Fréttablaðið - 30.09.2008, Blaðsíða 33

ÞRIÐJUDAGUR 30. september 2008 17
ÞORLEIFUR
GUNNLAUGSSON
UMRÆÐAN
Þorleifur Gunnlaugs-
son skrifar um
utangarðsfólk
Það sem er fyrst og fremst gott við stefnu
borgarinnar í málefnum
utangarðsfólks af báðum
kynjum er það að hún er
fyrsta stefna sinnar tegundar á
Íslandi og brautryðjandi sem slík.
Utangarðsfólk á erfitt með að bera
hönd fyrir höfuð sér, verja stjórn-
arskrárvarin mannréttindi og rétt
til húsaskjóls. Stefnan er árangur
af baráttu þeirra fjölmörgu sem
tekið hafa upp hanskann fyrir
þetta fólk. Það er verðugt mark-
mið að efla samstarf og forvarnir,
auka reglubundna þjónustu,
styrkja tímabundin úrræði og
fjölga langtíma úrræðum. Stefnan
er aðgengileg á vefsvæði Velferð-
arsviðs Reykjavíkurborgar.
Stefnumótun
Undirritaður hefur átt sæti í
starfshópi á vegum velferðarráðs
Reykjavíkur um málefni utan-
garðsfólks síðan 6. febrúar 2007,
eða í rúma nítján mánuði. Hópur-
inn boðaði fjölmarga hagsmuna-
aðila og fagfólk til samráðs og hélt
átján formlega fundi. Má þar
nefna fulltrúa frá Þjónustumið-
stöð Miðborgar og Hlíða (sem er
þekkingarmiðstöð í málaflokkn-
um), Landspítala, SÁÁ, Geðhjálp,
Krísuvíkursamtökunum og svo
mætti lengi telja. Safnað hefur
verið saman gríðarlegri reynslu
og þekkingu sem getur orðið góður
grunnur að stefnu borgarinnar í
málaflokknum. Þegar drögin að
stefnunni voru lögð fram til fyrstu
(og einu) umræðu í velferðarráði
lagði minnihlutinn til að þau yrðu
send til allra þeirra sem að málinu
komu til umsagnar. Slíkt er alvana-
legt og ber vott um vönduð vinnu-
brögð og virðingu fyrir þeim sem
að málinu hafa komið á formlegan
hátt. Þessu var samt sem áður
hafnað af hálfu meirihlutans.
Hjáseta
Vinstri græn í velferðarráði og
borgarráði ákváðu að sitja hjá við
afgreiðslu málsins aðallega af
neðangreindum ástæðum:
a) Stefnan tryggir það ekki að
utangarðsmenn fái þak yfir höfuð-
ið á þessu ári heldur einhvern tíma
á því næsta.
b) Opna á langtíma húsnæðisúr-
ræði fyrir utangarðskonur í neyslu
einhvern tíma á næsta ári. Þetta
þolir enga bið. Sumar konurnar
sjá sig tilneyddar að búa hjá körl-
um gegn misnotkun.
c) Talað er um að „skammtíma
gistiskýli uppfylli þær kröfur sem
gerðar eru til úrræða af þessu
tagi. Skoðaður verði núverandi
húsakostur og lagðar fram
tillögur að breytingum ef
þurfa þykir“. Og þetta á að
gera einhvern tíma á
næsta ári. Starfshópur
sem starfað hefur í nítján
mánuði hefur ekki skoðað
það húsnæði sem er til
staðar. Það hefur undirrit-
aður gert og er á þeirri
skoðun að neyðarskýlin
eru í húsnæði sem er í
raun ekki boðlegt þessu veika
fólki. Nú þegar þarf að byggja eða
kaupa sæmandi húsnæði í mið-
borginni.
d) Engin hugmyndafræði er í
stefnunni um bata og eðlilegt líf.
Þótt talað sé um „búsetuúrræði
með félagslegum stuðningi“ og
hafa eigi „samstarf um rekstur á
slíku úrræði við viðeigandi aðila“
er það ekki útlistað frekar. Stefna
í þessum málaflokki sem ekki
talar skýrt um leið út úr vandan-
um er gölluð.
e) Ýmislegt annað er umhugsun-
arvert eins og það að samkvæmt
stefnunni á það ekki að vera tryggt
fyrr en á árinu 2010 að utangarðs-
fólk njóti heimilislæknis.
Drög að stefnu VGR
Eftir þá vinnu sem nú hefur átt
sér stað telur undirritaður að eft-
irfarandi aðgerðir eigi að vera
skýrar í stefnu og aðgerðaráætlun
í málefnum utangarðsfólks en
sumar þeirra eru nú þegar í stefnu
Reykjavíkurborgar:
■ Rannsókn í samráði við fagaðila
á umfangi þeirra sem teljast til
utangarðsfólks. Má þar nefna
Landspítalann, SÁÁ, RKÍ, Geð-
hjálp, Samhjálp, Lögregluna og
Þjónustumiðstöð miðborgar.
■ Gistiskýli (neyðarathvarf) fyrir
konur og karla í neyslu. Staðsett í
eða við miðbæinn – tengt mötu-
neyti. Borgin kaupi eða byggi við-
unandi húsnæði.
■ Áfangahús fyrir konur og karla
í neyslu – staðsett í eða við miðbæ-
inn.
■ Færanleg hús fyrir pör og ein-
staklinga í neyslu sem ekki þrífast
í sambýli.
■ Búsetuúrræði fyrir konur og
karla í neyslu í eða við miðbæ.
■ Búsetuúrræði fyrir utangarðs-
fólk í bata tengt meðferðarstöð. 1-
3 ár.
■ Búsetuúrræði fyrir utangarðs-
fólk í bata í Reykjavík með miklu
utanumhaldi.
■ Félagslegt húsnæði, sjálfstæð
búseta.
Höfundur er borgarfulltrúi VG og
átti sæti í starfshópi um málefni
utangarðsfólks sem nýverið lauk
störfum.
Drög að stefnu Vinstri grænna í málefnum utangarðsfólks
Opna á langtíma húsnæðis-
úrræði fyrir utangarðskonur í
neyslu einhvern tíma á næsta
ári. Þetta þolir enga bið. Sumar
konurnar sjá sig tilneyddar að
búa hjá körlum gegn misnotk-
un.
Löggildir
rafverktakar
Rafmagnsvandamál
Talaðu þá við okkur
Uppl. síma
8604507 / 8494007
islagnir@islagnir.is
www.islagnir.is