Morgunblaðið - 15.10.2008, Blaðsíða 2
2 MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Bankakreppa
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir,
annaei@mbl.is, Bergþóra Njála Guðmundsdóttir, ben@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson,
Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is Sunnudagur Ragnhildur Sverrisdóttir, ritstjórnarfulltrúi, rsv@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Hvert getur almenningur leitað
til að fá upplýsingar um stöð-
una á fjármálamarkaði?
Íslensk stjórnvöld hafa ákveðið að
opna upplýsingamiðstöð fyrir almenn-
ing, fyrirtæki og fjölmiðla, innanlands
sem utan, vegna þeirra erfiðleika sem
nú ríkja í íslensku fjármálalífi. Miðstöð-
inni er ætlað að taka á móti fyr-
irspurnum í síma eða með tölvupósti
sem beint er til íslenskra stjórnvalda,
samkvæmt því sem fram kemur í til-
kynningu frá utanríkisráðuneytinu.
Hægt er að ná sambandi við upplýs-
ingamiðstöðina í síma 545 8950 eða í
grænu símanúmeri 800 1190 milli 8
og 22 alla virka daga. Einnig er hægt
að beina fyrirspurnum til miðstöðv-
arinnar í tölvupósti á netfangið: mid-
stod@mfa.is.
Hvenær verða gjaldeyrisskipta-
samningar við Norðurlöndin virkj-
aðir?
Það gerðist í gær. Seðlabankinn virkj-
aði gjaldmiðlaskiptasamninga, að fjár-
hæð 400 milljónir evra, 60 milljarða
króna.Var þar um að ræða gjaldmiðla-
skiptasamninga sem gerðir voru við
seðlabanka Danmerkur og Noregs, og
nemur hvor 200 milljónum evra. Að-
eins er því búið að virkja hluta samn-
inganna.
Hvenær voru þessi samningar gerð-
ir og hvaða upphæðir eru í spilinu?
Seðlabankar Svíþjóðar, Noregs og
Danmerkur gerðu í maí tvíhliða gjald-
miðlaskiptasamninga við Seðlabanka
Íslands. Hver samningur um sig veitti
aðgang að allt að 500 milljónum evra
gegn íslenskum krónum eða alls 1,5
milljörðum evra.
Átti ekki aðeins að virkja þessa
samninga í neyð?
Jú, Geir H. Haarde forsætisráðherra
sagði við fréttavef Morgunblaðsins í
síðustu viku, að það hefði verið stefn-
an, að umræddir samningar yrðu ekki
virkjaðir nema upp kæmi neyðarþörf
fyrir gjaldeyri. Sú staða er nú komin
upp.
Hvað með lánið frá Rússunum?
„Það er ekkert sem liggur fyrir. Það
verður kannski eitthvað skýrara [í
dag],“ sagði Sigurður Sturla Pálsson,
formaður sendinefndar frá Íslandi sem
nú er í Moskvu. Hann sagði að góður
andi hefði verið í viðræðunum í dag en
endurtók að ekkert lægi enn fyrir um
upphæð mögulegs láns eða tímasetn-
ingu.
Hver verða áhrif bankakreppunnar
á fasteignamarkaðinn?
Eins og staðan er núna er erfitt að
segja til um það með nokkurri vissu
meðan utanríkisviðskipti og gjaldeyr-
ismarkaður eru í óvissu. Á spýtunni
hangir hver kaupmáttur verði, atvinnu-
stig og byggingarkostnaður. »12
Verða myntkörfulánin fryst?
Ríkisstjórn Íslands hefur ákveðið að
beina þeim tilmælum til Fjármálaeft-
irlitsins, f.h. skilanefndar Glitnis hf. og
Kaupþings hf., og til stjórna Nýja
Landsbankans hf. og Nýja Glitnis hf.,
að frystar verði afborganir skuldara á
myntkörfulánum, sérstaklega vegna
húsnæðislána, þar til ró kemst á gjald-
eyrismarkaðinn. Einnig er þeim til-
mælum beint til sömu aðila að fólki í
greiðsluerfiðleikum verði boðin sömu
úrræði og fyrir hendi eru hjá Íbúða-
lánasjóði vegna greiðsluerfiðleika. Auk
þess er óskum beint til annarra fjár-
málafyrirtækja að veita sömu fyr-
irgreiðslu.
Hvenær greiðist úr fyrir náms-
mönnum með millifærslur?
Á því hafa verið miklir erfiðleikar en
best gengið með millifærslur af reikn-
ingum í Nýja Landsbankanum. Það
hefur þó farið mikið eftir löndum, hef-
ur til dæmis gengið betur í Danmörku
en Englandi. Nú er vonast til að
greiðslumiðlun fyrir viðskiptamenn
Glitnis og Kaupþings verði virk er nýj-
ar stofnanir hafa tekið við starfsemi
þeirra, jafnvel í þessari viku.
Lesendur geta sent Morg-
unblaðinu spurningar
sem brenna á þeim vegna
aðstæðna sem uppi eru í
þjóðfélaginu og leitast
verður við að svara þeim.
Spurningar má senda á
netfangið frett@mbl.is
Morgunblaðið/Frikki
Þau sem erfa munu landið Barnamyndirnar sem skýlt hafa brunarústum
húsanna við Lækjargötu eru farnar að láta á sjá.
Í gær var enn ekki búið að
opna peningamark-
aðssjóðina og engin svör
fengust hjá stjórnvöldum
um hvenær þess mætti
vænta. Kauphöllin var op-
in í gær og var gengi bank-
anna þriggja skráð núll.
Miklir hnökrar eru enn á
gjaldeyrisviðskiptum og
heildsalar uggandi.
S&S
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Í bið Ekki er ljóst hvenær fast-
eignamarkaðurinn rís aftur.
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ ákvað í
gær að taka viðskipti með bréf í
Landsbankanum föstudaginn 3.
október sl., rétt áður en bankinn fór
í þrot, til athugunar. Ekki fékkst
uppgefið hjá eftirlitinu nákvæmlega
að hverju athugun þess beinist.
Veittu lán rétt fyrir þrot
Fimmtudaginn 2. október voru
heildarviðskipti með hlutabréf í
Landsbankanum 5,1 milljarður
króna og föstudaginn 3. október
11,3 milljarðar króna, samkvæmt
dagsyfirliti frá Kauphöllinni. Fjár-
málaeftirlitið tók yfir stjórn bank-
ans mánudaginn 6. október.
Landsbankinn veitti Imon ehf.,
eignarhaldsfélagi í eigu Magnúsar
Ármann, lán til þess að kaupa stór-
an hlut í bankanum sjálfum þremur
dögum áður en Fjármálaeftirlitið
tók yfir stjórn bankans, samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins. Lánið
var tryggt m.a. með veðum í til-
teknum hlutabréfum, samkvæmt
upplýsingum blaðsins. Hlutabréfin
sem sett voru að veði voru þó ekki í
hinum stóru bönkunum, Kaupþingi
og Glitni.
Imon fjórði stærsti hluthafinn
Á nýjum hluthafalista Lands-
bankans er Imon ehf. orðinn fjórði
stærsti hluthafi bankans með 4%
hlut. Var þessi hlutur keyptur
föstudaginn 3. október. Á hlut-
hafalista bankans í lok dags 2. októ-
ber var bankinn sjálfur skráður fyr-
ir 5,9% hlut en 4,8% í lok dags
daginn eftir.
Á sama tíma veðjaði stjórn Glitn-
is gegn bréfum í Landsbankanum
og seldi þau öll, 0,8% hlut, og Líf-
eyrissjóður verslunarmanna minnk-
aði hlut sinn um 0,6%. Útibú Lands-
bankans í Lúxemborg stækkaði hlut
sinn í bankanum um 1,7%, en skýr-
ingin á því eru kaup erlendra fjár-
festa í gegnum útibúið.
Nokkur umræða hefur verið í
fjölmiðlum um meint óeðlileg við-
skipti með hlutabréf í Landsbank-
anum dagana áður en bankinn fór í
þrot. Stærstu hluthafar bankans
seldu þó ekki bréf sín í bankanum á
þessum tíma, eins og meðfylgjandi
tafla hér til hliðar sýnir.
Keypti stóran hlut
í LÍ rétt fyrir þrot
FME rannsakar viðskipti með hlutabréf í Landsbankanum
!
" # $%
" & '(! ) &
%)($* '+*
( , %
* -
! &
.),
/ % 0 ,
!
!$ %
%
!
12 & "
.
" & '(! ) &
%)($* '+*
( , %
* -
! &
.),
!$ %
%
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
SKILABOÐIN voru skýr. Þeir eru
tilbúnir að hjálpa af fullum þunga,“
sagði Sigmundur G. Sigurgeirsson,
ráðgjafi Árna M. Mathiesen fjár-
málaráðherra. Hann sat fundi Árna
með John Lipsky, aðalaðstoðar-
framkvæmdastjóra alþjóðagjaldeyr-
issjóðsins (IMF), og Murilo Portu-
gal aðstoðarframkvæmdastjóra í
gær.
„Árni fór yfir stöðuna með þeim
og sagði hvernig honum litist á,“
sagði Sigmundur. Fulltrúar IMF
lýstu einnig sinni afstöðu, sem var
fremur almenns eðlis, því þá vantaði
fyllri tölulegar upplýsingar um
skuldastöðu Íslands. Eins voru reif-
aðar almennt hugmyndir um hvern-
ig taka mætti á vanda Íslands.
Sigmundur sagði ekki hægt að
nefna neina stærðargráðu á hugs-
anlegri hjálp IMF við Ísland á þessu
stigi. Hún myndi miðast við þörfina
og skuldastöðuna. „Við þurfum að
styrkja gjaldeyrisforðann og fá pen-
inga til að reka bankana,“ sagði Sig-
mundur.
Starfsmenn IMF og íslenskir
embættismenn vinna nú að því að
greina skuldastöðuna. Hér á landi er
einnig unnið að áætlun um aðgerðir
sem hægt verður að kynna fyrir
IMF. Sendinefnd sjóðsins hefur ver-
ið hér á landi til að afla upplýsinga
um stöðu mála. Talað var um að hún
myndi skila skýrslu sinni um miðja
vikuna en nú er talið að skýrslan
tefjist fram í lok þessarar viku.
Sigmundur sagði viðræðurnar
hafa verið á þeim nótum að sjóð-
urinn væri tilbúinn til að koma hér
að málum en íslensk stjórnvöld
hefðu ekki lagt fram formlega beiðni
um aðstoð IMF. Yrði hún lögð fram
tækju við samningaviðræður.
„Þeir eru ekki að fara að lána okk-
ur ef þeir trúa ekki á að aðgerðirnar
gangi upp,“ sagði Sigmundur.
Framkvæmdaáætlun sem Ísland
leggur fram þarf því að vera þannig
að IMF telji að við getum snúið mál-
unum okkur í hag.
IMF vill aðstoða
Reuters
Stjórar John Lipsky (t.v.), aðalaðstoðarframkvæmdastjóri IMF, ásamt Dom-
inique Strauss-Kahn framkvæmdastjóra á ársfundi sjóðsins í Washington.
Fjármálaráðherra fundaði í gær með hátt settum emb-
ættismönnum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í Washington
„Það er ekkert sem liggur fyrir.
Það verður kannski eitthvað skýr-
ara á morgun, ég veit það samt
ekki,“ sagði Sigurður Sturla Páls-
son í gær. Hann er formaður sendi-
nefndar sem nú er í Moskvu að
ræða um lán frá Rússum. Góður
andi var í viðræðunum en ekkert lá
fyrir um upphæð mögulegs láns
eða tímasetningu.
Auk Sigurðar Sturlu eru í sendi-
nefndinni þau Steinar Þór Sveins-
son, Daníel Svavarsson, Tanya
Zharov og Sigurður Ingólfsson.
Sendiherra Íslands í Moskvu,
Benedikt Ásgeirsson, er nefndinni
til aðstoðar, samkvæmt frétt á
heimasíðu Seðlabanka Íslands.
Viðræðunum verður haldið
áfram í dag.
Góður andi í viðræðum í Moskvu