Skinfaxi - 01.03.1931, Blaðsíða 27

SKINFAXI
71
og græna skóga að launum sinnar góðu sáðmennsku, „lærðu“
mennirnir aðeins brosað fyrirlitlega, cn þó ekki lagst svo
lágt, að vara sauðsvartan almúgann við hættu þeirri, er af
þeim bókum kann að leiða, sem lil engis eru annars en and-
legrar og likamlegrar siðspillingar og niðurdreps.
Eins og eg gat um áðan, hafa margir bókaútgefendur meira
og minna gripið til ruslbókmenntanna. Þó eru nolckrar heið-
arlegar undantekningar þeirra á meðal. Má einkum nefna
þá Þorstein Gíslason, Sigurð Kristjánsson og Pétur Halldórs-
son, sem allir hafa gert sér mjög far um, að vanda sem best,
bæði að efni og ytra búningi, til þeirra rita, er þeir hafu
gefið út. Ennfremur er skylt að gcta hér Þorsteins M. Jóns-
sonar, bókaútgefanda á Akureyri. Ilefir hann þegar gefið út
margt ágætra rita. Eigi alls fyrir löngu hóf hann útgáfu
Lýðmenntunar, safns alþýðlegra fræðirita. Eru þegar kom-
in út fjögur rit í safni þessu. Útgefandinn ætlar sér að skifta
ritum safns þessa niður í flokka. Teljast þau rit, sem út eru
komin, til tveggja þessara flokka. Þrjú þeirra: Rousseau, eft-
ir Einar Olgeirsson, Vithjálmur Stefánsson, eftir Guðmund
Finnbogason og Mahatma Gandhi, eftir Friðrik Rafnar telj-
ast til II. flokks, tíraulryðjendasagna, en Himingeimurinn,
eftir Ágúst próf. Bjarnason, telst til I. floklcs, sem útg. nefnir
Heimssjá. Um rit þessi er fátt annað en gott eitt að segja,
og þótt finna megi dæmi i sumum þeirra um smávegis óná-
kvæmni, er það svo lítið, að það rýrir gildi bókanna sára-
lítið og hamlar því engan veginn, að þær nái tilgangi sínum,
en liann er auðvitað sá, að leiða hugi almennings að mikil-
leik náttúrunnar og æfistörfum þeirra manna, er mestum
straumhvörfum hafa valdið i menningarsögu þjóðanna, auk
margra fleiri viðfangsefna, sem síðan munu tekin verða til
meðferðar, ef ritsafn þetta fær góðar viðtökur almennings.
Enn vegur það meira en smávegis ónákvæmni, að efni rit-
anna er gert sem alþýðlegast og sett fram, víðast hvar, mjög
skipulega, á látlausu en þó vönduðu máli, og svo skemmti-
lega, að viða er unun að lesa. Einkum þykir þeim, er þetta
ritar, bók Einars Olgeirssonar um Rousseau ágætlega skrifuð.
Er lífi liins mikla skálds og umbótamanns lýst af samúð og
vcrkuni hans lýst af skilningi og mælsku. Deila má um það,
hvort tímabært sé að gefa nú út æfisögu Mahatma Gandliis.
En enda þótt litið kunni að verða í náinni framtíð öðm-
vísi á þann mann, en nú er gert af vestrænum þjóðum, og
erfitt sé að dæma um það, hve mikinn þátt hann á í frelsis-
kröfum Indverja, virðist ekki úr vegi að kynna þann ein-