Tíminn - 08.04.1982, Blaðsíða 12

Fimmtudagur 8. april 1982
■ Þann 3. mars síöastliöinn var
Barbican menningarstööin i City-
hverfi i Lundúnum formlega opn-
uö.
Hér er um aö ræða stærstu
menningarmiðstöö i V-Evrópu og
liggur viö aö sjálft Pompidou
safniö i París hverfi nú i
skuggann af þessu völundarhúsi
lista og menningar.
Upphafið
Upphaf Barbican menningar-
miöstöövarinnar má sjálfsagt
rekja til bréfs sem maöur nokkur,
Bryan Ansey, þá eftirlitsmaöur
Lundúnaborgar ritaöi breska
dagblaöinu The Times 4. júli 1953.
Þar stingur Ansey upp á þvi aö
svonefnt Cripplegate-svæöi innan
City-hverfis veröi byggt upp sem
ein skipulögð heild en svæöiö
haföi veriö i algjörri rúst eftir
loftárásir Hitlers 29. des. 1940.
En hugmynd Anseys um aö
reisa skipulagöa samsteypu
verslana og skrifstofa hlaut ekki
sterkan hljömgrunn. Aöalmót-
mæli komu innan City, þar sem
vart er hægt aö þverfóta fyrir
skrifstofu- og bankabyggingum
ýmiss konar. Forsvarsmenn
hverfisins töldu út I hött aö auka
enn viö skrifetofubákniö en voru
hins vegar til viðræöu um aöra
möguleika. Ýmsir voru hlynntir
þvi aö giæöa hverfiö meira li'fi og
sérstaklega eftir lokun vinnu-
staða. Loks var að mestu fallist á
hugmyndir arkitektanna
Chamberlain, Powell og Bon.
Þeir geröu reyndar aöeins ráö
fyrir einu leikhiisi og hljómleika-
sal i upphafi og höföu þá verðandi
ibúa svæöisins einungis i huga.
En heildarskipulagiö varö loks aö
veruleika árið 1955 og þá var
ákveöiö aö byggja ibúðarsvæði
með verslunum, skólum, opnum
svæöum, hUsnæði fyrir Guildhall
leiklistar og tónlistarskólann, á-
samt aöstööu fyrir listir ýmiss
konar og samkomur.
siöastliöinn var ein öruggasta
leiöin aö komast f Barbican aö
taka neöanjaröarlest út að Moor-
gate stööinni. Biöa þar rólegur
þangaö til einhver mannvera
birtist meö fiölu undir hendi.
Fylgja henni siöan fast eftir aö
tveimur ógnvekjandi stein-
kössum og velja loks inngöngu-
dyrnar sem fiölan fór ekki inn
um. Þetta hefur nd allt breyst til
batnaöar. Skilti og vegvisum ým-
iss konar hefur víöa veriö komiö
upp.
Henry Wrong, kanadiskur
maður, hefur verið fram-
kvæmdastjóri Barbican menn-
ingarstöðvarinnar frá upphafi.
Hann telur ástæðulaust aö óttast
aö fólk finni ekki Barbican eöa
nenni ekki aö fara langar vega-
lengdir. Svipaðar deilur hafa
myndast þégar Festival Hall
hljómleikahöllin á suöurbakka
Thamesár var tekin i notkun.
Hvur ætli nennisosum aö fara yf-
irThames til aö hlýöa á tónlist??
sögöu menn þá. Reynslan hefur
sannaö annað. Ef fólki er boöiö
upp á fyrsta flokks þjónustu og
góöar sýningar vilar það ekki
vegalengdir fyrir, sér, eru orö
Henry Wrong.
Barbican er staðsett skammt
frá St. Pauls dómkirkjunni og eru
5 neöanjaröarstöövar i 10. min.
göngufjarlægö, þar sem hægt er
að velja milli fjögurra mismun-
andi tegunda af lestum. 500 bila-
stæöi eru auk þess i byggingunni.
Húsnæðið:
Þaö er mjög erfitt aö gera sér i
upphafi grein fyrir stærð stöövar-
innar, þar sem hún ris inn á milli
hárra Ibúöarhúsa. Tilfinningin
þegar gengið er inn um aðal-
dyrnar er svipuö og þegar krakki
kemur i fyrsta sinn I fjölmennan
skóla. Enda hafa gestir kvartaö
um að missa af tónleikum eftir
heimsókn á salerni. Húsnæöiö
likist einna helst völundarhúsi.
BARBICAN
MIÐSTÖÐIN
OPNUÐ

“*•*«****,

■ Barbican-menningarmiöstööin er staösett i City kaupsýsluhverfi Lundúna. Athugiö aö skýja-
klúfarnir tveir tilheyra miöstööinni ekki aö vitaö sé...
Ariö 1962 eftir mikiö stapp og
stúss var loks hafist handa viö
byggingu íbúðarsvæöisins. Upp-
haflega var gert ráö fyrir 20
milljón punda kostnaði og aö
framkvæmdum yröi lokið eigi
siöar en áriö 1968. En eins og ým-
islegt annaö i byggingaráætlun
Barbican brustu þær vonir.
Kostnaöur varö aö lokum nærri
200 milljónum punda og fram-
kvæmdum eigi lokiö aö fullu fyrr
en áriö 1976.
Sir Edward Howard fyrrum
borgarstjóri Lundúna var einn
aöal andstæöingur fram-
kvæmdanna. Taldi hann m.a.
byggingu stórs sýningarskála
verstu ákvörðun er tekin heföi
verið i sogu City-hverfis siöustu
800 ár. Ariö 1971 ákváöu yfirvöld
City-hverfis loks aö hefjast handa
viö byggingu menningarstöðvar-
innar. Framkvæmdakostnaöur
var áætlaður um 20 milljónir
punda og takmarkiö var aö vigja
stööina á 25 ára krýningarafmæli
drottningar, áriö 1977. Sú áætlun
brást einnig hrapallega þvi
menningarmiöstööin var tekin i
notkun 3. mars siöastliöinn og
endanlegur kostnaöur er
ráögeröur um 153 milljónir
punda. Þrátt fyrir aö miöstööin
standi a.ö.l. undir 6 miiljón punda
árlegum rekstrarkostnaði er
óvist aö tap i sambandi viö bygg-
ingarframkvæmdir veröi nokk-
urn tima aö fullu bætt.
Tvenns konar gagnrýni:
Kostnaður er ekki eina hliö
málsins sem hefur hlotiö gagn-
rýni. Staðsetning stöövarinnar er
umdeild. Þar til 3. mars
Upplýsingabæklingar eru vart til
aö bæta ástandið, en þeir leggja
áherslu á stærðina: tvö leikhús,
þrir kvikmyndasalir, gróöurhús,
tveir sýningarsalir, bókasafn,
barir og veitingasalir liggur viö á
hverri hæö. Ef öll rör hússins
væru tengd saman i beina linu
næöu þau einum og hálf sinnum
utan um tvær helstu umferöar-
æöar út úr höfuðborginni i norður
og suöur eöa 75 milna vegalengd.
Sjálfsagt þarf nokkrar
heimsóknir i Barbican til aö vera
öruggur um að villast ekki.
Byggingin er öll á 9 hæöum og
samsvarar 5. hæö jaröhæö.
A 1. hæö eru: Kvikmyndasalur I
og Pit leikhúsiö sem rúmar
200manns i sæti.
Á2.hæðeru: 2 barir, aðstaða
bakvið leiksvið og salerni.
A 3. hæö eru: inngangur i hljóm-
leikasal og leikhús, við-
áttumikil anddyri og barir,
upplýsingar og miðasala,
fatahengi, banki og aö-
staöa fyrir British Airways
flugfélagið.
A 4. hæö eru: inngangur á I.
svalirleikhúss.
A 5. hæb eru: aöalinngangur,
sýningarsalur (þar er nú
sýnd kanadisk vefjalist),
inngangur á bókasafn, I.
svalir hljómleikasalar, 2.
svalir leikhúss, stór bar,
kaffihús, útisvæði með
gosbrunnum, tjörnum
o.fl..
A 6. hæö eru: inngangur á 2. hæð
hljómleikasalar og 3. sval-
ir leikhúss auk þess sem
bar sér til að enginn veröi
þyrstur.
A7. hæö eru: annar inngangur
bókasafns og miöasala á
meöan á sýningum stend-
ur.
A 8. hæö eru: sýningarsalur (þar
ernú Aftermath sýningin),
útisvæöi fyrir höggmyndir
og gróðurhús.
A 9. hæð eru:’svalir og gróður-
hús.
Ekki hefur allt þetta svæði
endanlega verið tekið i notkun.
Stærö stöðvarinnar fylgja fleiri
vandamál en aö verða áttaviltur.
500 bilastæði nægja varla þegar
Konunglega Shakespeare félagið
og Sinfóniuhljómsveit Lundúna
verða samtimis með leiksýningu
og tónleika. — RSC (Royal Shake-
speare Company) og LSO
(London Symphony Orchestra) fá
nú ákveðinn samastað i Barbican
fyrir starfsemi sina.
LSO:
LSO hefur veriö á hrakhólum
meö húsnæði og var þvi ekki að
undra þótt framkvæmdastjórinn
Alan Howard væri ánægður með
aöstæður. Taldi hann árangur
veröa meiri og betri nú þegar
hægt yröi að æfa á sama staö og
tónleikar eru haldnir. Hljóm-
leikasalurinn er hannaður með
þaö i huga að áheyrendur séu i
náinni snertingu við það sem
fram ferá sviðinu. Allir meðlimir
hljómsveitarinnar hafa tekið þátt
i hönnun salarins meö þeim af-
leiöingum að hér er liklega kom-
inn besti hljómleikasalur á
Bretlandi. Sérstök gúmmi hafa
veriö sett á teina neðanjarðar-
lesta er aka undir salnum til að
koma I veg fyrir nokkurn óþarfa
hávaöa.
LSO fær nú tækifæri til að virkja
heimsþekkta listamenn til starfa
s.s. Vladimir Ashkenazy, Hans
Werner Henze og Rudolf Serkin,
en sá siðastnefndi hefur farið þess
á leit við hljómsveitina að hún
aöstoöi hann við upptöku á öllum
pianókonsertum Mozarts. Fyrsta
starfsár Barbican eru 107 hljóm-
leikar á dagskrá og verða André
Previn og Colin Davies meðal
stjórnenda.
RSC:
Eftir aö hafa dvalið 21 ár i Ald-
wych leikhúsinu, þar sem
iskrandi snjáð áhorfendasæti
syngja sitt siðasta þessa dagana
flyst RSO nú um set og fær aðset-
ur i 1200 sæta leikhúsi Barbican.
Félagið fær auk þess afnot af
minna leikhúsi, The Pit, sem tek-
ur 200 manns i sæti.
Hyggst félagið halda áfram
óbreyttri stefnu og sýna ekki ein-
göngu verk Shakespeare heldur
ýmiss nýrri verk og önnur sigild
verk. Auk þess sér félagið um
kennslu i Guildhall, leiklistar- og
tónlistarskólanum i næsta ná-
grenni.
Trevor Nunn framkvæmda-
stjóri félagsins var hæstánægður
með allar aöstæður. Taldi hann
forsvarsmenn City hverfis bjóða
félaginu mjög hagstæð leigukjör
er leiddi til sparnaðar I rekstri
félagsins.
Háþróuð tækni auðveldar
félaginu flutning á leikritum frá
Stratford-upon-Avon. Við opnun
leikhússins 3. mars siöastliðinn
sýndi félagið jólaleikrit sitt, en
það er loks i júni, sem sest verður
endanlega að i Barbican og
verður þá sýnd sviðsetning
Trevor Nunn á fyrsta og öðrum
hluta Hinriks IV.
Drottning afhjúpar:
3. mars siðastliðinn rann loks
upp langþráö stund. Barbican
menningarmiðstöðin var form-
lega tekin i notkun.
Drottning skartaði sinu feg-
ursta og afhjúpaði marmara-
veggskjöld i tilefni dagsins. Sagði
hún m.a. að það sem hér væri
risið af grunni hlyti að teljast eitt
af undrum veraldar. Hennar
næsta verk var að opna tvær
sýningar. Sú fyrri — „After-
math” er sýning á frönskum
listaverkum eftir strið og kemur
hingað beint frá Pompidou safn-
inu i Paris. Hin siöari er sýning á
kanadiskri vefjalist. Drottning
skoðaði þvi næst bókasafn sem
tekiö veröur i notkun 1. april —
þaö skyldi þó aldrei verða april-
Sigurborg Ragnarsdóttir
skrifar frá London