Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1941, Blaðsíða 2

því einhver hafði snúið lúðunni við í millibil-
inu. Annar sagði svo að lúða væri hvítur fisk-
ur, hinn að lúða væri svartur fiskur og svo
börðust þeir um hvor hefði réttara fyrir sér.
Þegar sjómennirnir, sem allan stríðstímann
voru búnir að sigla um áhættusvæðið, sáu hve
varnarlausir félagar þeirra voru týndir niður,
blöskraði þeim. Þjóoin öll varð lostin hryll-
ingi. Eitthvað varð að gera. En það mun alls
ekki staðhæft út í bláinn, að 8 af 10 útgerðar-
mönnum stöðvuðu skipin sín sjálfir, án þess
nokkuð kæmi til þess að sjómennirnir á þeim
neituðu að sigla.
Hitt mun líka nær sönnu, að sjómennirnir
fundu nú hvílíkar hundsbætur þeir áttu við
að búa, samanborið við þau konungakjör, sem
hverjum sem var, stóð til boða að vinna fyrir,
áhættulaust í landi.
Það var þetta vanmat þjóðfélagsins, ásamt
slysunum, sem hentu félaga þeirra er opnuðu
augu sjómannanna fyrir hve starf þeirra í
raun og veru var lítils metið. Þeir vissu að
þeir stuðluðu raunverulega öðrum meir að
því, að velta inn í landið miljónagróða, vel-
megun þegnanna fór vaxandi, sem betur fór,
en kjör sjómannanna urðu miðað við vaxandi
dýrtíð og skattþunga, ekkert betri, jafnframt
því sem vitað var, að áhættan óx stöðugt. Þjóð-
verjar höfðu tilkynt auknar kafbátaaðgerðir,
tundurduflarek var orðið geysimikið á milli-
ferðunum, en ekkert var gert til aukins örygg-
is, sinnuleysi og seinlæti blómstraði eins og
fegurðar rósir í þessari Paradís.
Þegar siglingastöðvunin varð, voru hér eng-
in vandræði fyrir dyrum. Útgerðin hafði hagn-
ast svo vel, að það var orðin hugaræsandi
kiossgáta ýmissa stjórnmálamanna hvernig
ætti að ná af henni gróðanum.
Fulltrúar útgerðarmanna og sjómanna sett-
ust svo að segja strax á rökstóla, við að ræða
kjarasamninga eftir ,,hið breytta viðhorf“.
Sjómenn fóru fram á auknar öryggisráðstaf-
anir og hækkuð laun fyrir áhættu sína. Útgerð-
armenn gengust strax inn á allar umbeðnar
öryggisráðstafanir, en um launin varð tals-
verður skoðanamunur. Á verzlunarskipunum
gekk svo að segja strax saman, enda öllum
ljóst, að stöðvun þeirra um lengri tíma, gat
valdið þjóðinni vandræðum.
Samningar stóðu sífelt yfir um laun á fiski-
skipunum, (sem alls ekki bendir til að sjó-
menn hafi neitað að sigla), en það er mann-
legt ,,að sínum augum lítur hver á silfrið“, sjó-
menn kröfðust mjög aukinnar launahækkun-
ar. Svo loks daginn áður en fréttist um Heklu-
slysið, tókust samningar.
Sjómönnunum verður því aldrei með nokk-
urri sanngirni kennt um fáránleik fisksölu-
samningsins, það væri þjóðarfulltrúum vorum
sæmra, að vinna og láta vinna að því með sjó-
mönnunum, úr því Bretar segjast ekki geta
látið skipin okkar fá vernd, á hve mikinn hátt
væri hægt að vopna þau sjálf. Því mun óhætt
að trúa, að sjómönnunum er öllum kærara að
slá auga fyrir aug'a og tönn fyrir tönn, ef á
þá er ráðist, heldur en að láta tína hvern fyr-
ir sig varnarlausan niður eins og rottu í gildru,
aðeins eru deildar skoðanir að nokkru leyti
hverskonar vopn eru hagkvæmust. Um slíkt
ætti að vera hægt að fá vitneskju hjá herfræð-
ingum Breta.
Það er frá okkar bæjardyrum séð morð að
drepa varnarlausa menn, en það getur líka
verið morð, að senda varnarlausa menn á þær
brautir, sem vitað er, að miskunnarlausar
hernaðaraðgerðir eru framkvæmdar gegn
hverjum sem vinnur að því, að styrkja breska
heimsveldið á einhvern hátt.
Innsiglingarbaujurnar í sundunum
á Isafirði faarf að lýsa upp.
Það hefir oft verið bagalegt ,og er mjög ó-
viðunandi, að baujur þessar skuli ekki vera
með ljósi. Leiðin liggur þarna í boga í örmjóu
sundi og má engu muna að skip festist þarna,
ef út af er brugðið. í björtu eru baujurnar
góður leiðarvísir, en sjást illa í dimmu, nema
skyggni sé því betra.
Það getur varla verið tilfinnanlegur kostn-
aður að koma fyrir á baujunum, en þær eru
þrjár, þremur rafmagnsluktum með rafgeym-
um til skiftanna.
Mikil sigling er þarna um á öllum tímum
sólarhringsins og fiskifloti bæjarmanna verð-
ur að fara þarna um til að komast inn á höfn-
ina. En vegna þess að baujurnar eru ólýstar,
hefir oft komið fyrir, að skip hafa orðið föst
þarna, og tafist um skemmri eða lengri tíma.
Sjómenn sem þarna hafa hagsmuna að gæta,
óska eftir því, að úr þessu verði bætt.
Hafnsöguskylda er þarna á stærri skipum.
Ágætur hafnsögumaður hefir verið þarna.
Hann er nú nýlátinn. Sá, sem við hefir tekið er
engu síðri. En aðstaða hafnsögumanna er enn
erfiðari, vegna þess að stærri skip þurfa meira
svigrúm. Hafnsögumanni ætti því ekki að vera
síður kært að leiðin verði lýst.