Skinfaxi - 01.04.1946, Blaðsíða 2

2
SKINFAXI
arinnar á liðnuin öldum og vakið hjá lienni meiri trú
á sjálfa sig og land sitt en hún hafði áður haft.
Það var vor í lofti. Frjómagnið var leyst úr læðingi.
Vaxtarþrá þjóðarinnar varð að veruleika. Stjórn lands-
ins var að miklu leyti flutt frá Kaupmannahöfn tii
Reykjavikur, og fsland fékk sinn eigin ráðherra, gáf-
aðan og glæsilegan Islending. Þjóðin varð framtaks-
samari og stórhugaðri en áður um rekstur atvinnu-
vega sinna, og kröfur hennar til þess að lifa meira
menningarlifi en áður stórjukust. Þorsteinn Erlings-
son hafði kveðið nokkurs konar lierhvöt til æskunnar
og framsækinna manna: „Ef æskan vill rétta þér örv-
andi hönd“ o. s. frv., og Guðmundur Magnússon kvað
á 1. ári aldarinnar kvæðið: „Eg vil elska mitt land“.
sem er þrunginn ástaróður til fósturjarðarinnar.
Eg' held, að allir þeir ungu menn, sem stofnuðu fyrsta
ungmennafélagið á íslandi 1906, hafi drukkið inn i
sig þann anda, sem fólst i þessum tveim kvæðum.
Kvæði Guðmundar Magnússonar varð þeim nokkurs
konar trúarljóð. í þvi fólst sá andi, sem þeir vildu
magna í sínu eigin brjósti og þjóðarinnar í heild, ást
til landsins og þjóðarinnar, og þrá hennar til þess að
vera frjáls. Og Þorsteinn Erlingsson vakti trú þeirra
á sjálfa sig og æsku landsins, og að það væri lilutverk
æskumannanna að liefja þjóðina til vegs og frama, og
þeim bæri að sýna djörfung og áræði. Samtaka áttu
þeir að ryðja þeim „völum úr vegi“, er tálmað liöfðu
framþróun þjóðarinnar á liðnum tímum, en forðast
að vera í fylgd liinnar öldruðu sveitar, er ekki þorði
að brjóta forna ófrelsishlekki og vildi ahlrei leggja á
„tæpasta vaðið“, hvað sem var í húfi.
Þrír af stofnendum hins fyrsta ungmennafélags
landsins, Ungmennafélags Akureyrar, þeir Þórhallur
Bjarnarson, Jón Ilelgason og Jóhannes Jósepsson liöfðu
farið til útlanda og orðið fyrir áhrifum frá lýðháskól-
unum og æskulýðshreyfingununi í Noregi og Dan-