Skinfaxi - 01.04.1946, Page 39

SKINFAXI
39
Páií poróteinóóon aljm., ^JJnappavöi
I* jj óðsön «4 ii g* i iiBi.
Allar þjóðir eiga einhverjar séreignir og lielga dóma.
Eitl af því eru þjóðsöngvar þeirra. Andleg verðmæti
rýrna ekki, þótt af þeim sé ausið. Bók, sem lesin er
fyrir fjölmenni, getur verið nautn fyrir alla áheyr-
endur. Efni liennar gengur samt ekki til þurrðar.
Þjóðsöngurinn er í einu séreign hverrar þjóðar og
sameign allra þegnanna. Hver einstaklingur má eiga
hlutdeild í þeirri sameign og njóta hennar, ef liann
vill og er hæfur til þess. Heiðarleg og liófleg meðferð
þessara lielgu dóma ávaxtar þau auðæfi, en eyðir
þeim ekki, veitir hverjum aðila andlega næringu,
glæðir lifsmáttinn, gefur lífi þjóðanna fylling. Þjóð-
söngurinn er Ijóð og lag, sem nær inn í hug þjóðar-
innar allrar og á að hljóma frá fjöru til fjalls á hátíða-
stundum hennar.
Kvæði Bjarna Thorarensen, „Eldgamla ísafold“, var
um langt skeið þjóðsöngur Islendiriga. Það túlkar við-
horfið gagnvart landinu, en er gallað fyrir þá sök, að
það er ort i orðastað Hafnarstúdenta og er hvorki
magnþrungið né lieillandi fyrir ljóðræna fegurð.
En 1874 voru tímamót í sögu íslendinga. Þá endur-
heimti þjóðin að miklu leyti liið langþráða frelsi eftir
áratuga baráttu Jóns Sigurðssonar. Konungurinn kom
þá til landsins í fyrsta sinn og hafði „frelsisskrá i
föðurhendi“ fslendingum til handa. Þá birti yfir ís-
landi. Þjóðin hreifst af fögnuði og margir beztu menn
þeirrar tíðar gerðu sitt til að marka þessa mynd óaf-
máanlega á skjöld minninganna.
Maltbías Jochumsson var þá kominn nokkuð yfir
miðjan aldur og orðinn eins konar æðsti prestur þjóð-
arinnar sakir andlegra yfirburða. IJann var skád-
ljóss og lífs. Andagift lians var svo magnþrungin, að
bann sá iðulega sýnir, sem öðrum dauðlegum mönn-