Réttur - 01.10.1970, Blaðsíða 19

r.t \j:T° ■
[ - Íf J WvsmK&fc' , 7.., - 1
Engels í hópi þýzkra félaga í ágúst 1893 í sambandi við þing II. Alþjóðasambandsins í Ziirich. Frá vinstri
til hægri: Friedrich Simon, Frieda Simon, dóttir Bebels, Clara Zetkin, Engels, Julia og August Bebel, Ernest
Schaffer, Regine og Eduard Bernstein.
Þessi ósvikna pólitiska skynjun í tengslum við
djúpstæðan fræðilegan skilning á samhenginu milli
pólitisks gerræðis og efnahagslegrar undirokunar,
ásamt með hinni rikulegu lífsreynslu, gerðu það að
verkum að Marx og Engels voru einstaklega næmir
einmitt í pólitisku tilliti. Þessvegna fögnuðu þessir
reyndu byltingarmenn innilega hetjulegri baráttu
hins fámenna hóps rússneskra byltingarmanna gegn
hinni voldugu stjórn zarsins. Á hinn bóginn þótti
þeim sú tilhneiging náttúrlega grunsamleg að snúa
baki við nærtækasta og mikilvægasta verkefni rúss-
neskra sósíalista — að ná fram stjórnmálalegu
frelsi — vegna hugsanlegra efnahagsávinninga. Þeir
litu reyndar á það beinlinis sem svik við hina fé-
lagslegu byltingu. „Frelsun verkalýðsstéttarinnar
getur aðeins orðið verk verkalýðsstéttarinnar sjálfr-
ar", kenndu Marx og Engels ævinlega. En til þess
að berjast fyrir efnahagslegri frelsun sinni verður
öreigastéttin að komast yfir viss pólitísk réttindi.
Auk þess sá jafnt Marx sem og Engels að hin
pólitiska bylting í Rússlandi mun einnig hafa gifur-
lega víðtæka þýðingu fyrir verkalýðshreyfingu Vest-
urevrópu. Rússneska einveldið hefur frá alda öðii
verið hið trausta vigi alls afturhalds í Evrópu. Hin
einstaklega hagstæða aðstaða Rússlands á alþjóða-
vettvangi er leiddi af stríðinu 1870, sem olli lang-
varandi fjandskap milli Þýzkalands og Frakklands,
jók auðvitað aðeins mikilvægi rússneska einveldis-
ins sem afturhaldsrikis. Einungis frjálst Rússland,
sem hvorki þarf á því að halda að undiroka Pól-
verja, Finna, Þjóðverja, Armena og aðrar smáþjóðir,
né heldur að etja Frökkum og Þjóðverjum saman i
sífellu, mun létta núverandi stríðsklyfjum af Evrópu,
veikja öll öfl afturhaldsins í Evrópu og efla ev-
rópsku verkalýðsstéttina. Af þessum sökum óskaði
Engels þess innilega í þágu árangursrikrar verka-
lýðshreyfingar á Vesturlöndum að stjórnmálalegt
frelsi mætti halda innreið sina í Rússlandi. Með
honum hafa rússneskir byltingarmenn misst bezta
vin sinn.
Eilíf sé minning hins mikla baráttumanns og læri-
föður öreiganna, Friðriks Engelsl
Skrifað haustið 1895.
Fyrst birt 1896 i safnritinu
,,Rabotnik" (Verkamaðurinn), nr. 1 og 2.
155