Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1954, Blaðsíða 9

Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1954, Blaðsíða 9
■ ' lliiilM . Herskip frá dögum Elisabetar Bretadrottningar, „Elizabeth Jonas“ að nafni. — Skip þetta hafði 46 stórar fallbyssur. svo af þessum nýju kaupferðum, og menn héldu, að fundur Kólumbusar hefði nú loksins orðið til að opna leiðir til Indlands og Kína, sem rofn- að höfðu svo hastarlega með falli Konstantínópel og afskiptum Tyrkja af verzlunarleiðinni yfir Sýrland og Persíu. En fyrst í stað fóru þessir nýju verzlunarlegu möguleikar alveg fram hjá þjóðunum í norðri, og það var vel, því að skip þeirra stóðust engan veginn samanburð við skip Spánverja og Portúgalsmanna, sem á þessum tíma gátu smíðað karrökur og karavölur, er borið gátu þúsund tonn eða meira, vopnað þær fjörutíu til fimmtíu fallbyssum og gert þær þannig að sannkölluðum bryndrekum þeirrar aldar. En eins og ávallt hefur orðið raunin á í sögu hernaðarins, urðu árásartækin brátt jafnokar og síðan ofurefli varnartækjunum, og strax á næstu öld höfðu norðlægu siglingaþjóðirnar fyllilega náð þeim suðlægu. Á fyrra helmingi sextándu aldarinnar voru Spánverjar og Portú- galar að vísu alls ráðandi á höfunum, og við- skiptaleyndarmáls þeirra (um leiðina til Ind- lands og Ameríku) var svo stranglega gætt, að Hollendingar og Englendingar þurftu að bíða næstum heila öld áður en þeir fengu nokkra vitneskju um það, hvernig átti að sneiða hjá Benguella straumnum, eða um hætturnar í sund- inu milli Madagaskar og Mozambique. En það er líka önnur ástæða fyrir því, að norðlægu þjóðirnar voru svona lengi eftirbát- ar hinna. Á Spáni og í Portúgal voru öll sigl- ingamál undir einni stjórn, en hjá þjóðunum í norðri var fjöldi flotastjórna, sem voru öfund- sjúkar innbyrðis, bundnar við nokkrar smá- borgir, og töldu samvinnu til höfuðsynda. Þeir tímar komu, að þetta stjórnskipulag á Spáni kafnaði í sinni eigin skriffinnsku, en tvær fyrstu aldirnar eftir fund Indlands og Ameríku stóð það með miklum blóma. Gull og silfur, ásamt öðrum afurðum Austur- og Vesturheims, rann hindrunarlaust og í milljarða verðmæti í fjárhirzlur Pyreneaskagans, á meðan Hollend- ingar og Bretar stóðu afsíðis eins og fátækl- ingsbörn, sem ekki hefur verið boðið í veizlu, — og horfðu með öfund á spönsku börnin leika sér fyrir innan að marmarakúlum og gullstykkjum 'frá Perú. Þessi þrætugjörnu börn norðursins lærðu lexíu sína seint, og þeim fór ekki að ganga vel, fyrr en Hinrik VIII. (og þó öllu fremur Elisa- bet dóttir hans) hafði endanlega fengið sig við- urkenndan sem hæstráðanda á Englandi og í Wales, og fylkin sjö, sem gengu undir nafninu 135 V I K I N G U R

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.