Morgunblaðið - 29.12.2007, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Þ
að er flókið að vera til.
Okkur líður eins og við
höfum loks fundið hinn
eina sanna tilgang en áður
en við vitum af er sá til-
gangur uppurinn. Okkur líður vel en
svo líður okkur illa, við erum ánægð í
vinnunni en litlu síðar hundóánægð,
við viljum borða hollt en látum freist-
ast, við hættum að reykja en hættum
við að hætta. Við viljum breyta til og
breyta okkur sjálfum en hversdagur-
inn er samur við sig og breytingar láta
á sér standa. Það er einfaldlega flókið
að vera til.
Ég lít áramót alltaf jafnhátíðlegum
augum: ég ímynda mér í hvert sinn að
nú sé möguleiki á nýju upphafi. Ég á
að baki ógrynni áramótaheita sem
hafa meira og minna öll farið í vaskinn
en ég gefst ekki upp. Ég fer aftur á
fulla ferð núna með ný fyrirheit, þrátt
fyrir öll hin sem hurfu, ég lofa bót og
betrun, upphugsa eitthvað gott eða
frumlegt sem ég þykist ætla að standa
við, horfi björt fram á við. Mér finnst
óumræðilega spennandi að vilja byrja
upp á nýtt. Það tekst en svo tekst það
kannski ekki.
Á árinu 2008 ætla ég að reyna að
gera margt ólíkt því sem ég gerði á
síðasta ári. Sumt af því telst til mun-
aðar eins og t.d. að tefla meira. Að
stunda taflmennsku er í mínum huga
munaður sem tengist listinni að lifa og
leika sér. Hvers er frekar þörf í nýjum
áramótapakka?
Það að tefla kennir okkur t.d. það að
við erum alltaf að gera mistök, stöð-
ugt, eilíflega, en mitt í öllum afleikj-
unum getur líka skinið í von og snilli,
dug og þor, óvænt tækifæri. Sigurinn
felst á endanum í því hvernig við tök-
umst á við eigin mistök á meðan
klukkan tifar, og hvað við gerum úr
því sem heppnast illa ekki síður en því
sem heppnast vel.
Það að kunna að höndla óvissuna
hefur takmarkalaust gildi í skákinni: að
leika þótt maður skilji ekki alveg stöð-
una og efist um eigin sýn. Margir halda
að góður skákmeistari sé sá sem geti
reiknað allt út, hugsi marga leiki fram í
tímann og sjái lengra en aðrir. Þetta er
að hluta til rétt en bara að hluta. Af því
að jafnvel þótt meistarinn geti reiknað
út fjölda ólíkra leikjaraða þá lendir
hann samt alltaf í sömu erfiðu ákvörð-
uninni: hverja af þessum leikjaröðum
skal velja? Hver er best, fallegust,
vænlegust, skemmtilegust, sigur-
stranglegust, þessi staðan eða hin, og
hvað svo?
Jafnvel heimsmeistari hefur aldrei
vissu fyrir framhaldinu, ekki í einni
einustu skák. Þar duga engin reikni-
líkön heldur innsæi og djörfung, að
hafa „eitthvað á tilfinningunni, finna
það á sér“ og þora að fara eftir því,
eða einfaldlega bara að viðurkenna að
við skiljum ekki í hverju við erum lent
en látum samt vaða. Ófullkomin áætl-
un er alltaf betri en engin áætlun, eitt-
hvað markmið er alltaf betra en ekki
neitt: spurningin er að hrökkva eða
stökkva sama hversu þrengir að og
burtséð frá því hversu lítils við erum
megnug.
Það er list að leika og slá á klukku,
en það er líka hluti af hverri einustu
skák að leika af sér. Það er þjálfuð
kúnst að komast yfir eigin afleiki,
sætta sig við þá nýju erfiðu stöðu sem
kemur upp á borðið við hvern leik og
afleik. Það er aðeins eitt sem sá sem
teflir veit fyrir víst: klukkan tifar,
staðan á borðinu er staðan sem glíma
verður við, óvissan leggst aldrei til
hvílu. Leiðin að tindinum er vörðuð
mistökum vanhugsunar, breyskleikum
og göllum en líka leikgleði og fjöri.
Upp er hægt að komast ef ekki er gef-
ist upp en tindurinn er sjaldnast sá
sem maður hélt og útsýnið annað en
lagt var upp með. Við sitjum aldrei ein
að tafli: við ráðum aldrei alveg för.
Það eru alltaf mýmargar mismun-
andi leiðir til vinnings eða taps. En
andinn sem við þurfum á að halda er
aðeins einn: baráttuandi, leikgleði og
þrjóska hið innra, máttur til úthalds
og sköpunar, að skilja eigin takmark-
anir og stilla upp á nýtt ef því er að
skipta. Þar sem er þrjóska þar er von
og vonin er undir okkur sjálfum kom-
in. Þau sem gefast ekki upp þrátt fyrir
vonleysið, þau sem þrauka í myrkrinu
og ráðvillunni, þau sem leika þrátt fyr-
ir að vita ekki hverju þau eiga að
leika, þau sem smíða áform, jafnvel
áform sem bregðast, þau geta snúið
taflinu við, búið til nýtt upphaf. Það
geta allir.
Allt er hægt af því að óvissan geym-
ir hið óvænta og kraftaverk eru stað-
reynd. Út í óvissuna með okkur,
stökkvum út í myrkrið, út í flugeldana,
út í árið! Megi nýja árið færa okkur
öllum gæfu og gleði og óvænta sigra.
Að höndla óvissuna
» Okkur líður vel ensvo líður okkur illa,
við erum ánægð í
vinnunni en litlu síðar
hundóánægð, við viljum
borða hollt en látum
freistast, við hættum að
reykja en hættum við að
hætta.Guðfríður Lilja
Grétarsdóttir
PISTILL
Hljóðpistlar Morgunblaðsins,
Guðfríður Lilja Grétarsdóttir
les pistilinn
HLJÓÐVARP MBL.IS
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
FERNIR þríburar fæddust á fæð-
ingardeild Landspítala við Hring-
braut á þessu ári. Er það töluverð
aukning frá fyrra ári en þá fæddust
einir þríburar á spítalanum.
Fæðingum á spítalanum heldur
áfram að fjölga og í gær höfðu það
sem af er ári fæðst rúmlega 3.100
börn en þau voru 3.074 í fyrra.
Fjölgunin skýrist e.t.v. af því að
konum á frjósemisaldri (18-40 ára)
hefur fjölgað um nær 9% á höfuð-
borgarsvæðinu síðastliðinn áratug.
Um 70% kvenna á Íslandi fæða á
Landspítalanum en árlega fæðast
milli 4.200-4.300 börn á landinu.
„Ein helsta breytingin milli ára
er að fæðingum í Hreiðrinu hefur
fjölgað en þær eru orðnar um 770
það sem af er ári,“ segir Hildur
Harðardóttir, sviðsstjóri lækninga
á kvennasviði LSH.
Hreiðrið er deild sem ætluð er
fæðandi konum án áhættuþátta.
Þar sjá ljósmæður um fæðingarnar
að mestu. Konur sem velja að fæða í
Hreiðrinu hafa að jafnaði gert það
upp við sig að þær vilji fæða á sem
eðlilegastan máta.
Fjöldi keisaraskurða í ár er um
17,8% sem er svipað og verið hefur.
Tíðni keisaraskurða jókst jafnt og
þétt á tímabilinu 1994-2003 en hef-
ur verið nokkuð jöfn síðan. Í mörg-
um nágrannalanda okkar er hún
komin yfir 20%. „Við reynum að
framkvæma keisaraskurði sam-
kvæmt réttum ábendingum en ekki
eingöngu ef um ósk móður er að
ræða því keisaraskurður er heil-
mikið inngrip,“ segir Hildur.
Tíðni fyrirburafæðinga á LSH er
5,9% það sem af er ári. Hefur sú
tala farið hækkandi alls staðar í
heiminum sem talið er m.a. skýrast
af fjölgun glasafrjóvgana og fjöl-
burafæðinga.
Síðustu ár hefur fæðandi konum
með erlent ríkisfang fjölgað tölu-
vert. Fjölgunin var 40-50% milli ár-
anna 2006 og 2007. Þjónusta við
einstaklinga sem skilja ekki ís-
lensku er ávallt vandasöm og krefj-
andi bæði fyrir þá sem hennar njóta
og hana veita en leitast er við að
hafa túlka til staðar, segir í starf-
semisupplýsingum spítalans frá því
haust þar sem fæðingar voru í
brennidepli.
Endurbætur voru gerðar á fæð-
ingardeildinni í ár. Var t.d. sett upp
salerni og sturta fyrir hverja stofu.
„En auðvitað vildum við gjarnan
hafa hana enn betri,“ segir Hildur.
Barnsfæðingum heldur áfram að fjölga á Íslandi
Fernir þríburar fæddust
á Landspítalanum í ár
Morgunblaðið/Ásdís
Nýfædd Þessi stúlka er ein þeirra fjölmörgu barna sem komu í heiminn á
Landspítalanum í ár. Þar hafa það sem af er ári fæðst yfir 3.100 börn.
FLUTNINGASKIPIÐ Wilson
Muuga, sem nú heitir Karim, hefur
nú verið í ferðum fyrir líbanskan eig-
anda skipsins, í innanverðu Miðjarð-
arhafi og Svartahafi. Um tveir mán-
uðir eru síðan skipið var tekið í
notkun eftir vægast sagt viðburða-
ríka mánuði á undan.
Fáir vissu hvað Wilson Muuga var
fyrir 19. desember 2006, en þann dag
sigldi skipið í strand við Hvalsnes og
upp frá því var nafn skipsins á hvers
manns vörum. Það kom ekki til af
góðu, því bæði hlaust nokkur olíu-
mengun af slysinu og ekki síst fólst
alvarleiki málsins í láti dansks varð-
skipsmanns við björgunartilraunir.
Eftir fjögurra mánaða strandlegu og
miklar tilfæringar við að bjarga olíu
úr skipinu ásamt bráðabirgðavið-
gerðum sem nægðu til að koma skip-
inu út, losnaði það af strandstað 17.
apríl sl.
Líbanskur kaupandi skipsins fékk
það afhent 1. maí og breytti nafninu í
Karim. Skipið var í viðgerðum í Hafn-
arfirði til 4. júní og var þvínæst siglt
fyrir eigin vélarafli til Líbanons.
Í lok október lauk viðgerðinni og
var nú skipið tilbúið til notkunar á
nýjum slóðum undir nýju nafni fyrir
eigandann nýja. Að sögn Guðmundar
Ásgeirssonar, stjórnarformanns
Nesskipa, sem áður gerði út gamla
Wilson Muuga, mun skipið hafa þjón-
að nýja eigandanum áfallalaust þá tvo
mánuði sem það hefur verið í förum.
Wilson Muuga á ný
í fragtflutningum
Morgunblaðið/ÞÖK
Skipið Wilson gamli Muuga heitir
nú Karim og siglir á Miðjarðarhafi.
SPÁÐ er hlýindum, hvassviðri og
mikilli rigningu um mestallt landið á
sunnudag. Því má búast við asahláku
víða um landið. Sjóvá hefur varað
fólk við veðrinu og hvetur það til að
gæta að því að niðurföll stíflist ekki.
Árni Snorrason, forstöðumaður
Vatnamælinga Orkustofnunar, segir
að sökum hlýinda undanfarið sé ekki
mikill snjór á hálendinu. Ekki er
heldur mikill ís í stórám. Árni sagði
að flóðahætta færi alveg eftir magni
úrkomunnar á sunnudag. Hann taldi
þó fremur litla hættu á flóðum því
spáð væri snöggu áhlaupi.
Vatnamælingar munu fylgjast vel
með úrkomunni og því sem gerist á
mælum í ám, en mælar eru bæði á
hálendinu og niðri á láglendi á Suð-
urlandi.
Steinar Halldórsson, bóndi í Auðs-
holti 4, en þar varð mikið flóð fyrir
rúmu ári, taldi veðurspána þannig að
ekki væri mikil hætta á flóði. Í gær
var spáð stórrigningu á sunnudag.
Ef því hefði verið spáð að rigna
myndi lengur þá hefði verið meiri
flóðahætta. Steinar sagði drjúgan
snjó til að bráðna. Hann taldi líklegt
að Hvítá færi á ís í gærkvöldi en
hann yrði fljótur að grotna niður.
Kominn var ís á Stóru-Laxá í gær
enda 17 stiga frost í fyrrinótt. Stein-
ar sagði að ef mikið rigndi á sunnu-
dag myndi hann taka hrossin á
öruggt svæði heima á bæ. Hann
sagði að menn væru betur vakandi
fyrir flóðahættu eftir reynsluna frá
því í fyrra.
Tryggingafélagið Sjóvá hefur sent
út viðvörun og bendir á að mikilvægt
sé að hreinsa vel frá öllum niðurföll-
um, t.d. í kjallaratröppum og á svöl-
um. Eins þurfi að athuga hvort hætta
sé á að lausamunir á borð við sleða
geti fokið og valdið skemmdum. Þá
bendir Sjóvá á að ástæða sé til að við-
hafa sérstaka varúð við meðferð
flugelda í veðri líku því sem spáð er á
gamlárskvöld. Víða er spáð hvass-
viðri og því er hætta á að skoteldar
fari ekki þá leið sem ætlast er til.
Slagviðri og asa-
hláka á sunnudag
HLUTFALL þeirra sem telja að at-
vinnuleysi muni aukast á þessu ári
eykst töluvert frá síðustu mælingu
Gallup, eða nálægt 20 prósentum.
Tæplega helmingur landsmanna tel-
ur að atvinnuleysi muni aukast, sami
fjöldi að það muni standa í stað og
tæp 10% telja að atvinnuleysi muni
minnka á nýju ári.
Þetta kemur fram í árlegri könnun
Gallup, þar sem spurt er um horfur í
nokkrum málaflokkum fyrir kom-
andi ár. Könnunin var gerð í rúm-
lega 50 löndum nú undir lok árs.
Könnunin leiðir einnig í ljós að við-
horf til efnahagsástands er mun nei-
kvæðara nú en á síðasta ári. Hlutfall
þeirra sem telja að ástandið verði
verra árið 2008 en 2007 hefur hækk-
að umtalsvert í 44% eða um nær 30
prósentur. Þeim hefur einnig fækk-
að sem telja að ástandið verði betra
2008 en 2007, úr 12% í 6%. Ríflega
helmingur Íslendinga telur að verk-
föll og átök á vinnumarkaði verði
meiri árið 2008 en árið 2007. Aldrei
hefur hlutfall þeirra verið jafnhátt,
sem telja meiri verkföll yfirvofandi.
Tæplega 30% landsmanna telja að
persónulegir hagir verði betri á kom-
andi ári, en 60% telja að þeir verði
svipaðir og 10% telur hagi sína munu
versna á nýju ári.
Loks telja 32% landsmanna að al-
þjóðadeilur verði meiri á nýju ári og
er það fækkun um 4% milli ára.
Telja að atvinnuleysi aukist