Fréttablaðið - 29.07.2008, Blaðsíða 27

ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚLÍ 2008 7vinnuvélar ● fréttablaðið ●
Caterpillar og NASA vinna nú
að því að hanna vinnuvélar fyr-
ir tunglið. Afraksturinn, tungl-
trukkurinn, er fjarstýrður og á
sex hjólum.
Allt frá því að Neil Armstrong
steig fyrstur manna á tunglið
hefur geimferðastofnun Banda-
ríkjanna, NASA, undirbúið bygg-
ingu geimstöðvar á tunglinu. Geim-
stöðin, sem best væri að lýsa sem
litlu þorpi, yrði staðsett á suður pól
tunglsins þar sem sólin skín nær
allan sólarhringinn. Stöðinni yrði
ætlað að auka getu okkar til að
kanna sólkerfið og vetrarbrautina,
enda auðveldara að skjóta á loft
gerfihnöttum og könnunar förum
frá tunglinu en jörðinni.
Hingað til hefur draumurinn
um geimstöð á tunglinu hljóm-
að sem fjarlægur vísindaskáld-
skapur en nú virðist vísindamönn-
um NASA vera full alvara því þeir
eru byrjaðir að huga að praktísk-
um atriðum eins og jarðvegsvinnu
á tunglinu. Til að vinna með jarð-
veg á tunglinu þarf vinnuvélar, og
engar venjulegar vinnuvélar.
NASA hefur nú leitað liðsinnis
Caterpillar við hönnum og smíði
fyrsta „tungl-trukksins.“ Báðir að-
ilar leggja til sérþekkingu sína og
reynslu, NASA úr geimnum og Cat-
erpillar frá erfiðum aðstæðum á
móður jörð. Eins og verkefnið lítur
út núna verður útkoman sexhjóla
fjölnota vél, kölluð „Chariot“.
Meginverk hennar á að vera
vega- og jarðvegsvinna en þar sem
ekki þykir hagkvæmt að flytja
sérhæfð tæki til tunglsins verður
vélin að vera hálfgerður þúsund-
þjalasmiður sem nýtist í hvert það
verkefni sem til fellur.
„Út frá því sem við þekkjum hér
á jörðinni er í raun hægt að hugsa
Chariot sem vörubíl sem hægt er
að setja á skóflu og ferja hluti á og
svo framvegis,“ segir Lucien Junk-
in verkefnastjóri hjá NASA.
Þó svo að tungl-trukkurinn beri
það ekki utan á sér er fyrirmynd
hans „The Multi Terrain Loader“,
sem er í notkun víða í heiminum
í dag, meðal annars hér á Íslandi.
„Við erum að þróa og prófa tækn-
ina í Caterpillar Multi Terrain
Loader en hún verður síðar heim-
færð upp á Chariot. Markmiðið er
að hægt verði að fjarstýra vélinni
eða gera hana algjörlega sjálf-
virka,“ segir Eric Reiners einn yf-
irverkfræðinga Caterpillar.
Hvort og þá hvenær tunglstöð-
in verður byggð er ógjörningur að
vita. Hins vegar er víst að ef hún
verður að veruleika mun Chariot
eiga heiðurinn af fyrstu skóflus-
tungu tunglstöðvarinnar. -tg
Multi Terrain Loader er
notaður til að prófa
og hanna stýribúnað
tungltrukksins.
Hann er einnig
að einhverju leyti
fyrirmyndin.
MYND/CATERPILLAR
Á tunglinu er lítið annað en urð og grjót, sem þyrfti að færa til með vinnuvélum verði
tunglstöðin að veruleika. NORDICPHOTOTS/GETTY
Vinnuvélar á tunglinu
* Y 18 - Verð nú kr. 1.590.000 + vsk
Y 15 - Verð nú kr. 1.390.000 + vsk
Verðlækkun
um kr. 107.000
frá því á síðasta ári
Yuchai smágröfur og kerrur
Til afgreiðslu strax
Gæði á góðu verði
Verktakar • Sumarhúsaeigendur • Bændur
Yuchai smágröfur
Perkins – Kubota mótor
Breikkanlegur undirvagn
Bridgestone belti
Hraðtengi
Tiltskó ur
Stauraborar
Ódýrar galvaniseraðar
sliskjukerrur með
Flexitor fjöðrun
og bremsum

* Y 18 - Verð í fyrra kr. 1.697.000
* Verð miðast við vél með einni skó u
Hagstæð lán! Hátt lánshlutfall! Lækkað verð!
„Trikkið við TAFE-vélarnar er að
nú geta menn keyrt nýja vél með
eldra útlitinu sem kom fyrst árið
1957,“ segir Borgþór Helgason,
eigandi BHtækni á Hellu, sem
nýverið hóf innflutning á TAFE-
dráttarvélum.
„Vélarnar eru framleiddar í
verksmiðju í eigu Ferguson á Ind-
landi. Ef menn vilja einfaldar og
ódýrar dráttarvélar lausar við
tölvubúnað þá eru þessar málið,“
segir Borgþór og undirstrikar að
hægt sé að nota TAFE í nánast
allan búskap. „Ég get einnig út-
vegað alla aukahluti fyrir þær svo
sem tætara og staurabor.“
TAFE-vélin er af gerðinni 37DI
Classic. „Kramið er það sama og
á 135-unni en húddið er það sama
og á 35-unni. Það er komin ein vél
til landsins og það er magnað að
prófa svona vél með gamla snið-
inu.“ - mþþ
Magnað að
prófa vélina
TAFE-vélarnar eru með eldra útlitinu.
Stálið í þeim er sterkt og þær nýtast í
flestallan búskap. MYND/FERGUSON-FÉLAGIÐ