Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1946, Síða 13

orðið hafa á íslandi síðasta mannsaldurinn. En
allan þann tíma, sem saga okkar greinir frá
baráttu og þróun sjávarútvegsins fram að
þessu, þá hefur ofan á alla erfiðleika náttúr-
unnar og þjóðfélagsins bætzt það, að þjóðin
hefur verið svo fátæk, að hún hefur ekki getað
sett eins mikið fjármagn í sjávarútveginn og
þörf hefði verið á til þess að hagnýta til fulln-
ustu þá auðsuppsprettu þjóðarinnar, sem fiski-
miðin eru.
Nú á þessum árum hefur íslenzka þjóðin í
fyrsta skipti í sögu sinni ráðið yfir nægum auð
til þess að gera sjávarútveginn að þeirri stór-
felldu atvinnugrein, sem hann á að verða og
getur orðið á íslandi, — gera fslendinga að
fiskveiðaþjóð Evrópu framar öllum öðrum og
ryðja fiskafurðum okkar þannig til rúms, að
þeim verði ekki ýtt burt aftur. Oss bíður það
hlutverk að gera á þessum árum tæknilega bylt-
ingu í íslenzka sjávarútveginum með því að afla
honum svo stórvirkra tækja á öllum sviðum, að
afköst hans margfaldist. íslendingar þurfa að
eignast um 75 nýja togara, góða, stóra mótor-
báta svo hundruðum skipti og næg flutninga-
skip til þess að vera öðrum þjóðum óháðir um
að koma vörum sínum á markað- íslendingar
þurfa að reisa hraðfrystihús, síldarverksmiðj-
ur, niðurlagningar- og niðursuðuverksmiðjur
fyrir síld og fisk, lýsisherzlustöðvar og hvers-
konar önnur iðjuver, til þess að vinna úr hin-
um ýmsu tegundum fisks, allt eftir því hvað
fullkomnustu vísindalegar rannsóknir þjóðar-
innar á fiski og fiskiðnaði leiða í ljós að heppi-
legt sé og árangursríkt á hverjum tíma. Við
framkvæmd þessarar tæknilegu byltingar í ís-
lenzkum fiskveiðum og fiskiðnaði þarf að gæta
þess að hvarvetna sé beitt hinum fullkomnustu
vinnuvísindum, sem nútíminn þekkir, og þau
eru ekki smátæk. Köldu aðgerðaskúrarnir og
hraðfrystihúsin, þar sem stúlkurnar standa
loppnar við aðgerðina á fiskinum, gömlu upp-
skipunaraðferðirnar, þar sem saltfiskinum er
hent af einum stallinum á annan með handafli,
verbúðirnar með þeirra aldagamla eymdar-að-
búnað hl.ióta að iiverfa úr sögunni, þegar nú-
tíma tækni er hvarvetna sem haglegast beitt til
þess að spara vinnuafl fólksins og létta erfiði
þeirra, sem fiskinn framleiða. En einmitt vegna
þess, hve stórvirk nútímatæknin er, munu kröf-
ur um samstarf manna við þessi tæki og sam-
ráð um hagnýtingu þeirra fara vaxandi. Og að-
eins með fullkomnu skipulagi á þessari fram-
leiðslu, er mögulegt að gera hana svo úr garði,
að hún geti skapað þeim eins góð kjör og bezt
þekkjast með öðrum þjóðum.
Fiskimanna- og farmannaþjóðir hafa venju-
lega verið fátækar. Hættur fiskimannanna
hafa verið meiri enn nokkurrar annarrar vinn-
andi stéttar, vinnutíminn lengri og ávöxturinn
óvissari og oft á tíðum verr borgaður. Það er
íslendingum nauðsynlegt, að afstaðan til fiski-
manna og fiskmatar breytist hjá öðrum þjóð-
um, starf fiskimanna verði meira metið og erf-
iði þeirra betur greitt. En því aðeins er þó hægt
að gera á réttlætisgrundvelli þá kröfu til ann-
ara þjóða, að þær greiði oss og öðrum fiski-
mönnum gott verð fyrir fiskafurðir á venjuleg-
um tímum, að fiskimaðurinn sé eigi lakar settur
enn þær verkamannastéttir í heiminum, sem
bezt er borgað, og tækni sú, sem hann vinnur
með og vinnuaðferðir allar séu eins fullkomnar
og í nokkurri annari vinnugrein. Því ef rétt-
læti á að ráða, þá á verð hverrar vöru að miðast
við það að það gefi þeim, sem vöruna framleiðir
góða lífsafkomu, svo framarlega sem hann
vinnur skynsamlega og með beztu fáanlegri
tækni.
Tæknibylting í sjávarútvegi fslands er hafin
fyrir alvöru með þeirri nýsköpun sem núver-
andi ríkisstjórn beitir sér fyrir. Og þar með er
tekinn upp aftur sá þráður, sem ötulir braut-
ryðjendur áður hafa byrjað, en erfiðleikarnir
hvað eftir annað slitið sundur. Það leiðir af
sjálfu sér að samtímis þeirri breytingu á afstöðu
þjóðarheildarinnar til sjávarútvegsins, sem ný-
sköpun á því sviði hefur í för með sér, þurfa og
að verða hliðstæðar breytingar í bankapólitik
landsins, til þess að fjárhagslegri getu lands-
manna verði einbeitt að því að lyfta því Grettis-
taki, sem tæknileg bylting í sjávarútvegiogfisk-
iðnaði fslendinga er.
Annað höfuðverkefni íslenzku þjóðarinnar
samfara nýsköpuninni í sjávarútveginum er
markaðsöflun. Þar höfum vér einnig sögulegt
tækifæri, sem vér ekki megum láta hjá líða að
V I K I N G U R
13