Skinfaxi - 01.04.1962, Blaðsíða 9

Vel af stað farið um viðreisn staðarins.
Þeir, sem flytja öðrum persónulegan og
þróttmikinn boðskap, verða alltaf að vera
i'eiðubúnir til að láta þá komast að, sem
óska að uppfylla einhverjar þarfir í þjóð-
félagi sínu. Og ég sé ekki betur en hér sé
um að ræða þjóðarstarf, sem gæti sett
mikinn svip á starf ungmennafélaganna
ftiörg ár inn í framtíðina ef vel væri á
haldið. Hið lifandi orð eins og og Grundt-
vig kallaði þann persónulega boðskap, sem
i'æðir rök lífsins, virðist ekki hafa mikil
tök í Islendingum. En það atriði er ekki
hægt að leggja æskunni til lasts, heldur
þeim hinum eldri, em hafa vanrækt þetta
hlutverk uppalandans í þjóðlífinu. Fyrir
nokkru var ég eins og svo oft áður staddur
á fjölmennu útimóti í Danmörku. Haldnar
voru sex ræður af þjóðkunnum mönnum og
söngur og leikir fóru fram. Ræðurnar mið-
uðu því sem næst allar að spámannlegu
hugboði um samhengi mannlífsins og um
fvelsandi mátt kristindómsins. Þær kölluðu
á ímyndunaraflið og vöktu samræður um
alvarleg málefni manna á milli, og þessar
umræður eyddu tómiætinu og fyrirhyggju-
leysinu hjá hinum ungu þátttakendum og
leiddi þá í lifandi snertingu við andlegan
veruleika áður en dans var stiginn.
Ég kom nokkru seinna á svipað mót á
Þingvöllum hið svokallaða hestamannamót,
en hér var aðeins haldin ein ræða í tvo
daga og engir söngvar sungnir. Hluttak-
endur höfðu ekkert að taka sér fyrir hend-
ur nema að láta sér leiðast meðan biðið var
eftir nokkrum hestasprettum. Engum var
boðið upp á að skyggnast inn í völundar-
hús andlegra hugmynda eða Ijóðlistar, og
eru þó tengd hestinum í íslenzkri menningu
mörg fögur kvæði og stökur svo hundruð-
um skiptir. Það var auðséð á öllu, að ísland
vantaði lýðháskóla og það fleiri en einn,
skóla, sem endurvekti hið lifandi orð, svo
æskan af tómum leiðindum léti ekki und-
an þeim persónulega afslætti og undan-
brögðum, sem leiða til vínsins.
Lýðháskólinn er sú stofnun, sem svarar
til þarfar þjóðarinnar í dag, og ef endur-
reisn Skálholts sem menntaseturs á að
hafa nokkur lífræn tengsl við veruleikann
á líðandi stund, verður að taka meira tillit
s K I N FAXI
9