Morgunblaðið - 02.02.2007, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. FEBRÚAR 2007 17
Veldu létt og mundu eftir ostinum!
Sæludagar
framundan
Árni Stefánsson viðskiptafræðingur
og lögg. fasteignasali
FASTEIGNASALAN
GIMLI GRENSÁSVEGI 13,SÍMI 570 4800 - FAX 570 4810
Traust þjónusta í 30 ár
www.gimli.is - ww.mbl.is/gimli
GRAFARVOGUR
EINBÝLI ÓSKAST
Mér hefur verið falið að leita eftir einbýlis-
húsi í Grafarvogi, fyrir ákveðinn kaupanda.
Æskilegt er að húsið sé á einni hæð, ekki
skilyrði. Einnig kemur til greina hús sem er
ekki fullbúið. Verðhugmynd 43-50 millj. fyrir
réttu eignina. Áhugasamir vinsamlega hafið
samband.
Allar nánari upplýsingar veitir Grétar Kjartansson sölum. fasteigna
á skrifstofu Gimli eða í síma 696 1126.
UMHVERFISVERNDARSINNAR hengdu í gær upp
áróðursborða sína á Eiffel-turninn í París en í dag
verður skýrt frá helstu niðurstöðum nýrrar skýrslu
loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna um hækkandi
meðalhitastig í andrúmsloftinu. Þegar hefur verið
skýrt frá því að í skýrslunni, sem yfir 2.000 vís-
indamenn eiga hlut að, sé greint frá auknum vísbend-
ingum um að mannlegar athafnir, einkum útblástur
koltvísýrings, CO2, vegna notkunar jarðefnaeldsneytis,
eigi þátt í að hækka meðalhitann á jörðinni.
Reuters
Gegn mengun í umhverfinu
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
STJÓRNVÖLD í Bagdad segja að
þau frábiðji sér að Íranar og Banda-
ríkjamenn dragi Íraka inn í inn-
byrðis deilur sem ekki komi þjóðinni
við, Írak eigi ekki að verða orr-
ustuvöllur þessara tveggja ríkja.
„Við viljum ekki að bandarískir her-
menn noti Írak sem stökkpall fyrir
árásir á Íran eða Sýrland og við
sættum okkur ekki við að Íranar
ráðist á bandaríska hermenn í
Írak,“ sagði Nouri al-Maliki, að-
þrengdur forsætisráðherrann, í vik-
unni.
Bandaríkjamenn saka Írana og
Sýrlendinga um að ýta undir átök í
Írak og almennt undir ókyrrð í Mið-
austurlöndum, segja klerkastjórn-
ina í Teheran útvega uppreisn-
armönnum í Írak vopn sem notuð
séu gegn Bandaríkjamönnum. En
málið er flóknara en svo að einvörð-
ungu sé um að ræða deilur Banda-
ríkjanna við áðurnefnd tvö ríki.
Íran er helsta ríki sjía-múslíma,
sem eru 10–15% allra múslíma en
langfjölmennasta fylking íslams er
hins vegar súnní-múslímar. Og öld-
um saman hafa Íranar litið niður á
araba þótt þeir hafi þegið af þeim
trúarbrögðin og letrið, tortryggnin
á sér djúpar rætur. Íslam klofnaði
skömmu eftir andlát Múhameðs
vegna deilna um erfðirnar. Lengst
af hafa fylkingarnar tvær lifað sam-
an í sæmilegri sátt en öðru hverju
hafa gosið upp blóðug átök og jafn-
vel stríð. Margir óttast nú að í aðsigi
séu hörð átök, sumir ganga jafnvel
svo langt að tala um „nýtt 30 ára
stríð“ og vísa þá blóðugs hildarleiks
í Evrópu á 17. öld þegar kaþólskir
og mótmælendur börðust um áhrif.
Milljónir manna féllu.
En hvað hefur breyst síðustu ár-
in? Tvennt: Sjítar í Írak hafa náð
þar völdum í krafti fjöldans, þeir eru
fjölmennastir og hafa flest atkvæði
og hins vegar láta Íranar æ meira
að sér kveða í heimshlutanum. Olíu-
auður þeirra gefur þeim byr undir
báða vængi og verði þeir einnig
kjarnorkuveldi gætu orðið straum-
hvörf í Miðausturlöndum. Íran verð-
ur þá helsta stórveldi svæðisins og
mun hreykja sér af því að hafa
hunsað hótanir Bandaríkjamanna
vegna kjarnorkutilraunanna og
komist upp með það. Verði hinir síð-
arnefndu að hrökklast frá Írak
bendir flest til að Íran muni komast
þar í yfirburðastöðu, a.m.k. um hríð.
Erfitt er að spá fyrir um viðbrögð
annarra öflugra ríkja á svæðinu en
þau eiga það öll sameiginlegt að þar
eru súnnítar í miklum meirihluta.
Auk Írans eru Tyrkir og Egyptar
vanir að líta á sig sem forystuþjóð-
irnar, Sádi-Arabar eru einnig að
bætast í hópinn vegna olíunnar.
Einhver ríkjanna munu sennilega
svara Írönum með því að koma sér
sjálf upp kjarnorkuvopnum. Ekki er
víst að Sádi-Arabar treysti á að
Bandaríkin veiti þeim um alla eilífð
vernd gagnvart ógnunum og jafnvel
árásum af hendi Írans.
Valdaklíkan í Sýrlandi er úr röð-
um minnihlutahópsins alavíta sem
eru oft taldir vera ein grein sjía-
íslams. Bashir al-Assad forseti er
aðþrengdur enda alavítar almennt
fyrirlitnir meðal annarra múslíma,
einkum súnníta sem telja þá vera
nánast villutrúarmenn. Assad hefur
lengi eflt tengslin við Íran og um
áratuga skeið hafa bæði Sýrlend-
ingar og Íranar stutt Hizbollah-
flokkinn í Líbanon sem er úr röðum
þarlendra sjíta.
Hálfmána-líking Abdullah
Margir súnní-arabar sjá fyrir sér
að uppstokkun geti orðið, sjítar
hætti að gegna því hefðbundna hlut-
verki sínu að vera minnimáttar í
heimi íslams. Þeir verði ekki hrjáð
fórnarlömb eins og þeir voru í Írak í
tíð Saddams heldur taki forystuna –
af súnnítum.
Abdullah, konungur Jórdaníu,
varaði þegar árið 2004 við því að slík
uppstokkun gæti verið í nánd. Ab-
dullah sagði að „sjíta-hálfmáni“ væri
að taka völdin á svæðinu, hann átti
við samstarf ríkja undir stjórn sjíta
er lægi í sveig með miðstöðvar í
Teheran, Bagdad og Damaskus,
höfuðborgum Írans, Íraks og Sýr-
lands. Þröngir hagsmunir sjíta ráði.
Stór minnihluta sjíta er í aust-
anverðri Sádi-Arabíu og í smáríkinu
Bahrein er meirihluti fólks úr röð-
um þeirra. Spárnar um uppgang
sjíta valda því víða ugg. Loks má
geta þess að stjórn Malikis stóð
þannig að aftöku súnnítans Sadd-
ams Husseins að mörgum trúsystk-
inum hans fannst hún bera keim af
hefndarþorsta sjíta, hún væri teikn
um válega framtíð.
Hriktir í samstöðunni
Í HNOTSKURN
»Sjítar vildu að völd Mú-hameðs gengju í erfðir og
píslarvottur þeirra er ímam
Ali sem var myrtur í Írak 680.
Kalífar eiga að vera afkom-
endur Alis, segja sjítar.
»Mesta virðingu bera sjítarfyrir 12. ímaminum sem
þeir segja hafa horfið árið 931
en hann muni snúa aftur í fyll-
ingu tímans.
»Helgisiðir sjíta og súnnítaeru um flest svipaðir og
fátt ber í milli trúarsetninga.
Reuters
Hátíð Íranskur drengur með móð-
ur sinni við hátíðarhöld í Teheran í
vikunni er minnst var dauða
ímamsins Ali við Kerbala í Írak 680.
Súnní-arabar ótt-
ast uppgang sjíta-
veldisins Írans