Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1950, Blaðsíða 14

hafra-, kál- og kartöfluakrar og sums staðar
verksmiðjur og námur. Þetta er þá líka bezti
hluti Skotlands. Þó vantar mikið á, að land
þetta sé eins vel ræktað eins og t. d. Danmörk
eða Suður-Svíþjóð. Enda munu þau lönd vera
ein bezt ræktuðu lönd álfunnar. Edinborgar-
búar voru í sólskinsskapi. Hjá þeim var að
hefjast hin mikla alþjóðlega tónlistarhátíð, sem
borgarstjóri okkar, herra Gunnar Thoroddsen,
sótti fyrir hönd Reykjavíkur. Það er einkum
þrennt, sem prýðir Edinborg: Skemmtigarður-
inn, dýragarðurinn og kastalinn. Kastalinn er
nú herminjasafn og er þar sérstök kapella, sem
helguð er minningum frá fyrri heimsstyrjöld
(1914—1918). Yrði of langt mál að lýsa því.
sem þar ber fyrir sjónir En minnisstæðastar
eru kannske bækurnar, sem geyma nöfn hinna
föllnu skozku hermanna. Þeim hafði margur
flett. Það var auðséð á blöðunum. Hitt er svo
annað mál, að enginn kemur á þennan stað,
án þess að vera minntur á þær hörmungar, sem
tvær heimsstyrjaldir hafa leitt yfir okkar fögru
heimsálfu, Evrópu. Og það því fremur, sem
þessar styrjaldir, sem kostuðu tugi milljóna
ungra manna lífið, lögðu milljónir heimila í
rústir og sáðu hatri og ranglæti í ríkara mæli
en nokkru sinni áður, varla munu verða taldar
söguleg lífsnauðsyn þeim þjóðum, sem háðu
þær, heldur miklu fremur ávöxtur mannlegs
breyzkleika. Vöntun á vilja til réttlætis. Verð-
ið, sem friðurinn kostar. Það verður því harður
dómur, sem framtíðin fellir yfir núverandi kyn-
slóð. Og því harðari verður hann, því minna,
sem hún lærir af reynslunni.
Það var snæddur miðdegisverður í Edinborg.
Það spaugilega við hann var, að íslenzku stúlk-
urnar vildu ekki borða súpuna. Þær bara skelli-
hlógu. Þetta var þá dísæt, sjóðandi heit pipar-
súpa. Svo lái þeim hver sem vill. Vesalings
kjólklæddu, skozku þjónarnir voru samt alveg
hissa og báru alla diskana út. Þeir voru þó ekki
svo fáir. Klukkan var um tíu að kvöldi. Hekla
lá uppljómuð af rafljósum við bryggjuna og
bauð okkur, landsins börn, velkomin um borð
úr ánægjulegiú för til Edinborgar. Menn fundu,
að þeir voru heima. Og þó vorum við í erlendri
höfn. Þannig er að vera um borð í íslenzku
skipi. Menn þvoðu sér og burstuðu og fengu
svo hið góða Heklukaffi, sem var betra en
Skotakaffið, sem flestum fannst nokkuð dauft.
Það er sunnudagur hlýr og fagur. Bílarnir
okkar þjóta meðfram Loch Lomond, hinu fagra
dalavatni Norður-Skotlands. Við nemum öðru
hvoru staðar til að njóta skógarilmsins og kom-
um svo í lítið og friðsælt þorp til að fá hress-
ingu. Þar var brezki fáninn í hálfri ströng.
Skotarnir þar höfðu misst jarlinn sinn og voru
því hljóðir og kyrrlátir. Sumir sögðu, að hann
hefði verið einn ríkasti maður Skotlands, en
hefði þó mest ferðast á hjóli. Við komum að
Forth-brúnni, sem liggur yfir Forthfjörðinn og
tengir saman hinn norðlægari og suðlægari
hluta skozku hálendanna. Þetta brúarbákn virð-
ist í fyrstu svífa í lausu lofti og jámbrautar-
lestirnar, sem fara um hana, eins og barna-
glingur. Svo hátt er hún uppi. Fjörðurinn var
spegilsléttur. Þar mókti í logninu fimm til sex
þúsund tonna beitiskip, svona til að minna á
að Bretar eru sjóveldi. Fór vel á því.
Þau eru mild og draumhýr á svipinn skozku
hálöndin með hinum mjúku, dökku litum sín-
um. Andstæða hinnar björtu, hörkulegu heið-
ríkju, sem einkennir svo mjög föðurland okkar.
Ferðin þangað var ánægjuleg. Sinn mikla
þátt í því áttu hinir góðu íslenzku fylgdarmenn
okkar frá Ferðaskrifstofu ríkisins og skozku
bílstjórarnir, sem keyrðu prýðilega. Þess ber
einnig að geta, að skozka frammistöðufólkið
var sérstaklega kurteist og þægilegt við okkur
Islendingana. Var þó oft þröngt á þingi og
mikið að gera þar sem borðað var. Maturinn
var að vísu ekki við allra hæfi. En það er auka-
atriði, þar sem sinn er siður í landi hverju í
þeim efnum. Þegar komið var úr ferðalaginu
um kvöldið, hafði skipstjórinn boð um borð
fyrir skozka blaðamenn og fleiri. Var sýnd ís-
lenzk kvikmynd. Undu menn sér vel í því hófi,
er var landinu og skipaútgerðinni til sóma.
*
Það var bjart yfir Heklu, þegar hún sigldi
út Clydefjörðinn öll flöggum skreytt. Var nú
siglt milli Hebrideseyja og Skotlands í rjóma-
sléttum sjó. Eru Hebrideseyjarnar sýnu nor-
rænni á svip en Skotland. Getur þar að líta
hamrabelti, skógargeira og þorp. Víðsýni er
þaðan mikið út yfir hafið. Skozki hafnsögu-
maðurinn var í brúnni og skeikaði hvergi. Var
þó þröngt siglt sums staðar fram hjá vitum
og nesjum. Var þetta einn skemmtilegasti hluti
ferðarinnar. „Nú byrjar veltingurinn“, sagði
ung og fögur rödd á meðal farþeganna. Hebrid-
eseyjarnar voru að baki. Dálítil vestan alda
kom á hlið Heklu, en hún hljóp þær allar af sér.
Menn skemmtu sér hið bezta um borð við
spil, kvikmyndasýningu og dans. Músikin kom
frá loftskeytaklefanum. Henni stjórnaði hinn
ágæti loftskeytamaður, herra Sigurður Jónsson.
Rýrði það auðvitað ekkert hið ábyrgðarmikla
starf hans. Annars var hann að finna út litla
skekkju á hraðamæli Heklu og tókst það. Vest-
an aldan óx. Daginn eftir var helmingur far-
94
V I K I N G U R