Morgunblaðið - 21.05.2008, Page 44

MIÐVIKUDAGUR 21. MAÍ 142. DAGUR ÁRSINS 2008
»MEST LESIÐ Á mbl.is
»VEÐUR mbl.is
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
Í LAUSASÖLU 200 ÁSKRIFT 2950 HELGARÁSKRIFT 1800 PDF Á MBL.IS 1700
SPARIÐ MEIRA EN HELMING MEÐ ÁSKRIFT
Morgunblaðið bíður
eftir þér þegar þú
vaknar á morgnana
ÞETTA HELST»
Orkuskortur áhyggjuefni
 Iðnaðarráðherra segir að skortur
á orku til ýmissa verkefna geti
mögulega orðið áhyggjuefni. Orku-
veita Reykjavíkur tilkynnti í gær að
ekki yrði af Bitruvirkjun, og segir
ráðherra þróunina geta haft áhrif á
áhuga erlendra stórfyrirtækja að
hefja orkufreka en mengunarlausa
stóriðju á landinu. » Forsíða
Fyrsta hrefnan veidd
 Skipverjar á Nirði KÓ-7 veiddu í
gærkvöld fyrstu hrefnu sumarsins.
Um var að ræða 7,4 metra karldýr
sem veiddist norðarlega í Faxaflóa.
Von er á skipinu til lands í dag með
aflann. Ýmis samtök hagsmunaaðila
í sjávarútvegi sendu frá sér yfirlýs-
ingu og fögnuðu ákvörðun sjávar-
útvegsráðherra um að leyfa veiðar á
40 hrefnum. » 4
Dýrasti maturinn
 Matvælaverð á Íslandi mælist
64% hærra en meðalverð ESB-
ríkjanna. Samkeppnisstofnun segir
birgja og matvöruverslanir haga við-
skiptum sínum þannig að raski sam-
keppni, neytendum til tjóns. ASÍ vill
breytingar á kerfinu. » 4
SKOÐANIR»
Ljósvakinn: Dylan í Evróvisjón-
samloku
Staksteinar: Í vondum málum
Forystugreinar: Jarðgufa og vatns-
afl | Gestrisni Íslendinga
UMRÆÐAN»
Veröldin bíður eftir norrænni veislu
Verðbólgan er enginn barnaleikur
Frjáls fjölmiðlun krefst samvinnu
Kvótamál
 2 2
2
2 2  2 2 3 " #4$ -
* #
5  
  "  2 2 2
2 2 2
2
2
, 6(0 $ 2 2
2 2
2 2  2
2
7899:;<
$=>;9<?5$@A?7
6:?:7:7899:;<
7B?$66;C?:
?8;$66;C?:
$D?$66;C?:
$1<$$? E;:?6<
F:@:?$6=F>?
$7;
>1;:
5>?5<$1*$<=:9:
Heitast 14° C | Kaldast 6° C
Austan 10-13 m/s
syðst, annars hægari
vindur. Bjart og þurrt
að mestu en sums stað-
ar skúrir sunnantil. » 10
Hvaða áhrif skyldi
úrslitaleikur Meist-
aradeildar Evrópu í
knattspyrnu hafa á
skipulag listvið-
burða í kvöld? » 37
AF LISTUM»
Fótbolti og
listir
TÓNLIST»
Steini fékk plötusamning
og 10 kg af þorski. » 36
Bókin Human
Smoke hefst með til-
vitnun í Alfred No-
bel, að hann vonist
til að dýnamít muni
útrýma stríði. » 40
BÆKUR»
Grátóna
stríðssaga
TÓNLIST»
Þriðja platan í drykkju-
þríleik. » 38
DAGUR Í EVRÓVISJÓN»
Víða litið á samkyn-
hneigð sem sálsýki. » 41
reykjavíkreykjavík
VEÐUR»
1. Ný kynlífsmynd með Britney
2. Myndasaga Sigmunds gagnrýnd
3. 100 milljónir í bætur
4. Lést er rafmagnið var tekið
 Íslenska krónan veiktist um 0,6%
TÍU þjóðir komust áfram í aðal-
keppni Evróvisjón í gærkvöldi, þ.e.
Grikkland, Rúmenía, Bosnía-
Hersegóvína, Finnland, Rússland,
Ísrael, Aserbaídsjan, Armenía, Pól-
land og Noregur. Regína Ósk og
Friðrik Ómar syngja fyrir Ísland
annað kvöld og virtust nokkuð sátt
við úrslit fyrri forkeppninnar í gær,
þegar blaðamaður ræddi við þau. | 39
Sátt við úrslit-
in í Evróvisjón
FLOSRÚN Vaka
Jóhannesdóttir
vann á dögunum
Evrópumeistara-
titilinn í götu-
hokkí kvenna með
liði sínu Gentofte
Rattlesnakes.
Hún sagði
blaðamanni
hvernig stelpur
standa sig í íþrótt
sem sumum þykir helst einkennast af
fautaskap og skelfing illa lyktandi
búningsklefum. | 19
Evrópumeistari
í götu-hokkí
Flosrún Vala
Jóhannesdóttir
ÞESSIR feðgar voru meðal áhorfenda er þyrlu-
björgun var sýnd nærri flugskýli Landhelgisgæsl-
unnar við Reykjavíkurflugvöll en nú, frá 18. til 24.
opnu húsi í flugskýlinu þar sem starfsemi hennar
var kynnt. Þá var einnig sýnt samflug flugvélar
Gæslunnar, TF-SYN, og þyrlu, TF-LIF.
maí, stendur yfir flugvika á vegum Flugmála-
félags Íslands. Landhelgisgæslan tekur þátt í flug-
dögunum og í gær stóð flugdeild hennar fyrir
Hvernig er staðið að þyrlubjörgun?
Afar fjölbreytt dagskrá á flugdögum Flugmálafélags Íslands
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
VIÐURNEFNI í Vestmannaeyjum
er heiti nýrrar bókar eftir Sigurgeir
Jónsson kennara og blaðamann í
Vestmannaeyjum. Sigurgeir kvaðst
hafa byrjað söfnun viðurnefnanna
fyrir um fjórum árum og tekist að
skýra tilurð flestra þeirra.
Ormur auðgi var einna fyrstur
þeirra sem tengjast Vestmannaeyj-
um til að bera viðurnefni. Auðgi
merkir hinn auðugi og kemur viður-
nefni Orms fram í Landnámu. „Þetta
fylgir landnámsmönnum hingað,
þetta er ekki íslenskur siður,“ sagði
Sigurgeir. Dæmi frá 17. öld er Jón
píslarvottur Þorsteinsson sem fékk
viðurnefnið að sér látnum, en hann
var líflátinn í Tyrkjaráninu 1627.
„Heyrðuð þið ekki dynk?“
Sem dæmi um viðurnefni frá 19.
öld nefnir Sigurgeir Jón dynk. Jón
var í eggjaferð í Bjarnarey og hrap-
aði niður í sjó. Hann lifði af fallið og
menn á nærstöddum báti komu til
bjargar. Sagan segir að þegar Jóni
var bjargað hafi hann sagt: „Heyrð-
uð þið ekki dynk, piltar?“
Mangi lúddpey bar eitt sérkenni-
legasta viðurnefnið að mati Sigur-
geirs. „Hann talaði Hlaðbæjarensku
sem var blanda úr ensku, dönsku, ís-
lensku og fleiri tungumálum og var
notuð í viðskiptum við erlenda sjó-
menn. Mangi þóttist kunna ensku og
endaði allar sínar setningar á orð-
unum: Ókey, lúddpey.“
Sigurgeiri þykir viðurnefnið „alý-
fát“ einna skemmtilegast.
„Maður að nafni Jón vann hér á
Símstöðinni og gekk alltaf um á
sokkaleistunum. Símstöðin var mik-
ill kvennavinnustaður og starfsstúlk-
urnar gáfu honum þetta viðurnefni.
Merkingin finnst með því að lesa við-
urnefnið afturábak.“
Jón alýfát og Sigga mey
Sigurgeir Jónsson frá Þorlaugargerði hefur safnað viður-
nefnum nærri 700 Vestmannaeyinga og gefið út á bók
Í HNOTSKURN
»Sigga mey fékk við-urnefnið af því að hún var
aldrei við karlmann kennd.
Einhvern tíma var hún spurð
út í viðurnefnið og mun hafa
svarað: „Ja, öllu má nú nafn
gefa.“
» Jónas viðbjóður þótti ekkiógeðfelldur en vann í
Timbursölunni og bauð við til
sölu.
»Bókin er 96 síður að stærð,gefin út af Bókaútgáfunni
Hólum og myndskreytt af Guð-
jóni Ólafssyni frá Gíslholti.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Viðurnefni Áður var algengt að
Eyjamenn fengju viðurnefni.
♦♦♦