Morgunblaðið - 12.05.2006, Side 34

34 FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
✝ Jón BergþórArngrímsson
fæddist í Höfða í
Glerárþorpi 14.
febrúar 1925. Hann
lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á Ak-
ureyri 5. maí síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Arngrím-
ur Jónsson frá
Holtakoti í Reykja-
hverfi, f. 20. maí
1888, lést í vinnu-
slysi á Gefjun 5. jan-
úar 1931, og Sigríð-
ur Jónsdóttir húsfreyja á
Grímsstöðum og starfsmaður á
Gefjun, f. í Geirhildargörðum í
Öxnadal 20. október 1891, d. 21.
janúar 1972. Systkini Jóns Berg-
þórs eru: 1) Bára, f. 9. ágúst 1916,
d. 15. feb. 1990, gift Jóni Guðjóns-
syni, 2) Guðrún Margrét, f. 9.
mars 1919, d. 30. júní 2005, gift
Brynjólfi Kristinssyni, 3) Björk, f.
17. júní 1927, gift Guðjóni Þor-
steinssyni, 4) Bjarki, f. 17. júní
1927, kvæntur Hjördísi Jónsdótt-
ur, 5) Rósa, f. 1929, d. 1930, og 6)
Arngríma Rósa, f. 8. júní 1931,
gift Jóni Sigurjónssyni.
Jón Bergþór kvæntist 25. des-
ember 1955 Jónínu Axelsdóttur,
f. á Akureyri 13. ágúst 1930. Jón
Bergþór og Jónína eignuðust þrjú
börn, þau eru: 1) Sigurður Helgi,
f. 12. september 1956, kvæntur
Hrafnhildi Eiríksdóttur, börn
þeirra eru Ingi Þór, f. 24. nóv-
ember 1995, og Arnar Freyr, f. 3.
ágúst 1999, en sonur Hrafnhildar
er Haukur Geir Jó-
hannsson, f. 1. febr-
úar 1985. 2) Magnea
Guðrún, f. 24. októ-
ber 1960, gift Jóni
Magnússyni, börn
þeirra eru Bergþór
Steinn, f. 27. ágúst
1990, og Hjörtur
Snær, f. 2. jan 1996,
en sonur Jóns er
Magnús, f. 25. apríl
1983. 3) Þórhallur,
f. 25. febrúar 1963,
kvæntur Ásdísi
Rögnvaldsdóttur, f.
10. júlí 1968. Sonur Þórhalls er
Konráð Þór, f. 15. nóvember 1991
(móðir Margrét Þóroddsdóttir),
og dóttir Þórhalls og Ásdísar er
Katrín, f. 12. mars 2001, en sonur
Ásdísar er Unnar Blöndal, f. 8.
maí 1995.
Jón Bergþór ólst upp í Gler-
árhverfi. Foreldrar hans reistu
húsið Grímsstaði og þar ólst hann
upp með móður sinni og systk-
inum, en faðir hans lést meðan
Jón Bergþór var aðeins barn að
aldri. Hann fór ungur til sjós og
var þá fyrst háseti hjá Jóni Guð-
jónssyni skipstjóra sem giftur var
Báru elstu systur hans. Jón Berg-
þór stafaði lengst af sinnar löngu
starfsæfi sem vélstjóri á togurum
Útgerðarfélags Akureyrar. Hann
bjó alla tíð á Akureyri, utan nokk-
ur ár sem þau hjónin bjuggu í
Keflavík. Útför Jóns Bergþórs
verður gerð frá Glerárkirkju í
dag og hefst athöfnin klukkan
10.30
Í dag verður borinn til grafar
tengdafaðir minn, Bergþór Arn-
grímsson og vil ég minnast hans með
nokkrum orðum. Þó liðnir séu tveir
áratugir frá því ég sá Bergþór í fyrsta
sinn er minningin enn mjög skýr. Við
Guðrún kynntumst þegar við bjugg-
um fyrir sunnan og höfðu kynni okkar
staðið allmarga mánuði þegar við fór-
um til Akureyrar um áramót. Þá kom
ég fyrst inn á heimili verðandi
tengdaforeldra minna í Lyngholti á
Akureyri. Þangað var gott að koma til
þeirra sómahjóna Bergþórs og Jón-
ínu. Tengdafaðir minn var traustur
maður, hæglátur og öruggur, en
nokkuð seintekinn að mér fannst sem
ungum óþolinmóðum manni. Eftir að
Bergþór kom í land og einkum eftir
að við hjónin fluttum til Akureyrar,
hafa kostir Bergþórs og persónuleiki
birst mér skýrar smám saman.
Undir hæglátu fasi var auðfundin
ákveðin og greinileg hlýja sem erfitt
er að lýsa með orðum. Margoft reynd-
ist tengdafaðir minn okkur hjónum
traustur bakhjarl og hjálparhella,
bæði við ýmiskonar smærri viðvik, en
einnig í stórum hlutum sem seint
verður fullþakkað.
Bergþór var fremur heilsuhraustur
á efri árum, fór mikið fótgangandi og
hjólandi og mætti oft á fótboltaleiki
hjá Þórsliðinu eða að horfa á barna-
börnin í íþróttum. Sjón hans fór þó
mjög hrakandi allra síðustu árin. Þá
voru barnabörnin hjálpleg að lesa fyr-
ir hann úr blöðunum og af textavarp-
inu, en hann var ákaflega minnugur
og þurfti ekki að endurtaka það sem
lesið var, úrslit leikja eða annað.
Styrktist samband hans við barna-
börnin síðustu æviárin.
Synir okkar, Bergþór og Hjörtur,
hafa verið mjög mikið hjá afa sínum
og ömmu og hafa hjá þeim fengið
traust og gott veganesti fyrir lífs-
göngu sína. Stundum detta upp úr
yngri syni okkar við matarborðið
ákaflega fullorðinsleg orð og orðalag
sem svo augljóslega er fengið frá „afa
Begga“ að við foreldrarnir getum
ekki varist brosi. Eldri sonur okkar
hefur greinilega fengið talsvert af
skapgerð afa síns og nafna, bæði
gegnum erfðir og uppeldi, en þessir
persónueiginleikar, einkum sjálfsagi
og fumlaus yfirvegun hafa nýst hon-
um til að ná mjög góðum árangri í
íþróttum og námi.
Megi Guð varðveita minningu Berg-
þórs Arngrímssonar um ókomna tíð.
Jón Magnússon.
Elsku afi minn, nú er komið að
kveðjustund. Þú varst góður afi. Ég á
eftir að muna eftir þér í hjartanu
mínu. Það var alltaf svo gott að koma
til ykkar ömmu. Þér fannst voða gam-
an að stríða og gantast í okkur krökk-
unum. Oft vorum við búnir að horfa
saman á fótbolta, en ef ég var ekki hjá
þér að horfa á leikina þá hringdi ég í
þig til að fá að vita hvernig þeir fóru
og hverjir skoruðu og varstu alltaf
með það á hreinu. Mikið á ég eftir að
sakna þín og allra stundanna með þér
elsku afi minn.
Takk fyrir allt elsku afi minn.
Elsku amma, megi Guð gefa þér og
okkur hinum styrk á þessari erfiðu
stundu.
Ingi Þór Sigurðsson.
BERGÞÓR
ARNGRÍMSSON
Takk fyrir allt, elsku afi
minn. Ég vil kveðja þig með
þessari bæn.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Arnar Freyr Sigurðsson.
HINSTA KVEÐJA
MINNINGAR
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
KRANSÆÐASJÚKDÓMAR eru
ört vaxandi heilsufarsvandamál á
Íslandi. Í tilefni af alþjóðadegi
hjúkrunarfræðinga 12. maí vill
fræðslunefnd fagdeildar
hjartahjúkrunarfræðinga vekja at-
hygli á einkennum kransæða-
sjúkdóma. Hér verður fjallað um
brjóstverk sem oftast er fyrsta
einkenni kransæðasjúkdóms.
Af hverju fær maður
brjóstverk?
Verkur fyrir brjósti getur átt sér
ýmsar orsakir. Hann getur til
dæmis komið frá hjarta, vélinda/
maga, stoðkerfi eða lungum. Hér
verður eingöngu fjallað um verk
fyrir brjósti sem kemur frá hjarta.
Kransæðarnar liggja utan á
hjartavöðvanum. Hlutverk þeirra
er að tryggja hjartanu súrefni og
næringu, en forsenda þess er full-
nægjandi blóðflæði til hjartavöðv-
ans. Brjóstverkur getur gert vart
við sig þegar súrefnisþörf hjartans
er ekki fullnægt. Hann getur með-
al annars stafað af þrengslum eða
stíflu í kransæðum hjartans, en
kransæðastífla er í daglegu tali oft
kallað hjartaáfall. Brjóstverkur
getur komið við líkamlega eða and-
lega áreynslu, eftir þunga máltíð
eða í kulda. Brjóstverkur getur
einnig gert vart við sig í hvíld.
Eftirfarandi einkenni geta bent
til kransæðaþrengsla/krans-
æðastíflu:
 Óþægindi/verkir fyrir miðjum
brjóstkassa sem standa lengur
en 5–10 mínútur.
 Óþægindin/verkirnir geta komið
og farið eða verið viðvarandi.
Þeim er oft lýst sem sviða-
tilfinningu, herpingi, þyngslum
eða bítandi verk. Þessum ein-
kennum er stundum ruglað
saman við brjóstsviða eða nábít.
 Verkir í efri hluta líkamans sem
jafnvel leiða út í vinstri hand-
legg eða báða handleggi,
herðar, bak, hnakka, háls,
kjálka eða maga.
 Óþægindunum/verkjunum geta
líka fylgt önnur einkenni, svo
sem höfuðverkur, slappleiki,
þreyta, ógleði, mæði, andnauð,
svimi, þungur hjartsláttur og
kaldur sviti.
Birting kransæðasjúkdóms er
oft á tíðum óljós og dæmi eru um
að vaxandi mæði og þreyta séu
einu einkennin. Þetta getur eink-
um átt við um eldri einstaklinga,
þá sem eru með sykursýki og kon-
ur.
Hvað skal gera ef
brjóstverkur gerir vart við
sig?
Algengt er að þeir sem fá brjóst-
verk í fyrsta sinn leiði hann hjá
sér og fresti því að leita sér lækn-
ishjálpar. Ef verkur eða óþægindi
hverfa ekki eftir örfáar mínútur og
þeim fylgja einhver þeirra ein-
kenna sem áður voru tilgreind ber
að taka það alvarlega. Þá er full
ástæða til að leita strax lækn-
ishjálpar og/eða hringja í neyð-
arlínuna 112.
Fólk sem greinst hefur með
kransæðaþrengsli ætti ávallt að
eiga og hafa meðferðis tungurót-
artöflur, einnig kallaðar sprengi-
töflur. Þær er hægt að fá án lyf-
seðils í næsta apóteki. Þess ber að
geta að þær eru viðkvæmar fyrir
ljósi og hnjaski og hafa stuttan
gildistíma.
Ef brjóstverkur hverfur ekki í
hvíld eða eftir inntöku þriggja
tungurótartaflna sem teknar eru
inn með fimm mínútna millibili
skal strax hafa samband við lækni
og/eða hringja í 112.
Mikilvægt er að greina snemma
eða útiloka kransæðaþrengsli frá
öðrum orsökum brjóstverks til að
árangursrík meðferð geti hafist
sem fyrst. Afleiðingar krans-
æðasjúkdóma geta haft varanleg
áhrif á heilsu og lífsgæði.
Fræðslunefnd fagdeildar hjarta-
hjúkrunarfræðinga,
ÁSTA JÚLÍA BJÖRNS-
DÓTTIR,
BJÖRK HARALDSDÓTTIR,
KRISTÍN SÆMUNDSDÓTTIR,
ÓLÍNA BJÖRG
EINARSDÓTTIR,
SIGURBJÖRG VALSDÓTTIR,
STEINUNN
ÞÓRARINSDÓTTIR,
hjúkrunarfræðingar á Landspít-
ala – háskólasjúkrahúsi.
Brjóstverkur: Er það
hjartaverkur?
Frá fræðslunefnd fagdeildar
hjartahjúkrunarfræðinga
Í DAG verður lagður hornsteinn að
Kárahnjúkavirkjun. Eftir þrjá mán-
uði verður álfleygurinn endanlega
rekinn í hjartað á þessari þjóð – þá
stendur til að fylla Hálslón en það
eru stærstu umhverfisspjöll okkar
tíma. Hvernig á okkur eftir að líða
þegar landið sekkur? Þessar ár
renna um æðar okkar, þetta land
ber okkur, þetta landslag gefur
okkur kraft. Árnar hverfa, foss-
arnir hljóðna og enginn hugsar um
hvað tekur við þegar lónið verður
orðið fullt af drullu eins og óhjá-
kvæmilegt er.
Erlend álfyrirtæki taka íslenska
pólitíkusa í nefið. Valgerður Sverr-
isdóttir virðir vísindarannsóknir að
vettugi, blikkar álbossana og segir
„Icelandic energy at very competi-
tive prices.“ Friðrik Sophusson hjá
Landsvirkjun fer fyrir her verk-
fræðinga í eyðileggingunni en
Finnur Ingólfsson og Siv Friðleifs-
dóttir hösluðu þeim völl. For-
ystumenn stóriðjuflokkanna á þingi
tilheyra fortíðinni. Þeirra frægð-
arsól mun hníga um leið og lónið
fyllist.
Ekki láta ykkur samt dreyma
um að Kárahnjúkavirkjun sé enda-
stöð. Æðið heldur áfram og stjórn-
völd rembast við að telja fólki trú
um að þeir sem eru andsnúnir ál-
verum og virkjunum séu á móti
landsbyggðafólki. Fólkið í landinu á
betra skilið.
Ímyndum okkur að í stað þess að
stjórnvöld hefðu beint fé og kröft-
um í þetta arðlitla risaríkisfyr-
irtæki Kárahnjúkavirkjun, hefði
frumkvæði einstaklinganna og hug-
myndauðgi fengið að ráða. Við
hefðum getað byggt upp háskóla,
þekkingariðnað, fyrsta flokks ferða-
þjónustu og blómlegt og fjölbreytt
atvinnulíf fyrir þetta hundrað millj-
arða lánsfé sem landsmenn allir og
afkomendur þeirra verða að end-
urgreiða. Allt er þetta mun arð-
bærara en stóriðjan og getur af sér
glæsilegra og mannvænlegra sam-
félag. Hvað eiga afkomendur okkar
eftir að segja við okkur? „Þið gáfuð
þjóðargersemarnar – og það til að
setja fólk inn í álbræðslur í eigu er-
lendra stórfyrirtækja sem hugsuðu
bara um eigin hag og hlógu að
stjórnvöldum sem gáfu landið og
seldu orkuna á útsöluverði!“
Enn er tími til að stöðva ódæðið.
Enn eru þrír mánuðir þar til byrjað
verður að fylla lónið. Höfum hug-
rekki til að hætta við! Sýnum af-
komendum okkar og umheiminum
að við bregðumst ekki á ögur-
stundu, að við höfum manndóm til
að að víkja af leið og losa okkur úr
álögum álfyrirtækjanna sem vilja
gleypa okkur með húð og hári!
Það er áhugavert sumar fram-
undan. Mótmæli verða á Kára-
hnjúkasvæðinu frá og með 21. júlí.
Allir landsmenn sem hafa áttað sig
og sjá gegnum virkjana- og stór-
iðjubrjálæðið eru hvattir til að fara
á staðinn og andmæla. Einnig er
vert að benda á skipulagðar ferðir í
sumar um þessa glæsilegu og víð-
áttumiklu náttúruparadís sem á að
fara undir vatn. Ekki missa af því!
Farið um þetta land og njótið þess
á meðan það er hægt.
Og það er fleira í farvatninu.
Þann 27. maí standa Íslandsvinir
fyrir göngu með lifandi tónlist og
fleiri uppákomum um miðbæ
Reykjavíkur, göngu fyrir hugviti,
sköpunarkrafti og frumkvæði og
gegn efnahagslegu ósjálfstæði, ein-
hæfu atvinnulífi og áframhaldandi
stóriðjuframkvæmdum.
Enn fremur hvetjum við alla til
að mæta á Austurvöll í dag kl. 15
til að segja: „Hættið þessari vit-
leysu!“
Það er ekki of seint núna. Eftir
þrjá mánuði getur það verið orðið
of seint.
Fyrir hönd Hætta!-hópsins,
ANNA ÁGÚSTSDÓTTIR,
GRÍMUR ATLASON, HELENA
STEFÁNSDÓTTIR, INGA DÓRA
JÓHANNSDÓTTIR, MARGRÉT
VILHJÁLMSDÓTTIR, ÓSK VIL-
HJÁLMSDÓTTIR, SIGRÍÐUR
ÞORGEIRSDÓTTIR, ÞURÍÐUR
EINARSDÓTTIR.
Við viljum ekki verða náttúrulaus!
Frá Hætta!-hópnum:
Allt hálendið undir: Virkjanaáform stjórnvalda samkvæmt 1. áfanga
rammaáætlunar.
Morgunblaðið birtir minningar-
greinar alla útgáfudagana.
Skil Minningargreinar skal senda í
gegnum vefsíðu Morgunblaðsins:
mbl.is (smellt á reitinn Morgun-
blaðið í fliparöndinni – þá birtist
valkosturinn „Senda inn minning-
ar/afmæli“ ásamt frekari upplýs-
ingum).
Skilafrestur Ef birta á minningar-
grein á útfarardegi verður hún að
berast fyrir hádegi tveimur virk-
um dögum fyrr (á föstudegi ef út-
för er á mánudegi eða þriðjudegi).
Ef útför hefur farið fram eða grein
berst ekki innan hins tiltekna
skilafrests er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi. Þar sem
pláss er takmarkað getur birting
dregist, enda þótt grein berist áð-
ur en skilafrestur rennur út.
Undirskrift Minningargreinahöf-
undar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir
greinunum.
Minningar-
greinar