Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1953, Blaðsíða 15
□ RAHAM GREENE
£pataiur 4acf
ut
S M A S A □ A
Ég hafði elt hann sem skugginn hans, eins
og sagt er. En reyndar er það fráleitt. Ég er
enginn skuggi. 'Menn geta þreifað á mér, heyrt
til mín, þefað af mér. Ég er Robinson. En ég
hafði setið við næsta borð, fylgt honum í hum-
átt um göturnar, og þegar hann fór upp stiga,
beið ég niðri, og þegar hann kom niður aftur,
gekk ég út á undan honum og stanzaði við
næstu gatnamót. Að þessu leyti var ég raunar
eins og skuggi, því að stundum var ég á undan
honum og stundum á eftir.
Hver var hann? Ég vissi aldrei, hvað hann
hét. Hann var lágur vexti og hversdagslegur í
útliti, með regnhlíf og harðan hatt og brúna
hanzka. En fyrir mig hafði hann mikla þýðingu
vegna þess, að hann bar á sér hlut, sem ég
girntist af öllu hjarta mínu og allri sálu minni.
Hann bar hann innan klæða, ef til vill í poka
eða pyngju, ef til vill í festi á beru brjóstinu.
Og hver veit líka, hvílíkri kænsku hinn hvers-
dagslegasti maður kann að vera gæddur? Skurð-
læknar geta framkvæmt hinar ótrúlegustu að-
gerðir. Ef til vill bar hann hlutinn nær hjarta
sínu en hörundið.
Hvað var það? Ég vissi það aldrei. Ég get
aðeins getið mér þess til, eins og ég gæti getið
mér til um nafn hans, kallað hann Jones eða
Douglas, Wales, Canby, Fotheringay. Einu
sinni, þegar ég sat við næsta borð í veitinga-
húsi, sagði ég „Fotheringay“ lágum rómi við
súpudiskinn minn, og mér fannst hann líta upp
og í kringum sig. Þó veit ég ekki. En hræði-
legast finnst mér að vita ekkert, hvorki nafn
hans né hvað það var, sem hann bar, hvers
vegna ég girntist það svo mjög, hvers vegna
ég elti hann.
Loks komum við að járnbrautarbrú, og undir
henni hitti hann vin sinn. En nú brestur mig
aftur nákvæmni. Fyrirgefið mér. Ég reyni að
vera nákvæmur. Ég vil vera nákvæmur. Það
eina, sem ég þrái, er að vita allan sannleikann.
Þótt ég segi, að hann hafi hitt vin sinn, veit
ég ekki með vissu, hvort það var vinur hans.
Ég veit ekki annað en það, að hann virtist heilsa
honum mjög hlýlega. Vinur hans spurði: „Hve-
nær leggurðu af stað?“ og hann svaraði:
„Klukkan tvö frá Dover“. Þér getið ímyndað
yður, að ég þreifaði í vasa mínum til þess að
fullvissa mig um, að farseðillinn væri þar.
Þá sagði vinur hans: „Ef þú flýgur, geturðu
sparað þér dag“.
Hann kinkaði kolli, féllst á það. Hann ætlaði
að fórna farseðlinum, ætlaði að spara sér dag.
Nú er mér spurn, hverju skiptir sparaður
dagur fyrir hann eða nokkurn mann? Dagur
sparaður frá hverju, til hvers? í stað þess að
eyða deginum í að ferðast, hittir maður vin
sinn einum deginum fyrr, en ekki getur maður
verið þar um kyrrt til eilífðar, maður snýr aft-
ur tuttugu og fjórum klukkustundum fyrr, það
er allt og sumt. Og svo flýgur maður heim og
sparar annan dag. Sparar hann frá hverju, til
hvers? Maður fer að vinna einum degi fyrr en
ella, en ekki getur maður unnið til eilífðar. Það
munar aðeins því, að maður hættir að vinna
einum degi fyrr. Og hvað svo? Ekki getur mað-
ur dáið einum degi fyrr. Þá skilur maður kann-
ske, hvílíkt gáleysi það var að spara þennan
dag, þegar maður sér, að engin leið er til að
losna við þessar tuttugu og fjórar klukkustund-
ir, sem maður hefur varðveitt svo kostgæfilega.
Það má fresta þeim og fresta, en einhvern tíma
verður þó að eyða þeim, og þá kynni maður að
óska þess, að maður hefði ekki eytt þeim í ann-
að verra en járnbrautarferð frá Ostend.
En þetta datt honum ekki í hug. „Já, það er
satt“, sagði hann. „Ég get sparað mér dag. Ég
ætla að fljúga“. Þá lá mér við að kalla til hans.
Hvílík síngirni. Því að þótt þessi dagur, sem
hann hélt sig vera að spara sér, kæmi honum
ekki í koll fyrr en löngu síðar, þá kom hann
sér þegar mjög illa fyrir mig. Ég hafði verið
að hlakka til þessarar löngu járnbrautarferðar
í sama klefanum. Þetta var að vetri til, og lestin
hefði ugglaust orðið nærri því tóm, og það mátti
mikið óhapp heita, ef við hefðum ekki orðið
einir í klefanum. Ég var búinn að leggja á
ráðin um þetta allt. Ég ætlaði að taka hann
tali. En nú þekkti ég hann ekkert, og ætlaði
þess vegna að byrja á því að spyrja hann, hvort
VÍKIN G U R
15