Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1953, Blaðsíða 10
beztar þar sem sildin er dreifð um sjóinn en
ekki í þéttum hnöppum. Netunum sökktum við
8—9 faðma og fannst það nokkuð hæfilegt oft-
ast nær. Þó kom það fyrir, og það einkum þegar
veiði var lítil, en það skeði helzt þegar illviðri
var í aðsigi, að það sem fékkst, var aðeins í
neðri hluta netanna eða jafnvel alveg niður við
neðri teina, og hefur síldin þá líklega fært sig
dýpra.
Veðurfarið þarna austurfrá var öllu skárra
en upp við ströndina, varð aldrei eins hvass.
Annars var mjög umhleypingasamt um þessar
mundir, og tafði það nokkuð fyrir.
Svo virtist sem lægðir, er hreyfðust norð-
austur Grænlandshaf eða vestan við fsland,
hefðu lítil áhrif þarna, þar sem aftur á móti
lægðir á norðausturleið austan við landið nutu
sín vel. Annars fengust engar veðurfregnir, sem
miðaðar voru við þetta svæði, fyrr en síðustu
dagana, sem skipin voru úti, að Veðurstofan
í Reykjavík, samkvæmt beiðni þar um, sendi
út veðurspá fyrir norðausturdjúp. En þetta
stóð svo fáa daga, að ekki var hægt að gera
sér að fullu ljóst, hversu vel þær fréttir kæmu
heim við veruleikann. Annars fórum við helzt
eftir veðurfregnum frá Noregi, sem bæði heyrð-
ust greinilegar en veðrið heimanað og virtust
auk þess hæfa öllu betur.
Það er álit mitt, að til þess að hægt sé að
spá rétt fyrir einhvern hluta jarðarinnar, þurfi
að koma veðurlýsing frá sama hluta. Ég er
viss um að þau skip, sem þarna voru að verki
síðastliðið haust, hefðu öll fúslega sent frá sér
veðurlýsingu ef til þess hefði komið, og ég er
einnig viss um að það verður gert, ef þessi
starfsemi endurtekur sig og farið verður fram
á slíkt. Ég tel mikilvægt, að slík samvinna
tækist með Veðurstofunni og veiðiskipunum.
Með því ætti að fást grundvöllur fyrir góðum
veðurfregnum.
Eins og gefur að skilja, var haft mjög náið
talsamband milli þessara íslenzku skipa, sem
um hefur verið getið hér að framan, í því skyni
að komast að því hvar veiðilíkur væru beztar,
og ef eitt þessara skipa fékk áberandi meiri
veiði en hin, var oftast reynt að nálgast það
skip og leggja netin þar í næsta sinn. Oft gekk
mjög erfiðlega að finna skipin, því miðunar-
stöðvarnar í flestum voru lélegar og í sumum
alveg gagnslausar. Þó var góð miðunarstöð í
Ingvari Guðjónssyni, og varð hann hinum bát-
unum oft hjálparhella, þegar hann var úti. Ég
álít mjög nauðsynlegt að skip, sem veiða þarna
í hafinu, hafi góðar miðunarstöðvar, svo að
þau geti fundið hvert annað þegar veiðin er
misjöfn og þannig notið góðs þar af. Það, að
!□
treysta á eina stöð, þótt góð sé, er ekki ein-
hlítt, og kostnaður við að gera þessar stöðvar
nothæfar, ef þær eru til í skipunum, mun varla
stórkostlegur, en getur hins vegar hjálpað til
að auka verulega aflamagnið, ef lag er á.
Um staðarákvarðanir þarna er það að segja,
að bezt og ódýrast mun að nota hið svonefnda
Cansol kerfi. Það útheimtir aðeins góðan mót-
takara, og Cansol kort yfir viðkomandi svæði.
Ég náði í þetta kort eftir þrjár fyrstu veiði-
ferðirnar, og eftir það gat ég með mjög sæmi-
legri nákvæmni ákveðið staðinn sem skip mitt
var statt á í það og það skipti. Þessi Cansol
merki eru radíóútsendingar frá sérstakri gerð
radíóstefnuvita. Eru það raðir af stuttum og
löngum hljóðum eða sem kalla má punkta og
strik, sem svo fækkar og fjölgar á víxl, ef af-
staðan til þeirra vita breytist, þ. e. punktum
fækkar og strikum fjölgar jafn mikið, eða að
punktum fjölgar og strikum fækkar þá að sama
skapi. Þeir vitar, sem bezt er að nota hér í
austurhafinu, eru vitinn á Norður-frlandi og
vitinn í Stavanger í Noregi. írski vitinn er þar
austur frá mjög góður og greinilegur, og gefur
hann lengdina með sem næst þriggja sjómílna
nákvæmni. Stavangervitinn, sem gefur breidd-
ina, heyrist einnig vel í góðum móttakara, en
hann er mjög breiður á þessu svæði og þess
vegna ekki nákvæmur, og var því tekin sólar-
hæð þegar því varð komið við. Samt sem áður
má fara eftir þessum vita nokkuð, eða nægilega
til þess að vita hér um bil hversu norðarlega
skipið er statt, og ætti sú ónákvæmni ekki að
þurfa að fara fram úr 6—7 sjómílum. Til þess
nú að geta notfært sér merki vitanna, þarf
Cansol kort, eins og áður er sagt, en það er
sjókort, þar sem stefnulínur merkjanna eru
strikaðar á. Utsendingin fer þannig fram, að
talin eru merkin á hvorum vitanum fyrir sig,
en til þess þarf, eins og áður er sagt, aðeins
góðan móttakara, og svo er farið með merkja-
tölurnar inn í kortið og þar fundnar stefnulín-
urnar sambærilegar merkjunum. Þessir vitar
endurtaka merki sín stöðugt, eða með öðrum
orðum, þeir senda ár og síð.
Ég ráðlegg öllum, sem hugsa sér að veiða
þarna á næsta sumri, að búa sig þessum staðar-
ákvörðunartækjum, því ef þeir geta notfært
sér Cansol merki, geta þeir flækst um þarna
á hafinu svo vikum skiptir og alltaf vitað með
nægilegri nákvæmni hvar þeir eru staddir.
Kortin eiga að fást á Vitamálaskrifstofunni í
Reykjavík og á þau eru rituð nöfn vitanna og
bylgjulengdin, sem þeir senda á. Auk þess eru
kortin ekki dýr.
Til viðbótar því sem að framan er ritað, vil
V í K I N □ U R