í dag,“ segir
hann. „En auðvitað verða menn
að setjast niður og reikna þetta út
hver fyrir sig.“ - tg
Yfirburðir GPS-vélstýringa
Daði Aðalsteinsson byggingatæknifræðingur naut liðsinnis Ísmar, Heklu og Íslenskra
aðalverktaka við gerð lokaverkefnis síns. MYND/VÍKURFRÉTTIR
Hönnum og smíðum skóflu
í öllum stærðum,
á allar gerðir vinnuvéla.
Frábært verð.
Gerum verðtilboð.
100% HARDOX
Tökum einnig
að okkur viðgerðir
á skóflum.
Stál og Suða EHF • Stapahrauni 8. • 220. Hafnafjörður
Simi: 5545454-6935454 • heimir@stalogsuda.is
Fyrirtækið Bessaborg hefur tekið
í notkun Volvo FH 8x4R-vörubíl,
með ábyggðum palli frá Zetter-
bergs.
Vörubifreiðin er mjög vel útbú-
in í alla staði með svefnhúsi, olíu-
miðstöð, VEB+ mótorbremsu, stál-
stuðara, hlífðarplötu undir olíu-
pönnu og margt fleira.
Pallurinn er bæði búinn sturt-
um og hliðarsturtum, hita í botni
og málaður í sams konar lit og bif-
reiðin sjálf.
Reynslan af pöllunum, sem eru
smíðaðir í Svíþjóð, hefur verið
góð hérlendis. Notkun þeirra við
jafnvel erfiðustu aðstæður þykir
renna stoðum undir þá staðhæf-
ingu.
Allar frekari upplýsingar er að
finna á www.brimborg.is.
-mmr
Hentar vel við
erfiðar aðstæður
Bessaborg tók á dögunum í notkun
Volvo FH 8x4R vörubíl, með ábyggðum
palli frá Zetterberg. Notkun pallanna við
erfiðustu aðstæður þykja sýna að þeir
henta vel hérlendis. MYND/ÚR EINKASAFNI