Morgunblaðið - 16.05.2006, Blaðsíða 14
14 ÞRIÐJUDAGUR 16. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
ÍSLENSKT efnahagslíf er komið yf-
ir erfiðasta hjallann og ró er að fær-
ast yfir. Þetta var meðal þess sem
kom fram í ræðu Halldórs Ásgríms-
sonar forsætisráðherra á þeim hluta
ráðstefnu breska stjórnmála- og við-
skiptatímaritsins The Economist,
sem opin var fjölmiðlum, en ráð-
stefnan var haldin hér á landi í gær.
Halldór sagði ljóst að það væri al-
mennur skortur á þekkingu á ís-
lensku efnahagslífi erlendis. „Það er
ein helsta lexían sem óróleikinn að
undanförnu getur kennt okkur og
það er lexía sem við tökum ekki létt
á. Við höfum tekið mikilvæg skref til
að auka upplýsingarnar um íslenskt
efnahagslíf erlendis. Þetta á jafnt við
um íslensk fyrirtæki sem starfa á al-
þjóðamarkaði, bankana og stjórn-
völd.“ Hann sagði að þegar upplýs-
ingarnar hefðu skilað sér og ró
komist á í umræðunni, þá kæmi í ljós
að íslenskt efnahagslíf sé eitt það
auðugasta og samkeppnishæfasta í
heimi og þar sem vöxtur er hvað
mestur.
Halldór fór í ræðu sinni yfir stöð-
una í íslensku efnahags- og atvinnu-
lífi og sagði meðal annars að sú mikla
umræða sem verið hefur erlendis að
undanförnu sýndi að Ísland væri
ekki lengur einangrað land langt í
norðri. Óróleikinn á íslenskum fjár-
málamarkaði hafi komið fram víða
um heim, á mörkuðum sem eru mun
stærri en sá íslenski. Þetta sýni hve
íslenskt efnahagslíf sé í nánum
tengslum við efnahagskerfi heims-
ins. Þetta hafi bæði í för með sér
kosti og galla. „Okkar hlutverk er að
sjá til þess að ókostirnir vegi sem
minnst.“
Óróleikinn stendur stutt við
Fram kom í máli Halldórs að
lækkun á gengi krónunnar að und-
anförnu hafi verið fyrirséð og ekki
komið á óvart, nema hve hratt geng-
ið hefur lækkað á skömmum tíma.
„Ég er sannfærður um að núver-
andi óróleiki í íslensku efnahagslífi
muni standa stutt yfir,“ sagði Hall-
dór. „Viðskiptahallinn stafar að
stórum hluta af hinum miklu fram-
kvæmdum í áliðnaði og mun minnka
hratt eftir að þeim lýkur. Lækkun á
gengi krónunnar mun einnig stuðla
að betra jafnvægi í efnahagslífinu
því eftirspurn mun minnka og þann-
ig stuðla að minni viðskiptahalla. Þá
tel ég einnig að núverandi verðbólga
sé tímabundin og að þegar á næsta
ári muni verðbólgan verða nálægt
verðbólgumarkmiði Seðlabankans.“
Sagði hann að nú þegar séu komin
fram skýr merki um að það versta sé
yfirstaðið og að horfur framundan í
íslensku efnahagslífi séu betri en
verið hefur.
Mikilvæg uppbygging
Að lokinni ræðu Halldórs spurði
Vilhjálmur Egilsson, framkvæmda-
stjóri SA, hvort til stæði að einka-
væða fyrirtæki í orkugeira. Sagði
Vilhjálmur það sína skoðun að orku-
og stóriðjuframkvæmdir myndu
ekki vera eins umdeildar og raun ber
vitni ef ríkið væri ekki eins ríkur
þátttakandi í þeim og nú er.
Halldór svaraði því til að í framtíð-
inni muni ýmsir sjóðir hugsanlega
koma að orkufyrirtækjum, en engar
áætlanir séu uppi um að ríkið selji
hlut sinn í Landsvirkjun. Þá sagði
hann að það væri ekki hvað síst
vegna hinna miklu framkvæmda í
orkumálum og áliðnaði sem tekist
hafi að byggja upp mikla þekkingu á
þessum sviðum hér á landi, sem væri
mikils virði.
Halldór var einnig spurður um
hugsanlega aðild Íslands að Evrópu-
sambandinu og sameiginlegu mynt-
svæði sambandsins. Sagði hann að
því fylgdu ýmis vandamál að vera
með sjálfstæðan og lítinn gjaldmiðil,
en ekkert einfalt svar væri við þeirri
spurningu hvað heppilegast væri að
gera. Þessi spurning sé meðal þeirra
sem svara þurfi í framtíðinni, og ekk-
ert sé útilokað í þeim efnum.
Aukinn ójöfnuður
Þorvaldur Gylfason, prófessor við
Háskóla Íslands, steig í pontu og
sagði að ójöfnuður í þjóðfélaginu
hefði aukist að undanförnu. Hann
sagði að ástæðan fyrir því að hann
vildi hafa orð á þessu í fyrirspurn-
artíma á ráðstefnunni sé að benda á
að Hagstofan, sem heyrir undir for-
sætisráðuneytið, neiti því að birta
upplýsingar sem sýni fram á aukinn
ójöfnuð. Mikilvægt sé hins vegar að
fá þessar upplýsingar fram nú þegar
kosningar eru í nánd.
Halldór sagði Þorvald hafa flutt
pólitíska ræðu sem hann væri ekki
sammála. Skattar hefðu lækkað og
hann viti ekki til þess að til séu töl-
fræðiupplýsingar hjá Hagstofunni
sem sýni fram á aukinn ójöfnuð í
þjóðfélaginu, eins og Þorvaldur hafi
haldið fram.
Heimila fjárfestingar
útlendinga í sjávarútvegi
Þór Sigfússon, forstjóri Sjóvár,
spurði forsætisráðherra hvort til
greina komi að opna fyrir fjárfest-
ingar útlendinga í sjávarútvegi.
Í svari Halldórs kom fram að hann
hafi verið annarrar skoðunar en
hann er nú fyrir tíu árum. Þá hafi
hann talið það áhættusamt fyrir Ís-
land að útlendingar ættu hlut í
sjávarútvegsfyrirtækjum landsins.
Hann sjái það hins vegar ekki sem
jafn áhættusamt í dag og því telji
hann rétt að breyta lögum sem komi
í veg fyrir slíkar fjárfestingar.
Morgunblaðið/RAX
Pallborðið Halldór Ásgrímsson forsætisráðherra ræðir við Nenad Pacek, framkvæmdastjóra Evrópumála hjá Economist, að hringborðsumræðum lokn-
um á Nordica-hóteli í gær. Framan við þá sést m.a. í Þór Sigfússon, forstjóra Sjóvár, sem sat í pallborði ásamt Halldóri og Pacek.
„Efnahagslífið er komið
yfir erfiðasta hjallann“
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
! "# #
!
" # $%
&'
& #
$
( ) #
(!# ' * $ + *
,
,
&
- ./ 0 1 &21$
3
!
"
#
& . 0+ * 4 *
4 . 02 5 *
672
89& 8
.
:;## # . 0 !0
< !0
$ %
& & * =;2 2 0 -1> #-0 *
&'()
5?=@
-A0
0 0
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
; #1
; 0 0
/
/ / / / / /
/ /
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
BCD
/
B/CD
B/CD
B/CD
B/CD
BCD
B/CD
B
CD
/
B/CD
/
/
/
/
BCD
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
4 * 0
* #
: $
0A
* # E
( -
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
< 0 A)%
:4F# &2!*
0
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
RÁÐSTEFNUDEILD Economist
sendi frá sér tilkynningu í lok ráð-
stefnunnar í gær, m.a. þess efnis að
framámenn í viðskiptalífinu væru
hóflega bjartsýnir um framtíð ís-
lensks efnahagslífs. Gestir á ráð-
stefnunni hefðu verið ríflega 120 og
samhljómur hefði verið í umræðu-
hópi erlendra fjárfesta þar sem
fjallað var um stöðu Íslands í al-
þjóðlegu viðskiptaumhverfi.
„Það var mál manna að það væri
Íslendingum nauðsynlegt að auka
fjölbreytni til þess að jafna út vaxt-
arsveiflur í efnahagslífinu,“ sagði
Neil Prothero, ritstjóri gagnaöfl-
unardeildar Economist. Hann sagði
svigrúm vera til frekari vaxtar ann-
arra greina en stóriðju, t.d. í lyfja-
framleiðslu, banka- og ferðaþjón-
ustu. Allar þessar greinar hefðu
vaxið mjög að undanförnu. Að auki
væri Ísland kjörinn vettvangur fyr-
ir hvers kyns þekkingariðnað, t.d.
upplýsingatækni.
„Árangur íslenskra fjárfesta er-
lendis hefur verið ótrúlega góður.
Styrkur og fjölhæfni íslensku fyr-
irtækjanna og þau verðmæti sem
þau hafa skapað hvíla á traustum
undirstöðum. Þær munu verða
þeim grunnur til framtíðar,“ sagði
Hannes Smárason, forstjóri FL
Group, m.a. í erindi sínu.
Engin brotlending
„Það ríkir skilningur á því að
hægja mun á hagvextinum en það
verður engin brotlending,“ sagði
Neil Prothero ennfremur. „Það er
almennt viðurkennt að í náinni
framtíð þurfi að draga úr þeim
sveiflum sem einkennt hafa núver-
andi hagvaxtarskeið.“
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans, sagði m.a. í
sinni ræðu: „Það er ánægjulegt að
skynja að styrkur íslensks efna-
hagslífs endurspeglast aftur á
raunhæfari hátt í aðstæðum á
markaði. Íslenskir bankar hafa
áfram skilað góðum hagnaði og
uppgjör fyrsta ársfjórðungs undir-
strikar stöðu þeirra enn frekar.
Hagvaxtarhorfur á árunum 2008–
2010 eru jafnframt góðar, það er
meira en 3% í kjölfar lægri vænts
vaxtar á árinu 2007.“
Hóflega
bjartsýnir
6 * G
-H8
C
C
&:-=
"I
C
C
?? J,I
C
C
J,I(!
6
C
C
5?=I "
KL
C
C