Morgunblaðið - 21.11.2007, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
VERÐ sjávarafurða hækkaði
hraustlega í september, um 1,8%,
frá fyrri mánuði mælt í erlendri
mynt, SDR. Afurðaverð á erlend-
um mörkuðum er í sögulegu há-
marki og hefur hækkað um tæp
6% á síðustu tólf mánuðum.
Þessi útreikningur er byggður á
tölum Hagstofunnar um meðalverð
allra tegunda sjávarafurða í ís-
lenskum krónum og á gengisbreyt-
ingum helstu gjaldmiðla. Frá
þessu var greint í Morgunkorni
Glitnins. Þar segir ennfremur:
„Ytri aðstæður sjávarútvegsfyr-
irtækja eru fremur óhagstæðar
um þessar mundir. Munar þar
mest um þorskkvótaniðurskurðinn
á yfirstandandi fiskveiðiári og all-
hátt gengi krónunnar. Auk þess er
olíuverð hátt. Segja má að hátt af-
urðaverð í erlendri mynt valdi því
að afkoma sjávarútvegsfyrirtækja
er enn þolanleg. Vísbendingar eru
um að hægja muni á hækkun af-
urðaverðs á næstunni, og í ein-
hverjum tilvikum gæti orðið lækk-
un. Gengisspá okkar gerir aftur á
móti ráð fyrir nokkru veikari
krónu en nú er á næsta ári. Horfur
fyrir næsta ár eru því skárri
vegna þessa.“
Enn hækkar verðið
        


  









-


0
-



1


,



  


   


    ! " 
ÞRÍR þingmenn Vinstri grænna
hafa endurflutt tillögu til þingsálykt-
unar um leiðir til að auka fullvinnslu
á fiski hérlendis. Í tillögunni segir að
Alþingi álykti að fela sjávarútvegs-
ráðherra að kanna orsakir mikils út-
flutnings á óunnum fiski á fiskmark-
aði erlendis og mögulegar leiðir til að
auka í staðinn fullvinnslu innan-
lands. Ráðherra birti Alþingi niður-
stöður sínar og tillögur eins fljótt og
unnt er.
Í greinargerð með frumvarpinu
segir að útflutningur á óunnum fiski
í gámum á fiskmarkaði erlendis hafi
aukizt gríðarlega. Þessi útflutningur
hafi veruleg neikvæð áhrif á þjóð-
arbúið, enda ljóst að hægt væri að
auka útflutningsverðmæti þessa afla
umtalsvert ef hann væri unninn hér
á landi. Bent er á að hráefnisskortur
sé viðvarandi vandamál í íslenzkri
fiskvinnslu, ekki sízt hjá þeim fyr-
irtækjum, sem reka fiskvinnslu án
útgerðar og treysta því á nægt fram-
boð af fiski á innlendum mörkuðum.
Í greinargerðinni segir ennfrem-
ur: „Spyrja má hvað valdi því að
óunninn fiskur sé fluttur úr landi í
þessum mæli. Margir hafa haldið því
fram að orsakanna megi leita í ólík-
um vigtunarreglum og svokallaðri
yfirvigt sem tíðkast á erlendum fisk-
mörkuðum. Að minnsta kosti virðist
ekki eingöngu unnt að skýra hinn
mikla útflutning með vísan til þess
að hærra verð fáist fyrir fiskinn á er-
lendum mörkuðum enda hefur fisk-
verð verið mjög hátt á fiskmörkuð-
um hérlendis undanfarin ár. Í
þingsályktunartillögu þessari er lagt
til að ráðherra kanni hvaða undir-
liggjandi ástæður og orsakir séu fyr-
ir þessum mikla útflutningi og komi
með tillögur til úrbóta.“
Fullvinnsla innan
lands verði aukin
Vinstri grænir vilja að kannaðar verði
orsakir útflutnings á óunnum fiski
Morgunblaðið/Hjörtur
Fiskvinnsla Ýsan handflökuð fyrir
útflutning í Hafgæðum.
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
STAÐA þorsksins á mörkuðum í
Evrópu er sterk. Þrátt fyrir minna
framboð halda lykilmarkaðir áfram
að flytja inn bæði fersk og fryst
flök. Á fyrri helmingi þessa árs
jókst innflutningur þorskflaka til
Þýzkalands um 28% og fór í 11.950
tonn. Frakkar juku sinn innflutning
um 4% og fóru í 8.740 tonn. Hins
vegar minnkaði innflutningur inn á
stærsta markaðinn, Bretland, um
8% og nam alls 43.240 tonnum.
Eftirspurnin leiðir eðlilega til
verðhækkunar og hefur verðið í
þessum löndum hækkað um 12 til
19%.
Kínverjar juku markaðshlutdeild
sína í Evrópu á fyrri helmingi árs-
ins. Í Þýzkalandi varð aukningin
63%, 36% í Frakklandi og 20% í
Bretlandi. Norðmenn virðast hafa
farið halloka á þessum mörkuðum.
Útflutningur þeirra á öll stærstu
markaðssvæðin dróst saman, meðal
annars Rússland. Það gerist þrátt
fyrir að þorskkvóti þeirra sé svip-
aður og árið áður.
Verð á þorskflökum hefur verið
stöðugt og gott og gert er ráð fyrir
að það haldi áfram að styrkjast.
Þrátt fyrir mikla samkeppni frá
hvítfisktegundum úr fiskeldi, eru
markaðirnir í Evrópu enn tilbúnir
að borga meira fyrir þorskflökin.
Framboð á þorski lítur ekki vel
út. Þar skiptir niðurskurðurinn hér
við land mestu máli, enda nemur
hann 63.000 tonnum. Það er sam-
dráttur við Færeyjar, en staðan við
Noreg er nokkuð góð. Þá virðist
þorskstofninn í Norðsjó vera að
braggast, en ekki er ljóst hvenær
það skilar sér í aukinni veiði. Staðan
í Eystrasaltinu er slæm. Þá hafa
þorskveiðar í Kyrrahafi dregizt
verulega saman. Loks er ljóst að
framboð af alaskaufsa á einnig eftir
að minnka um nálægt 7% og verði
um 1,3 milljónir tonna. Staða ufsa-
stofnanna er talin nokkuð góð og því
ekki ólíklegt að kvóti á þeim verði
aukinn í framtíðinni. Þegar mest var
veiddust um eða yfir 6 milljónir
tonna af alaskufsa á ári.
Sterk staða þorsksins
#$ 


%& '
( )
&)

&

!







*&  

)
! " 









 











     

     

 Kínverjar juku
markaðshlutdeild
sína í Evrópu
verulega á fyrri
helmingi ársins
Í HNOTSKURN
»Eftirspurnin leiðir eðlilegatil verðhækkunar og hefur
verðið í nokkrum löndum
hækkað um 12 til 19%.
»Framboð á þorski líturekki vel út. Þar skiptir nið-
urskurðurinn hér við land
mestu máli, enda nemur hann
63.000 tonnum.
»Verð á þorskflökum hefurverið stöðugt og gott og
gert er ráð fyrir að það haldi
áfram að styrkjast.
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
LAUNAGREIÐSLUR í Færeyjum
fara enn vaxandi. Mestur er vöxt-
urinn í fiskeldi, eða 33%. Á hinn
bóginn lækkuðu launagreiðslur í
fiskvinnslu um 3%.
Það er hið opinbera í Færeyjum
sem greiðir mest laun en einkageir-
inn fylgir fast á eftir. Sjávarútveg-
urinn er umsvifamikill og greiðir
um 14,2 milljarða í laun fyrstu 10
mánuði ársins. Það er aukning um
4% miðað við sama tíma í fyrra. Séu
einstakar greinar sjávarútvegsins
skoðaðar kemur í ljós að fiskeldið
greiðir ríflega milljarð í laun og er
það 33% aukning miðað við sama
tíma í fyrra. Útgerðin greiðir 9,3
milljarða í laun og er það aukning
um 3%. Það er hins vegar sam-
dráttur í fiskvinnslunni. Þar námu
launagreiðslur umrætt tímabil 3,4
milljörðum króna og er það 3%
samdráttur.
Skýringin á þessum breytingum
liggur í því að fiskeldi er að vaxa
fiskur um hrygg á ný eftir verulega
rekstrarerfiðleika undanfarin ár,
meðal annars vegna sjúkdóma í eld-
isfiski. Fiskvinnslan á við erfiðleika
að stríða vegna hækkandi hráefn-
isverðs og minna framboðs á fiski til
vinnslu. Hún á einnig í erfiðleikum
með að fá starfsfólk, en verulegar
hömlur eru á flæði verkafólks til
Færeyja. Hækkun á launa-
greiðslum í útgerðinni stafar af
verulegri hækkun á fiskverði upp úr
sjó en aflinn hefur á hinn bóginn
dregizt nokkuð saman.
Sé litið á útflutning frá Fær-
eyjum kemur í ljós að samdráttur
hefur orðið í útflutningi á botnfiski
fyrstu níu mánuði ársins. Á það
bæði við magn og verðmæti. Á
þessu ári er magnið tæplega 52.000
tonn, sem er 7.000 tonnum minna
en í fyrra eða 12% samdráttur. Í
verðmæti nam útflutningur nú um
15,6 milljörðum íslenzkra króna,
sem er 5% samdráttur. Svipaður
samdráttur er í flatfiskinum, en
mun meiri í uppsjávarfiski eða 23%
mælt í verðmæti. Fiskeldið skilar
hins vegar meiru nú og nemur
aukningin 40% í verðmæti og 74% í
magni. Útflutningur eldisfisks fór
úr 7.700 tonnum í 13.400 tonn.

 !" #$#






  




 




 
%& $!!'
( )$!!!'  $"# *
+ $,- )$!! )$!.!*



" 
/ 
  / /0 ! 
/1
 00
/1 /110
!"
   
  


 
+
  ) 
, )  

-./ 
/


  
 

-


0
2





Fiskeldið
borgar vel
Í HNOTSKURN
»Hækkun á launagreiðslum íútgerðinni stafar af veru-
legri hækkun á fiskverði upp úr
sjó en aflinn hefur á hinn bóginn
dregizt nokkuð saman.
»Sé litið á útflutning frá Fær-eyjum kemur í ljós að sam-
dráttur hefur orðið í útflutningi
á botnfiski fyrstu níu mánuði árs-
ins.
Allt til rafsuðu
Þú færð allt til rafsuðu hjá okkur
Tæki, vír og fylgihluti
Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími 510 4100 • www.danfoss.isDanfoss hf